Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 648 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

NwH7.

"k w,

%4t\Faja — Niedziela

Rok 1885.

reniimerata wynosi:

fo cz tą w państwi; Au st rya ekie m....................................

B NiemieckieiJj

* J;’3

granej’i, Angli5 Belgii, Szwejcaiyi, Tnrcyi

innych pinstw Jeżących do związku pocztowego . . .

M Mr.

0 z»r.

prayjmuje etę *ilłi» o« liro lo ni la!nli,Ko unia w miesiącu. -

Listy

. ,_} P} ?!fazy pieniężne na prenumeratę i ogłoazenia (inser ty) uprasza s if naacyb. franco

hzasu

ir a k o w - Listy rklunuicyjne n ^opieczętowana ni* podlegają opłacie

poczto ej.

Lwf(W mefrankuwarych nie przyjmuje się.

Hękopismów nadsyłanych nie zwr: ,a się.

wychodzi codziennie, wyjąwszy iedzie(e i dni świąteczne.

OddzielaNral;zasu,oile zapat ifa-czy, w Krakowie po10e., w eLwowielub zprzesyłką pocztową12c.

nc cały rok na kwart,ał no1 miesiąc

24 złr.

6 złr.

2złr. 50p

28 złr.

7 złr

:-i złr.

32 złr.

8 zh.

3 złr.

CZAS

°głoszenie przedpłaty.

Z przesyłką pocztową w państwie

Austryaekiem na Czerwiec . . złr. 2*50

Od Ig o Marca do końca Września złr. 8*—

Z przesyłką pocztową w państwie

Niemieckiem na Czerwiec . . . 6 marek

Od Igo Marca do końca Września 20 n

,0§ Prenumerata liczy się tylko

od pierwszego do ostatniego dnia

w miesiącu.

Z powodu świ§,t uroczystych następny Nr.

,,Czasu" wyjdzie we wtorek 26 b. m. wieczór.

*rzegląd Polityczny.

Kraków23mała

Odbyło się wreszcie we Wiedniu pierwsze ofi

tyalne zgrt aadzenie wyborcówśródmieścia. Eopp,

VeitJof i Jaqjces, zdawali :prawę ze swych czyn

ności poselskich i otrzymali wotumzaufania. Zda

je się przeto, ie śródmieście wybierze niemiecko

liberaluych posłów Na Landstrasse ubiega się de

mokratyczny kandydat Dr Mandl przeciw niemie

cko liberalnem-u kandydatowi baronowi Sommaru

dze. Na Leopoldstadt postawi!a znaczn« część wy

borców kandydaturę mechanika Schneidera. Po

]: )waż jednak okręg ten jest najbardziej żydow

skim przeto wybór prof. Snessa zdaje ię być tam

zapewnionym.

Z Pragi donoszą, iż pod przewodnictwem Rie

gera odbyło się tam zgromadzenie czeski b mę

żów zaufania, na którem przyjęto odezwę wybor

cz i postawiono kandydatury. Wielu okręgom,

w których występują ».«.modzie ie kandydac’ mło

doc?iscy, nie wyznaczono dotąu nikogo. Wybory

wyborców na przedmieściach Pragi, Weinberg i

Ziżków, padły przeważnie na staroczechów. Zgro

madzeni w Pradze mężowie zaufania Szlan Rako

nickiego okręgn miejskiego mianowali młodocze

cha hr. Wacława Eannitza kandydatem do Rady

państwa.

Wyjaśnieni( jakie ministrowie angielscy dawali

w obu Izbach nie podziałały ohyt uspokajająco.

Kimberley zaprzeczył wprawdzie w ł"bie wyższej

wieści, jakoby Rosyanie zaządari prawa utrzymy

wania w Eabulu reprezentanta ;pi )mitycznego

ale inne wieści, jak np. o opieraniu aię Rosyan

obwarowania Heiatu i innych punków nadgrani

cznych w Afganistanie pominął znpdnie: w Izbie

niższej zaś oświadczył Hartington, że udzielona

dawniej parlamentowi wiadomość o gromadzenia

w Egipcie i Sudanie wojsk, aby użytomi być mo

gły, gdzie zajdzie potrzeba, nie legła dotąd ża

dnej zmianie. Przygotowania, na tóre rząd zażą

dał kredytów, nie ;,ostały dotąd zasuspendowane

i pożądanemjss aby gwaraye pozor ny tymcza

sowo na morzu Śródsiemnem, nie życzy sobie je

dnak minister, aby wymagano od niego w tej

chwili wyjaśnień, ąjakiejąia to dzieje przyczyny,

Wyjaśnienie to możmby prawie naiwać uiopo

kojącem

Tymczasem w Anglii pomnażanie załóg lip

skich tłumaczą sobie w ten sposób, że wycc luie

wojsk z Sudanu może okazać się bardzo trn lem

i wymagać będzie posunięcia wojsk Jagielskich

z Egiptu za Dongolę, w celn podania ręki we,

okom wracającym z Eorti. Na taki przypadek

mnszz, być załogi w dolnymEgipcie wzmocnione,

aby wszelkim możliwym rozruchom w Egipcie

możi wcześnie i skutecznie zapobiedz.

Wsprawie zatargn angielsko-rosyjskiego tyle

jest pewnem, że się rokowania w pierwszej po

łowie czerwca nie nbońc^ą; ostateczna decyzya

ma być bowiemwstrzymaną aż do przybyć ».Lnms

dena, który przed 16 czerwca zjechać do Loc

dyuu nie może.

Paryski korespondent Timesa podaje do wiado

muści, że Bosphore Egyptien ąaczął na nowo wy

chodzić, następujące nwagi: Esiążę Bismark nie

zadowolony z pokojowego załatwienia sprawy uf

gańskiej na jakie się zaniosło, wraca znów do

swej dawnej polityki, poróżnienie Anglii z Francy ,

0 Egipt na celn mającej, a s azem zakrycia tak

gruntownie Ros?i wtych miejscach, gdzie najsku

teczniej może być zaczepioną, żeby żądania swe

wAzyi znów podwyższyć i przeprowadzić mogła.

Zamiar przeprowadzenia tych wóch celów spo

wodował podróż Conrcela do Paryża. Bismark

oświadczył mn, że gotów w sprawie egipskiej

popiera(! interesa francus_ przed wszystkiemi

inucui, i starać się o to jakEajusilniej, aby pod

wożę wpływ francuski w Egipcie, pod warun

kiem, że Francya popierać go znów 1;dzie prze—

S0, Anglii w amiarach jego o Lo Dardanelli.

tej zag kwestyi proponują ks. Big)jpark aby

obronę neutralności Dardanelli oddać pod wspólną

f:warancyę europejską. Hassan Fehc dodaje

L * * od «iebie, Jc tego miał wyrazić zdanie, że

lurwa nigd;y nu zezwoli na t( żeby dzór nad

t)araandiiami )d,!ać * )bce ręce. Rez ltat podróży

wnłń°.

Le-,Jes dotądznanym, dostrzedi jedLak

nin"A_l» H? dni pewną zmianę w postępowa

- z.Francyp Wyrazem prawdziwej de

.. jfetracyi.

zezwolenie na ponowne wycho

«uie dzierr,,aa Bospho? Eayptien , bez popi 3 -

dnego p^ozumi^a ,ąię z S lią, która w tej

mierze P*agt ,ła pewny«. zmian w ustawie pra

so j egipskiej o czemFrancyadobrze wiedziała

1przystawać aa to się zdawała.

dynie ubiegały wczoraj wieści o przesi

rS Wr

Wspomniała o niem

także a l

au Oazettu z dodaniem uwagi, że

tylko Gladstone zdoła zatargowi z Rosyą odjąć

groźnychar r,tsr.

,,Dopóki Gladstone będzie mi

nistrem. mówi P a ll M a i l Oazette, dopótycaroka

zywać uędzie jakną,większą cierpliwość i wyro

zumienie. Wibec następcy Gladstona, ktokolwiek

by nim został, zmieniłaby się polityka rosyjska

acar wszczególności jkazywałbymniej skłonności

de zgody." P all M ail Gazety przemawia tnjuż

wyraźnie w dncha rosyjskim.

Rada zw’ązkowa niemiecka oddali wniosek

Prus, tyczący się tronu brnnszwickicgo, komisyi

prawniczej. K reuz Z tg wyraża wątpliwość, czy

komisya będzie mogła objawić zdanie, że § 76

konstytucyi Rzeszy, nadaje Radzie Związkowej

prawa Bpreweuiywne;u gdyby zaś komisya pra

wnicza tego nie orzekła, Rada związkuwa nie

mogłaby S’ę nznać za kompetentną do rozstrzyga

nia w tej sp.-awie.

Windthorst ndał się, jeśli Tugb’att berliński jest

dobrze poinformowany, doDrezna, iby odbyć Lon

ferencyę z królemsaskim w prawie księcia (Jam

bor ni ,.

Wsprawie nstawy wyborczej powziął senat fran

cuski ważną aecyzyą, przyjmując popmwk§ swej

komisyi, że pizy oznaczeniu liczby mieszkańców

podłag której ma być oznaczoną liczba deputowa

nych każdego departamentu, p winna być na.n aj

}otrąconą liczba obcych mieszkających we Fran

cyi. Miasta takie jak Paryż, Lille, Marsylia, wktó

rych liczba obcych jest bardzo wielką, nie będą

mogły obierać tylu deputowanych, ja? dotąd, przez

co zmniejszy się stosunek deputowanych republi

kańskich. Zdaje się, że Izba deputowanych, mi

mo znpełnej słuszności, jaka za tem postanowie

niemprzemawia, będzie się mu opierać, a jeśli

!Senat zostanie przy swem zdania, może to za

chwiać przyjście do skutku całej ustawy, na za

sadąle seru(mde listo upartej.

W ocenianiu więkdzrj lnb mniejszej pło

dności każdej z ubiegłych sesyj parlamen

tarnych w Niemczech, trzeba miuć na oku

główne zarysy rozległych planów ksi§cia Bis

marka, wyrażone co do polityki wewnętrznej

w programie mowy tronowej, któr§ Cesarz

Wilhelm zagaił pierwsz§ sesyę zakończonej

teraz właśnie kadencyi parlamentarnej i celt

zakreślone polityk§, k olon ialn§.

Pod pierwszym względem ostatnia sesya

parlamentarna, trwaj§ca od jes;eni r. p. aż do

dnia zamknięcia jej w zaprzeszfym tygodniu,

była płndnicjsz§ w rezultaty cd poprzednich,

chociaż do spełnienia całego programu jest

jeszcze bardzo daleko.

G-łćwnemi punktami pomienitn( go progra

mu s§ reforma socjaln o - polityczna i podat

kowa.

Celem pierwszej iest dążność odjęria racyi

robotnikom ubiegania się o spełnion e mrzo

nek socyalistycznych, przez ubezpieczeni 3 losu

ich na przypadek kalectwa, odniesionego w za

trudnieniach, do których używani bywaj§; na

starość i na chwile niemocy, sprowadzone,

ehorob§.

Pod tym względem spełnianą została część

programu w uhiegłej już sesyi przez przyj§

cia ustawy ubozpieczaj§eej robotników na przy

padek kalectwa, odniesionego w zatrudnieniach

fabrycznych. Obecna sesya rozci§gnęła tylko

ubezpieczenie to na robotników gospodarstwa

rolniczego i leśnego.

Ubezpieczenie na starosć i chwile niemocy

spowodowanej chorob§, czeka ieszcze speł

niema.

Celem reformy podatkowej jest umir.iko

wana protekcya przodsiębiorsł w przemysłowych

i rolnictwa, wogóle wszelkiej pracy produk

cyinej, w której interes skarbu ma bye po

godzonym z opiek§ nad produkey§ krajów§

w dalsze m zaś następstwie przeniesienie wagi

c ię żar ów podatkowych na wolne dotgd pra

wie od wszelkich pndatków kapitały ruchome

i odjęcie części ciężarów jęczącym dziś pod

ich brzemiealem gm nom. Środkiem zaś urze

czywistnienia tego zamiaru, ma być rozsze

rzenie podatków pośrednich, ścieśnienie i nra

cyonalnienie bezpośrednich przekazanie pe

wnej części jednych lnb drugich gmirom

pod tym względem zrobiono w czasie o -

statniej sesyi kruk waźuy przez uchwalenie

u staw y, zaprowadzaj§cej podatek giełdowy,

procentualny. ł§( znie z zaprowadzeniem nie

odzownej kontroli.

Podatek ten jest wprawdzie dotąd niski- »

gr" giełdowej ledwo dotyka, konrrola nad

poborem jego luźna. A le ważny krok pier

wszy zawsze zrobiony. *Łatwiej już t,eraz )§

dzie przycig?ugć w tym kieiu iku śro,uę po

datkową i ścieśnić kontrolę, kiedy tylko już

zasada podatku przyjęt§ została.

Przyjęta w tegorocznej sesyi nowela cło

wa, odz. acza się dość znacznem )odwyższe

nicm ceł wszystkich, a w szczególności pod

niesieniem ceł od zboża i wprowadzanego do

krs.i a inwentarza żywego, w znaczenia pr. *

tekcyi rolnictwa.

rudno przew1 Izied, jaP

skutek odnios§ cła ostatnie w znaczeniu ceł

ochronnych dla rolnictwa, tyle jest pewnem,

że będg uci§żliwemi dla państw sąsiednich i

tto wie, czy da,lszy ich rozwój nie okaże

otrzeby międzynarodowej europejskiej konfe

rencji, w celu zamienienia ich w sposób sto

sowny na cła cchronne, zapobiegai§,ce niebez

piecznej konkarencyi zamorskiej, bez stawia

nia tamy międzynarodowemu ruchowi handlo

wemu europejskiemu.

Cła oc;hronne rolnicze wywołały w Niem

czech liczne obawy o los konsumenta. Sta

jano się zaradzić temu przekazaniem całej

nadwyżki dochodu, wypływającej z ich pod

wyższenia gminom, a tem samem i konsu

mentom, na ulżenie przj gniataj§cych je cię

żaró w.

C’iarak ;erystyeznem byłu w tej s e sy . , że

ani ustawa giełdowa, ani ustawa przekazują

ca gminom nadwyżkę z podwyższenia ceł od

zboża i inwentarza żywego, chociaż obie s§

ważnemi częściami spełi enia programu rzą

dowego, nie wyszły z m i yatywy rządowej;

pierwszą wniósł do parlamentu starokonser*

watywny deputowany Wed all, druga, wnie

siona przez H uehn ego, wyszła z inicyatvwy

centrum, które oświadczyło, że tylko pod wa

runkiem przyjęcia tej ustawy głosować będzie

za noweli§ cłow§.

Polityka kolonialna, przygotowana świetnie

konferencją rzeki Kongo, która zasady pra

wnego nabywania nowych kolonij ustaliła,

przybrała zaraz w pierwszym swym zapedzie

bardzo szerokie rozm rry. Wszystkie ważniej

sze pnnkta krajów, dotąd w znaczenia kolo

nialntm niczyich, nabyte zostały przez stowa

rzyszenia lub firmy han łlowe niemieckie, f_ rz§d

niemiecki pospieszył z ogłuszeniem nad niemi

protekcji, a tem aamem wyraźnego z wierzchni

ctwa cesarskiego. Dalszy rozwój kolonij niemie

ckich, na tak§ szerok§ skalę rozpoczętych, za

leżeć i-eraz będzie od tego, czy prawdziwy

duch kolonialny panuje w Niemczach, czy też

zerwanie się do usiłowań kolonialnych było

tylko tym ogniem, który, jak nagie rybucha,

tak nagle przygasa. ,,Polityki kolonialnej

nie robi rząd — powiedział ks. Bismark na

ostatnim F r , ’,eh chopppn — robi§ j§ komiwoja

żerowie kupieccy; rząd udzieia jej tyiko swej

protekcy i wprowadza w życie instytu«\ i,

ułatwiające j§."

Do takich instytucyj należ§ poczty parow

cowe, dla których dość znaczną sub wencję

ho po 5 milionów rocznie przez lat piętnaście,

razem więc 75 milionów marek wynosząc§

nchwalił parlament na sesyi, której rezulta

tom się zajmujemy. Mimo tak znacznej sub

wencji, ubieganie się o koncesję na przed

siębiorstwo poczt parowcowych okazuje się

slabem, wogóle żarliwa zrazu gorl.wość kolo

nialna, klór§ prawie man’ą można było na

zwać, zdaje się teraz znacznie przystygać.

Oprócz subwoncyj na poczty parowcowe, u

chwaiił jeszcze parlament dość znaczne sumy

na utrzymanie guburnatora i podlbgłych mu

władz w Kamerunie i na utrzymanie znacznej

liczby konsulów w krajach afrykańskich i

azyatyckbh.

Na wyliczonych tu ustawach kończy się

cały szereg uchwał tegorocznej sesyi parla

mentarnej w Niemczech. Liczba ich nie jest

wielką, spełnienie rozległego programu ledwo

rozpoczęte; ale s§ m,ędzy niemi i takie, które,

jak ustawa giełdowa, pud względem zasadni

czym , ważny krok postawiony naprzód zna

mionuj§.

Jntro odbyć ię ma we Lwowie walny zjazd

nanczycieli tukół średnich i profesorów uniwersy

tetu, należących do niedawno zawiązanego, a jnż

w początka,ch tokpięknie i pożyłeczuie się rozwi

jającegoTowarzystwa nauczycieli szkuł wyższych.

Jakk «wiek samodzielnie i naodrębnych utworzo

ne statutach, tojednak po30ń*aje uno ijwsze wpc

wnemchoćby dnehnwero pokrawieii/’t?ie, z sfnie

jącemjnż od lat wieln wnaszymkrajn Towarzy

;wem pedagogicznem, które również corocznem»

zjazdami po różnych mi istacb zdołało rozbudzić

ogólniejszy interes dl.», spraw nzkolnyth i moie

się chi inie powołać na obfity sze:ag prac i asi

łcwań,podejmowanychprzedewsiyijtkiemwytrwale

na polu szkolnictwa ludowego. Wpr cach Towa

rzystwa pedagogicznego brali wprawdzie także n

dział i profesorowie szkół wyższych, ale azli oni

duść lnżnie, me tworzyli nigdy znaczniejszego ra

stępn na wdnych zgromadzcnsach, nie mogli aię

swobodnie zastanawiać nad wcstyami ich naj

bliżej obchodzą^emi, a ędy m!oisterstwo spraw

wewnętrznych nie pozwoliło ?n założyć w Towa

rzystwie pedagog]( znem oddzielnej sekcyi dla

8”kół wyższych, postanowi!, zawiązać się w oeo

une Towarzystwo, które M , od kwietnia zeszłego

rokn rozpoczęło swoję działalność.

Określ my osobnąinstinkcy^ zakres swej pra

cy, starał się przedewszystkiemwydział Towarzy

stwa, zostający pod pn_awudnietTera prof. Dra

Radziszewskiego, rozgałęzić i Ażwrić rwą działa!

noćć praż aakłi’donie kół nanczycieli -;ckćl wyż

szych w miastach, mającychodpowiednie no temn

warunki, a jnż dzin istniejąpodobne kola w R.a

kowi* w Przemyślu, Drohobyczu, Brodach i Sta

nieławofrie. Jaki rnch objawia się ua posiedze

niach tych wszystkich kół, dokładnie namme wia

domo, ale czytelnicy naszego pisim mieli sposo

bność przekonać się z zamieszczanych regularnie

pri’ro,da! z pc»iedzeń kola krakowskiego, z)sta

jącego podenergicznymkierunkiemprof. Bubrzyń

skiego, iż zdołało ono w *ulejszych »ferach nau

czycielskich rozbndrió życie, wzniecić szlachetne

w§półsawodnictwo, rozprószyć senność i chorobli

wy zastój.

Tc wszystkie koła, pozostające w ciągłej sty

czności z centrrlnym zarządem mogą diwać wy

rap twoim myślom i dążnościom w ..ydawanem

we Lwowie c*asopiśmie Mutium, które będące o

ganem Towa;zystwa, rozwija się bardzo pożyte

cznie i w aażdym zeszycie obok rozp iwi rei en

zyj naukowych, porusza zręcznie i poważmo wie

le żywotnych kwesfyj z zakresu administracji

szkół, pedagogiki i dydaktyki.

O żywotności Towarzystwa świadczyć może

w końcn poważny zastęp członków, dochodzący

obecnie jnż docytry 482, a jeot wszelkanadzieją,

iż w najbliższej przyszłości cyfr tasiępowiększy,

skoro tylko wyzBZe władze szkolne zechcą Towa

rzystwa ndzielió szczerego poparcia. Zprzykrością

bowiem zaznaczyć winniśmy, iż niektórzy dyre

ktorowie szkól średnich, metylko się do Towa

rzj twa me wpisali, e podobne nawet krzywo

spoglądają na profesoruw, biorącychwniem czyn

ny wybitny odział, a z niewiadomych również

powodów nie cieszy się widocznie Towarzy«łwo

syrnpatyą naczelnej władzy szkolnej wkrajn, sko

ro należy doń tylko jeden inspektor krajowy !je

den radca szkolny

A przecież Towarzystwo to nie tylko potrze

baje, —ale i ze wszech miar zasługuje na po

parcia naczelnej władcy edukacyjnej. Zawiązane

wnajszlachetniejszej intencja ćwi, zi nii się wsztu

ce wychowawczej, dźwigania, fak słabo n nas roz

mięt,, litera(ary szkolnej, dzielenia ,nę wzajem

nie spostrzeżeniami, wyniesionemi z praktyki na

uczycielskiej, ożywiani« zapała a obojętnych, —

pracowania nad wl tsnemdalszem wykształceniem

przyswajania sobienowych zdobyczy n; ukowych,

jgiągnąć ono będzie mogło niewątpliwie trwałe

piwny, jeśli ię spotka z zachęta u przełażonych

władz jeśli usiłowania jego pozyskają poparcie

reprezentantów I;rajo, jeśli wreszcie jego najle

pszymduchemożywioną pracę otoczyopiekaszer

jzego ogółc spółeczności naszej, dla której ani

wychowanie młodego pokolenia, ani też los wy

chowawców obojętnym być nie muże.

Wostatnich ,zczególnie latach zarówno ’ sej

mię, jak w kołach obywateljkich i w dziennikar

stwie odzywały się poważne głosy, wskiznjące

na wady i niedostatki w naszyuh szkołach »re

hich, i przedstawiające konieczną potrzebę pe

wtych reform w ich nstrojn. Nie jesteśmy zwo

lennikami zbyt idealnych, czy może radykalnych

zmii ,n na tempolo, n» chcemy wszystkiego złego

zwalać wyłącznie na nasi,ą najwyższą mat )tri

tnrę szk(Iną i dalecy jesteśmy od czynienia przy

krych, dotkliwych, a może nie ze wszystkiem u

nprawiediiwionycb zarzutów tym oi,cbistości(m,

które stoją na czele naszych zakładów -Fel

nych. Mimo to jednak przyznać musimy, iż Bada

oZkolna występują za mało samodzielnie, iż za

mało wniej inicyatywy i życia, a za to za w,ole

ciężkiego mechanizmu biurokratycznego, iż nau

czycielstwo nasze krępowane jest nazbyt pewną

szablonową rnłyną, w której sobie upodobali nie

którzy przełożeni, iż dyrektorowie wielu sakół śre

dnich są już przygnębieni wiekiem, i będ),c w;,

chowanymi wśród innej atmusfery nanbowej, nie

m)gą dziś jnż podążać za nowszym prądemnanki

lot przejmować się doskonalszymi pomysłami pe

dagjgicznemi i dydiktycznemi, że ?awsi,) je;zcz ,

da,_ się cznć dotkliwy brak odpuwiedcio dli n

żytkn młodzieży ułożonych oryginalnych podrę

czników szkolnych, że nasze gimnazja przepeł

nione są nc(nian,i i pmlolł mi, że jak to ;aż

na podstawie statystycznych wykazów przenata

wi iliśmy, kraj na** w porówni nin z mnemi pro

wincyami npośledzoŁy jest pod względemszkól

śiednich, i źe wreszcie stosunek snplentów do

ninczycieli rzeczywistych jest n nas *k monstra

alnym (w szkołach średnich pracnje 667 nauczy

cieli a 235 snplentów), iż podobnej anomalii nie

spotyka się w żadnej anstiyackiej prowincji, a

zapewne nie istnieje ona nigdzie aa całymświecie.

Trndno też wymagać, uby wśród takich warun

ków m»gły się pomyślnie rozwijać i kwitnąć ns

sze szk !y średnie Do zaradzenia stoma pc r;eba

dobrej woli i szczerego współdziałania różnoro

dnych czjnmków, a więc rządn centralnego, na

szej reprezentacyi krajowej, naszej autonomicznej

władzy szkolnej, naszego obywatelstwa i wreszcie

naszych nanczycieli. Du msdawna by_ om po

grążeni w pewnem nśnienin czy zniechęceniu,

mało który odzywał się w kwestyach żywo(aych,

wktórych był właśnie kompetentnymdo;.-brani,

głosn, rzadko który ośmielił sif s «»modzielnicj

»żemwystąpić zdaniem i publicznie swego prze

konania bronić. Dziś zmioi:iły sif stosunki na le

psze. Wytworzył się całyzastępnietylko zdolnych

nanczycieli, ale i sumiennychpracownikównapuln

nauk wem, a objawem wyraźnym tego iwieżego

-dr( wcgo wśród nauczyciclstwa ruchu, jest m

lnie Towarzystwo nanczycieli szkół wyżsrycb.

które bez hałrsu, bez czczych dcmonatracyj, ale

za to pcważnie i wytrwale jęło się pracy statu

temsobie zakreślonej.

Wymownymtego dowodemjest programjatrzej

szego zjazdu walnego, na którymbęóą poroszone

i wnioski w sprawie nanki języka polskiego, i

wnioski wsprawie instrukcyj donauki poszczegól

nych przedmiotów, i kwestyą podręczników szkol

nychi sprawa snplentów, których stanowisko słnż

bowe rychłego wymaganregnlowania, a więc poru

szone zostań,bardzo żywotne dlanaszego szkolni

ctwasprawy. Miejmynadzieję, żerezultat obradtego

zjazdn przynir :e pożyteczne owoce, że rozjaśni,

postowi n właściwem etanowiskn, i podda środki

do rozwiązania niejednej kwestyi piekącej, i że

wreszcie uchwał]? tego zjazdu doznają chętnego

poparcia ze strony kompetentnych władz. Zastrze

gając subie podanie szczegółowego sprawozdania

z pcsied",eń zja?,da, przesyłam,, dziś jego ucze

stnikomserdeczne: n8zczęść Boże,"

KORESPONDENCYA ,,CZASU."

Lwńw 22 maja.

Uwzięłc się Biło ruskie przypominać niuustan

nie »prawę hazyii iń k, Czyni to, biorąc rzecz ze

stanowisku li tylko dziennikarskiego, wcale zrę

cznie, bo pomawia nieprawdziwe szczegóły o roz

mowie ministraDra Ziemiałknwbkiego z członkami

depntacyi ruskiej, mianowicie o wrzckomem ze

pchnięciu całej sprawy na barki br. Alfreda Po

tockiego. Twierdzenie wywolnie zaprzeczenie, a du

zaprzeczenia ttkiego —jeżeli się mało zważa na

lojalność dzijnnikainki —możm_ dodać komenti

r?e, które znown wymagają spr)stowoma. Wten

sposób można sprawę przewlekać w nieskończo

ność, zwłaszcza jeżeli i w polskiej pr- * znaj

dzie się organ, który nieświadomy ukrytego celn,

mimowoli wyświadcz, mnprzysługę, przywiązując

do niepr,awdziwych insynnacyj takie znaczenib,jak

gdyby Biło było czemś więsrj, aniżeli dziennikiem

!wyc- aynym. mającymswoją tendencyę i chwyta

jącym wszystko, co tej tendcneyi slnży. Niepra

wda sto razy nawet powtórrona, a ani razu nie

sprostowana, pozestouie zawsie ni :prawd;). Tak

się rzecz ma z twierdzeni imi D -la , Dlr, przestrogi

jednak dodać wypada, że jeżeliby *emi ni«praw

dziwemi injynnaeyami chciano wywołać jakie re

welacye, ndoknmentowane przedstawienie stann

rzeczy, to wyszłuby to pewnie tylko na korzyść

tych, którzy chcieiiby sprawę bazyliańską pielę

gnować jako dowód wrzekomego nciskn i gwałtu

poi (kiego. Wtakimrazie bowiemrewelacja mu

siałyby się zacząć od kwestyi putrzeby reformy,

a więc odprzedstawieni i faktów, rzucającychświa

tło nastan zakonu Bazylianów przedr. 1882. Wto

dy pewni ( powstałoby ogólne pytanie: jak m)gła

władza kościelna tak długo patrzeć na to oboję

tnie, jak mogła zwlekać reformę aż do 1882 r.?

W ślad zi reskryptem mimiteryalnym, prze

kształcającym krakowską akademie prz mysi wo

tec’niczną na wyższą zkołe przemysłową, nade

szło polecsnie dla dyrektora i profesorówtego za

kłada, aby w czasie feryj na kcazt skarbn pań

stwa udał. się do bliżej wr’:ażanych zakładów

naukowych, które za wzór ułożyć mają krakow

skiej wyższej szkole przemysłowej. Jeden z tutej

szych organów mniema, że zmic,na krakowskiej

akademii na s: kołę przemysłową równa ię obni

żenin poziumu ednt;c"yi. Miżna mierzyć poziom

edn »soji między dwoma zakładami jednej _ate

guiyi, ale nie między zakładaiui o odmiennych

zadaniach Zmiana wyżs v go gimnazynmnaniższe,

czteroklasowej szkoły ludówjj na dwuklbsową(?p.

znaczy niezawodnie obniż(nie poziomu. Niu byłoby

temjodnak n p. przekształcanie aniwenytetn ns

politechnikę (oczywiście tylko w znaczenia szkol

nem), bo tak nmworsytet, jak politechnikąpalfl^ą

do jednej i tej drnej klaiy i kładównaukowych.

Owyższą szkołę przemysłową npomniał dr tak

Wydział krajowy ieszcze przedrokiem, jaki Sejm

na ostatniej sesyi aejmowej. Owyższą szkołę prze

naysłową obiegają się oddirni mi sta Lwów i

Tarnopol, objawiając przytcm gotowość d" pe

wnych ofiar, Nowo powstającaszkoła mnsi być za

rempożyteczną i potrzebną.

Jeszcze za 6000 zlr. soli spiżowej rozdziali rząd

między powiaty zeszł iroczną powodzią dotknięto.

Sprawa denatnralizncyi soli kuchennej, celem t%

prowadzenia wyrobu i sprsedaży ")li bydlęcej, jak

wiadomo, pójdzie znuwu w odwlokę. Rozpisany

przez iząd konkurs (1000dukatów) za najlepszy

środek denatarahzacyi, zlr sięskończył, boani ie

den projekt nie odpowi(dz.ał r,adanin. Oprzebie

gu konknrsn i wartości projektów nadesłanych

wydana zu§tałanakłademministerstwaosobni bro

szi ra.

Wiedeń 22 maja.

0 ,P . T . Suakim do wziępia —praez kugo

bąaz, pu nstąpienin dotychczasowego posiada*za.

Cały wygodny port i znane handlowe emporinm

na morzu Czerwonem: 20 mil kolei żelaznej; wy

łączny przywilej na komunikacje* najarótszadro

ga do górnego Nilu; 2000 mil komnnikacyj wo

dnych ażdogłębi Airyai środkowej. Doty ąasowy

posiadacz n:yskał to wsz;ystko kosztem kilknna

stn milionów f, szk Port p;,nuju uad dr"gą do

Indyj. Mający ochotę objęcia muszę być mniej

więcej cywilizowani. Objąć mogą % wszystkiemi

przynależnościami za darmo.

Adrfa* Msgr. Glads on, Granyille et Comp.

Do?ning Street London—( dzir są du przcj.zenia

mapy, piat:y i wszelkie szczegóły od 10 do 4 g.

pop,"

Nic nie może lepiej i zboleśniejszą ironi) cH

raktery”.ować sytaacyi ogólnej i npadkn Anglii,

jak ton inserat, ktory zamieszcza dzisiaj tnna

deszła Pall M ail Gaz tte na czele wstępnego ar

tyknłn. Oto koniec pieśni Włochy się wyuoinją,

a sułtan daje się prosić; Anglia jznka następcy,

i nie mole znaleść; maj trzymać dalej, czego n

trzymać nie chce, bo nie może.

Alarmy onowych trndnuśoiachwukładach zRo

syą są też tylko albo : .tukami opozycyi, doku

czeniem lue?ei niż opozycya. alboteż manewra,mi

giełdowsmi.

?owiemilt s. Bismarka będzie miał sporo ro

boty w Bukareszcie. Zniesienie traktatówspecyal*

nych lotyka eksport rnmnński; Austro-Węgry mu

szą się także odbić i naRumunii, podwyższyćcło

zbożowe, a zarówno z Rumunią mnszą liudnieść

Prenumeratą przyjmują:

r"3

,,CZASU" łH _

- akowleiurzędypocztowo,]fllcjioowę prroninpiratrkwiftpnraii

S. A Krzyżtn.ą ,»kiego, t nd :lZ. Skalskiego w 8!ki«uuicHr.h ,biuro dzienników i ogłoaziu E. Siiber

jtiiina w n itelu Soiklin, b mdelBajen przy ulicy Grodzkiej, trafik» Kuklińskiego w Sraietnieack. -

***.

fcłieo,a (inaeratyj przyiuu,e się za opi?,tą od mieisca widi zi druk,»iui drobnym (petitowym)

za oiervb*,y raz U* cent,*

z_każdyn*opnypoocert.—\i .dnł»nr(na3Stromedr

uiku, od

tn!e.!sea _wier«’a tlia iem

drobnympoJOcinl. za kiżdyns.

O-ło .’,ni«lprernmeratę

P”y,l?111«1 * "

!’",°?tęAjeneyt.

,,CZASU" w

łównym

’,lidzie tytoniu Nr IIprzy ul Trybuna.*

ski_ejL.4;w Paryim

wyłączniep. *dam KueCl/mtntś; prenumeratę p.W

Rai!ki araki F_tifiourg

Pt]saoniire «31|w W iednie pp.HjasenBteinALVogler (?aaże w H ,oibnrgn Frankfur.ie n. M ,,B».r

lmie Lipsku, BazyleiiWroiłnwm).A

Opp,Iii,Stubcnb -itetKr.2,R.Mi

,e (takie w B «-Unie,Ham

burgu, Uou_bium i Nor_,mberdz( , H ,Bcfa

:.M .Duktn.M

S*orn

tylko prenumeratę pp. H GoM

:hmidtA C,,w Fr nkfuroie n, EL,G L.DinbeA C.

W W arszaw ie przyjmująogłoszeniapp,Reirhm?ni Frendler, biuro ogłoszeń pizy m.Senitorakiej.

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction