Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 701 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Sr* 148

Kraków Sobota 2 Lipca 1932

Naleiytość pocztowa

Jferi»VYYn/

opłacona gotów ką.______ KO^ifSElllL LA AAiV

»eiA,"

WJ«S«M iliiliilli l Hiitalfl I.U| iriniif.

liiuaiei* jtoJedynczj SBO»gpr.

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE w y n o s il

W Krakowi« bez odno^enla do domi , , ,

t(, 5.40

W Krakowie z odnoaztulem do doaa

,,,,,,,,j^ g._ ,

Na prow incją z przesjik* p o c z t o w ą ............................................. *ł. 6,(-.

Zagranicę z przesyłki pocztową

........................ ,

*Ł10.^

)Za każdą zmianę adresu dolicza się zł. -0 .50.1

Reklamacje niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych, nie przyjmuje si§w

Prenumeratę przyjmują Administracja ,,Czasu", wszystkie urzędy

pocztowe, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników.

CZAS

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. iO(UOt,

Adres Redakcji I Administracji: Kraków, ni. św. Tomasza ta.

Telefon Redakcji 100-50. -

Administracji i Drukarni 117-10.

Oodziny biurowe: od 0-tej de 12-tej I od lt-tej de 18-tej.

!IIIOILOlKlfti

.T«dmorjUK)w» u ’ j«d«m jrlsru milimetrow yh

Ogłoszenia zwykł*

s«11111i111,11««***L^

Ukladi t a b el a ry c uy , *ylirowyj komklnowaay ...................................

030

OgłcaMnia w ,jkladełtaayck11

,,,

» 1*ł 040

Nekrologi

,1,,,,1,,,,,,,,,,,111*bb,35

Komun:ikaty p e kreml«*

l,,,,,,,,,,.,,iii^ 8.10

Ogłoizenla u pi*rw»**J »troml* , ,

,i,,,,,,,

a«1. 0,00

Ogto»**ni* w numerach świątecznych 25%drożej. t-* Ogłoszenia zami*p

kow * 25X drożej. s - Za ustrzeżenie miejscadol.iczaalf H %j

Administracja nie bierze odpowiedziałnoścl

za terminowe umieszczenie ogłoszeń*

Ceny ogłoszeń obowiązują od dnia zmiany w nagłówka

Ogłoszenia przyjmują: Administ,racja ,,Cugu" i wszystki* m1*Jzcow* I ais

miej,scow* Biura dzienników i ogłoszeń,

Konsekwencje niemiecko-rosyjskie.

Wobec toczącej się jawnej niemal wojny

pomiędzy hitlerowcami

:komunistami,

wspomagańerai v wielu wypadkach prze:z

socja)listów zachowuje rząd Rzeszy daleko

idącą wistnzemiędiiwość, :rzec można, tole

rancję. Być imożf,ż.ejest ona obliczona :na

krótki dysta,n*s, na do,pu:szczeniedo takiego

zamętu, którym

uza)sadnił daleko idącą

interwencję rządu i Reich!Siweihry,

zarzą

dzenia wyją)t!kowe,

odsunięcie wyborów,

czy inne jesz:c:ze bardziej :zasadnicze zmia

ny. Być może jednak, :żena dnie :tejpolity

kiobecnego ra)du, kierowanego faktycznie

przez *szeifów lei’ch’s-wehry leżą inne pow’o

dy. Niewątpliwie hitlerowcy są dla nich

sym!patyczniej’si od :komunistów, ale sym

patia ta nie idzie bynaj:mniej tak daleko*,

by*chcieli omfz te:go :powodu oddaći*m rzą

dy. Komuniści ’paraliżując hi)tlerowców, ’są

mim’owolnym czy nie *mimowolnym sprzy

mierzeńcem obecne:go rządu, k)tóry

wyr

w’aw”szy ijM"A *pom-ocy h:itlerow:skiego *stra

szaka ster spraw *zrąk ’koalicji centrowo

eocjaliistyc?nej, ,chce go wszakże nastałe

zatrzymać.Wreszcie o ile idzie o :stosunek

do komunizmu,

działającego przecież nie

w’brew wai Mo)skwy, wc:h:odzidla wojsko

wych poiiłyków niemiecki:ch jeszcze jeden

bardzo wiż,ny czynnik w grę,

a tym jest

stosunek io Rosji.

Hitleryjm ogłasza nietylko zagładę ko

munizmu w’ Niemczech,

ale głosi t-akże

krucjatę przeciw Rosji :sowieckiej i :stąd

ofensywa! komunistów

nie:m’ie:ckich prze

ciw Hi-tlerowi jest zupełnie

zrozumiałą.

Rząd v. Papema

może wpraw’!dzie grozić

Rosji, żejjeśli rozej:dzie się z Niemcami, je

ślizawrje z Pol.ską,paktoniea,gresji, w ta

kim raził wejdzie nadrogę Hitlera iorga

nizowaćbędzie krucjatę przeciw Ro:sji.

—

Niemniej wszakże będzie to gra

contrę

coeur, gdyż)sercei rozum dzisiejszych sze

fów Reiąiswehry są nie oddzisiaj po ’stro

nie przymierza niemiecko-sowieckiego, ja

ko najlfpszej koncepcji dyplomatyc!znej

i wojskj)wej

dla dzisiejszych Niemiec.

Przypuszczenie, że rząd dzisiejszy doszedł

znacaiej mierze dlatego do w’ładzy, by

udaremnić gnożące

*w razie

zw’ycię:stwa

Hitlera zer)w’anie roisyjiSko-naemieckie, jest

może zlyt ,dalek:o idące, ale niemniej

nie

pozbawionepodstaw.

Ro:sja bow’iem

zachowuje się z punktu

widzenia niemieckiego i:stotnie niepokoją

co: zwrócona frontem na Daleki Wschód,

zajęta jswemi *wewnętrznemi

kłopotami,

jest na,drodze do zawarciapaktu nieagre

sji z ,Polską i Francją, podważającego

tak zasadniczej mierze

traktat rosyjsko

niemiecki z Rapallo, którego dzie’sięciol]e

cie tak niedawno obchodzono. Wzrost hit

leryzmu mógłjąna tejdrodze tylko umoc

nić, a Niemcy nie posiadają dziś sił, a ,co,

ważniejsza, pieniędzy,by ją z)tejdrogi za

w"rócić Możliwośćkonfliktu z Japonją wy

w’ołała teżja/konaturalny odruch u sowie

tów’ dążenia do zbliżenia isię do Ameryki,

najpoważniejszego konkurenta Japonjina

Dalekiim Wschodzie, jedynego dziś z mo

carstw światowych,któreby czynnie mogło

się wmieszać

konflikt

Dalekim

Wschodzie.

Mówi się dzi’siaj

o szukaniu

przez Sowiety zarówno gospodarczego, jak

politycznego oparcia w Ameryce. Czy kon

cepcja ta dojdzie d*o *skutku, względnie jak

w’iele *d-ojście jej będzie Sowiety kosztowa

ło, to *trudnodziś przew-idzieć; niemniej ,sa

ma jej możliwośćdaje Sowietom znaczną

sw’obodę’W’stosunku do niemieckich przy

jaciół. Ci istotnie są na rozstajnych dro

gach. Zerwanie z Rosją, zwłaszcza w razie

paktu nieagresji Rosji zPolską i Francją,

to stawiałoby Niemcy w osamotnieniu, w

którem jedynie i to nie na długi dystans

mogłyby liczyć na pomoc Włoch. W

obli

czu decydującej

rozgrywki odługii od

szkodo’w’ania,

byłaby to istotnie pozycja

nie d*o zazdroszczenia i -przypie-czętowa(ła

by odrazu d;zisiejszą próbę rządzenia izpo

za parlamentu. Toiteż :gabinet v. Papemaisi-ę

w’aha.

,,Trzyma ciepło" hitlerowców,

ich ekspansja jest jego istotną racją bytu,

ale strzeżeisię wystąpień przeciw komuni

stom i jakoś nie kwapi się do spełnienia

zasadniczego żądania hitlerowców, rozw’ią

zania *partjikomunistycznej iunieważnie

nia przez to oddawanych na nią głosów,

tfco Hitlerowi dałoby zapew’ne odrazu więk

szość w’ Reichstagu. Jak ,długote wahania

frządu Rzeszy będą trwały, niewiadomo.

Być może, żeprzerw,ieje, zapowiadane, ja

ko blis)kie, podpisanie rosyjsko-polskiego

pa:ktu nieagresji, być może jednak że i to

polityka niemie-cka ,,przetrzyma"

w prze

świadczeniu, że za cza,s jakiś rzecz da się

odrobić. W każdym razie faktem je,st, że

chwila, w której *rząd Rzeszy zdecyduje się

uderzyć w komunistów, będzie oznaką, że

uznał on, iżw stosunku do Rosjinie ma,

już nic do stra-cenia.

Jest to ważny znak

or.jentacyjiny dla opimji pol:skiej.

WalkLkomunistów z hitlerowcami

Berlin 1 lipca.

(Tel. w’f.) iPod lok-al uczęs:z-czan,y przez naro

dowych socjalistów zajechało ubiegłej nocy an

to z komunistami, którzy oddali do wnętrza

lokalu szereg strzałów rewolwerowych, poczem

zbiegli. W chwilę później; zajechało :to samo

auto ,pod drugi lokal narodowych socjalistów

ij’adący w nim komun,iści poczęli s,trzelać z re

wolwerów, poczem, ulotnili się i n;ie zostali

ujęci.W obu wypadkach 8narodowych socja

listów odniosło ciężkie rany. Ciężką ranę po

strzałową otrzymała również pewna kobieta.

Berlin 1 lipca.

(Tel. w!.) W Hattiingien w iW estfaljii dos:zło

w-czoraj ,wieczór :dokrwawej walki między ko

muni!stam:i a narodowymi socjalistami. ,W ’toku

walki użyto po o,bu stronach

broni! palnej,

przyczem :jedna oso,ba została zabi:ta a 5 osób

od!n,io,sło ciężkie rany. Dwóch ciężko ran(nych

w"alczy ze śm;iercią. Poza tern sze,reg osób od

niósł ;lżej,s!ze rany. Do poważn,ej walk-i ulicznej

między biitlerowcam,i a komuni,sitami( dos,zło

również ,na przedmieści-u Altstadt w Stu,ttgar

cie. Pięć osób odniosło ,rany ciężkie.

Zawrót głowy i defetyzm.

liwości gospodarczych Niemiec. ,Stojąc na sta

now)is,ku ,spraw"ozdania rzeczoznaw"ców finan

sowych w Bazylei, Francja uznaje, ,że w chwili

obecnejNiemcy nie są zdolne do płacenia, —

s,przeciwi(a się jednak, aby k,ryzys obecny mia

ły Niemcy wykorzys,tać do zrzucenia z siebie

obo,wiązku s,pł(at naw)et ,w przy:szłości, gdy sto

sunki gospod’arcze

św,iata ule,gną poprawie.

Po ,stron:i,e francuskiej nie brak dobrej woli.

rancja o(żywiona jest ja)k najleps,zą

wolą

spółpracy nad odbudową Europy w dziedzi

ie finans,ów,o-kredytowej, i gospodarczej w ra

mach ogó:lnego poroz.um,ienia.

Ryczałt za reparacje.

Paryż 1 li(pca.

(Tel. w’l.) N,awiązuj:ąc do W’czora!js:zych obrad!

biura konferencji reparacyj:nej

,,Petiit Pari

sien11,pis,ze, że dotąd osiągnięte zostało po,rozu

mienie jedynie w t.ym ki,erunku, iż Niemcy go

dzą się na skreślenie

reparacyj wzamian za

pewną sumę ryczałtową.Wszelkiejednak wy

siłki skłonienia niemieckiego ministra skarbu

do wymienienia wysokości tej sumy spełzły

na niczem! N,iemcy pragną w"idocznie (zyskać

na cza:sie w tej nadzi:eli, że ,obawia przed rozbi

łem konferencj,i skłoniMacDonalda do zmia

ny st,anow:i;sk’a na korzyść (Niemiec.

W spraw"ie żądań delegacji niemieckiej o

Paryż w czerw’cu.

((Korespondencja iwł-a*snu).

Fakt-, że wybory do fr,an,cuskie-j Iz,by depu

tow-anych zbi(eg,ły się z bardzo ważnema na

radami mliędizyn-airodow,em:i, na k:tórych roz

strzy!gają si,ę :pokojiowe

losy Europy i*drugi

f-a!kt, ,że ,-z w yborów tych w’ys:zła izwięcitęsko le

wica, w”reszcie ni,es,podziewa’n,a śmierć dł,ugo

letn,i-e,go sternika fran-cu:sik-iej: poli’tyki* zagra

n:iczn,ej, ws,zy,stko *to w’ytw’orzyło w,e Fra-ncji*

pewien chao,s, tern widoczniejszy, że rówimoc*ze

śmi-e Niemcy -po,sitanowLły wygrać os,tatnie sw-e

atuty i wyw’ieraj’ą n-a

-c,a-łą Euro-pę niesłychany

a b-rutalny :nacisk.

,Zjawisko, j-akie obserw,ujemy *u lewicy fran

cuskiej1po ostatnich wyborach nazwać ,można

chyb,a !zawrotem głowy z odniesionego zw’ycię

s-tw”a, k,tóre znacznie prz,erosło :ich *własn-e na

dz-ieje. Ten typowy zawrót *gł-owy :wyraża ,się

w ch-ęci eksperymentowania *nawet z prawicą

ni-emie-cką, oczywiście kosztem P-olski,.

Ra-z

wra;z poj’awi)ają silę *w leiiborgana,cb nie fr*on

du-j,ąc,ej w;prą;w’dzile-, ale bard-zo ostro ;z-ary,sow’a

nej lewicy ra’dyka!łów,

artykuły, których ja

sn-ość *treśc,i( n-i,e ,po:zos!tawia

n ic d o -życz:e;nia.

Mlodoiturcy radyk-aln,i:, ja!k ,się już powszechni!e

w e F,rancj)i nazy,w-a:, go,towł!by iiść na w’:szel,ki

kompromis *z prawicą niem(iecką, byl-e

-rato

wać rz,ekomo, Fr’a)ncję przed ;now’ą wojną. Oczy

wiście koszty (takiego kompromisu ,musiałyby

być *z-a,płacon,e *w m,yśl życzenia von ,Papenów

i vo*n S*ch*lieiicheiró:w n iem iecki-ch ,prze,z ,soj,us:z,—

nikó;w Franc;ji, szc-zeg-ólnie prze;z Polskę, (Wi

doczne przeto staj-e się, że typowemu zawro

towi głowy lewicy francusk’iej (towarzyszy

znany już z czasów**

-wo)j’n y defetyzm ,, k;tóry

st:rus:iom* nakazywał -i(śćna wszelkie ustępstwa

w’obec m olocha n:i-emieckiego dl,a ratow:an,ia

skrawków Francji.

(Zaw:rót głowy młodotu-rików radykalnych ob

j,aw,ia się przedew’szystkiiem w tern, iż wydaje

,im się, że zd-obyli niepodzi,elnie *wład’zę n-ad

F,rancją i że mogą z nią i z jej sojusznikami

uczynić, co im się będzie pod-obało.

,W ty:ch

swoich zamierzeniach liczą on,i)oczy,wiście bar

’dzo* na socjalistów, k-tórzy *tymczasem starają

się wycofać dyskretnie 7. gry, w którą w”cią

g-nęli -lew’-icę rady)kałów .

Zd)a-li, sobie bowiem

wres-zcie jasno s,prawę, że przy dzisiejszej sy

tuacj,i wew,nętrzn,ej w N’iemc,zech, kruszeniem

kopij ;za Niemcy nie uratują absolutn-ie demo

kracji niemieckiej*. N!ie chcą wprawdzie jeszcz-e

przyznać, że ta demok;racja

oka-zała s:ię n*ie

tyltko nie żywot.na,

,ale ,ponadto nieruchliwa

i niezdolna ’d*o ;przeciwstawi-enia. się reakcji

jumk-rów i hitlerowców,,

szukają

przyczyn

gdzieindzi)e-j, ale wystarc,zy, że sam fakt, iż

w ,Niemczech co(ś się -zmieniło

*w o-stat-nich

miesią-cach dotarł nareszcie (do świ,a’domości)

f,rancuskich przywódców socjalistycz:nych.

We wszys;tkich niemal

organach -radykal

nych spotykamy od -s:zeregu ty-godn-i* piosenki

na *tens’am motyw: rady pod adresem Pols:ki*,

co ma czynić, *byratować od wojny *s:i-’ebi,e i Eu

ropę.

:Głosów tych nietylko nie na-leży brać

trag-iczni-e, ale nawet nie trzeba ich traktować

poważn:ie. Organy ra!d]ykalne znaj’dują s:ę przy

padkow’o w rękach ,tych właśnie młod-ol-urków,

którzy jedn,ak w sw-ej w’,łasnej partji stanow-ią

głośną wprawdzie, ,l(ec,z nieznaczną mniejszość.

Ster polityki zagranicznej spoczywa w ręk’ach

pana Herniot’a, ,pa)trjoty wy-pró:bowanego, ro

ma;n,tyk-a w li-teraturze, a le *pozyty(wi:sty w -poli

ty-c!e, k;tóry nie o-d *dziś zdaj-e sobi-e

,sprawę,

kogo m*a za przeci(wnika po ta-mtej stronie

Ren;u. Był on w praw dzie inicjat-orem polityki

ugodowej wo)bec Ni!emiec w 1*. 1924, a ’był ni;m

dlatego właśn,ie,

że zdawał so(bie *sprawę, i-ż

tak potężnego b-rytana, jakim* ;są w Europie

Niemcy, na łańcu-chu n!ie utrzyma. Wi’erzono

je;szc!ze wów’czas

szczerość

Słresemanna.

D!ziś to :złudzenie rozwiał duch St-resemanna

Jego pamiętniki otwierają Francuzom

oczy,

N’ie wszystkim. Nie n:ależy ,s;ię łudzić. Francja

m a 90 proc. obywate.l,i, d)la ,których ;poz-a wla

,snem ,pod;wórki,em nic innego nie is-t;nieje. Gdy

by młodoturko-m rad:ykalnym u-dało ,się w j-aki

kolw;iek sposób na-rzucić ’k;i:eru-nek *swej .pol-i-ty

ki) !za,granic,znej Francji i Euro-pie, by:libyśmy

w k,rótk:im c:za,sie św;i,ad;kam:i, woj:n,y od:w:e:to

wej ze st:ronyNi:emiec. Musi’ałaby do tego pro

w adzi,ć z j;edln,e:j sitirony pol’i)tyk’a

o,słabiania

Francji, z drug!iej strony polityka wzmac;n:ia

nia Niemiec, :Co wa;żnie;jsze, iż m:łodo;turcy ra,—

d-yk’a-l:n!i ;li-czą, że w-kró-t-ce przyjdą do -głosu w

- rzą’dzi:e. *Obe-cnemu gabin,eto:w”i ibow;i,em ni-e n a

leży wróż:yć dł-ugiego żyw,ota, Wob-e-c

- jaw,nych

głosowań w I:zbi!e, g-abinet może ,s!ię*potknąć n,a

pierwszym swy:m programie

o;.sz-c-zędności*o

wyrn, który będ;zi;e izawiierał obniżen,ie pensyj

urzęd,ni’c!zych i pensyj byłych kombatantów.

Ju-ż dz!iś wywierany ^4*4*1 na I*zbę niesłychany

nac:i!sk z e :strony zsyindyk-alizowiain,yeh -urz,ędni!—

ków i funkcj,o:na;rju:s,zy :państwowych, -a w’o!bec

jawnego glosowani)a, w Izb,ie c,ały kraj będzie

w’iedzia,ł, którzy depu’towani g,tasowali za obnli’

żenieni pensy]. Każdy zaś deputowany ,głosuje

,z m yślą o ;przys!zł’ych wyborac;h. Naraz;i-e rząd

ogłosił, -pół;środ,ki,: wstrzymanie ,awansów i nile

,przyjmowan!ie ,now-ych urzędników. Da to j’e;d

nak osz-czędności mini-malne, -kitóremi n-i-e ;zat

k,a sdę kiłko-m:iiljardoiwej dziury w budżecie.

Jeśli więc rząd) chwyci *s:iię środków

rady,k’al

ni:ej)szych i zechce przeprowa’dzi,ć obniżenie

pensyj, upadnie :z pewnością. I na ten upadek

w’:ła,śni)eczeka lew:ica, spod-ziewając si-ę, że pre

zydent Republikiim odda -władzę w’ręc:e, Tym

czasem ,należy się -spodziewać czegoś ,przeci,w

neg-o: tak, -dawno* uprag-nionej koncentra-cji re

publikańskiej. ,Republikanie *lewicy, dawna gru

pa pa,-na Ta.rdieu, o-d począt,ku legislacji ,kokie

tuj-e zupełni-e

- wyraźnie obecny -gab,inet. Wyra

zem ,tegokokietowania ,jest rozłam grupy i*u

fumdow anie *prz-ez pana Tard!ieu nowego *stron

nictwa, -gdyż jego -dawne *tyl)ko w części: d*alo

*się poprowadlzić przeciw gabinetow,i ra:d!ykal

nemu.

Spod:ziew’ani!a -mlodoturków rad-yk-al

nych okażą s,ię przeto plonne-mli. Defetyz;m

ich nie znajdzi:e ani ujścia, an,i zastosow.ania

W’yrządzić jednak może F;ranc,ji sźkodą moral

ną. I

- ja!kkolwi)ek spodziewać -się należy, że p.

Herriot po-trafi s*ię oprzeć Niemcom zarów’no

w Lozanni(e, jak i w”Genewie, to jednak przy

szły jego gabihet, o-party o koncent,rację repu

blikańską będzie bez porównania odporniejs:zy

w’obec zachłannego wschodniego -sąsiad-a.

Nie mogę w’ko-ń-cu .nie podkreśl)i-ć, że w ost-at

ni-ch cza,sach zgubny defetyzm zaczyna się już

szerzyć także na prawo od rad;yk,a-łów. Ni)eza

leżni’e od od-erwanych głosów n;iektórych (pism

prawicowy-ch, które posuwa-ją się -zbyt daleko

w’ chęci uzyskania porozum-i’en,ia z Niemcami

mam -wszelk:ie pod,stawy do -stwierdzenia, że

defetyzm zaczyna o,garniać niektórych polity

ków-, którzy jeszcze p,rzed *wyborami odgryw’al’i

w pol:ity-ce f;ran-cuskiej bardzo w-ażną rolę.

I W’ :ty-m wypadku koszty mi-ałaby płacić Pol

ska, bo tafcie rozw,iązani!e j-est wszak ’dla ,tych

Fran,cuzów -najłat,wiej’sze

i najlepiej usypia

wła(sne sumienie. Defetyści -ci zbyt łatwo z-apo

minają, eo w chw.ili: entu;zj,azmu ,samii głosili

że naj-lepszą rękojmią pokoju europejskiego

j-est *s-ilna )Polska na tyłach N.iem)!iec.W yzbywa

ją-c się tak łatwo ow-ego przekonania, Francuza

ci sami wydają *swój k;raj, na nowy łup wro

ga.

-Cii Francuzi nie nauczy.li, się niczego w o

statnich dwóch dziesiątka-ch la*t. I oni* właśnie

W’yrządzić *mo,gą zarówno Francji, jak i Euro

pie więcej ,szkody, choćby ich naw’et było n,ie

w”ielu, ,ani’żeli

owe 90 proc.

o;bojętnych n,a

ws’zystko, co s-ie dzi-eje poza ich podwórk,iem

Aleksander Thrn

O(statniepróby.

Francuskie oświadczenie.

Lozanna 1 lipca.

(Te-ł. w.!.) Na wczorajszem nocn-em posiedze

n-iu bi-u;ra konferen,cj(i* francuski minister skar

bu złożył oświa-dczeni-e,

którego treść podał

premjer francuski ’do wiado-mości pras,y fran

cuskiej. W mowie sw-ej min’ister ,skarbu Ger

ma;i’n Marti-n oświadczył m. in., że jednostron

ne skreślenie niemieckich zobowiązań repara

cyjnych złożyłoby cały ciężar długów wojen

nycli na barki Francji. Na taką koncepcję

Francja nigdy się nie zgodzi, tern bardziej,jeśli

Stany Zjednoc!zone nie z-godzą się na skreśle

nie długów wo,jennych. Francj,a skłonna jes’t

natomias;tpretensje swoje dostosować do moż

Konkordat i dotacje duchowieństwa katolickiego.

Warszawa, 28 czerwca 1932.

iW s:prawie ostatniej redukcji ,,poborów11du

chowieństwa katoli,ckiego ,pojawi,ły się w ipra

;ie krajowej, a nawe,t i angielskiej (imspirowa

lej widocznie p:rze:z przygodnego k,orespondeinj

;a) różne głosy, oświ,etlając’e to izaga:dn,ienie

n sposób nieścisły i mogące )wskutek tego

wprowadzić w błąd ,sz,erokie rzesze ozyitelni

iów. Talk m. i. ukazał się w ,,Czasie11(izdn.

10 czerwca 1932 r.) dłuższy artykuł p. t.: ,/Re

:tukeja ,poborów duchowieństwa katolickiego11,

w którym autor ,/k:s. K .11zam’ies’zcza s,zereg nlie

iokład,nych twi,erdzeń i ,pomija fakty istotne

dla o,ce:ny stanu r,zec,zy. Ten stan rzeczy w rze

czywistości przedstawia ,się, jak następuje:

(Załą,cznik Ą) do Konkordatu,,regulujący wy

sokość dotacji id!uchowiieństwa, postanawi’a, że

,,w razie potrzeby, i o Il,e położenie fin,ansowe

Państwa ,na to pozwoli, dotacje ,powyższe ’zo

staną powiększone dostat,eczn:i:e, aby zapewnić

stosow,n:y by,t materjal;ny proboszczom, oraz in

nym cizło,nkom duchowieństwia, a to n,a zasa

d:zie s)pecjalnej umowy, dotycząc,ej t. zw . ,/iura

stolae11. Z tego tekstu jasno wyni:ka, że pod

wyżka ew",entuailna dotacyj duchowieństwa

uzależniona by być musiała l) od ,potrzeby

podwyższen;ia i,ch oraz 2) od równoczesnego

zawarci:a specj,al,nej umowy co do ,/iura stolae11.

Ks. K. w swym! artykule ,twierdzi, że urzęd

ni,cy

w 1926 r. dostali podwyż!kę ,poborów

o 10%, ,którą im dzisiaj odebrano. Ducho!wień

stwo wszakże tej ,podwyżki nie dostało.

Ale

taksamo odbiera się m,u 10%.

Istotnie, na mocy art. 8 ustawy z dnia 18

grudnia 1926 r. podwyższo-no uposażenie tunik

ę,jonarjuszów państwowych o 10%o, poc;ząws:zj

od 1 ,stycznia 1927, taką ,samą podwyżkę do

tacyj o lO% otrzymało również i duchowień

stwo katolickie (na pod,sta!wie zgody Minister

stwa Skarbu z dn,ia 10 stycznia 1927). A więc

stwierdzić należy, że poc:ząwszy od 1 styczn:ia

1927 duchowieństwo katolick:ie pobierało do

datek do dotacji w wyso(kości 10%, n,ie ’mie

szczący ,się :zgolą w ramach zobowią,z:ań rządu

z tytułu zawartego kon,kordatu.

Taki sam charak,ter dobrowolnego ,daru, wy

kraczającego poza ramy zobowiąz,ań kon)kor

datowych rządu, :m!iał również i jednora)zowy

zasiłek, przyznany duchowieństwu katolickie

mu uchwalą Rady m!inistrów z dnia 18 ozerw

;a 1928 r. w wysokości 22K-% :dotacyj.

S)twierdzić dalej ,należy, że przeprowadzanie

:!alej idącej a,nalogji między dotac,ją konkor

datową !duchowieństwa katolick!iego a pobora

mi urzędników, pozbawionejest wszelkiejpod

stawy. Jedyne podobieńs,two pomiędzy do!ta

cj:ami temi a poborami! urzędników polega na

tem, że jed:nie jak i drugiepodane są (zdrob

nemu wyj,ątkami) w t. izw. :pun)ktach, a ,przeli

czająis!ięna izłote obiegowe według ruchomego

wskaźn,ik!a oraz,

że dla

obliczenia idoita,cyj

przyjmuje :się ten,sam wskaźnik, który aktual

ni,e obowiązuje przy oblic,zan:i!u pobo,rów urzęd

niczych. To wszyst.ko. Poz.a analogją w me

chanioznem

obliczaniu

wysokości dotacyj

wz,gl. poborów ,niema tu żadnego innego po

dobieństwa.

Jak :zatem) widz,imy, nie chod,ził o zm:ianę

Ko,nkordatu, an,i o obniżenie dotacyj poniżej1

no-rm konkordatowych.

Z uwag, skreślo,ny,ch wyżej,, wy,nika już do

state!czn:i!e jasno, (j,aki! b,ył charakter dodatku

10%-wego, z którego duchow,ieństwo korzysta

ło, poc;ząwszy od 1 stycznia 1927 r. Obecnie do

da,tek ten został cofnięty przez rząd, a ponie

waż dodatek ten nie miał nic wspólnego iz zo

bowiązani:ami konkordatowemi rządu, cof,nię

cie jego nastąpiło a,ktem jedn!ostronny:m, tak

jak i jego przyznanie. Obecnie duchowieństwo

katolickie otrzymywać będzie dotacje w wyso

kości, oznaczonej w z,ałączniku A) do Konkor

datu. Żadna zmiana Konkordatu nie n,astąpi:}ą

i n)astąp:ić nie mogła, zupełnie więc zbyteczne

były,by jakiekolwiek Układy z nuncjuszem-, czy

itmnemi czynnikami koście,lnemi, a nawet ja

kiekolwiek up,rzedzanie hierarchjii kościelnej,.

Rów:nię n;ie’uz’asadni:one ,i z punktu w"idz!e

:nia interesów Państ,wa niedopuszczalno byłoby

składanie jaki,chkolwiek )zobowiązań co do

p:rz,ys!złegoprzywróce,nia ,skasowanego d)ziś do

datku, s’koro charakter prawny tego dodatku

wy:klucza nabycie przez Kościół jakichko,lwiek

,praw do takiegopozakonkordatowego podwyż

szania dotacj(i.

Tyle dla wyjaśnienia sprawy.

Prawnik.

Wa2ne reformy sądowe

Warszawa 1lipca.

(Tel. wł.) Jak j-uż *przed kilku dniami dono

siliśmy -po uchw’aleniu przez Radę ministrów

na ostatniem posiedze-niu proje-któw’ dekretów,

w’prowadzających w życie nowy kodeks -kar

ny — załatwione *być ma-ją w *drodze dekretów

inne sprawy z tej samej dziedzin,y. Chodzi*

przedew”szystkiiem o *projekty dotyczące nowe

lizacj-i! ustroju sądownictwa, kodeksu *postępo

wania karnego oraz ustroju adwokatury.

—

Pi’erwsze dwa dekrety (,reorganizacja sądowni

ctwa i procedura karna) ogłoszone być mają

jeszcze przed ferjami(,

o ile fer-je polityczn-e

w’ tyin roku wogóle ,będą a,ktualne. Natomiast

dekret o u-stroju palestry wy:dany :będ!zie ’do

pie-ro na jesieni.

Kodeks procedury karnej,

znow’-elizowany

przez s-ej-m w czasie ost:a’tniej sesji ze w:zględów

osz-częd:nościowych (,przez zm.ianę sy,stemu zbie

ra-nda dowodów procesowych) znowelizowany

będzie obecni’e ponownie, celem przystoso,wa

nia procedur-y

-do

nowego kodeksu karnego,

który wchodz’i w ży-ci’e z dniem 1 w,rześnia b.r.

Celem nowelizaojiiś procedury

,karniej, j-e-st u -

proszczenie procesów, ,przys’pi:eszeni;e toku roz

praw oraz d-alsza ekonomja procesowa. Ce:le

te os-iąg-nięte byc m-ają przedewsz-y -stkferm -dzi-ę

ki rozs-zerzeniu systemu

1-osobo,wego

sądze

ni-a. Dotychczas *w tym trybie sądzo-ne były je

dynie sprawy za wykroczenia i występk(i, które

zagrożone były karą do 2 łat więzien-ia. Obec

nie 1-osobowe są-downictwo wprowadzone zo

st,anie przy w”ys:tę-pkach, za które g-rozi kara

do 5 lat więzieniu. Po,zatern in-stytucja 1-osobo

wego :sąd!zenia wprowadzona zostan.ie również

dos-ą-dów okręgowych i odw’oławczych oraz są

dów apelacyjny,ch :dla tych spraw,

które w

pierw’s:ze-j ins-tan-cji, rozpatrywane by,ły :w 1-oso

bowym komplecie. Nowe prze,pisy przewidują

jednocześni-e, że naw-et w tych sprawa-ch, dla

których ustawa przewiduje 1-osobowy sąd —

danasprawa, o ilejest za,w.iłą, oddana być mo

że kompletowi trzech s-ędzi-ów. Inne przepisy

projektowanej now-eli* znoszą w zupe-łności in

styt;ucję oskarżyciela posiłkow’e,go, k-tóra w pra

,ktyce dala uj,emne wyniki, uła)tw.ia,jąc jedynie

pi)enia,ctwo w .sprawach błahych i ni’eistot-nych.

Poza-tem w szeregu wy,pa’d’kach ,sto,sowan,a bę

dzie t. zw . mała kasacja, uwzględni,ająca ni-e

k-tóre uchy!bieuia merytoryczn,e

,sądów.

Ten

- sa ni cel uproszczenia,

administracjii -sądow’ej

przyświecał również ustawodaw”cy przy nowe

lizacji ustawy o ust,roj.u sądów powszechnych.

Cel ten osi-ąga nowela przez przeniesienie n,ie

k,tórych funkcyji administracyjno-sądowych

z -sę’d-ziowskich :zgromadz’eń ogól:nych na -kołłe

gja, złożone

w części1 z przed-stawicieli wy

branych przez zgromadzenia ogólne. Przede

wsizystk,iem według nowego projektu kotlegja

admłmiisifcra;cyjne przedstaw i-ać będą odtąd kan

dydatów na stanowiska sędzió-w . Dotąd funk-cje

*te należały do zgr-o -madzeń ogólnych.

Wreszcie now-ela rozszerza wy’datnie postę

powa-nie w sprawa-ch cywilnych przed sądami

1-osobowemu

Wszyst’k.ie -trzy projekty-dekretów wejdą pra

wdopodobnie pod obrady Rady ministrów już

na najbliższem posiedzeniu.

rów,nouprawnienie w dziedzinie militarnej pi

szą d)zienniki paryskie, że angi:elsk’i minister

skarbu Chamberlain uznał te żądania za nie

do przyjęcia. MacDonald zaś dodał,że Lozan

na jest Lozanną a Genewa Genewą ,Sprawy

wojskowe obchodzą wyłącznie Genewę.

,,Echo de iParis11 dowiaduje się, że najważ

niiejiszem wydarzeniem wczorajszem było poro

zumienie, jakie os:iągn,ię,to m-iędzy państwam i

dawinejkoalicji,iż w razie gdyby Niemcy w o

statniej chwili nie okazały ustępstw, państwa

byłyby zdecydowane konferencję odroczyć.

Mozolne narady.^

Lozanna 1 lipca.

(;Teł. Wił,) Kanclerz von Papen odwiedził d,ziś

przewodni,c:zącego konferen,cj,i

neparacyjnej

prem,jera angi’elsk,iego Mac Donalda i odbył

z nim d,łuższą rozmowę. W toku rozmowy za

proszono jes’zcze do udziału

w niej niemiec

kiego min-istra ,skarbu i s:ekre’tarz’a :stan:u von

Buelo,wa. O godz. 10 rozpoczęło :S’ię posiedzenie

biiura konferencji be,z udziału detegacj,il ni:e

mieckiej. Posiedzenie trwało do godz. 13 i od

roczone !zos:tało do godz. 15. Jak :s;łychać obrady

przedpo,lu,dni’owe miały przebieg pomyślny. Na

posi!edzen;ie popołudniowe ma być zapros,zona

równ!ież delegacja niemiecka.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction