Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 552 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

NeI 9.

Kraków, C zw artek 12 Stycznia 1888.

Rocznik Li ’

CZAS

T?;ęgią-i Polityczny,

Kraków tt stycznia.

Sejm galicyjski po krótszej przerwie podjął

wczoraj w dalszym ciągu swoją działalność. Czło

nek ’Wydziału krajowego Dr Hoszard odpowie

dział obszernie na interpelacyę z powodu znanego

wypadku w Zakładzie obłąkanych na Knlparko

wie. Streszczoną odpowiedź podajemy poniżej

w sprawozdaniu sejmowem; nad odpowiedzią u

chwalono otworzyć dyskusyę, która toczyła się

prawdopodo’bnie na wczorajszem wieczornem posie

dzeniu Sejmu.

W Izbie deputowanych Sejmu węgierskiego

wniósł minister Fajervary projekt do ustawy wzglę

dem zwołania rezerwistów na siedmiodniowe ćwi

czenia w celu nabycia wprawy w robieniu bronią

repetierową. Dziś ma Helfy interpelować rząd o

położenie zagraniczne.

Charakterystycznem znamieniem obecnej sytua

cyi pozostaje dotąd, że w Berlinie liczą ciągle na

pok jową enuncyacyę cara z okazyi Nowego Roku

st. st., dodając, że jest to dla Rosyi, która na

drodze dyplomatycznej nie chce zrobić pierwszego

kroku, najlepsza sposobność do sformułowania

s vych życzeń, w formie wypowiedzianego mani

festu, na którymby się potem pierwszy krok dy

plomatyczny innego mocarstwa mógł oprzeć.

Kreuz Z tg ogłosiła niedawno, że Rosya ma za

miar wysłania dwóch, nowych dywizyj na zachód,

przez co, zdaniem jej, wczesne rozpuszczenie wy

służonych gwardzistów traci na znaczeniu, a do

wodzi. na wszelki sposób— że sytuacya— o ile

ją przesuwanie wojsk rosyjskich ku zachodowi

wytworzyło, nie polepszyła się dotąd.

Odnośnie do tej wiadomości telegrafują z Pesztu

do N . f r . Presse, co następuje: ,,Doniesieniom ber

lińskim, jakoby Rosya zamierzała wysłać na za

chód dalsze dwie dywizye, nie dają tu w dobrze

poinformowanych kołach żadnej wiary, dodając,

że nawet, gdyby się ten zamiar miał potwierdzić,

nie wywarłby on skutku alarmującego. Pominą

wszy bowiem zapewnienia ks. Łobanowa, który

koła kompetentne przy każdej nadarzającej się

sposobności zapewnia o pokojowem usposobieniu

Rosyi i tych nieprzyjaciółmi swej ojczyzny mia

nuje, którzy jej wojenne zamiary przypisują, oce

niają dziś już i sytuacyę wojskową w jaśniej

szem świetle, w którem rozeznać można, że sy

tuacya ta jest po stronie rosyjskiej od pogotowia

wojennego jeszcze bardzo daleką. Wszystko, co

nad granicami zachodniemi zaszło w ostatnich ty

godniach, przedstawia się rzeczywiście tylko jako

rozwinięcie planów reorganizacyjnych , zmierzają

cych do tego, aby nad granicą zachodnią wytwo

rzyć garnizony o zwiększonym stanie prezencyj

nym. Natomiast przypisują tu wielką ważność roz

puszczaniu starszych żołnierzy i upatrują w tem

rzeczywisty dowód pokojowych zamiarów.

,Zwrot ten pomyślny przypisują przedewszyst

kiem przekonaniu, które dziś już przeważyło w ko

łach petersburskich, że trójprzymierza ani przemo

cą rozbić, ani zagrożeniami zachwiać nie zdołają.

,Przekonani też tu są, że Rosya starać się bę

dzie o przeprowadzenie swych zamiarów na dro

dze pokojowej i że dlatego rychlej, czy później,

oczekiwać można rozpoczęcia przez nią wymiany

zdań dyplomatycznych w sprawie bułgarskiej.

Cały bowiem zbieg okoliczności prze Rosyą ku

takiemu zwrotowi. Czy pierwsze porozumiewania się

w tej mierze doprowadzą do jakiej zbiorowej na

rady mocarstw, a mianowicie czy dojdzie choćby

tylko do najłagodniejszej formy: konferencyi po

słów w Konstantynopolu, tego przewidzieć dziś

wprawdzie na pewne nie można, zdaje się to je

dnak bardzo prawdopodobnem. Wobec takiego po

łożenia rzeczy, przedstawionego nam z bardzo

poważnego źródła, nie mogą obudzać żadnej oba

wy tak podrzędne wiadomości, jakie np. Pesti

Naplo z nad granicy polskiej odbiera, te kazano

tam właścicielom dóbr podać spisy całego żywego

inwentarza z nakazem, aby z nieb, w razie danym,

w ciągu trzech dni tyle, ile zażądanem będzie,

w miejsca przeznaczone dostarczyli, resztę zaś

wybili, a mięso zniszczyli.u

Jak donoszą z Londynu do P olit. Corr.,

nie

wiedzą tam dotąd w kołach dyplomatycznych o

żadnej wymianie zdań dyplomatycznych między

gabinetami w sprawie bułgarskiej, a zamieszczone

w tej mierze w niektórych dziennikach wiadomo

ści poczytują za ballons d’essai, z których ta lub

owa może mieć swe źródło w dyplomacyi, wię

ksza ich część jednak jest czysto publicystycznej

natury. Rzeczywiste wydarzenia ograniczają się

do tego jednego faktu, że reprezentacye rosyjskie

korzystały we wszystkich stolicach europejskich

z różnych okazyj, aby wynurzyć pokojowe zamiary

Rosyi, a zarazem życzenie, aby kwestyę bułgar

ską można drogą wspólnej zgody załatwić, na co

odebrały równie pokojowe i chęcią pojednawczo

ści tchnące zapewnienia. O ile przytem stwier

dzono, że w ramach traktatu berlińskiego można

znaleźć sposób rozwiązania tej kwestyi i że to

iest stałą dążnością wszystkich gabinetów, jest

tem właśnie, co za uzyskaną zdobycz i za znak

o wiele pewniejszej sytuacyi poczytać można, ale

wszystko to jest dotąd tylko symptomatem lepsze

go usposobienia, jakie zapanowało.

Jeśli niektóre dzienniki poczytały to jnż za

pierwsze kroki dyplomatyczne, było to niezawo

dnie przedwezesnem, chociaż się czegoś podobne

go w niedalekiej przyszłości teraz bardziej spo

dziewać można, niż to do niedawna jeszcze było

możebnem.

O jenerale Schweinitzu utrzymywano przed nie

dawnym czasem, że zaproponował Giersowi kon

ferencyę w sprawie bułgarskiej. Giers miał nie

przyjąć tej propozycyi, z powodu, że się w Rosyi

inż samej myśli o konferencyi mocarstw obawiają.

Jak widzimy z przytoczonego powyżej telegramu

neszteńskiego, któreeo informacye pochodzą z po

waż.nego źródła, ma.ją tam jednak nadzieję, że

rokowania w sprawie odbywać się może będa

w mniej zastraszającej formie ,,konferencyi posłów

w Konstantynopolu.1*

Wczoraj miały się zebrać Izby francuskie. Or

gan prezydenta Rzeczypospolitej Sibcle daje im

ostre przestrogi, aby się przez drobne względy

na manowce sprowadzać nie dały, i stawia im

dylemat, albo zdobycia się na stanowczą większość

popierającą rząd, albo przygotowania się na roz

wiązanie Izby deputowanych.

W dniu 9go b. m. obchodzoną byla w Rzymie

także dziesięcioletnia rocznica śmierci króla Wik

tora Emanuela. Wobec wspaniałości jubileuszo

wego obchodu watykańskiego, uroczystość ta nie

tylko musiała zblednąć, ale uwydatniła się też i

różnica charakteru obu uroczystości. Watykańska

odznaczała się wzniosłością swej powagi; w uro

czystości kwirynalskiej przeważał charakter tłu

mnego zbiegowiska. Ostatnie jei znamię było też

zapewne powodem, że się król Humbert osobiście

na balkonie nie ukazał, chwytając się pozoru, że

z powodu żałoby Dikogo przyjąć nie może i kazał

tylko zgromadzonym przed Kwirynałem przez wy

słanego w tym celu jenerała Serafini wyrazić swą

wdzięczność.

Przegląd Polski w ,,Przeglądach polity

cznych11 ostatnich miesięcy podaje rozbiory

położenia europejskiego, odznaczające się głęb

szym poglądem. Z ostatniego ,,Przeglądu po

litycznego , u który zawiera bystrą charakte

rystykę księcia Bismarka i trafne uwagi o sta

nie wewnętrznym Rosyi, przytaczamy końcowy

ustęp o stanowisku społeczeństwa i dzienni

karstwa polskiego wobec ewentualności wo

jennych :

,,Wobec pogróżek wojennych społeczeństwo pol

skie, cała opinia publiczna i całe dziennikarstwo

w kraju, zachowały należytą powagę, zimną krew

i spokój. Naród tak długo dręczony, zbolały i scho

rzały, okazał męstwo w milczącem cierpieniu, a

spokój i trzeźwość w ocenianiu dzisiejszej sytuacyi.

Jestto niezaprzeczony wielki postęp od lat kilku

dziesięciu, który świadczy o dojrzałości i wyro

bieniu politycznem narodu, w porównaniu z cza

sami, kiedy wszelka emigracyjna i konspiracyjna

robota obrachowaną była na jakieś ruchy i za

wikłania europejskie, kiedy w przysłowie nawet

poszło ,,wiecznie czegoś czekać na wiosnę.11 I

spokoju tego przyczyną nie jest strach lub obawa

przed wojną, ale rozwaga i dojrzałość, ten pro

gram polityczny, wytknięty przez lndzi wyższych

od łat wielu, a przyjęty przez całą większość,

przez ogół nawskróś konserwatywny kraju; pro

gram, który każe narodowi stać nawet tam, gdzie

jest wyjęty z pod prawa, tylko na prawnym grun

cie i ’w narzuconej mu, z nieludzką, bezrozumną

zac,iekłością prowadzone.j walce, tylko legalnych

środków używać w obronie wiary, języka i oso

bistej wolności. Z wielką pociechą podnieść i za

znaczyć musimy, że nawet te elementa, które

bądźto dla różnicy zapatrywań religijnych i spo

łecznych, bądź też dla opozycyjnej taktyki poli

tycznej stronnictwa, niezawsze zgodne były z po

wyżej nakreślonym programem pracy organicznej

w ueiśniętym kraju, okazały wielką trzeźwość, je

dnomyślność w oeenienin położenia. Nie pojawiła

się żadna fałszywa nuta. ani wystąpiły na jaw

zgubne mamidła ułndv. Ta jednomyślność i do.j

rzałość polityczna każ.e się spodziewać, że

w razie wstrząśnień i w ueiśniętym kraju naród

zachowa się spokojnie i nie zejdzie na chwilę z le

g’alnej drogi postępowania, nawet w tych naj

smutniejszych warunkach , w których Opatrzności

podobało się go postawić.

,,Na szczególne uznanie zasługuje zachowanie się

prasy galicyjskiej. Prasa ta, która w poszcze

gólnych kwestyach domowych grzeszy nieraz bra

kiem rozsądku, wobec sprawy najwyższych inte

resów państwa i kraju okazała nadzwyczajną je

dnomyślność. Nie spotkaliśmy ani śladu szowi

nizmu, któryby popycha! do wojny, ani małodu

sznej obawy, która doradza wszelkim kosztem

niebezpieczeństwo zażegnać. Postawa naszej prasy

była stokroć godniejszą od niektórych żydowskich

organów stolicy, przejętych cholerycznym dre

szczem strachu przed wojną i spadkiem giełdy.

Pewne organa liberalne, które windykują dla sie

bie wyłączność rozumu stann w Austryi, obja

wiły się małodusznie w porównaniu z prasą kra

in. który stać się może widownią wo.jny. Co głó

wnie zasługuje na uwagę, to przedewszystkiem

ta okoliczność, że na pierwszy alarm wojenny

opinia publiczna w Galicyi zrozumiała odrazu in

teres narodowy i państwowy, które w tylu rze

czach się łąc,zą. ’W tem tkwi głęboki moment po

lityczny. Polacy w Galicyi w razie potrzeby zdo

będą się na wszelkie ofiary dla państwa i dla

dynasty! i spełnią aż do ostatka swój obowiązek

jako obywatele austryaccy. Uczynią to tem sna

dniej, że będą w zupełnej zgodzie ze swojem

uczuciem i interesem polskim, że będą popierać

misye dziejową tego państwa, które broni słabsze

narodowości od pochłonięcia ich przez panslawizm.

że będą bronić własnego bezpieczeństwa, życia i

przyszłości. Z naszego uczucia i interesu polskie

go nie pragniemy tej wojny, ale w!aśnie skut

kiem i mocą tego uczucia i tego interesu, gdyby

do wojny przyjść miało, wytężymy ^wszystkie

siły na to, aby żadna piędź,;ziemi tego kraju,

,,zdobytego wspaniałomyślnością Monarchy,11 przez

nieprzyjaciół nie była wydana, a następnie aże

byśmy uczynili wszechstronnie zadosyć obowiąz

kom, jakieby nam przyszłe okoliczności wskazały.11

Sejm krajowy.

(19-te posiedzenie).

Lwów 10 stycznia.

Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 35

przed południem. Pp. Szczęsny Koziebrodzki i

Brykczyński otrzymali urlopy na 5 dni.

Członek Wydziału krajowego Dr Hoszard od

powiedział na interpelacyę posła O. Hausnera i

towarzyszy, wniesioną na poprzedniem posiedze

niu w sprawie znanego wypadku w Zakładzie dla

obłąkanych na Kulparkowie; z obszernej odpo

wiedzi wyjmujemy następujące szczegóły:

D. 30 z. m. doniósł dyrektor Zakładu Kulpar

kowskiego referentowi spraw szpitalnych, że w Za

kładzie wydarzył się pożałowania godny fakt po

łamania żeber choremu na nmyśle, oddanemu do

Zakładu d. 13 grudnia, i że o tem zawiadomił

prokuratoryę państwa d. 28 grudnia. D. 31 z. m.

wydelegował Wydział krajowy Dra Hoszarda do

zbadania faktu, a mianowicie, jak się to stać mo

gło, że chory był oddany pod opiekę brutalnego

dozorcy i dlaczego Wydziałowi nie doniesiono pi

śmiennie o tym wypadku? Z dochodzenia okazało

się: a) że choremu na szał porażenny złamano

kilka żeber po lewej -stronie klatki piersiowej;

b) że sprawcą tego uszkodzenia jest prawdopodo

bnie posługacz Piotr Dziuga; c) że uszkodzenie

zaszło w nocy z d. 17 na 18 grudnia, prawdopo

dobnie podczas szamotania się chorego z dozorcą;

d) że przy chorym czuwało nieustannie dwóch

posługaczy; e) że Piotr Dziuga, z profesyi intro

ligator, zostający w Zakładzie od 4 miesięcy, u

ważany był za człowieka inteligentnego i łago

dnego, tak dalece, że prymaryusz zamierzał go

zrobić felczerem; f ) że prócz dwóch stale doglą

dających chorego posługaczy, odwiedzali chorego

często, starszy dozorca oddziałowy i nadzorca

służby; g) że lekarze oddziałowi i dyrektor od

wiedzali chorego kilkakrotnie na dobę; h) że le

karze przed 28 grudnia nie skonstatowali złama

uia żeber, aczkolwiek bolesność klatki takie uszko

dzenie ciała od dnia 18 grudnia przypuszczać na

kazywała, a to, jak twierdzą, z powodu gwałto

wnego szału chorego, który miał im uniemożliwić

dokładne zbadanie; i) że 27 z. m. zawiadomi}

sekundaryusz dyrektora, że mu się zdaje, iż u cho

rego są połamane żebra, na co dyrektor polecił

np. lekarzom, aby wszelkich dołożyli starań w ce

lu dokładnego zbadania chorego; k) że pryma

ryusz i sekundaryusz zawiadomili dyrektora o

skonstatowaniu złamania żeber dopiero 28 grudnia

piśmiennie, a dyrektor odesłał to doniesienie tego

samego dnia do prokuratoryi państwa; l) że do

mniemany sprawca oddalił się z Zakładu d. 3ł

grudnia w chwili, w której lekarze, przez rodzinę

chorego zawezwani, przybyli do Kulparkowa. Wy

dział po wysłuchaniu tego sprawozdania uznał za

stosowne, oddzielić sprawę ciężkiego uszkodzenia

chorego od sprawy zaniedbywania obowiązków

służbowych przez funkcyonaryuszów Zakładu. Do

chodzenie pierwszej sprawy pozostawione być mu

si sądowi, co się zaś tyczy drugiej sprawy, uchwa

lił ’Wydział wytoczyć śledztwo dyscyplinarne dy

rektorowi, prymaryuszowi i sekundaryuszowi Za

kładu; które ma wyjaśnić: 2) dlaczego pp. lekarze

nie skonstatowali owego złamania żeber pomiędzy

18 a 28 grudnia? 2) czy w tych 9 dniach zarzą

dzili środki leczenia przeciw domniemanemu zła

maniu żeber? 3) dlaczego dyrektor nie zawiado

mił o wypadku wcześniej właściwe władze i ro

dzinę chorego? Śledztwo to prowadzi Dr Hoszard,

Bereżnicki i koncypista Abgarowicz. Przesłuchano

już obżałowanych; świadkowie zaś i znawcy będą

niebawem przesłuchani, a rezultat śledztwa będzie

podany Sejmowi do wiadomości. Chory, tak bru

talnie i ciężko obrażony zmarł — jak wiadomo

d. 5 bm. Śekcya zwłok sądowo-lekarska wykazała

mnóstwo zmian chorobowych, a między niemi złama

nie 4 żeber, które atoli nie było przyczyną śmierci.

Dalej prostuje Dr Hoszard dwa ustępy in

terpelacyi p. Hausnera, a mianowicie: ustęp, ja

koby zarząd Zakładu opieszałością swoją ułatwił

winowajcy ucieczkę, prostuje o tyle, że domnie

many winowajca zostawał na usługach chorego

aż do dnia 31 grudnia, a więc 14 dni po uszko

dzeniu; że przez ten czas chory był z niego za

dowolony i nazywał go swoim przybranym sy

nem; że winowajca oddalił się z Zakładu d. 31

grudnia w południe, a wydalając się, pozostawił

swoje rzeczy i książkę służbową, a dnia 2 b. m.

powrócił dobrowolnie do Zakładu i został oddany

do sądu. Odpada więc zarzut ucieczki. Drugi u

stęp interpelacyi, że w r. z. doniesiono prokura

toryi o 10 podobnych wypadkach, prostuje Dr

Hoszard o tyle, że w r. z. doniosła Dyrekcya Za

kładu Prokuratoryi Państwa 19 razy o różnych

uszkodzeniach chorych; pomiędzy temi 19 wypad

kami było tylko 5 wypadków uszkodzenia w sa

mym Zakładzie, a tylko w jednym, t. j. w wy

padku z ś. p. Izydorem hr. Dziednszyckim był

sprawcą nieszczęścia posługacz, w innych zaś wy

padkach uszkodzili się albo sami chorzy, albo

uszkodzili ich drudzy chorzy. 14 innych doniesień

odnosiło się do uszkodzeń, z któremi chorzy do

Zakładu przybyli. We wszystkich tych wypadkach

Prokuratorya nie znalazła powodu do postępowa

nia karnego. Na pytania zawarte w interpelacyi

odpowiada Wydział krajowy, że jeżeli braki w in

strukcyi były przyczyną złego, to Wydział wpro

wadzi takie reformy, któreby celowi odpowiadały.

Według teraz obowiązujących norm ma być w za

kładzie kulparkowskim na 6 chorych II i III klasy

jeden dozorca, a dla każdego chorego I klasy,

także jeden dozorca. W Wiedniu i Charanton jest

1 posługacz na 4 chorych, w Illenau na 3 cho

rych, w angielskich zakładach ma każdy chory

osobnego dozorcę. W Kulparkowie jest obecnie

254 chorych mężczyzn, powinno więc być 45 do

zorców, a jest ich tylko 38. Pomimo zabiegów

dyrekcyi nikt się teraz na posługacza nie zgłasza.

Stosunek ten stanie się jeszcze niekorzystniejszym,

gdy kilku dozorców odejdzie do wojska. Między

teraźniejszą służbą są tacy, którzy od 10 lat nie—

Ze świata książek.

(Cią,g dalszy).

Trudno wyliczyć wszystkie prawa braci Dido

tów do wdzięcznego uznania potomności. Przy

pomnijmy takie wydawnictwa, jak poprawny zbiór

autorów greckich, z licznemi, a uczonemi komen

tarzami ;jak nowe wydanie Glossarium Du Cange’a,

tego pomnika benedyktyńskiej pracy i skrzętno

ści. Dalej publikacyę pomnikową: Thesaurus Grae

cae linguae, dokonaną za pomocą najpierwszych

międzynarodowych uczonych; Dykcyonarz akade

m i i, Egipskie studya Champolliona, Indye Jacque

monta i t. d. i t. d. Dalej jeszcze klassyków podrę

cznych w edycyach stereotypowych sine menda,

po 75 centymów tomik, nareszcie owe księgi zbytko

wne, illustrowane ręką najlepszych mistrzów, któ

rych wspaniałość i przystępność niemało się przy

czynia _dę podniesienia ogólnego poziomu smaku

i znaj;Na jaką skalę odbywają się

handlowe

bu !Mdotów, dowodem choćby

jedna tylko trans*.

,f *,,Rocznik kalendarzowy

dla przemysłu i handl-a pospolicie zwany Bottin,

do niedawna drukował się u Didotów. Za ustą

pienie tego wydawnictwa, które przeszło w ręce

osobnych przedsiębiorców, wypłacono Didotom do

siedmiu milionów franków! Ta jedna cyfra da

miarę olbrzymich interesów najpierwszej bodaj

księgarni w świecie.

Ale jej czynność bynajmniej się nie zasklepia

w odżywianiu pięknej, lecz zamarłej przeszłości.

Palące kwestye czasu szukają tu szlachetnego roz

wiązania. Tutaj szkoła Le Play’a drukuje swe roz

prawy, ztąd wychodzi przegląd miesięczny: L a

science sociale; tn ukazują się w dorywczych fascy

kułach, zatytułowanych: Les ounriers des de ux

mondes, treściwe i pouczające traktata ekonomii

społecznej, dla ogółu przystępne i formą i ceną.

Ambroży Firmin Didot nie w samym tylko za

kresie typografii rozwijał niespożytą czynność. Wy

stępował nieraz i w życiu publicznem, choć nie

politycznem, trzymając się przeważnie obrony

spraw i praw, dotyczących własnego zawodu. Te

rozliczne zasługi, obok wysoko cenionych prac

filologicznych, powołały go na różne dostojne sta

nowiska, mianowicie do Instytutu, wieńcząc go

zaszczytem nad wszelkie inne miłym. A jednocze

śnie ocalał on od zagłady najwspanialsze zabytki

przeszłości, z zapałem światłego bibliofila groma

dząc niedorównany księgozbiór prywatny. Obok

rękopisów prawdziwie nieocenionej wartości, obok

pysznej kolekcyi ikunabułów i edycyi princeps,

zebrał on komplet dokumentów, odnoszących się

do dziejów sztuki drukarskiej, jaki się nigdy i

nigdzie dotąd nie był znalazł.

Właściciel tych skarbów nie znał przygodnej

innych bibliofilów zazdrości i wyłączności. Chętnie

znawcom pokazywał swe nabytki, rozłączał się

z niemi, gdy chodziło o jaką wystawę, opisywał

szczegółowo w pismach publicznych. Wśród li

bznych klejnotów swego szacownego zbioru, naj

wyżej cenił t. zw. Missel de Juuenal des TJrsins,

istne przenośne muzeum, pełne miniaturowych ar

cydzieł godnych pędzla Rafaela. Niestety! w przy

stępie krótko widzącej wspaniałomyślności, Didot

ustąpił perły swej kollekcyi miastu rodzinnemu, i

niezrównany rękopis spłonął w pożarze paryskie

go ratusza, wznieconym przez komunę.

Szczęściem przynajmniej osobiste zbiory Dido

tów ocalały. Fala rozszalałych żywiołów, w dwo

jakim, materyalnym i moralnym porządku, oszczę

dziła dom najznakomitszego dni naszych bi

bliofila. Niepodobna w krótkim odcinku streścić

głównych tych zbiorów skarbów. Na to potrzeba

by i czasu niemało i erudycyi jeszcze więcej. Am

broży Firmin Didot przez całe pół wieku pilnie

pomnażał swą wspaniałą kolekcyę, w czem mu

skrzętnie i umiejętnie dópomagał współpracownik

i bibliotekarz, rodak nasz, Gustaw Pawłowski,

który i jako wytrawny znawca, i jako uczony,

nie ustępował swemu pryncypałowi. Wystarczy

wspomnieć, iż w tym niedorównanym zbiorze, góru

jącym nad wszelkie prywatne i publiczne kolek

cye, z wyjątkiem chyba biblioteki arsenału, biblio

teki narodowej i zbiorów Chantilly, znajduje się

ni mniej ni więcej tylko 56 unikatów, 144 ksiąg

drukowanych na welinie; niezmierna ilość książek

wzbogaconych autografami lub podpisem sławnych

mężów jak np. Bossnet, Rubens, Melancbton, Ra

dne, Kondeusz itd. itd.; nareszcie niemniejsza

liczba tomów, będących niegdyś własnością kró

lów, książąt lub marszałków i wodzów.

Część biblioteki Ambrożego Firmin Didota, po

jego śmierci w hotel Drouot sprzedana, przyniosła

blisko trzech milionów franków dochodu. Cena

wygórowana niektórych pojedynczych ksiąg dać

może w przybliżeniu pewne wyobrażenie o ich

wartości. Za Mszał Karola VI zapłacono bez mała

80.000 franków, Kronikę Normandzką przeszło

53.000 ff. i t. p.

Praca pożyteczna i usilna przeciągała miarę ży

cia ludzkiego w tej zacnej rodzinie, odznaczonej

powagą długoletniości. I Ambroży Firmin Didot

dożył w pełni swych zdolności i zachowanej czer

stwości umysłu 86go roku życia. Umarł na dniu

22 lutego 1876 roku, otoczony rodziną i pomni

kami szlachetnych swych trudów. Przygotowawszy

się po chrześcijańsku na to ostatnie przejście, drę

twiejącą już ręką, w chwili, gdy się zaczynało ko

nanie, nakreślił ołówkiem rozkaz ostatni: nWziąć

Ucieczkę do Egiptu i Zwiastowanie Marcina Schoe

na i zamieścić w . . .u Dalej pisać nie mógł. Zro

zumiano życzenie umierającego, aby z biblioteki

wyciągnąć pomienione ryciny, dla ozdobienia niemi

wspaniałego wydania Życia M atki Boskiej, które

niebawem stanąć miało obok Żywota Chrystusa

Pana. W dwie godziny później pracowitego do

konał zawodu, świadcząc do końca owej jedno

litości kierunku, tak rzadkiej a tak chwalebnej,

która stałością wytkniętych celów i zakresu roz

szerza ciasne ramy pojedynczego życia i sił ludz

kich.

Nie brakło hołdów pośmiertnych zasłużonemu

mężowi, a i umiłowana przezeń Grecya okazała

mu swą wdzięczność, tak udziałem w pogrzebie,

jak i nadaniem imienia A. F. Didota jednej z ulic

ateńskich...

Skłoniwszy się przed książęciem sztuki drukar

skiej i najpierwszą dziś księgarnią świata, rzućmy

okiem i na inne niemniej czynne, a częstokroć

bodaj równie zasłużone firmy francuskie.

F...

(Ciąg dalszy nastąpi).

w;-oaoozi eodzien?-ie wieczór, w yj§v«sy niedziele i da! f;wi§toczne.

sjddzi-Ing Kra(Jzasu, o i!- r*pas starczy, w Krakowie po10e,, we Lwowie !ab *prs*wyłk§posstow§ 128.

wyioal!

*Mata W Mrtrai* .netnN.,k»

»a autyrok %a inoarial m i mtasiaa

0C«* w rwfewl« awtajafc’e-r

..........

94 se

6*.

j2sir.60ct.

**«s-e**»

§B Sfcf.. I

3 ml*.

Tnozb,Fnuwyi, Anglii,B-tó.ii.Szwajosryi,T on-’

’

3 uwyeh państw, naSeżseyeh do *wijsfeu pocztowego , .

82 słr.

S Os.

3 słr.

**wyjatwj» *Iw *yl*»

S -?c A%*ata?aie»«« dnia w mieeiacu.

» .» ty z pmmędzmi i przekąsy piemc?ine na prenumeratę i ogb a,enia uraeraty) uprasza się nadkład

franco do Administracjo Czasu w Krakowie - Listy rei,kunao^%e «to, ’ńeczętc"ianz nie\odlogaja

opłacie pocztowej.

Listów nufrar.%owanyck. nie p ran o uja »i§.

Ręhoplamdw nadsyłanych nie r,wrsca «tę,

793Btsna«v«tię pa**yJJasanją:

AdBbJMrHya .03ABU*w

- nrędrpoaetowe.

ksi^garai«

6.A .KrzyiiKC--?sktegc, handei !S.Skalskiego w Sukiennicach. blnro dzianników i ogłasscft *fi.SUberstwtaa

Syssk gl. 1 .17 w ono., handel Bajsra ni. (}rodaka, trafika Kuklińskiego w SnkiennSoa,sfa, ęłówna trafik*

róg: Hynkn i ulicy św. Jana.

—

te%Boezsmmlm (iraaraty) prsyjmeje *i? aa Opiat§ od mi-ej* 0 6 w ia rm

drobnym drukiem (petitu ss pierwszy rac 10 cent., za ksśdy następny po 5 eaot 3S»cł«w53s«*s (n»

S et?onie) od miejsca wiereza drukiem drobnym po 80 c-nt. za każdy ras.

—

fi j-ss*.

HWLwasrstę przyjmuj§: w « Ł w row t» AJenoya *CZASU* w głównym składzie tytoniu Hr II u:le«

Trybunalska L. d;”wr’P »ry4m wył§oznie p.Adana, Kue de* Sasnte-Pires 81, (prenumeratę p. W

. Ka

czkowski, CourboToipod Paryżem, Kue du Chemia defer 44); w W M afn pp.Eaasccstein A Voglflf

(także w Hamburgu, Frankfurcie u. H .; Berlinie, Lipsku. Bazylei i Wrocławiu), A. Oppdlik, S . Koara

(takie w Berlinie, Hamburgu, Konachiam i Korymberdws), H-EÓkdtó,K.Duke*, J.Daaneacrg,A .3ernaL

H. Storn, (tylko prenumeratę pp. H . Gki!dscłunldt A C,’); wr J5**»i«ftdhrło»r! w. JSL (?. L . Danbe ft C).

W W m tin w i» przyimaję o^owenia pp.Reichman iFrendle-, biuro orIowM pray ul.Ssratorskiej.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu