Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 663 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 210

Kraków, Piątek 15 Września 1905.

Rocznik L Y III.

CZAS

(Wydanie porańno).

Prenumeratą przyjmują : Administracya Czasu w Krakowie i urzędy pocztowe.

Miejscową prenumeratą księgarni« S. A. Krzyżanowskiego, handle: St. Karlińskiego w Sukiennicach.

U. Kretschmera, Kynek 10, Biuro dzienników Hopcasa i Salomonowej, Głów na trafika w Rynka głównym.

Ogłoszenia przyjmuje się za opłatą od wiersza petitem za pierwszy raz 20 hal.,

za każdy następny

po 10 hal.; układ tabelaryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy rai po 40 bal., następny po 10 na!

Nadesłane (na trzeciej stronie) od miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy za każdy raz.

Ogłoszenia i prenum eratą pnyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego,

St. Sokołowskiego, K. Buchstaha; w Jarosławiu Biuro dzienników; w Podgórzu Poturalski, Rynek;

w P rz e m yślu A. Juszyński księgarnia kolejowa, D. Heszeles; w Rzeszowie M. Wointrauh;

w Stanisław owie Jasielski i Śp.; w Tarnowie M. Rockach; w Tarnopolu C. llaliczer;

w P a ryżu wyłącznie p. W . Raczkowski, 14 (Jitó de Trevise; w Wiedniu Haasenstein A Vogler (także

w Hamburgu, ’Frankfurcie n. M,, Berlinie, Lipsku, Bazylei i Wrocławiu), A. Oppelik, R. Mosse (także

w Berlinie, Hamburgu, Monachium i Norymberdze), H. Schalek, M. Dukes, J. Danneberg, II. Friedl

(tylko prenumeratę H. Goldschmidt A Comp.); w Frankfurcie u. M. G. L. Daube A Corop.

Zł kaidą zaliię idrttis doptłci tlą 48 hal.

ADRES REDAKCYI i ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr 50.

Walka z cliolera.

Widmo cholery grożące naszemu krajowi od

wschodu i zachodu zniewala administracyę pań

stwową i autonomiczną do przygotowań, których

zadaniem uchronić kraj nietylko od wydatniej

szych strat w ludziach, ale również ile możności

od choroby. Działalność władz tych, państwowej

i autonomicznych, różni się jednak znacznie mię

dzy sobą nietylko przez rozmaity zakres przy

dzielonych im ustawą sanitarną z r. 1870 zadań

przy tłumieniu i zapobieganiu chorobom zakaźnym,

ale i w sprężystości i energii działania. Przyczyny

tego wielokrotnie stwierdzonego faktu leżą w sa

mym charakterze naszej autonomii, w której spra

wy sanitarne prawie ostatnie zajmują miejsce,

w znacznej zaś mierze i w tem, że działalność

właściwych organów sanitarnych w autonomii

miejskiej nie małych silnych podstaw, jakie daje

niezależność od praktyki prywatnej, oraz odpo

wiedzialność wobec zawodowego przełożoneg», o

bok naogół lepszego przygotowania w zakresie

sanitarnym. Przyczyna braku sprężystości, energii

i jednolitości w działaniu miast na polu sanitar

netn leży i w tej okoliczności, że ważniejsze za

rządzenia na tem pola nie są najczęściej wyni

kiem wiedzy nabytej specyalnemi studyami i o

partej na doświadczeniu. Zbyt często są oue na

stępstwem zbiorowo powziętych uchwał, c-zy w Ra

dzie miejskiej, czy w komisyi, w których wj ra

dzie większość uważa się za znawców spraw sa

nitarnych, uchwał, których wykonanie oddaje się

prawie zawsze osobom niedostatecznie ukwalifi"so

wanyrn i niezależnym w swej działalności c.d

kontroli lekarza miejskiego.

A jednak, jeżeli

gdzie, to przy zapobieganiu i tłumieniu chorób

zakaźnych tak nagle i wybuchowo się pojawiają

cych jak cholera, zależy bardzo wiele na umie

jętnej, energicznej i sprawnej działalności admi

uistracyi samorządnej.

Od lat kilkunastu zmieniły się zasadnicze po

glądy nasze na sposób walki z cholerą dzięki od

krycia przecinkowca choleryczuego, znajomości

jego biologii oraz badań i doświadczeń z epide

mii w latach 1892—4. Dawniejszy sposób zapo

biegania przewleczeniu cholery przez urządzenie

kordonów i kwarantanny, przez zatrzymanie ruchu

towarowego, ustąpił ua korzyść swobody w ruchu

towarowym i osobowym, z zachowaniem jeduak i

rozwinięciem kontroli osób przybywających z miejsc

zakażonych oraz ścisłego oddzielenia chorych, osób

podejrzanych o chorobę i ścisłej kontroli osób,

które stykały się z niemi. Obok tych zarządzeń

profilaktycznych, wprowadzono ogólnie zakaz prze

wozn bielizny, pościeli i ubrań używauych oraz

szmat, nadto gruntowną dezinfekcyę przedmiotów,

których używał chory, wskazaną przez naukę od

powiednio do natury zarazka i zawierających

je wydalin chorego, Dadto możliwie najszerszą

asanaeyę. Łączne i* ścisłe działanie władz we

wszystkich wymienionych kierunkach moie do

pier o zapewnić — jak tego dowodzą liczne przy

kłady z ostatnich epidemij - szybką i skuteczną

walkę z cholerą, powstrzymać iej szerzenie się,

wyrwanie zaś z tego łańcucha środków zwalcza

nia jednego i drugiego ogniwa czyui walkę nie

dostateczną i skutku jej pomyślnego szybko nie

zapewni.

Nie mam zamiara nakreślenia szczegółowego

poszczególnych ogniw w wymienionym powyżej

szeregu środków, zalecanych obecnym stanem

nauki o zwalczaniu cholery, sądzę jednak, że ze

względu na zarządy autonomiczne naszych miast,

nie od rzeczy będzie podnieść i uzasadnić zna

czenie tych ogniw walki, których wykonanie ze

względu na bezpieczeństwo ludneś i miejskiej

przypada im w udziale na podstawie zasadniczej

ustawy sanitarnej. Sądzę, że publicystyczne^

ogłoszeniem przez naukę i doświadczenie wska

zanych środków do walki z cholerą nie jedno u

przedzenie i lekceważenie zarządzeń sanitarnych

wśród publiczności zmaleje, a i zarządy miejskie

o ile szczędzą w wydatkach na te cele, od fał

szywej uda się odnieść oszczędności.

Jak wogóle przy każdej chorobie zakaźnej, od

grywa rozpoznanie pierwszego wypadku choroby

przy cholerze szczególne znaczenie ze względu na

zarządzenia zapobiegawcze. Cholera jak wiadomo

nie pozostaje, nie przechowuje się na miejscu

czas dłuższy u nas, lecz bywa zawleczoną. Kon

trola osób przybywających z miejsc dotkniętych

zarazą jest przeto konieczna, a możliwa do prze

prowadzenia dzięki obowiązkowi donoszenia so

bie wzajemnego o nowych ogniskach cboruby są

siedniemu państwu, obowiązkowi przyjętemu przez

większość państw cywilizowanych, jak również

dzięki szybkiej informacyi władz administracyj

nych w samem państwie. Przestrzeganie przepi

sów meldunkowych dla obcych w czasie cholery

w sąsiedztwie, ma przeto szczególne znaczenie;

wobec tego zaś, że cholera dotyka przeważnie lu

dność uboższą — proletaryat robotniczy - po

winny być przepisy te ściśle stosowane przez

właścicieli hoteli podrzędniejszych i domów no

clegowych. Pięciodniowa obserwacya osób przy

byłych z okolic zakażonych, wystarcza zazwyczaj

ua podstawie doświadczenia do stwierdzenia, czy

osoby te nie przedstawiają objawów wskazują

cych na możliwość choroby.

Że obserwacya ta winua się odbywać bez o

graniczenia swobody przyjezdnego np. przez od

powiednio pouczoną służbę i otoczenie danej o

soby, tłomaczyć bliżej nie potrzeba. Spodziewać

się również należy, że obserwacyi tej podejmą się

sami właściciele domów zajezdnych bez szcze

gólnego nacisku władzy, we własnym dobrze zro

zumianym interesie. Celem uchylenia możliwości

pokątnego poszukiwania noclegów przez osoby

przybyłe z miejsc zakażonych, uzasadnionym jest

na czas cholery zakaz przyjmowania na nocleg

w domach prywatnych (oczywiście z uwzględnie

niem nadzwyczajnych wypadków, oraz ograniczę

nie żebractwa i włóczęgostwa). Jak z powyższe

go wynika, jednym z ważnych czynników przy

zapobieganiu cholery jest przestrzeganie ścisłe

przepisów meldunkowych, a w razie potrzeby i^h

zaostrzenie, organem zaś powołanym do ich speł

nienia — policya miejscowa.

Obok osób przybywających do miasta, przewlec

mogą cholerę i niektóre przedmioty, jeżeli uży

wali ich chorzy, lub też jeżeli z chorym mogły

mieć jakąkolwiek styczność, jak bielizna, pościel

i ubranie używane i zanieczyszczone. Jeżeli uza

sadnionym przeto jest zakaz przesyłania tego ro

dzaju przedmiotów nieczystych (niepranycb)

z miejsc zarazy, to również w konsekwencyi na

cży żądać desinfekcyi tego rodtaju przedmiotów

zanieczyszczonych a przewiezionych przez przy

jezdnych z miejsc dotkniętych cholerą. Kontrola

0 ile przyjezdny posiada rzeczy podejrzane o za

każm,ść, winna należeć do miejskiego urzędu

zdrowia uwiadomionego w krótkiej drodze przez

zarząd domu zajezdnego lub policyę o obecności

gościa z okolicy zakażonej.

Przenośnikami cholery mogą być nadto woda

1 owoce, oraz jarzyny z okolic dotkniętych zara

zą, spożywane na surowo. Ale i temu zapobiodz

nie trudno przez zakaz wywozu tego rodzaju pro

duktów, względnie pouczenie, że używanie wody

z rzek i stawów nietylko do picia, lecz i innych

celów domowych i kąpieli bez przegotowania

przedstawia możliwość zakażenia. Dostarczenie

wody z debrze urządzonego wodociągu, lub zao

patrzenie miejscowości w dostateczną ilość dobrze

urządzonych i w dobrom miejscu położonych stu

dni Nasthona, jest dalszym środkiem do uchyle

nia wody z potoków, rzek i stawów od nżytko

wania przez ludność.

Dr Leonard Bier.

Przesilenie węgierskie.

Budapeszt. (B.kor.)Stronnictwoliberalne

odbyło wczoraj konferencję, na której hr. Tisza,

wspomniawszy o dymisyi rządu, zwrócił uwagę

na niezaprzeczoną dotychczas wiadomość, że pro

pozycya o reformie wyborczej została przez Ko

rouę odrzuconą z powodu wmięszauia się hr. Go

łuchowskiego i bar. Gantscha. Mówca osobiście

jest przeciwnikiem powszechnego pra

wa głosowania i z radością wita to postano

wienie monarchy, jednakże stanowczo nie może

dopuścić, aby do spraw wewnętrznych Węgier

mięszał się minister spraw zagranicznych albo au

st,ryacki prezydent ministrów. Mówca proponuje

z tego powodu wniesienie interpelacyi w sejmie

węgierskim z zapytaniem, czy powyższe wiado

mości są prawdziwe. Po dłuższej dyskusji wnio

sek hr. Tiszy został przyjęty. Uchwalono następ

nie wybrać komisyę dla ustalenia programu. Po

przemówieniu hr. Tiszy odrzucono wniosek doma

gający się wybrania komisyi, któraby się zasta

nowiła nad środkami zbliżenia między stron

uictwem liberalnem a innemi stronnictwami.

Budapeszt. (B.kor.)Posłowie,którzywo

statnim czasie wystąpili z partyi liberalnei, od

byli wczoraj konferencyę, na której uch walili nie

stwarzać żadnego nowego stronnictwa. Oświad

czają cni, że stoją na zasadzie ustaw z r. 1867

i dążyć będą do przywrócenia harmonii między

królem a narodem i do utworzenia rządu parła

mentalnego. Przewodniczącym stronnictwa wybra

no pos. Nagyego.

Bndapt szt. (B. kor). Dysydenci odbyli

wczoraj posiedzenie pod przewodnictwem pos.

Daranyego. Po referacie hr. Andrassyego, uchwa

louo jednogłośnie przyłączyć się do wniosku koa

licyi o postawienie Fejervaryego w stan oskar

żenia. Również w sprawie reformy wyborczej po

stanowiono przyłączyć się do uchwały powziętej

wczoraj przez komitet wykonawczy opozycyi.

Budapeszt. (B.kor.). Liberalnydeputowa

ny Dezi zgłosił wczoraj w prezydyum Izby wnio

sek w sprawie zaprowadzenia powszechnego pra

wa wyborczego. Według tego wniosku, każdy o

bywatel węgierski po ukończeniu 21 roku życia,

miałby prawo wyborcze, o ile umie pisać i czy

tać. Posłem na sejm może być wybrany tylko ten

kto posiada czynne prawo wyborcze i włada

w słowie i piśmie językiem państwowym.

Budapeszt. (B.kor.).Pos.Vasconyizgłosi!

wniosek o wybór komisyi dla przedłożenia pro

jektu o powszecbnem prawie glosowania. Fos.

Babo z partyi Kossutha, przedłożył również wnio

sek o reformę wyborczą w ducha powszechnego

prawa glosowania.

Budapeszt. (B.kor.). Ministersprawwe

wnętrznych Cbristoffy został wczoraj wybranjr po

słem na sejm węgierski w Bogsan.

Broszura Zeisiga.

Budapeszt. (B.kor.)Jakdonosządzienniki

wieczorne w sprawie Ziganyegi nastąpił nowy

zwrot. Dziennikarz Lakatosz, który występywał

jako świadek obciążający przeciw Banffyemu, ze

znał wczoraj, że ofiarowano mu 4000 koron i

,,dobrą posadę% aby skłonił Ziganyego, autora

broszury, do obciążenia bar. Banffyego. Lakatosz

starał się też nakłonić Ziganyego do zeznań

w tym duchu przed sędzią śledczym i przyrzekł

mu, że umożliwi mu ucieczkę. Z’ganyi nie chciał

jednakże tego uczynić. Lakatosz zeznaje, że do

fałszywych zeznań nakłonił go dziennikarz Tarian

Nie może on jednakże powiedzieć z czyjego po

lecenia działa} dziennikarz Tarian.

Budapeszt (B.kor.)Prokuratoryaopraco

wała już akt oskarżenia przeciw Ziganyemu.

Oskarżenie zarzuca autorowi obrazę majestatu,

zdradę stauu i przekroczenie prasowe. Ziganyi

pozostaje nadal w więzieniu. Wiadomości o za

!mierzonej podróży naczelnika policyi Berczyego

do Berlina w związku z aferą Ziganyego, nic po- 1

twierdziły się.

]

B e r l i n . (T. wl.) Aleksander Banuetb, winię i

s/any w sprawę broszury Zeisiga, o którym mó- i

wiono, że zamierza stanąć przed władzami wę

giersk emi, uciekł do Belgii, widoczuie z obawy, 1

że zostanie aresztowany*.

Rada państwa.

W ied eń . (B.kor.). WienerZtg ogłasza zwo

anie Rady państwa na dzień 26 b. m.

Komisya przemysłowa.

W i e d e ń . (B. kor.). Na wczorajsze posiedze- j

nie nieustającej komisyi przemysłowej przybył

nowy kierownik ministerstwa handlu hr. Auersperg. 1

Przewodniczący komisyi pos. Małachowski powi

tał nowego kierownika ministerstwa handlu i wy

raził nadzieję, że zamiary i prace komisyi znajdą

u niego poparcie.

Hr Auersperg odpowiedział dłuższą mową,

w której wskazał, że już na swem poprzedniem

stanowisku w ministerstwie spraw wewnętrznych

zajmował się sprawami przemysłu i rękodzieła

Na nowem swem stanowisku będzie dążył do

podniesienia stanu przemysłowego i rękodzielni

czego, jednak bez narażenia interesów innych tra

lęzi zarobkujących, mających równe prawa. Wo

bec daleko idących uchwał komisyi mówca nie

może jeszcze przedstawić swego stanowiska, co

do wszystkich spraw, poruszonych w tych uchwa

łach Mówca wita jednakże z zadowoleniem myśl,

wyrażoną w ciągu obrad komisyi, aby dowód

uzdolnienia był niejako dowodem wykształcenia,

gdyż rozszerzenie ogólnego technicznego wykształ

cenią wśród stanu przemysłowego jest pierwszym

warunkiem sauacyi i wzmocnienia tego stauu. O

ile cl)odzi o prace komisyi celem rozszerzenia

przemysłu rękodzielniczego, to przedwstępne pra

ce rządu w tej mierze już tak daleko postąpiły,

iż nowo zestawiona rozszerzona lista rękodzielni

cza już w najbliższym czasie będzie ogłoszona.

Znacznej poprawy stosunków spodziewa się mów

ca po ustawie o ochronie przed nieuczciwą kon

kurencyą. Zapowiada też rychłe przedłożenie pro

jektu ustawy, obostrzającej przepisy o zewnętrz

uych oznakach warsztatów; używaniu tytułów i od

znaczeń i t. d. W końcu zapowiada, że wszyst

kie agendy, dotyczące spraw przemysłu i ręko

dzieła, będą obecnie złączone i przydzielone

ministerstwu handlu.

W i e d e ń . (B kor.). Konisya przemysłowa u

kończyła wczoraj pierwsze czytanie noweli prze

mysłowej. Za przekroczenie przepisów noweli

przemysłowej uchwalono — po referacie pos Ma

łachowskiego — następujące kary; naganę, grzy

wnę do 1000 kor. lub areszt do trzech miesięcy

(przedłożenie rządowe proponowało 2000 kor., lub

areszt do 6 miesięcy), odebranie prawa trzyma

nia terminatorów i młodocianych robotników na

zawsze lub na pewien czas.

Przy § 140 mówiącym o najwyższej instancyi

w sprawach przemysłowych proponował pos. Ma

lachowski, aby tą najwyższą instancją było mi

uiste;stwo handlu a nie - jak chciało przędło

żenie rządowe — ministerstwo spraw wewnętrz

nych Po dłuższej dyskusyi uchwalono, że w spra

wach przemysłowych wszystkie agendy trzeciej

instancji podlegają ministerstwu handlu.

Na końcu posiedzenia wyraził pos. Bendel prze

łożonemu komisyi i zastępcom rządu podzięko^a

nie za kierowanie obradami względnie za udział

w obradach. Po przemowie szefa seacyi Haselaehre,

pos. Małachowski zamknął posiedzenie, zawiada

miając, że o terminie następnego posiedzenia za

wiadomi członków pisemnie.

.-v

«*i%*S’

l»o zawarciu pokoju.

Londyn. (B.kor.)StandarddonosizJoko

hamy: Po zgromadzeniu z protestem przeciw za

warcin pokoju tłumy spaliły lub zdemolo

wały czternaście kiosków policyjnych.

Inspektor policyjny i 36 policyantów odniosło ra

ny. Z Tokio wysiano dwie kompanie wojska ce

lem zabezpieczenia obcych i konsulatów.

T o k i o . (B. kor.) Policya donosi, że podczas

ostatnich wydarzeń na ulicach miasta, odniosło

rany 3 8 8 urzędników policyjnych. Po

stronie demonstrantów 9 osób zginęło i 380 od

niosło rany.

T o k i o . (Doniesienie Biura Reutera). O wyda

rzeniach na ulicach Jokohamy w dniu 12 i 13

b. m. donoszą jeszcze co następuje: O półsoey

podpalił tłum, złożony przeważnie z kulisów,

robotników portowych i ludzi bezdomnych, ośm

kicsków policyjnych, zaś trzy zdemolował. Zni

szczoflo również kilka budynków urzędowych i

kilka magazynów. Nad ranem przybyło z Tokio

400 żołnierzy, którzy strzegą konsulatów

i wielkich magazynów i rezerwoarów z naftą. Gu

bernator i burmistrz wydali odezwy wzywające

do spokoju 600 Rosyan z Sachalinu, którzy znaj

dowali się pod oc-hroną policyi w hotelu, broniło

się zbrojnie. Po stronie policyi trzy osoby ciężko,

trzydzieści siedm lekko rannych. Chwilowo panuje

spokój.

Londyn.

(T. wł.). D aily Express donosi

z Czifu, że obiega tam pogłoska, iż niezadowolę

nie z powodu traktatu pokojowego ogarnęło także

marynarkę i armię japońską. Kilka pułków pie

choty miało się z tego powodu zbuntować.

W Osaka mieli żołnierze brać udział w zgroma

dzeniu protestując em, na którem uchwalono rezo

lucyę przeciw rządowi.

T o k i o . (Doniesienie B. Reutera). Dziennik

, Ala j m i k i wyraża niezadowolenie z powodu zarzutu

uczynionego przez dziennik rządowy Koku m in ,

iż spalenie kościołów w Tokio miało podobieństwo

i’do postępowania bokserów w Chinach. M a j m i ki

wywodzi, że nawet w najodleglejszej części Ja-]

ponii niema nczuć nieprzyjaznych dla obcych lub

cbrześcian, jak się to dział i podczas ruchu bokse

rów w Chinach. Rząd zawiesił trzy pisma pro

wineyonalne. Wzburzenie przeciw traktatowi po

kojowemu trwa w całym kraju dalej.

2E MŁosyi.

Wrzenie na Kaukazie.

Loudyn. (T. wł.) Times donosi z Baku: Przy

bycie wojska i artyleryi wpłynęło do pewnego

stopnia na uspokojenie się umysłów w Ba

ku. Walki uliczne i pożogi ustały. Tylko w nocy

słychać jeszcze strzelaninę. Mimo, że na razie

panuje spokój, obawiają się ponownego wybuchu

niepokojów. Podczas ostatnich niepokojów miało

zginąć na ulicach Baku 1500 osób. Szkoda

w Baku ma wynosić ośmdziesiąt milio

nów rubli.

Petersburg-,

(Doniesienie pet. aj. tel.). Ro

zmaitym przedsiębiorstwom kolejowym pozwolono

zmienić opalanie lokomotyw naftą na opalenie

węglem i pokrycie zapotrzebowania węglem an

gielskim lub, jak to zastosowano w kilku wypad

kach, węglem śląskim. Do tutejszych firm nafto

wych donoszą z Niżnego Nowogrodu, że wiele fa

bryk i młynów wstrzymało ruch z powodu braku

nafty. Obawiają się, że magazyny nafty zostaną

podpalone. Dziennik Nasza Z iż n dowiaduje się,

że postanowiono zgromadzić w Baku 18.000 woj

ska, częściowo z Rosyi europejskiej

T y f li s . (B. kor.) Wczoraj odbył się pogrzeb

jeoera!-gubernatora ks. Amilahore. Nie było żad

nego wydarzenia.

Petersburg\ (T.wł.).Rządrosyjskiuczynił

u Porty energiczne przedstawienie przeciw prze

kroczeniu granic rosyjskich przez zbrojne bandy,

które łączą się ze zbuntowanymi Tatarami.

Kwestya żydowska.

Berlin . (T. wł.). Vossische Ztg donosi zPe

tersburga, że rząd ma zamiar odwlec rozwiązanie

kwestyi żydowskiej przez wydanie ustawy spe

cyalnej o żydach w zachodniej części Rosyi. Je

dnakże pobyt żydów w Rosyi właściwej a szcze

gólnie w Moskie i Petersburgu będzie wszelkimi

sposobami uniemożliwiony.

,Duma11.

Berlin. (T.wł).VossischeZtg donosizPe

tersburga: Kongres marszałków szlachty, jaki

wczoraj otwarto, obraduje poufnie. Przedmiotem

ob-ad ma być zmiana ordynacji wyborczej do

,,Damy", któraby wykluczyła przewagę stanu han

dlowego nad szlachtą, jaką stworzy w ,Dumie11

obecna ordynacya wyborcza.

Nebogatow

Berlin . (T.wł.)Bcrliner Ztgdonosi zPeters

burga: Rosyjski minister marynarki prosił posła

francuskiego w Petersburgu, aby za pośrednictwem

swego rządu doniósł rządowi japońskiemu, że ad

mirał Nebogatow został usunięty z mary

narki rosyjskiej, że więc z tytułu admiral

stwa rosyjskiego nie przysługują mu żadne hono

ry. Syn Nebogatowa wystąpił z akademii mary

narki.

Cholera.

W ied eń . (B.kor.). Wiener Abendpost donoI

si: Z Galicyi nie doniesiono o żadnych dalszych

zasłabnięciach na cholerę.

B e F l i n . (B. kor.) Staats Anzeiger donosi, że

od 1 3 -1 4 b. m. zgłoszono 9 wypadków cholery,

z tego 2 śmiertelne. Ogólna ilość wypadków cho

lery wynosi dotychczas 183, z tego 66 wypadków

śmierci.

Bydgoszcz. (B. kor.) Ostdd. Presse donosi:

WŁabiszynie zmarło w pewnej rodzinie dziecko

na cholerę. Siostra i matka tego dziecka rów

nież zachorowały.

Poznańskie zebranie nauczycielskie, zwołane na

4 i 6 października do Bydgoszczy, zostało z po

wodu cholery odwołane.

Seliw cryn. (B.kor.). WmiejscowościDe

mitz nad Łabą, zmarła pewna robotnica wśród

podejrzanych objawów. Obecnie stwierdzo

no, że była to cholera.

Królewiec. (B.kor.).Okręgtutejszyogło

szono za woluy od cholery.

Hastenburg. (B.kor.)Zosóbinternowa

nych w wielkich barakach cholerycznych w Kor

schen, opuściło wczoraj 20 os-)b baraki, jako zu

pełnie zdrowe. Nowych wypadków zasłabnięcia

nie było.

Berlin . (T. wł.). WedługdoniesieńzGdań

ska, do okręgu malborskiego zawleczono cholerę

nie drogą wodną, lecz mieli ją przynieść robotni

cy przybyli do pracy przy burakach. Ponieważ

obecnie rozpoczyna się zbiór buraków, przedsię

wzięto środki celem zapobieżenia podobnemu

zawleczeniu gdzieindziej cholery przez robotników.

Konstantynopol. (B.kor.).Radasauitar

na ustanowiła dla podróżnych przybywających ko

leją z Hamburga lub Poznania lub okrętem przez

Constancę i Odessę oprócz oględzin lekarskich

także dezynfekcyę i pięciodniową kwarantannę.

I - Szerzenie wstrzemięźliwości. Sekcya Kola dzie

ci Tow. nEleuteryau w Krakowie podejmuje swą

działalność z dniem 16 b. m . Korzystając z doświad

czenia zeszłorocznego, sekcya poczyniła pewue zmia

ny w programie lekcyj i zabaw, ograniczyła ilość

dzieci uczęszczających do liczby 50 ze względów

pedagogicznych i zdrowotnych, a wreszcie za pierw

szy warunek skutecznej pracy, uznała konieczność

porozumiewania się z rodzicami, co do charakteru i

zachowania się dzieci w domu. Dlatego przy wpisie

jest nieodzowną obecność ojca, matki, lub opiekuna.

Dzieci w wieku od 7 roku życia do lat 10 włącz

nie zapisywać można w sobotę 16 b. m . od godz.

4-5 popołudniu i w niedzielę od 6 -7

wieczorem

w lokalu Towarzystwa (ul. Jagiellońska 1. 5). Wkład

ka miesięczna 20 hal.

Stypendyum dla kolegbw. Do gimuazyum So

bieskiego w Krakowie uczęszczał niedawno zdolny,

pracowity i niezwykle szlachetny chłopiec Antoni

Sterp:ński. Jako uczeń VII klasy zapadł ciężko na

zdrowiu; podczas choroby rozmawiał często z czu

wającą przy jego łóżku matką o szkole, kolegach i

profesorach. Ze słów chłopca tyle przebijało miłości

dla szkoły, dla kolegów i profesorów, że po jego

śmierci nieszczęśliwa matka, chcąc dać trwały wyraz

uczuciom swego przedwcześnie zgasłego syna, posta

nowiła utworzyć stypendyum, któreby na zawsze

było najlepszym wyrazem koleżeńskiej łącznuści i

trwałą pamiątką po jednym z tych przywiązanych

do szkoły uczniów. Spełniając swe postanowienie, p.

Antonina z Wybranowskich Sterpińska złożyła na

ręce dyrektora gimnazyum Sobieskiego, p. radcy

szkolnego Sołtysika kwotę 5000 koron na wieczysty

fundusz, z którego odsetki w kwocie 250 kor. mają

być corocznie

wypłacane jednemu z uczniów VII

klasy tego gimnazyum, odznaczającemu się najpięk*

niejszerai zaletami serca i charakteru.

P. dyrektor

Sołtysik powierzoną sobie kwotę złożył w Kasie

oszczędności m. Krakowa i poczynił kroki o wpro

wadzenie w życie fundaoyi. Szczera wdzięczność na

leży się p. Sterpińskiej za tak szlachetne uczczenie

pamięci swego syna.

—

Pszenica its. Biilowa. Jak donoszą pisma nie

mieckie, na Górnym Śląsku świetnie w tym roku

obr. dzil nowy gatunek pszenicy, którą Izba rolni

cza na cześć kanclerza Niemiec postanowiła nazwać

,pszenicą ks. Btllowa1*.

Nazwa ta świadczyć ma o

zasługach ks. B(llowa dla rolnictwa.

Przyjechali do Krakowa.

GRAND-HOTEL : Zofia hr. Starzyńska ze Lwowa, Iza

bella hr. Kwi!ecka z Samtezu, Ludwika hr. Żółtowska

z Poznania, Jadwiga Kulikowska z Warszawy, Z. Szeie

stowska z Warszawy, Tadeusz Jentys z Warszawy, He

lena Prawdzie Gromnicka z Podola rosyj"skiego, Marya

Kielanowska z Podola rosyj"skiego, Jan Glezmer z Pe

tersburga, Wincenty Rulikowski z Królestwa Polskiego,

Kazimierz Gronkiewicz z Warszawy, W. Daub z Berlina,

Regina Oxner z Warszawy, Dr Henryk Bóhm z żoną

z Neustadtu, Jan Nemec z Wiednia, Stanisław Brzeziński

z Lublina, Roman Górecki z Kozykos.

HOTEL SASKI: Bronisław Staboszewicz z Karobauo

wa, Marya Baczyńska z Warszawy, Henryk Poraziński

z Warszawy, Heniwk Blazer z Wiednia, Antoni Perłow

ski z Markówki, Carlton Mac Intosh z Ropienka, Ale

leksander hr. Szembek z Siemianic, Feliks Myśliński z No

woradomska, Marya Antoszewska z Warszawy, Helena

Perksowa z Warszawy, Emilia Grandcom z Paryża, Sta

nisław Jarwiński z Petersburga, Wanda Zajączkowska

z Kijowra, Jadwiga Zakrzewska z Warszawy, Franciszek

Herget z Warszawy, Władysław Cbwalibóg z Królestwa

Polskiego, Józef Jezierski z Warszawy.

HOTEL POLLERA: Urszula Paczoska z Makowa, Ka

zimiera Słowikowska z Szymbarku, Seweryn i córka Ma

rya Bańkowscy ze Lwowa, Aniela Cholewińska z War

szawy, Marya Karczewska z Warszawy, X. Stefan Waw

ro z Michałówki, Jan i Zofia Lubońscy ze Staszowa (Kr.

Polskie), Henryk Bachrach z Hranic, Stefan Henisz z W ar

szawy, Zygfryd Lion z Wiednia, Marya Marcinkowska

z Radomia, Antoni Jonakowski z Korczyny.

HOTEL pod KOZĄ: (Pokoje pojedyncze od 1 k. 40 b .

na Uobe. Salka na I piętrze na zebrania, wesela itd. 20

koron. Łazienka).

Katarzyna Puchalska z Dębicy, Zo

fia Niemrowska ze Lwowa, Stanisław Nitner z Warsza

wy, Stanisław Czerniewski z Granicy, J. Tauschik z Wie

dnia, Sam. Deneberg z Wiednia, Sergiusz Der%szinkopf

z Warszawy, Józefa Rajska ze Świdnika, Aniela Koch

z Warszawy, Hipolit Weissgerber ze Lwowa, Marya Gło

baczow z Nowego Brzeska, Maksymilian Kruger z Ber

lina, Wanda Raciborska z Warszawy, Stanisław Ciszew

ski z Zakopanego, Karolowie Ellnain z Rzegocina, T a

deusz Czerpwauski z Warszawy, Marya Tokarzewska

z Kańczugi, Piotr Zabłocki z Grodziska (W. Ks. Poznań

skie), Wiktor Jabłoński z Częstochowy, Bronisława Chrza

nowska z Szyszłowa, Anna Jakubowska z Odessy, Adam

Szenciński z Poznania, Piotr Garbowski z Gniezna, An

toni Brzozowski z Paryża, Stanisław Szajer z Berna, Au

gust Majer z Wiednia.

KRONIKA.

Restauracya

starych

murów. Od pewnego

czasu rozpoczęto restauracyę starych obronnych mu

rów krakowskich, znajdujących się około bramy Flo

ryaóakiej ku ulicy Szpitalnej. Ustawiono już ruszto

wania i roboty znajdują się w pełnym toku. Restau

raeya ma być przeprowadzona w sposób umiejętny,

zachowujący Btary charakter murów.

Prognoza wiedeńskiej ttacyi meteorologicznej.

W ied eń . (T. wł.). Prawdopodobny stan pogody dnia

15 września w Galicyi zachodniej i na Śląskn: Zmiennie,

miejscami opady, mniej lub więcej wietrzno, mgła poran

na, ciepło. W Galicyi wschodniej i na Bukowinie: Prze

ważnie pochmurno, mniej lub więcej wietrzno, ciepło,

mgła poranna.

Telegramy ,,Czasu44.

Walka z drożyzną.

P r a g : a . (B. kor.) Pod przewodnictwem bur

mistrza Dra Srba odbyła się w ratusza narada

w sprawie drożyzny środków *żywności. Postano

wiono utworzyć osobną komisyę aprowizacyjną

dla Pragi i przedmieść, polecić czeskim posłom

poczynienia starań o otwarcie, na czas trwania

drożyzny mięsa, granicy rumuńskiej dla dowozu

mięsa i bydła i o zniżenie taryfy na mięso oraz

aby na czas drożyzny mięsa, podatek konsum’

cyjDy od mięsa został zniesiony.

Rozwiązanie Unii szwecko-norweskiej.

Chryityanla. (B. kor.) Aften Posten donosi

z Karlstadu: Szwedzcy delegaci stoją niezachwia

nie przy warunkach uchwalonych przez parlament

szwedzki. Sytuacya jest jeszcze beznadziejną. Są

dzą, że zerwanie rokowań nie doprowadziłoby je

szcze do wojny. Norwescy delegaci dotychczas nie

chcą przyjąć warunków szwedzkich.

, , C ZA S" wychodzi z wyjątkiem dni po niedzieli i świętach uroczystych dwa razy dziennie, a mianowicie:

o godzinie 6 rano i o godzinie 6 wieczorem.

We Lwowie , , C » » 1* j * * t ńo Nabycia w biurach dilenników A. Olszewskiego, 8. Sokołowskiego, K. Buchstab?

aa stacyacb kolejowych w Tarnowie, Rzeszowte, Jaśle, Nowym Sączu na peronie w księgarni kolejowej.

PKENUMEKATA WY]NOSI:

Ina całyrok na kwartałIIna t mlesun

40 koron

10 koron H3 kor. 60 h’al

43 koron

12 koron

5kor -

56 koron

14 koron

5 kor. 60 hal

64 koron I 16 koron 16 kor.

Osobna prenumerata na wydanie poranne wynosi miesięcznie a przesyłką pocztową 1 koroną

30 hal., w miejscu i z odniesieniem do domu 1 koroną.

Oddzielny Nr wydania porannego w Krakowie po 4 hal., a wieczoru, po 20 hal.; z przesyłką pocztową 24 hal

Prenumeratą przyjmuje się tylko od 1 do ostatniego dnia w miesiącu.

Listy z pie’niądzmi

i przekazy pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia (inseraty) uprasza się nadsyłaćfranco do Administracyi

Czasu w Krakowie. —

Reklam acye nieopieczętow ane nie podlegają o’płacie pocztowej. Listów n%efran

kowanyc,h nie przyjmuje się.

Rękopisów nadsyłanych nie zwraca się.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction