Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 678 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr. 18.

pocztową og!aca»» rycz.lt«.

ttGZA8M wychodzi codziemal* o fiodziula l i . ej m Soey.

NUMER POJEDYNCZY: 2 0 GROSZY,

V—

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI:

W! Krakowie bez odnoszenia do Homu ,

_} ,.8n

i r iiii«iZm ».oU

IW Krakowie z odnoszeniem ao domu a , , , b

zł 540

Na prowincję z przesyłką pocztową

,!",el540

Zagranicę z przesyłką pocztową .

,__ »

Za każdą zmianę adresu dolicza się zł. 0.50.

R’eklamacje niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

Ih’enumera^ przyjmuj: Administracja ,,Czasu", wszystkie urzędy

pocztowe, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników:

Kraków, Niedziela 23 Stycznia 1927.

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 409.404.

KONTO P. K. O. WARSZAWA NR. 149.238.

Adzu Redakcji i Administracji: Kraków, ul. św. Tomasza 32. Tel. Nr. St

Godziny biurowe: od S-te] do 13-te] i od 15-te] do 18-te].

Rocznik LXXlX.

CENT OGŁOSZĘ**

Jednorazowo za jeden wiersz n.ilimetrowy|

Ogłoszenia z w y k łe

sl. 0.15

Układ tabelaryczny, cyfrowy, kombinowany , , a

zł. 0.22

Ogłoszenia w ..Nadesłanych1* , i

,,,

zł. 0.35

Nekrologi

»*«««««« i «

«i

ii««i*ij,,j

zł. 0.30

Komunikaty po kronice , ,

«,

,,,

zł. 0.45

Ogłoszenia na pierwszej stronie ,

zł. 0 .60

Ogłoszenia zamiejscowe 25proc. drożej.

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe umieszczanie ogłoszeń.

C I Ceny ogłoszeń obowiązują do dnia zmiany w nagłówku,

Rękopisów nie zwraca się.

Ogłoszenia przyjmują: Administracja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe i za

miejscowe Biura dzienników i ogłoszeń.

Briand o ugodzie z Niemcami.

W dniu 19 stycznia zebrała się komisja

z(agraniczna fiancuskiej izby posłów, aby

wysłuchać expose Brianda na temat obec

nego stanu stosunków francusko-niemiec

klch i ich najbliższej ewolucji. Ktokolwiek

spodziewał się, że na tej komisji zetrą się

zdania i wyjaśni się przeciwieństwo mię

dzy dwoma odcieniami opinji francuskiej,

dozna! zawodu. Nic podobnego nie nastą

piło. Przemówienie Brianda i debata do

niego nawiązana robiły raczej wrażenie, że

zapanowało w Paryżu między stronnictwa

m i chwilowe zawieszenie broni. Briand o

świadczył tylko, że prowadząc politykę Lo

carna i Thoiry znajduje się w zgodzie z ca

łym gabinetem, a cała jego akcja była doko

naną z wiedząPoincarego; nadto, że w kwe

stji opróżnienia Nadrenji nie jest niczem

związany wobec Niemiec, a opróżnienie za

leżeć będzie od dalszych rokowań i od re

kompensat ofiarow’anych przez Niemcy.

Wreszcie, że Francja trwa przy zamiarze

.prow’adzenia polityki pokojowej, jak długo

Niemcy taki sam zamiar lojalnie żywić bę

dą. Jak z tego wynika, oświadczenie jego

było nader powściągliw’e, obliczone na to,

aby debaty nie wywoływać. I żadnej do

n ioślejszej nie wyw’ołało.

Tę powściągliw-ość Brianda zrozumieć

łatwo na tle obecnej sytuacji politycznej

w Paryżu. Nie oznacza ona bynajmniej, aby

,we Francji nie i.stniały poważne zastrzeże

nia wobec polityki z Thoiry. Jest rzeczą

niewątpliwą, że w łonie gabinetu przynaj

mniej trzech ministrów’ obawia się zbliże

nia z Niemcami. Zaliczyć do nich można

Poincarego, Tardieu i Marina. Również w

Izbie i senacie opór przeciwko tej polityce

istnieje po stronie prawicy i centrum. Jed

nakże Francja nie jest w tej chw’ili w ta

kiem położeniu, aby można przeciwko po

lityce z Thoiry w’ystąpić otwarcie z w’alką.

Rozumie to w pierwszej linji Poincarć, któ

rego główną troską jest stabilizacja fran

ka, a który wie dobrze, iż zerwanie nici

nawiązanych w’ Locarno i Thoiry sprowa

dziłoby w tej chw’ili zachw’ianie się franka.

Z drugiej strony należy wziąć pod uw’agę,

że i w Izbie i w sonacie nie znalazłaby się

w tej chwili - mimo w’szelkich zastrze

żeń — antibriandowska w-iększość. Kto

wie naw’et, czy i w społeczeństwie? Ostat

nie cząstkow’e wybory do senatu, które

wzmocniły lew’icę socjalistyczną oraz wy

bór socjalisty Buissona na prezydenta Izby

są wskazówkami, świadczącemi, iż Briand

ma silne oparcie w kraju i Izbach.

Do tego należy dodać, że noworoczna

mowa nuncjusza, który podkreślił żywe

zainteresowanie Watykanu na punkcie u

dania się polityki zainaugurowanej przez

Brianda, wyw’arło w całej Francji głębokie

wrażenie jako signum temporis - i bynaj

mniej nie przyczyniło się do osłabienia

Brianda w opinji publicznej. Dlatego to

Poincare, będący dobrym taktykiem, uni

ka rozprawy w samym parlamencie na te

mat Thoiry, obawiając się, aby ona nie

wypadła przeciwko jego opinjom. To nie

Poincarć, to Briand domagał się takiej roz

prawy w Izbie posłów — a fakt, że do niej

nie doszło, okazuje, że Poincarego wpływ

przeważył.

W ten sposób uniknięto w obecnej chw’ili

przesilenia, tak dla Francji niebezpieczne

go. Wobec tego w’alka o ugodę z Niemcami

toczy się w tej chwili nie na terenie parla

mentarnym, ale na terenie międzysojusz

niczej komisji wojskowej oraz w Radzie

ambasadorów. Te dwa ciała zajęte są w tej

chwili, jak wiadomo, badaniem propozycji

gen. Pawelsa co do t, zw. ,,punktów nie

rozwiązanych**. N ależą do nich w pierwszej

linji kw-estja kompleksu niemieckich for

tac wschodnich, w-ymierzonych przeciw

Polsce (Kistrzyń, Głogów-,

Królewiec) -

oraz kwestja fabrykacji wyw-ozu broni

przez Niemcy. I jedna i druga kwestja na

trafiła na ogromne trudności. Propozycje

niemieckie gen. Focli odrzucił i zaządał in

nych a tych jeszcze z Berlina gen. Pawel

sowi nie nadesłano. Co do fabrykacji i wy

w’ozu broni popiera zresztą Francję Anglja

najprzód dlatego - że jak z coraz to częst

szych i szczegółowych rewelacyj wynika

Niemcy eksportują masowo materjał woj

skow-y do Rosji (skąd broń łatw’o moze isc

Jo Azji); powtóre dlatego, iż Ang,a sie o

baw-i-i aby w razie meograniczenia łab y

C j tro,,i te Niemczech, ,,ie zamieniły s,ę

o n e natychmiast w jeden wieli« arsenał,

produkujący środki wojenne i zabijający

w ten sposób w-ojenny przemysł angielski,

który dotąd zaopatruje w broń niemal cały

świat egzotyczny. Gen. Foch może więc w

tej sprawie liczyć na pomoc Anglji.

Jeśli- do 1 lutego w tych dwóch kwe

stjach do porozumienia nie przyjdzie, to

w myśl ugody genewskiej przejdą one au

tomatycznie do rąk Ligi Narodów i zosta

ną tam rozjemczo załatwione. Bardzo być

może, że Niemcy grają w’!aśnię na to, aby

to postanowi,enie — przez nich samych, jak

w’iadom o, zaproponow-ane

—

wyzyskać.

Dopiero po rozstrzygnięciu tych trudno

ści przyjdzie we Francji kolej na w’alkę o

największą może trudność, jaką ugoda z

Niemcami za sobą pociąga, to jest o kw’e

stję opróżnienia Nadrenji. Tutaj opinja

francuska wydaje się być nieprzejednaną.

Niemcy stawiają kw-estję tak, jakoby opró

żnienie Nadrenji rozumiało się samo przez

się. Ale we Francji nikt takiego poglądu

nie dzieli. Naw-et B ria nd tw-ierdzi, że opróż

nienie musi być przedmiotem osobnych ro

kowań i rekompensat niemieckich. Wraz

z nim sądzi to samo cała lewica.

Przewidywać należy, że na tym w-laśnie

punkcie, a nie na punkcie fortec wschod

nich ani nie na punkcie wyrobu i wywozu

broni przyjdzie między Francją a Niemca

mi do najsilniejszego starcia. Przewidzieć

dzisiaj jego wyników jeszcze nie można.

O ile lewica francuska gotowa może zam

knąć jedno oko na kwestję Królew-ca i Gło

gowa, to co do opróżnienia Nadrenji bę

dzie mniej ustępliwą, bo wie, że za rok cze

kają ją wybory. Zresztą niczego przewidy

wać nie można, jak długo w Niemczech sa

mych sytuacja jest niejasna. Trudności

utworzenia tam nowego rządu, to znaczy

jakiejś nowej formy koalicji stronnictw, są

tam nadzwyczaj wielkie. Dzisiaj właśnie

nadeszły wiadomości o rozbiciu się misji

Marxa, a nowego sposobu rozwiązania nie

widać dotąd na horyzoncie. Punktem cen

tralnym trudności jest sprawa "ukrytych

zbrojeń — zwłaszcza Reichąwehry- i spra

wa stosunku do Francji. Na tej platformie

nie mogło nastąpić dotąd żadne porozu

mienie. Tak w-ięc ugoda niemiecko-fran

cuska w-isi wciąż na dwóch dość wątłych

w’łoskach, ale w’iosek po stronie francuskiej

jest narazie silniejszy niż niemiecki. Gdy

by w Niemczech przyszła prawica w jakiej

kolwiek formie do władzy, to choćby nawet

zachow-ała w gabinecie Dra Stresemanna,

trudno wyobrazić sobie ułatwienie dal

szych rokowań niemiecko-francuskich. Jak

z tego wynika, dalecy jesteśmy od ententy

francusko-niemieckiej, chociaż ona po roz

mowach w Thoiry wydawała się tak bliską.

Przemówienie min* Staniewicza.

Warszawa 22 stycznia.

(PAT) W mowie przy uroczystości pośw-ięce

nia kamienia węgielnego pod gmach państwo

wego Banku rolnego w dniu 20 stycznia p. mi

nister reform rolnych Dr W. Staniew-icz m ię

dzy innemi oświadczył:

Ponieważ Polska przynajmniej w swojej zna

komitej części jest krajem rolniczym, przez to

rozwój gospodarczy, a więc budżet swój win

na oprzeć przedewszystkiem na rozwoju rol

nictw’a. Podstawą życia gospodarczego Polski

nie są w-ielkie kapitały. Odwrotnie, na szero

kich masach wiejskich opiera się u nas dobro

byt gospodarczy państwa. Masy te stanowią

główne źródło siły roboczej i gros jej ludności.

Zamożność włościanina tego głównego ?iasze

go konsumenta, to rozkwit naszego handlu i

przemysłu, to rozwój miasta, rozkwit polskiej

w-ytwórczości, to źródło bogactwa państwa, a

skoro tak, to zadaniem państwa jest wzmoc

nienie gospodarcze tej warstwy na której do

brobycie opierać się winien, zarówno porządek

wewnętrzny jak i siła zewnętrzna Polski, boć

przecież żołnierze Polski w sw-oich dw-óch trze

cich to chłop polski. Nie zapewnimy jednak

w si polskiej dobrobytu bez zaspokojenia jej tak

różnorodnych i tak ogromnych potrzeb kredy

towych, bez doprowadzenia trzeciego brakują

cego jej czynnika produkcji poza ziemią i pra

cą... kapitału. Nie chodzi tylko o to, aby kapi

tał ten został celowo rozdysponow-any, ale aby

został użyty na cele produkcyjne, któreby za

gwarantowały jego oprocentowanie i amorty

zację. To też rozwiązanie zagadnienia kredytu

rolnego, to rozwiązanie części problemu agrar

nego do czego powołany jest resort, pracami

którego mam zaszczyt kierować.

Właściwie problem agrarny w Polsce to nic

innego jak samorzutne dążenie szerokich mas

wiejskich do uporządkowania swojego bytu go

spodarczego przez przejście do definitywnych

ekstenzywnych systemów gospodarow-ania, do

bardziej intenzywnych, co znowu obok rozsze

rzenia i uporządkowania podstaw pracy, wy

maga przedewszystkiem doprowadzenia kapi

tałów na cele obrotowe! meljoracyjne. Do wiel

kich tych zadań powołany został państwowy

Bank rolny, działalność którego rozwija się z

dniem każdym coraz pomyślniej, a znaczenie

którego dla rozwoju rolnictwa uświadamiają

sobie szerokie m asy rolnicze czego dow-odem

może służyć chociażby to, że latem r. ub. sta

nęły one jak jeden mąż w obronie banku. Pro

szę panów, każda treść ma swoją formę. Każda

epoka tworzy symbole, które są wyrazem tej

idei przewodniej. Takiemi symbolami są gma

chy monumentalne pewnym pracom i celom

poświęcone. Trwają one wieki, długo dając

świadectwo czasów, minionych i odzwiercie

dlając ducha epoki. Niechże więc ten gmach,

kamień węgielny pod którym zakładamy dzi

siaj będzie takim symbolem, niech mury jego

szybko wzrosną ku niebu, niech co rychlej za

wrze w nich uczciwa i pełna poświęcenia pra

ca, niech wreszcie na wieki związane będzie

z temi murami imię marsz. Piłsudskiego, który

nietylko wywalczył nam niepodległość, lecz

który pierwszy wskazał na rolnictwo jako na

podstawę na której winien się opierać rozkwit

gospodarczy Polski**.

Autonomia Słowaczyzny.

Przebudowa państwa czeskiego rozpoczęta

przez rozbicie systemu rządzenia przy pomocy

sztucznej większości czeskiej i wprowadzenie

Niemców do rządu, doszła wreszcie do kulmi

nacyjnego swego punktu: przyznania Słowa

czyźnie autonomji. Stronnictwo autonomi

stów słowackich pod przewodnictwem ks. Hlin

ki wejdzie w skład większości rządowej, ale

po uzyskaniu realizacji najważniejszych pun

któw swego programu.

Wedle oświadczenia

ks. Hlinki zniesione zostanie dotychczasowe

ministerstwo dla Słowaczyzny, a na miejsce

jego powstanie rząd krajowy, złożony z 10

członków z prezydentem kraju na czele, do któ

rego należeć będą nominacje urzędników ad

ministracyjnych. Zniesione będą również cen

tralistyczne żupy (okręgi) i rady żupańskie, a

na ich miejsce powstanie sejm krajowy sło

wacki.

Nie jest to oczywiście spełnienie wszystkich

postulatów autonomistów, ale niewątpliwie

spełnienie najistotniejszej ich części, o ile, do

dajmy, zostanie pakt lojalnie dotrzymany.

—

Istota rzeczy leży bowiem w dużej mierze w

praktycznem wykonaniu i zrealizowaniu dro

bnych na pozór, lokalnych, ale dla Słowaków

niezmiernie ważnych spraw. Wedle oświad

czenia tego samego ks. Hlinki, Słowacy objąw

szy władzę u siebie zamierzają przeprowa

dzić bardzo daleko idącą restytucję zmienio

nych przez Czechó,w stosunków.

,,Bieda — pisze - jest wielka. Lud nie ma

Chleba, robotnik pracy, inteligenta słowackie

go wyrzucono z urzędów na śmietnisko. Znisz

czyli nam szkoły, wprowadzili do nich ducha,

którego się musimy wstydzić — wyrzucili ka

techizm ze szkoły. Chcieli w nieść do szkół na

szych ducha Marksa i Engelsa... Zabrali nam

ziemię... Znam żupana, który w czasie przewro

tu był chudy, jak mysz kościelna. Dziś ma ma

jątek 800 ha, a jego syn dostał 1800 ha... Bi

skupi nie mają grosza na seminarja, ale ko

misja likwidacyjna dostarcza sokołom z bisku

pich m ajątków kury, gęsi, kaczki... Urzędy za

pełnili cudzoziemcami i innowiercami... kato

licy stali się w swoim domu wyrzutkami!,.—

Nie ulega wątpliwości, że Czesi pogodzą się

łatwiej z wyznaczonemi żądaniami Słowaków,

aniżeli z szybką obsadą urzędów. Po zajęciu

Słowaczyzny zalano ją całą nadwyżką inteli

gencji i półinteligencji czeskiej, która wra

cała z różnych stron da’w’nej Austrji, a w bra

ku clileba tworzyłaby dla samych Czech ele

ment dosyć niebezpieczny. Obsadzono więc

Czechami nie tylko urzędy administracyjne,

ale szkoły, poczty, koleje, do najniższego sta

nowiska. Za czasów węgierskich poza najwyż

szemi stanowiskami były one wszystkie obsa

dzone przez m!iejscowych Słowaków, którzy

tysiącami znaleźli się na bruku. Czemuż zresz

tą się dziwić, jeśli kapitaliści czescy nawet w

hotelach powykupywanych za bezcen w mia

stach słowackich lokowali służbę wyłącznie

czeską. Ruszenie całej tej lawiny, danie Sło

w’akom clileba, nędza na wsi, oto istota auto

nomj,i Słowacźyzny. Typ słynnego Precliczka,

tak dobrze znany w daw’nej Galicji, odżył obec

nie na Słowaczyźnie i nie łatw’o będzie stam

tąd go usunąć.

Mimo tych trudności, mają wszakże Słowa

cy bardzo poważną gw’arancję realizacji swe

go programu w fakcie, że bez ,nich ,niepodobna

jest utworzyć umiarkowanej większości rzą

dowej, słowem że bez nich cały mozolnie od

dw’u lat wznoszony gmach przebudowy Czecho

Słow’acji runąłby w gruzy. Zapewne więc wyj

dzie ona z tej przebudow’y już jako Czecho

słowacja, ale ta zmiana charakteru państwa,

przed którą Czesi bronili się uporczywie przez

lat 8 staje się nieodzow’ną. Co więcej, praw’

dopodobnem jest, że przywrócona zostanie w

pewnej mierze autonomja daw’nych krajów

koronnych. Słowem, że analogja Czecho-Sło

wacji do Austro-Węgier może być jeszcze

w’iększa.

Wejście Słowaków do rządu odbije się nie

uchronnie także i na zewnętrznej polityce cze

skiej. Stanowisko Dra Benesza, zajmującego

wobec wielu postulatów słowackich, zwłaszcza

wyznaniowych, będzie bardzo utrudnione, je

śli nie niemożliwe, a to z tej przyczyny, że

wi’ąz z katolikami czeskimi domagają się oni

natychmiastowego przyw’rócenia normalnych

stosunków z Watykanem. Wątpliwem jest zaś,

czy mógłby to przeprowadzić Dr Benesz. Re

alizacja programu autonomistów słowack!ich

kładzie wreszcie kres mitowi o narodzie cze

sko-słowackim, stwierdza istnienie odrębnego

narodu słowackiego, mającego w’łasne intere

sa i własny, odrębny ustrój narodowy. Że* bę

dzie on dla nas lepszym od Czechów sąsiadem

z tamtej strony Tatr, nie wątpimy.

Wreszcie kilka słów ipro domo sua. Przez

dłuższy czas byliśmy jedynem pism em pol

skiem, które wytrwale w’skazywało, że centra

listyczna budowa państwa czeskiego się nie

utrzyma, że bez autonomji Słowaczyzny czeka

ją katastrofa, że Słowacy swej odrębności na

rodowej i kulturalnej się nie wyrzekną:. Ileż

spotykało nas za to wyrzutów ironji, czasem

obelg ze strony ,,lepiej podnformowańej" w

sprawach słowiańskich prasy. Były chwile, że

i oficjalne czynniki polskie ,,dziwiły się", jak

można głosić tego rodzaju nieuzasadnione po

glądy. Teraz czasy, s’ię zmieniły... Piszemy to

nie dla dania sobie łatwej satysfakcji, bo tą

w pierwszej mierze jest przeświadczenie, iż

dobrze spełnialiśmy nasz obowiązek informo

wania opinja polskiej o rzeczywistym stanie

rzeczy, ale raczej z wyrazem żalu, iż opinja pol

ska, a z nią i polityka polska nie potrafiły

w porę zorjentować się w tem doniosłem, a o

ścianę od nas rozgrywającem się zagadnieniu

i w’ięcej, niż dotąd na Słowaków zwrócić uwa

gi. Nie mieszając się oczywiście w w’ewnętrzne

stosunki naszego sąsiada, nie zapominajmy

choć teraz, że rządzić tam będą nie tylko Czesi,

ale i Słowacy.

Z dokumentów chwili.

Zjazd rosyjski we Lwowie.

Problemat mniejszości narodowych w Polsce

wszedł bstatniemi czasy — jak się wydaje —

zupełnie poważnie na porządek dzienny.

Wszystko wskazuje, że w tej dziedzinie przyj

dzie nakoniec do jakiegoś wyraźniejszego u

stalenia programu polepszenia. W każdym ra

zie i na tym odcinku naszych zagadnień we

wnętrzno-państwowych wszczął się ruch i to

ruch bardzo intenzywny: instytut dla badania

spraw mniejszościowych w Warszawie obudził

się do czynnej działalności, przy Radzie mini

strów utworzono specjalną komisję dla spraw

mniejszości narodowych, p. Tad. Hołówko jeź

dził do Pragi omawiać tam z Ukraińcami kwe

stję założenia dla nich uniwersytetu w Polsce

itd.

Uderzającym jest fakt, że wtedy, gdy wszyst

kie mniejszości narodowe n nas są zorganizo

wane i posiadają śwe formalne przedstawiciel

stwa, jedynie Rosjanie, obywatele polscy, sta

nowią pod tym względem wyjątek (emigranci

bowiem rosyjscy przebywający w Polsce rów

nież mają swą organizację: rosyjskie Tow. do

broczynności). Jedynie w ięc obywatele polscy

narodowości rosyjskiej — a liczyć ich można do

kilku dziesiątków tysięcy — żyją jak dotych

czas w rozproszeniu i nie są w cale zrzeszeni,

w ścisłem przynajmniej tego słow a znaczeniu.

Coprawda nie przeszkodziło to im zdobyć przy

ostatnich w’yborach jeden m andat poselski w

sejmie — zajmuje go p. Serebriannikow — nie

mniej dla braku oficjalnie działającej i praw

nie istniejącej organizacji narodowościowej

znajdują się w położeniu uniemożliwiającym

im skuteczne opiekowanie się sprawami naj

bardziej ich obchodzącemi — oraz sw em i naj

żywotniejszemi interesami.

Przed paru miesiącami, dzięki inicjatywie p.

Serebriannikowa powstała wszakże myśl, aby

wreszcie wyjść z tego anormalnego stanu rze

czy i wzorem innych mniejszości, założyć swą

organizację, do czego najzupełniej zresztą upo

w’ażnia prawo i zastrzeżona przez naszą kon

stytucję swoboda zrzeszania się na takiem tle.

Dość, że powstał Komitet t. zw . ,,Rosyjskiego

Zjednoczenia Narodowego", który wziął się e

nergicznie do pracy i ostatecznie ustalił dzień

2 lutego b. r. na ukonstytuowanie się Związku i

odbycie pierwszego zjazdu... mianowicie we

Lwow’ie.

Wybór tego miejsca wydaje się nie zupełnie

odpowiedniem. Z całą sympatją patrzeć można

na próby Rosjan, obywateli polskich, ku zrze

s^niu się na podstaw’ie swej narodowości. Jest

to zresztą ich prawo i bodaj że i obowiązek na

w’et. Z tego też punktu widzenia nic im zarzu

cić niepodobna i żadnej do nich pretensji nikt

mieć nie może. Wybór wszakże Lwowa, jako

miejsca ich pierwszego zjazdu musi wywołać

rozmaite zastrzeżenia, których by się nie mia

ło, gdyby zjazd odbywał się w jakimkolwiek

innym mieście Rzeczy!pospolitej. Trudno o

przeć się wrażeniu, iż wybór Lwowa podykto

wany został pewnemi konsyderacjami o wy

raźnym dość posmaku politycznym, którego

w danym wypadku należałoby raczej unikać,

niż go w’łaśnie jeszcze podkreślać. Dalecy je

steśmy od w’szelkiej chęci sabotowania zjaz

du lub insynuowania mu zamiarów’, których

być może naw’et wcale nie posiada. Jednakże

urządzenie zjazdu we Lwowie, stawia go w

sam środek zawiłych, skomplikowanych sto

sunków tamtejszych i wywołać może z różnych

stron zgoła niepotrzebne i zbyteczne kompli

kacje i tarcia — zwłaszcza jeżeli weźmiemy

jeszcze pod uw’agę istniejący dotychczas we

Lwowie odłam t. zw . staroruski, popularnie

zw’any ,,moskalofilskim", oraz tak dobrze pa

miętne z czasów wojny stanowisko i poglądy

ówczesnej Rosji na charakter etniczny Galicji

wschodniej pod względem polskości i miejsco

wego tubylczego jej zaludnienia.

Wszystko to nie rokuje nadziei, iżby zjazd

się odbył w atmosferze, której życzyć by mu

należało, choćby dla jego powodzenia. Prze

ciw’nie - obawiać się można, że wybór Lwo

MuM,yny do pisania ,,UNDERWOOD" =

Ignacy Gross i Ska ^- .fESS, i.?!i. »5

w’a wiele nieprzyjemności i szereg niepotrzeb

nych objawów’ w ywołać może... jeśli już nie

musi. Skądinąd palnego m aterjału i poza tem

nie zbraknie w łonie samego nawet zjazdu. Je-f

dna niezmiernie przykra sprawa niewątpliwie

musi na nim w ypłynąć, a skoro raz wypłynie,

przybierze bardzo ostrą postać. Mówić tu chce

my o niedawno ujawnionym fakcie, że księ

garnia rosyjska w Warszawie funkcjonująca

pod nazw ą ,,Rossica", a której właścicielem

jest obecnie p. Serebriannikow’, jest oprócz te

go, jak się okazało, oficjalnym reprezentantem

bolszewickieg’o ,,Gosizdata" — sow’ieckiej cen

trali wydawniczej. W biuletynie tej centrali

(patrz zeszyty od S. Z. 2—33 do 40) firma Rossi

ca wymieniona jest jako formalny przedstawi

ciel owego sowieckiego ,,Gosizdata" narówni

z innemi księgarniami, znajdującemi się np...

na ulicy Lenina, na placu Rewolucji i t. p.!

P, Serebriannikow próbował się coprawda tłó

maezyć różnemi względami handknvo-intele

ktualnemi — niemniej faktowi zaprzeczyć nie

mógł, a pośrednio przyznał się nawet, że na

tem tle nastąpiła między nim a innemi eks

udziałowcami ,,Rossica" scysja, która dopro

wadziła ich do wystąpienia ze spółki.

Trudno więc w takich warunkach nazwać

pesymizmem wątpliwości, które powstają co

do zjazdu m niejszości rosyjskiej w Polsce, m a

jącego się mianowicie odbyć we Lwowie, a zwo

łanego pod auspicjami p. Serebriannikowa,

który jest jednocześnie posłem na sejm polski,

przedstawicielem bezwzględnie antysow iecko

usposobionych swych ws’półrodaków i właści

cielem firmy, będącej reprezentantem bolsze

wickiej centrali wydawniczej! Wszystko to ra

zem wzięte, nie wróży nic dobrego i raczej

ujemne dość horoskopy stawia dla przebiegu

obrad zjazdu — zjazdu, który w innych w a

runkach bezsprzecznie mógłby mieć duże zna

czenie dla naszych polskich Rosjan i przyczy

nić się dodatnio do konsolidacji wogóle sto

sunków narodowościowych w państwie.

Eksport i proM cja hodowlana.

Korespondent wiedeński ,,Czasu** publikując

w Nr. 15 memórjał austrjacko-poLskiej Izby

Handlowej we Wiedniu w sprawie podniesie

nia eksportu nierogacizny i bydła z Polski po

ruszył niezmiernie ważną 1 aktualną obecnie

sprawę.

Faktem jest bowiem, iż wywóz nierogacizny

i bydła do Austrji, która odbierała 70—90°/o ca

łego naszego wywozu w ostatnich miesiącach

spadł blisko o połowę (t. j. z ilości 60 tysięcy

sztuk miesięcznie w r. 1925 do 35 tysięcy obe

cnie) zmniejszając stronę czynną naszego bi

lansu handlowego o trzy i pół miljona złotych

na miesiąc. Powyższe niepokojące okoliczno

ści wskazują, że tracimy poważny rynek zbytu,

rynek, który jeszcze przed wojną był głównym

odbiorcą -trzody pochodzącej z M ałopolski. W

latach bowiem przedwojennych sama Małopol

ska dostarczała około 40.000 sztuk świń mie

sięcznie, kryjąc z górą połowę konsumu Wie

dnia. Obecny ubytek w przywozach z Polski

pokryły z łatwością kraje z nami konkurujące,

jak S. H. S., Włochy, Rumunja, Węgry. Przy

wozy z tych krajów wzrosły współmiernie do

zmniejszenia się naszych importów.

Główną przyczynę tego stanu rzeczy upatru

ją Koła fachowe w Polsce i Austrji w prewen

cyjnej polityce weterynaryjnej, stosowanej o

becnie wewnątrz naszego kraju, ograniczają

cej nasz wywóz z powodu chorób zakaźnych.

Zarządzenia te idą znacznie dalej, aniżeli to

przewidują konwencje weterynaryjne zawarte

z krajami zagranicznemi.

Obok zmniejszania śię naszego wywozu nie

rogacizny i bydła mamy do zanotowania dru

gi fakt, który znow?u wskazuje, że obecnie je

steśmy w stadjum zaniku eksportu wędlin do

Austrji. Jeszcze w r. 1925 wywieziono tam oko

ło 500 q. wędlin, wartości 250.000 zł. W ostat

nich miesiącach u. r. eksport ten zaczął gw ał

townie spadać, obecnie zaś ustał zupełnie. Po

wodem tego znowu jest podwyższenie austrjac

kich stawek celnych w dn. 28. VII. 1926 a mia

nowicie: cło na kiełbasy zwyczajne podniesio

no z 24 na 50 Kor. zł., a n a kiełbasy przednie

i 100 na 200 kor. Nasz eksport wędlin pokryły

Czechosłowacja, JugosłaAvja i Włochy, które

postarały się na uzyskanie zniżek celnych na

wędliny. Poniew-aż zaś konsument wiedeński

jest przyzwyczajony do polskich wyrobów, nie

które firmy wiedeńskie sprowadziły polskich

robotników’, którzy n a miejscu fabrykują wy

roby na sposób polski.

Wszystko to wskazuje na to, iż tracimy je

den z najpoważniejszych i najbliższych ryn

ków zbytu, co nie może pozostać bez wpływu

na nasz bilans, gospodarkę hodowlaną i prze

mysł mięsny.

Zwłaszcza Małopolska najsilniej jest zain

teresowaną w tem, aby eksport nasz do Austrji

nie ulegał tak gwałtow’nemu zmniejszaniu się(

Jeśli weźmiemy pod uwagę inne dzielnice

Polski, to niewątpliwie, stwierdzić należy, że

w dziale trzody chlewnej nie liczono się dosta

tecznie z tem, że Polska w przyszłości nie może

się ograniczać, jeśli idzie o eksport, jedynie do

rynku w-iedeńskiego i niemieckiego, lecz po

winna dosto,sować swą produkcję także do ryn

ku angielskiego, który stawiając swoiste w’y

magania płaci wzamian najwyższe ceny. Je

dnak nasz towar na rynkach angielskich do

piero zaczyna zdobywać sobie prawo obywatel

stwa i to na,i azie w skromnych rozmiarach co

jednak nie może odbywać się rów’nocześnie z

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction