Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 619 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

T- 12G . ________ Raiily(ttij pimiowi i)lu(]ś, ryH,Iftni,’

Kraków, Sobota 4 Czerwca 1927.

Rocznik LXXIX.

»PZAB« WjcKelzl M bltui( o goizlal« 11.t.]

ne*,(

H ,i .41 \ KUMEK POJEDYNCZY: It BROSZY«

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI*

IW! Krakowie be. odnoszenia a». Bomu ....

*i *on

W»*r »i

BBB11III«»*S.OU

i Krakowie z odnoszeniem do domu , , . , ty

r, 540

N* prowincją z przesyłką pocztową , , , , .

j\’""

tl 540

Eagranlcą z przesyłką pocztową ...... | | \ ]

sl,8—

Za kaidą zmianę adresu dolicza się zł. 0.50,

Reklamacje niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

! r a^ a Pr^ j,m u 3ł; Administracja ,,Czasu”, wszystkie urzędy

pocztow e, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników.

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. *M.m .

KONTO P. K. O. WARSZAWA NR. 141211.

Aires Redakcji I Administracji: Kraków, ni. iw . Tomasza 12. Tel. Nr. 5i

Kodziny b!arowe: od f-tej do 12-teJ I od 15-taJ do 13-tej.

W przeddzień sesjisejmowej.

Zapowiedź zwołania nadzwyczajnej sesji

sejmowej wywołała ożywiony ruch wśród

stronnictw politycznych, co znalazło wy

raz w polemikach i dyskusjach prasy par

tyjnej. Zwołanie sesji było nieuniknione

z chwilą, kiedy rząd zdecydował się na

przyjęcie oferty pożyczkowej am erykań

skich finansistów. Prawna strona formal

ności połączonych z tą operacją, wymaga

niezawodnie pewnej ingerencji sejmu. Są

także inne sprawy wymagające parlamen

tarnego traktowania, choćby kwestją roz

szerzenia i przedłużenia pełnomocnictw

rządowych — o której mówi śię obecnie.

W każdym razie wiadomość, że marszałek

Piłsudski zgodził się jednak na zwołanie

sejmu, podziałała podniecająco na polity

ków sejmowych, którzy poczuli nagle nowy

przypływ inicjatywy i jakby odnowienie

swego autorytetu. Są to może tylko prze

mijające złudzenia, które twarda rzeczywi

stość niebawem rozwieje, na razie perspek

tywy otwarte przed sejmem, stały się pun

ktem wyjścia dość interesujących obja

wów.

Stronnictwo narodowo - demokratyczne,

najbardziej odpowiedzialne za marazm sej

mowy i nasilniej dotknięte upadkiem sej

mowych wpływów, podjęło myśl przyzna

nia sejmowi prawa dobrowolnego rozwią

zania, mocą zwykłej uchwały. Samobójczy

ten pomysł, który pojawia się zbyt późno,

aby nie zdradził celów, do których zmie

rza, jest demonstracją pod adresem rządu,

który unosząc nad Izbą Damoklesowy

miecz rozwiązania, trzyma ją w nastroju

nieco upokarzającej niepewności. Narodo

wa demokracja sądzi, że stępi ostrze tej po

gróżki, dając sejmowi możność postawie

nia rządu wobec faktu dokonanego. Było

by to wyrównanie szans: I sejm i rząd gro

ziliby sobie wzajemnie rozwiązaniem, któ

rego obie strony właściwie nie pragną.

Nie ulega zresztą wątpliwości, że rozwią

zanie Izby jest bronią obosieczną, a — w na

szych warunkach - wprost groźną, dopó

ki nić nastąpi gruntowna — nie zmiana,

ale naprawa ordynacji wyborczej. Mamy

wrażenie, że rząd to niebezpieczeństwo ro

zumie, ale — podobnie jak w innych trud

nych problemach - nie posiada jeszcze

programu i waha się przed decyzją. Ale

czas upływa; sejm obecny może jeszcze

potrwa kilka miesięcy, jest nawet potrzeb

ny dla ustawowego uporządkowania pew

nych spraw aktualnych, ale jego wewnętrz

na istota jest już doszczętnie zużyta i zbyt

nie przedłużanie jego istnienia nie tylko

nie przyniesie państwu pożytku, ale stanie

się łatwo źródłem zawsze szkodliwego za

mieszania i skomplikowanych konfliktów

konstytucyjnych. To też rząd, którego obo

wiązkiem jest patrzyć w przyszłość może

dalej, niż potrafią zacieśnione w swym wą

skim egoizmie partje parlamentarne *mu

si rozważać problemat rozwiązania sejmu

i nowych wyborów, jako zawsze aktualny.

Należy zaś tem bardziej dążyć właśnie te

raz do rozstrzygnięcia tego zagadnienia, że

Wyjątkowo pomyślna zagraniczna konjun

ktura, pozwala nam spokojnie i bez gwał

townego pośpiechu, nasze wewnętrzne sto

sunki uporządkować.

Uporządkowanie to wymaga w pierwszym

rzędzie uregulowania stosunków parla

mentarnych, to znaczy stopniowego powro

tu do konstytucji, broń Boże nie do sejmo

władztwa, ale do sejmu sprowadzonego do

właściwej roli i ściśle odgraniczonej kom

petencji. Do sejmu, któryby nie miał pre

tensji do rządzenia krajem , ale ograniczył

się do uchwalenia środków koniecznych

dla egzystencji państwa i do kontrolowa

nia władzy wykonawczej. Taka sanacja

może jednak nastąpić tylko wówczas, gdy

Skład najbliższego sejm u da gwarancję, że

nie popełni on błędów i powiedzmy wprost

nadużyć kompetencyjnych obecnej Izby.

—

Jest to warunek sine qua non skutecznej i

trwałej naprawy stosunków, która może

być osiągnięta jedynie po odpowiedniej

zmianie ordynacji wyborczej. I tu wraca

my do punktu wyjścia uwag niniejszych.

Sejm, a raczej partje czy kliki, z których

się składa, nie jest zdolny i nie chce zmia

ny tej dokonać. Albowiem menerzy sej

mowi przewidują — i słusznie — że przy

rozumnie i celowo zmienionej ordynacji

.wyborczej, ich karjera parlamentarna bę

dzie bezwarunkowo zamknięta. Popełnili

by polityczne samobójstwo, gdyby do ta

kiej reformy dopomogli. Pozostaje zatem

rząd, jako czynnik, który względami tego

rodzaju nie jest skrępowany i na którego

czele stoi indywidualność tak potężna i

z autorytetem tak głęboko w społeczeń

stwie ugruntowanym. Rząd posiada środki

i sposoby, aby tego dzieła dokonać - on też

wyłącznie rozporządza materjalem staty

stycznym niezbędnym dla dokładnego o

pracowania odnośnego projektu, -

co się

zaś tyczy linji zasadniczych reformy —

znajdzie niewątpliwie niezawisłych staty

stów i uczonych, którzy mu w tej mierze

chętnie służyć będą radą i pomocą. Tylko,

jak mówi poeta - trzeba umieć chcieć...

Ale na razie — na porządku dziennym

stoi jeszcze nadzwyczajna sesja sejmowa,

która zajmuje i niepokoi stronnictwa sej

mowe. Jakie są jej horoskopy? Trudno

wdawać się w niepewne wróżby — należy

raczej ograniczyć się do pewnych podkre

śleń. Oto socjaliści uderzyli w ton opozy

cyjny wobec rządu. Tak przynajmniej moż

na rozumieć enuncjacje ,,Robotnika» i pew

ne uchwały partyjnego zarządu. Jednakże

tych zapowiedzi nie należy traktować zbyt

pozytywnie. Socjaliści naciskani i podko

pywani przez komunistów, znajdują się

niezawod nie w trud nem położeniu i ich

taktyka pozostaje pod wpływem dość silnej

presji od dołu. Ale przywódcy socjalistycz

n i złożyliby dowód wielkiej słabości, gdy

by poddali się naciskowi elementów, kultu

ralnie najniżej stojących i właśnie dlatego

ulegających podszeptom i propagandzie

z zewnątrz kraju płynącej. Nie paktując

z komunizmem, ale śmiało mu się prze

ciwstawiając — potrafią socjaliści swoje

pozycje obronić, — inaczej czyżby tego nio

rozumieli, staną sie w układzie sił poli

tycznych i społecznych narodu, czynnikiem

bez znaczenia, wprost zbędnym. Co się zaś

tyczy ich stosunku do rządu, pamiętać po

winni, że tylko polityka pozytywna daje

rezultaty realne, ale nigdy negacja. Należy

też wątpić, aby socjalistyczni parlam enta

rzyści, dali się użyć — razem z narodową

demokracją — do negatywnej, więc bez

płodnej opozycji.

Na horyzoncie parlam entarnym zaryso

wuje się dalej, jeszcze jedna, dość niespo

dziewana kombinacja. Oto — na szpaltach

,,Głosu Prawdy» — grupa polityczna naj

bliżej rządu stojąca wyciągnęła demon

stracyjnie rękę w stronę chrześcijańskiej

demokracji. Można ten gest tak rozumieć,

że rząd rozpoczyna akcję nad wytworze

niem owego niemal mistycznego centrum,

na którem mógłby się oprzeć w swych sej

mowych poczynaniach. Sprawa znajduje

się dopiero w zalążku, ale fakt jest zna

mienny i charakterystyczny. Chadecja by

ła dotychczas przyczepką narodowej de

mokracji, a jej dwa główne organa: war

szawski i krakowski, nie różniły się ani

tonem, ani nastrojem, ani metodami po

lemicznemi od prasy narodowo-demokra

tycznej; zastępywały ją raczej tam, gdzie

endecja własnego organu nie posiadała. To

powinowactwo dochodzące do identyczno

ści poglądów, nie zawsze odpowiadało za

rządowi stronnictwa. Niedawno oddział

poznański chadecji zażądał stanowczo u

niezależnienia stronnictwa od narodowo

demokratycznych wpływów. Ta uchwała

dała zdaje się asumpt ,,Głos. Prawdy» do

jego oferty, wprawdzie uwarunkowanej, ale

zupełnie wyraźnej. Niewiadomo jeszcze,

jak się rozwinie ta inicjatywa i jakie bę

dzie miała następstwa, -

ale każdy krok

na drodze konsolidacji stronnictw państwo

wych, odrzucających wszelkie krańcowo

ści - może dać tylko dodatnie rezultaty.

To też dalszy przebieg tej akcji śledzić bę

dziemy uważnie, notując objektywnie jej

k,olejne fazy.

Ważne konferencja.

Warszawa 3 czerwca.

(Tel. wł.) Minister spraw zagranicznych p.

August Zaleski przyjął wczoraj posła sowiec

kiego w Warszawie Wojkowa oraz attache woj

skowego tego poselstwa gen. Miechanowszyna.

Przypuszczalnie tematem dwugodzinnej konfe

rencji była sytuacja jaka się wytworzyła na te

renie międzynarodowym w związku z zerwa

niem stosunków angielsko-sowieckich. W pią

tek wyjeżdża poseł Wojkow do Moskwy dla

zdania relacji z wczorajszej konferencji.

O g. 11 przed południem minister Zaleski

przyjął ambasadora francuskiego Laroche*a i

odbył z nim dłuższą konferencję.

Warszawa 3 czerwca.

(Tel. wł.) Ubiegłej nocy odbyła się w Bełwe

dej-ze dwugodzinna konferencja między mar

szałkiem Piłsudskim i wicepremjerem Bar-’

tłem. Tematem narad były jak się dowiaduje

m y sprawy związane z kontraktem pożyczko

w ym oraz sprawa najbliższej nadzwyczajnej

sesji sejmu. Po wczorajszej konferencji w Bel

wederze p. wicepremjer Bartel udał się dzi.ś

przed południem na Zamek, gdzie został przy

jęty przez p. Prezydenta Rzpltej. Konferencja

trwała do godziny 11 rano. W godzinach wie

czornych odbyła się w Belwederze ponow na

rozmowa między marszałkiem Piłsudskim i p.

wicepremjerem Bartlem.

pośród obywateli, którzy chociaż nominalnie

do Stronnictwa nie należą, ale podzielają zasa

dy konserwatywnego poglądu na sprawę pu

bliczną, o ile będą z obowiązku lub chęci czyn

ni w sprawie wyborów, które omawiamy, po

wodować się będą w swern działaniu ideologją,

której powyżej daliśmy wyraz. Tem samem

nazwiska członków Stronnictwa konserwatyw

nego znaleść się powinny tylko pod takiemi o

dezwami kom itetów przedwyborczych, które

odpowiadać będą tym zasadom . Bronić się trze

ba, gdy się jest napadniętym , przedwczesne

wołanie do obrony nieraz atak wywołać albo

przyspieszyć może.

Listy berlińskie.

XI. Kongres Stowarzyszeń Ligi Narodów.

Dokoła pożyczki

Warszawa 3 czerwca.

(Tel. wł.) W ciągu całego dnia wczorajsze

go na konferencjach w ministerstwie skarbu

ustalano szczegóły ostatecznej redakcji kon

traktu pożyczkowego. Jak się dowiadujemy

nie jest wykluczone iż w najbliższych dniach

pełnomocnicy finansistów amerykańskich p.

Mennet i Cloase będą przyjęci w Belwederze

przez prezesa Rady ministrów marsz. Piłsud

skiego.

PranaMuiiłtjliorjnmmim .

Z wydziału lwowskiego oddziału Stronni

ctwa Prawicy Narodowej otrzymujemy na

stępujący komunikat:

Na terytorjum trzech województw Małopol

ski wschodniej zarządzone zostały wybory !ład

gminnych miejskich i wiejskich. Trzeba żało

wać, że władze ustawodawcze Polski, tak płod

ne w uchwalaniu ustaw niejednokrotnie bardzo

drobnego znaczenia, nie zdobyły się na kodyfi

kację rozum nego ustroju administracji publi

cznej, której część integralną, organicznie z nią

spojoną, stanowić powinien system władz i in

stytucyj samo’rządowych. Na kulawej podsta

wie uchwał t. zw. polskiej Komisji likwida

cyjnej, która w listopadzie 1918 r. organizowa

ła, a czasem dezorganizowała administrację

publiczną byłej Zachodniej Galicji, m ają się

odbyć te wybory. Błędną interpretacją przepi

su dawnej austrjackiej ordynacji wyborczej

gminnej co do podstawy podatkowej, jaką brać

należy dla obliczania podziału kół wyborczych

w gminie w stosunku do b. obszarów dwor

skich, rząd pogorszył jeszcze i tak niezbyt

szczęśliwe przepisy tej ustawy. Nie mniej, je

żeli się zw aży, jakie szkody dla życia społecz

nego w ytwarza stan obecny ubezwładnienia

administracji gminnej czy to przez przewleka

nie się czasu trwania prowizorycznych rządów

komisarzy rządowych, czy też przez niepew

ność działania zdekompletowanych Rad gmin

nych, decyzję rządu przeprowadzenia wybo

rów chociaż na tymczasowej podstawie praw

nej określić trzeba jako zło mniejsze.

Chaotyczność stosunków i niepewność jutra

są tem złem g!ównem, pod którem cierpi spo

łeczeństwo powojenne, a to zło w każdej dzie

dzinie życia możliwie szybko usunąć, powinno

być g}ównem zadaniem rządu. Dlatego stron

nictwo Prawicy Narodowej, wierne swojej li

nji politycznej w stosunku do rządu m arszał

ka Piłsudskiego, linji wolnej ręki, ale chętnej

współpracy tam, gdzie zamiary czy działania

rządu zasadniczym wierzeniom stronnictwa

nie są przeciwne, w stosunku do sprawy aktu

alnej wyboru Rad gminnych w Małopolsce

Wschodniej niem a powodu do opozycyjnego

stanowiska.

Małopolska Wschodnia jest typowym tere

nem w spółdziałania kilku narodowości. W roż

nem ustosunkowaniu liczbowem żyją tu Pola

cy, Ukraińcy i Żydzi. Sprawa wyborów do Rad

gminnych nie może zatem nie zetknąć się tu z

kw estją narodowościową. Pragniemy, by tak

ta sprawa, jak każda inna z zakresu spraw ży

cia publicznego załatwioną została w zrozu

m ieniu ze strony każdej narodowości obowiąz

ku wobec wspólnego powszechnego dobra, któ

re jest jedno i obowiązku wiernej służby dla

państwa, które jest także jedno. Współżycie

narodów tak samo jak pojedynczych ludzi, je

żeli m a być zgodne, m u si rozumieć potrzebę

wzajemnego ustępstwa i umiarkowania ego

izm u.

Rady gminne są czynnikami władzy publicz

nej i organami dla spełniania zadań kultural

nych i gospo’darczych w społeczeństwie. Dla

kwalifikacji ich członków miarodajnym być

musi przymiot pierwszy i konieczny każde

władzy, to jest bezstronność i fachowość, która

da gwarancję, że zadaniu swemu odpowiedzieć

potrafią. Przynależność do partji politycznych

jak zresztą i w innych dziedzinach życia pu

blicznego, tak tembardziej i bezw zględnie w

zakresie samorządu, kryterjum dla wyboru sta

nowić nie może.

Wydział oddziału lwowskiego Stronnictwa

Prawicy Narodowej zastanawiając się na o

statniem swem posiedzeniu nad sprawą wybo

rów do Rad gminnych w Małopolsce Wschód

niej, postanowił ,dać wyraz publiczny swemu

przekonaniu, że członkowie stronnictwa i ci

Berlin 31 maja.

Wobec sensacji, którą stanowi zerwanie sto

sunków angielsko-sowieckich i wynikające

stąd dyskusje nad stanowiskiem, które Niem

om w tym konflikcie przypadnie — trochę

mniej i może za mało uwagi poświęca się obra

dującemu od wtorku kongresowi stowarzyszeń

Ligi Narodów. Nie chcąc bynajmniej przece

niać znaczenia, które mieć będą jego rezolucje,

niepodobna jednak pominąć wpływu, które

stowarzyszenia to na opinję publiczną swoich

krajów wywierają, starając się spopularyzować

ideę Ligi Narodów. Z drugiej strony stanowisko,

które poszczególne delegacje w różnych spra

wach zajmują i wnioski, które popierają — są

odbiciem opinji publicznej ich krajów i tenden

cyj ich rządów, od których zresztą delegacje

te oczywiście nic są zależne.

Fakt, że obecny kongres w Berlinie obraduje,

niewątpliwie zw iększa jego znaczenie, dając

delegacji niemieckiej możność występowania

w wygodnej i zaszczytnej roli gospodarzy. Wy

pada zaznaczyć, że właśnie ta delegacja zna

kom icie zdaje sobie sprawę z korzyści, które

udział w związku stowarzyszeń L. N. może im

przynieść. Co ważniejsze, zrozumienie to nie

ogranicza się jedynie do kół liberalnych, które

w innych krajach do wyłącznych niemal rzecz

ników idei Ligi Narodów należą. W składzie

delegacji niemieckiej widzimy np. bar. Rhein

babena, znanego z.e swych wystąpień w duohu

wybitnie nacjonalistycznym. Objaw ten tłum a

czy się tem, że Niemcy Ligę Narodów oraz ta

kie jak obecny kongresy międzynarodowe chcą

wyzyskać dla swoich interesów, poruszając

światową opinję publiczną w kierunku dla sie

bie pożądanym . Chodzi tu przedewszystkiem

o ewakuację Nadrenji oraz o powszechne roz

brojenie; jeżeli zaś ono okaże się niewykonalne,

będą Niemcy dążyć do zniesienia wszelkich

klauzul, któremi traktat wersalski zbrojenia

ich ograniczył. Trzeba przyznać, że nieświetne

powodzenie ostatniej konferencji rozbrojenio

wej zadania im nie utrudniło.

Choć sprawa ta na porządku dziennym kon

gresu nie figurowała, to jednak z przemówień

powitalnych kanclerza Marxa oraz ks. Berns

dorffa, prezesa der deutschen Liga ftir Vólker

bund, można było łatwo wyciągnąć wnioski

scharakteryzowanych powyżej dążeniach

niemieckich.

Mimo usiłowań Niemców, również sprawa

nadreńska dyskutowana nie była, ponieważ

prezydjum kongresu stara się nie bez racji wy

kluczyć z rozpraw wszystko, eoby mogło za

kłócić ich olimpijski spokój.

Niezawsze coprawda to się udaje, a obrady

komisji mniejszości dają nieraz pole do dość

nam iętnych dysertacyj. Tym razem sprawa nie

miecka w południowym Tyrolu stała się ich

przyczyną. Mimo, a raczej właśnie dzięki nie

obecności niem ieckich delegatów z Tyrolu,

którym rząd włoski odmówił pozwolenia na

wyjazd, stanowisko rzecznika rządu włoskie

go było nieco trudne; argumenta zaś, któremi

bronił polityki włoskiej w Tyrolu, nie zyskały

sobie aprobaty ni poklasku zebrania. Wspomi

nam o tem dlatego, że echa tej całej dyskusji

można z pewnością szukać w wyg!oszpnej dwa

dni później m owie Mussoliniego; inaczej tru

dno zrozumieć jej wyraźnie antygermańską nu

tę, która w prasie tutejszej wzbudziła zrozu

m iałe niezadowolenie.

Problem m niejszości zajmował też wśród

wszystkich tematów miejsce najpoważniejsze

Na porządku dziennym obrad odnośnej komi

sji znajdowała się między innemi dyskusja nać

przedstawionym przez specjalną podkomisję

projektem nowej procedury w sprawach mniej

szościowych przed Radą L. N. Według niego

Rada ma o tych sprawach rozstrzygać w for

mie jawnego procesu, w którym zarówno prz.ed

stawiciel odnośnego państwa jak i skarżącej

mniejszości występują jako równouprawnione

strony. Mimo całego zrozumienia, które mieć

można dla należytej ochrony m niejszości na

rodowych, trudno zgodzić się na tak daleko

idące reformy. Pam iętać przedewszystkiem

należy, że zobowiązania, płynące z traktatów

m niejszościowych obarczają tylko niektóre

państwa, podczas gdy inne regulują te sprawy

wyłącznie na podstawie własnego ustawodaw

stwa, nie dopuszczając żadnej ingerencji Ra

dy Ligi Narodów. Dlatego też słusznem było

stanowisko kilku delegacyj - wśród nich i

polskiej - aby nowy projekt dyskutować wtedy

dopiero, gdy wspomniane zobowiązania zosta

ną przyjęte przez wszystkie państwa i wejdą

tem samem w skład postanowień powszech

nego prawa międzynarodowego. Dzięki przeko

nywującym wywodom delegata polskiego mec.

Nagórskiego w iększość kom isji podzieliła ten

punkt widzenia, a dyskusja nad projektem zo

stała odroczona do następnego zebrania kom i

sji w październiku br. Fakt ten niewątpliwie

należy uznać za sukces delegacji polskiej.

Komisja polityczna dyskutowała równocze

śnie przedstawiony na zeszłorocznym kongre

sie londyńskim projekt, ograniczający zakres

działania Ligi Narodów do Europy, przy stwo

rzeniu podobnych Lig na innycli kontynentach.

Myśl ta, zrodzona z doświadczeń zeszłoroczne

go kryzysu L. N. i ówczesnego stanowiska

państw południowo-amerykańskich, spotkała

się jednak z zasadniczą opozycją i na obecnym

kongresie ostatecznie zarzuconą została. Pewne

korzyści, któreby Liga Narodów zyskała,

poświęcając się wyłącznie sprawom europej

skim, znalazłyby swą przeciwwagę w tem gro

źniejszej komplikacji kwestyj, interesujących

dwa odrębne kontynenty.

Trudno dotykać wszystkich, pow ziętych

przez kongres uchwał — fakt, że obie powyżej

przytoczone, a niewątpliwie bardzo ważne,

noszą charakter negatywny, najlepiej świadczy

o tem, że perjodyczne kongresy stow. L. N. nie

mogą i nie chcą wziąć w swe ręce inicjatywy

do żadnych znacznych reform. Mimo to jako

poważny objaw współpracy międzynarodowej

mogą się w dużej mierze przyczynić do uregu

lowania łożyska, którem życie międzynarodowe

płynie.

Dr 11. Dembiński.

Sprawaeksportu.

Przemówienie min. Twardowskiego na zebraniu

Tow. ekonomicznego w sobotę 28 maja.

(D okończenie).

Jednym z najważniejszych punktów tego pro

gramu będzie kwestją eksportu, popieranego

obecnie w tym samym celu, dla którego do

niedawna z taką surowością zamykano im

port, m ianowicie dla utrzymania aktywności

bilansu handlowego, która — jak to dawniej

ogólnie mniem ano — jedynie prowadzi do

zbawienia materjalnego. Od pewnego czasu

dogmat ten jest silnie zachwiany, wiara w

ego nienaruszalność słabnie. Dla bilansu

płatniczego jednak rozwój eksportu pozosta

nie i nadal jednym z podstawowych czynni

ków, i dlatego wszelkie kwestją dotyczące

eksportu zachowają pierwszorzędną wagę.

—

Polityki eksportowej tutaj poruszać nie za

mierzam; kierunki eksportu poszczególnych

gałęzi wytwórczości zależą od danej konjun

ktury i mimo wszystko także od względów

politycznych. Polityka eksportowa Eależy od

rządu w porozumieniu z wielkieml organiza

cjami gospodarczemu. Wolno też może au

3trjacko-polskiej Izbie handlowej, jedynej te

go rodzaju wielkiej Izbie zagranicą, która m a

ciągłą i bliską styczność z praktycznem ży

ciem gospodarczem , zabrać głos w kwestjach

eksportowycłi, w których posiada liczne do

świadczenia, zebrane w ciągu 0 lat. Nie za

mierzam i nie potrafię naszkicować żadnego

Vademecum techniki eksportowej, chcę jedy

nie podać dorywczo

kilka ważniejszych

obserw acyj.

Wielką przeszkodą dla naszego eksportu jest

brak tonażu oraz regularnej komunikacji mię

łzy miejscami zamorskiemi a Gdańskiem. Na

natychmiastowe stworzenie floty handlowej,

idpowładającej naszym potrzebom, oczywiście

nie pozwala budżet — m ożnaby jednak za

ranicznym towarzystwom okrętowym przy

porzyć takie korzyści, że zachęciłyby je do

egulamego zawijania do Gdańska. Sfery te

skarżą się u nas często na brak względów ze

strony rządu naszego, zapewne niesłusznie —

wiemy bowiem, z j,akim zapałem minister

Kwiatkowski oddaje się specjalnie także i tej

sprawie.

Bolączką powtarzającą się niem al co jesie

ni jest niedostateczne kierowanie węglarka

ni, pochodząca stąd niepewność co do dostawy

węgla i strata bardzo ważnych odbiorców.

—

Tak np. w ielka elektrownia wiedeńska, która

nusi się bezwarunkowo liczyć z dostawami

mnktualnemi, już nie chce kupować węgla

górnośląskiego i zaw arła n a szereg lat kon

rakt z producentami czechosłowackimi. Nie

ua w tem winy ani rządu ani żadnej władzy,

ruduości leżą raczej na polu kolejowych u

nów międzypaństwowych.

Na polu ustawodawstwa daje się ogromnie

ve znaki brak traktatu o wzajemną pomoc

irawną między Polską a Austrją i innemi

państwami. Stworzona przez to niepewność w

stosunkach gospodarczych prowadzi do zmniej

szenia zaufania a do większej ostrożności w

udzielaniu kredytów. Do (skutków tych przy

czyniają się także: brak umowy dla zapobiega

nia podwójnego opodatkowania, jakoteż nie

równość i niepewność w opodatkowaniu po

dróżujących i zakupujących w Polsce kupców

i odbiorców naszych towarów eksportowych

(drzewo, !nierogacizna, kartofle i t. p.).

Przed wielkiemi zada(niami stoi państwo

w dziedzinie rolnictwa. Wspomnę tu tylko

o wprost żywotnej, a także i przemysł nasz ży

wo obchodzącej sprawie wywozu bydła i trzo

dy. Jak -długo nasze warsztaty produkcji nie

zdołają dokonać przeróbki całej nadwyżki

naszej hodowli, musimy wywozić żywy inwen

tarz, spotykając się prawie na wszystkich ryn

kach zagranicznych z silną konkurencją tak

krajów czysto agrarhych, jak i krajów rozpo

rządzających doskonałym wprost aparatem

przeróbki produktów hodowli. Tak hodowla

jak i przemysł przeróbczy mają u nas wprost

znakomite warunki rozwoju; ale i na tem po

lu czeka nas jeszcze dużo pracy, utrudnionej

niemało przez coraz to wybuchające zarazy i

choroby zwierząt. Przyznać trzeba, że na polu

P I S ’Y DSCDSZEffi

Jsia,»xaio.wo *a Jeden ,w iem milimetrowy!

Ogłoszenia zwykła

iii.iiiiiii ... ,""

"ty"",, ił. 0.15

Układ tabelaryczny, gyłrowy, k"ombinowany

.................. ....

zł. 0.22

Ogłoszenia w ,,Nadesłanych" , ..............

zł. 0.35

Nekrologi

zł. 0.30

Komunikaty po kronice ,,,,,.,i,.............................

zł. 0.45

Ogłoszenia

na pierwszej stronie ,,,,,,a,,

zł, 0.60

Ogłoszenia zamiejscow e 25 proc. drożej.

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe um ieszczenie ogłoszeń.

Ceny ogłoszeń obowiązują do dnia zm iany w nagłówku,

Rękopisów nie zwraca sif.

Ogłoszenia przyjmują: Administracja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe l za

miejscowe Biurc. dzienników i ogłoszeń.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu