Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 430 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Kraków 17 Stycznia — Czwartek.**

Kok 1856.

kwartalnie

miesięcznie

130 kr.

Przedpłata

w Krakowie

rocznie

złr. 26

półrocznie

»13

kwartalnie

»7

Na sam

dzień rano w y ją w s z y poniedziałki i dni następujące po

m dniem każdego miesiąca.

.mik »Czas"

te Austryaekiem (poczta)

złr. 20

»10

na Dziennik »Czas" * »Dodatkiem"

,c Państwie Austryackiem (pocztą),

złr. 30

». .8

»Dodatek" prenumerować^ niemożna.

Ułiad

Przyjmują się do umieszczania w Inseratark:

OGŁOSZENIA, ODEZWY, UWIADOMIENIA, DONIESIENIA ws zelkiego rodsąju, ty -

ozące się przem ysłu, handlu, r olnictwa, sprzedaży, kupna, dzierżaw itp. za

opłatą:

od wiersza drobnego za jednorazowe umieszozenie po 4 kr. , z a następne po 2 kr

Do kaźiago ingeratn załączone być winno lOkr. na opłatę stęplową za każ

dorazowe nmioszczcnie.

l . i s t y z pieniędzmi prenumeraóyjnemi i inseratowemi przesyłane być winny

franko do Bióra Expedycyi Czasu.

L i s t y reklamacyjne nieopieczętowane nięulegają frankowania.

L i s t y mefrankowane nieprzyjmttją sie,

Numer pojedynczy dziennika kosztuje 5 kr.

Kraków 16 stycznia.

Gazeta wiedeńska podaje autentyczny tekst

francuski propozycyj austryacko-zachodnich,

który lubo się nie oddala od podanego już

przez nas poprzednio tł’umaczenia te.-:stu

z Independance (p. Czas z 13go b. m.)

wypada go jednak wr d o słow n em powtórzyć

tekście, skoro Rosya zawezwany została

dosłownie go przyjąć i w całości.

Dziennik urzędowy poprzedza tekst arty

kułem który już podała Korespondencya

Austryacka (p. w Przeglą,dzie w onegdaj

szym numerze C z a s u ( ) ale który powtórzony

przez Gazetę wiedeńską nabiera większego

znaczenia. Brzmi on jak następuje:

Odpowiedź gabinetu ces. rosyjskiego na propo

zycye do warunków zasadniczych pokoju wręczone

w Petersburgu przez Austryę w porozumieniu się

z Franeyą i Anglią, udzieloną została p. ministrowi

c. k. spraw zagranicznych przez ces. rosyjskiego

posła księcia Gorc zako wa.

Odpowiedź rosyjska ułożoną jest, jak

się dowiadujemy, w duchu pojednawczym i

wyraża się wsposób pokojowy, wszelaką

nie zawiora zupełnego i bez względnego

przyjęcia propozycyj któro samo jedno

zapewnia pokój. Gdy jednak trudności w niej

podniesione tyczą się po większej części formy,

przeto trwa my dalej w nadziei źe cel po

żądany da się jeszcze osiągnąć.

Książę Gorczakow w ciągu 12go b. m. przesłał

już swojemu dworowi sprawozdanie ze stanu rze

czy tak drogą telegraficzną jak i umyślnym gońcem.

Oto francuski tekst propozycyj:

Principautes Danubiennes.

Abolition completc du P rot e ct o rat Russe.

La Russie n’exercera aucun droit particulier ou

exclusif de protection ou d’ingerence dans les af

faires /ntćricu ros des P rincipautós Danobiemie s.

Les principautes conserveront leurs privilöges et

immunites sous la suzcrainete de la Porte, et le

Sultan, de concert avec les Puissances contractan

les, accordera, en outre, ń ces Principautes ou y

confirmera une Organisation int e rie u r e c onfo rme aux

besoins e t aux voeiix des (opulatioiifl.

D’accord avec la Puissance suzeraine, les Prin

cipautes adopteront un Systeme defensif permanent

reclame par leur Situation geographique; aucune

entravo ne saurait etrc apportee aux mesures ex

traordinaires do defense qu’elles seraient appelćes

a prendre pour repoussor toute agression etrangere.

En echange des places forles et territoires occu

pes par les armees Alliees, la Russie consent ä une

reclification de sa frontiero avec la Turquie Euro

pćenne. Cet’o frontiere, ainsi rectifiee d’une ma -

nićre conforme aux interets generaux, partirait des

environs de Chotyn, suivrait la ligno de montagnes

qui s’etcnd dans la direction S ud-E st, et aboutirait

au lac Salzyk. Le tracę serait definitivement rćgle

par le traite de paix, et le territoire concede re -

tournerait aux Principautes et ä la Suzerainete de

ia Porte.

Da»ube.

La liberte du Danube et de ses embouchures sera

efficacement assurćo par des institutions E u rop e en

nes dans lesquelies les Puissances contractantes se

ront ógalement representees sauf les posilions par

tii ulićres des riverains qui seront reglees sur les

prineipes etabiis par l’acte du Congres de Vienne

en matiere de navigation fluviale.

Chacune des Puissances contractantes aura le droit

do faire stationner un ou deux bätiments de guerre

leger.*? aux embouchures du fleuve, destines ä as u -

r er l’execution des reglements relatifs ä la liberte

du D anube.

Mer Noire.

La Mer Noire sera neutralisee. Ouvertes ä la

marino marchande de toutes les nations, ses eaux

resteront interdites aux marines militaires.

Par consequent il n’y sera ni cred ni conserve

d’arsenaux militaires maritimes.

La protection des interets cominerciaux et mari

times de toutes les nations sera assuree, dans les

ports respectifs de la Mer Nöire, par l’etablissement

d’institutions conformes au droit international et aux

usages consacres dans la matiere.

Les deux Puissances riveraines s’engageront mu

tuellement ä n’y entretenir que le nombre de bä

timents legers d’une force determinee, necessaire

au Service d e le u r s cCtes. La Convention qui sera

passeo entre eiles ä cet effet s e ra , apres avoir ete

prćalablement agreee par les Puissances signataires

du traite góneral, annexee au^dit traile et aura meme

force et valeur que si eile en faisait partie inte

grante. Cette convention separee ne pourra śtre ni

ann ulee ni inodifiee s ans l’a ssen tiinent des Puis san

ces signataires du traite general.

La clóture des Detroits admettra l’exception ap

plicable aux stationnaires m e ntionnee dan s Particie

precedent.

Populations chretiennes sujettes de la

Porte.

Les immunites des sujets Rajahs de la Porte se

ront consacrees sans aUcinte ä l’independance et ä

la dignite de la couronne du Sultan.

De* deliberations ayant lieu entre l’Autriche, la

France, la Grande Bretagne et la sublime Porte

afin d ’a s s u re r aux su jets Chretiens du Sultan leurs

droits religieux et politiques, la Russie sera invitee

ä la paix, ä s’y associer.

^ ; Conditio ns particulieres.

Les ruissiinccs licliigCVctnfeco i*aoorva»t 1« «I. o.v

qui leur appartient de produire dans un interet Eu

ropćen des conditions particulieres en sus des qua

tre gara nties .

Zresztą wiadomości podane wczoraj przez

naszego korespondenta wiedeńskiego, po

twierdzają różne dzienniki. F re m d e n blatt pi

sze, że książę Gorczakow gotuje się do o

puszczenia Wiednia z całem personale, 18ty

b. m. jest na to naznaczony. Zgadza się to

z podaniem naszego korespondenta i I n d e p e n

dance. Dresdner Journalz 14wieczórpisze,

że państwa zachodnie uznały, iż zmiany ża

dnej nie przyjmą, a ponieważ Rosya nie u

stąpi, więc zerwanie stosunków dyplomaty

cznych między A ustryą i Rosyą jest bliskie.

Zerwanie stosunków nie jest to jeszcze

wojna, ale zawsze chwila bardzo ważna, i

zmiana w stanowisku politycznem. Czekajmy

faktu niewdając się w żadne rozumowania

na przewidzeniach oparte.

Korespondencya Czasu.

Paryż 12 stycznia.

P . Slużalski, major Igo putku kozaków sultańskich,

przywiózł onegdąj do P aryża ciało ś. p. Adama Mickie

wicza i złożył je w dolnym kościele św. Magdaleny.

Pogrzeb naszego wieszcza odbędzie s i ę ’(JFiia 16go.

Pierwszy pułk kozaków sułtańskich zostąjący pod

dowództwem Sadyka paszy, j e st jak wiadomo złożony

z kozaków zaporozkich, którzy przed uciskiem Rosyi

emigrowali byli do Turcyi. Składa się on z 600 ko

ni dobrze umontowanych. Je st to tak zwany pułk re

gularny. Po za tym pułkiem organizują się po osa

dach kozackich kozacy nieregularni, których liczba wy

nosi już 10 sotni. Kozacy nieregularni m ają sztandar

który im był dany przez jednego z dawnych królów, a

którego strzeże dzień i noc czterech kozaków z broda

mi siwemi i po pas dlugiemi. Życie kozaków naddu

nąjskicb jest bardzo surowe. Religia zakazuje im pa

lenia fąjki. W pułku S adyka paszy fąjka, szulerka i

kobieta są zakazane pod karą cielesną. Kara cielesna

jest jeszcze w zwycząju u kozaków, ale kara ta wymie

rzaną jest dawnym zwycząjem.

Odbiera j ą winny

w skutek bratniego sądu, na pięknym tureckim dyw a

nie. P o wymierzeniu kary, kozacy przeprąsząją win

nego, raczą go i śpiewąją mu piosnki kozackie.

KoBiec układów o pokój przybliża się. Może nastą

pić pokój, ale dotąd nikt weń tutaj niewierzy. W T u

lieryach pod prezydencyą Cesarza zebrała się już rada

w ojenna, a raczej rada wojenno-polityczna, do której

należy i ks. Cambridge, pomimo że T)aüy-News po

w’s ta wał mocno na niezdolność tego księcia. Książe

Cambridge mieszka w Tuileryach. Według tego co dąje

się słyszeć ,w świecie urzędowym, część polityczna ra

dy byłaby za wyprawą bałtycką, jako głów ną opera*

cyą; kiedy część wojskowa ma być za wojną konty

nentalną, jako jedynie decydującą. W ostatnim sensie

zdaje się przemawiać dziennik le N ord . Dziennik ten

me wie, że oddaje dobrąj sprawie prawdziwą usługę.

Traktuje on z góry Austryą i grozi jąj, i to się pojmu

je. Austrya je st zupełnie dobrze z Zachodem i w razie

nie załatwienia pokoju , nietylko odwoła z Petersburga

swego amb asad ora, ale podpisze militarną konwencyą

z Zachodem. Ani A ustrya, ani Szwecyą nie zostały

powołane do tulieryjskiej rady wojennąj, bo czas na to

jeszcze nie przyszedł. Cyrkularz szwedzki, prawie wy

raźnie wojenny, pokazuje co na wiosną może nastąpić.

in,lnnm _istr Ki« r?r.’7V nhnk-i

- ”f(AfcVii ’n*-tatflv

może spostrzedz gdzie są jego nieprzyjaciele. Biaaa

jest narodom, które me pokazują instynktu polityczne

go i które niewidzą swych głównych nieprzyjaciół!

Podan a przez zagraniczne dzienniki wiadomość o

aresztowaniach zrobionych z powodu pogrzebu Davida,

była przesadzona. Nic wyraźnego i złego się nie stało,

Dowiaduję się, że rzeźbiarz Halevy, który przemówił

nad grobem Davida i jego brat kompozytor muzyczny,

są izraelitami rodem z miasta Poznania.

Wczorajszy Monitor ogłosił artykuł o senacie, na

pisany przez p. Guerroniere. Artykuł ten miał na celu

danie pobudki senatorom, do czujności i pracy i wy

wiedzenie ich z błędu, że nic nie znaczą. Senat m a

jąc inicyatywę prawodawc zą, powinien baczyć na po

trzeby krąjowe i nie przyzwyczajać się do wygodnego

a chwilowego łoża na którem dotąd spoczywał.

Od nowego roku, le P a ys stał się dziennikiem wie

czornym.

liOndyu 11 stycznia.

L . Uwaga powszechna, j ak łatwo można sobie wno

sić, ciągle jest zwrócona na t o , j aką decyzyą da ga

binet petersburgski na warunki pokoju przedłożone mu

przez hr. Esterhazego. Dochodzą tu wiadomości, jakoby

odpowiedź na nie była już d an ą , i hr. Stackelberg ma

przybyć z nią do Wiednia 13go lub 14go b. m. Do

tego czasu zostaje ona tąjemnicą. Jako bliżsi miej

scem, może rychlej o niej sami się dowiecie. Z ażą

danie od Rosyi tak stanowczej odpowiedzi i to w tak

krótkim zakreślonym do 18go stycznia terminie, bez

wątpienia musiało nabawić tam wiele kłopotu. Ile tu

z prywatnych listów wiadom o, przyjęcie tych nowych

warunków przez lir. Nesselrode miało się odbyć w zu

pełnem milczeniu. Posłuchanie też pierwsze hr. Ester

hazego u Cesarza Aleksandra miało się skończyć na

grzecznych zapytaniach tyczących się jedynie osoby po

sła i jego rodziny, a ani słowa nie było o propozy*

cyach pokoju. Powtórne widzenie się jego z hr. N es

selrode, trwąjące dobrą godzinę, zeszło na czynieniu

sobie wząjemuie zarzutów, bez dotykania treści p rzy

wiezionego dokumentu. Oprócz tych audyencyj, czy

później drugie były, nic dotychczas tu niewiadomo. T o

tylko donoszą w listach, ź e , poinijąjąc wcale osobę

Cesarza, zdania u dworu i w gabinecie Petersburgskim

względem pokoju i wojny są podzielone. Cesarzowa

w dowa i nawet małżonka Cesarza (ostatnia mniej) ma

ją być za pokojem; lecz W. Książe Konstanty jest za

wojną. Sam hr. Nesselrode, j ak słychać ma się prze

chylać na stronę pokqju, a z nim stronnictwo zwane

niemieckićm; lecz Sieniawin je st za wojną i całe str on

nictwo staro-rosyjskie z znąjznakomitszych osób w k ra

,ju ’złożone, do którego należą Menszykow, Gorczakow,

Murawiew i oficerowie wojska, ile ich jest rodowitych

Rosyan, a na czele którego ma stać książę Konstanty.

To stronnictwo od czasu wyniesienia Menszykowa na

naczelnika floty do obrony brzegów morza bałtyckiego,

miało wziąć przewagę nad stronnictwem pokoju czyli

niemieckićm; jak oż wszystkie wyższe urzęda niemi są

obsadzone. Prócz te_go stronnictwo tó wspierane je st

silnie przez duchowieństwo greckie, a nąjsilniąj przez

ducha samego n arodu, jego instytucye i usposobienia.

Łatwo sobie w ysta wić, źe położenie Cesarza między

temi dwoma stronnictwami i w tak stanowcząj porze,

musi być delikatne i nader trudne. Lecz bądż co bądź

niedługo i jego zdanie musi być objawione światu.

Tymczasem wojna i pokój ważą się w jego ręku : on

trzyma ich szalę.

W yszła tu broszurka Cobdena: »Cóż potem i po

tem?" (What Next ? and Nezt ?). Wiadomo już jest

z pierwszych moich listów, że Cobden z kwakrem

Bright jest naczelnikiem stronników p okoju, których

liczba teraz w Anglii bardzo się w ostatnich czasach

na pokój. Broszurka ta’, dawno przez niego zapowie

dziana, zawiodła zupełnie oczekiwanie , tak jest uboga

w fakta i dowody, tak pełna twierdzeń niewiążących

się i nawet samych z sobą sprzecznych, że się autor

przez swe pismo u dziennikarzy na śmiech wystawił.

Nieprzytaczam z nićj nic, ani chcę rozbierać, bo nie

warto; a zwłaszcza pisząc dla ktąjowców, bliżej i grun

towniej ze stanem Rosyi obeznanych. Dość tu powie

dzieć, do jakiąj konkluzyi po długióm rozumowaniu p.

Cobden przyszedł. Zdziwiła ona angielskich czytelni

ków. On doradza odwołanie natychmiast wojska a n

gielskiego z Krymu, aby jednej jego stopy nieposta*

ło na ziemi rosyjskiej; dowodząc potrzebę tego »źe

obecnie wojsko może się cofnąć bez szwanku i z h o

norem; co później może będzie mu trudno".

Co do

zawarcia pokoju na pewnąj i stałej podstawie, »nie

przywięzuje on sam nąjmnięjszej wagi do przyrzeczeń

i zobowiązań się Rosyi" .

Woli żeby Niemcy z Au

stryą, jako najbardziej zagrożone przez R o syą, same

broniły się od jej napadu, i tćm samem były zasło ną

dla Francyi i Anglii. Na przypadek gdyby Austrya nie

chciała wejść w takowy układ w Niemczech, , w ó w

czas gotów byłby jeszcze zastanowić się, czyli niebyt

zbyt uwiedziony niepotrzebną i przesadzoną trwogą" .

Naostatek, zamiast narażania swych ziomków na stratę

życia, a skarb na strwonienie jednego szylinga więcej,

radzi żeby Franeya z Anglią zwinęły swe ogromne si

ły morską i lądową, aby powiększeniem ich niedawać

QĘŚĆ LITERACKO"ARTTSTIC1NA.

TYGODNIK WARSZAWSKI.

II.

Maskarady— Widowiska dla ubogich— Wystawa i fo

tografie — Piśmiennictwo i Czytelnia niedzielna__

Artyści i koncerty — Twardowski ze Skrzypny

wzięty za czarownika — Improwizacya Deotymy —

Kościoły warszawskie— Zabawy— Przymroz i.

Tańcujące wieczory, bale i maskarady, rozpoczęły

rok bieżący, idąc z kolei po sobie ze względu na krót

kość teraźniejszego ka rn aw ał u, któremu i tak nie szcze

gólne ożywienie wróżono. Z tych ostatnich rozrywek,

to jest maskarad, dwie pierwsze według praktykowa

nego oddawn a.zwyczaju , nie były licznemi; w War

szawie bowiem je st coś w tym względzie przywiązane

do cyfry, a cyfrą tą je st trójka. Nikt sobie zapewne

tego dotąd wytłumaczyć nie um iał, a j ednak w szyscy

idąc ciągle za ogólnym popędem, corocznie powtarząją

to samo.

W czasach dawniejszych maskarady należały do u

lubieńszych zabaw W ars zawian , a i dziś lubo nie

zostały z programu przyjemniejszych rozrywek wykre

ślone, zaw sze jednak straciły nieco na pierwotnem ży

ciu i świetności, a nadewszystko na najważniejszej pod

stawie sw ojej, to j e st dowcipie.

Dla obojętnego zupełnie wid za , a do tego spostrze*

gacza, maskarada, to także wielka szkoła nauki i za

razem doświadczenia. Powstrzymywane dla jakiej takiej

przyzwoitości popędy światowe rozlicznych maseczek,

pod tą czarną zasłoną kryjącą ich postać , przyzakap -

turzonej głowie i zasłoniętem obliczu, wybuchają z ca

łą mocą , bo owa nieprzeszyta wzrokiem tarcza bezpie

czeństw a, zasła nia j e od wszelkiej odpowiedzialności

przed światem. Chociaż i tak po za obrębem tych m u

rów , gdzie co niedziela zbiera się zwykle ów tłum gwar

liwy, wszyscy się zwykli m a sko w ać , lecz opinia i wy

rok świata śmiało im zdziera te m a ski; gdy tu prze

ciwnie, czarne te zasłony są nietykalne, i żadna ręka

nie śmie targnąć się na nie , bez naruszenia uświęco

nych zwyczajem praw towarzystwa. Debrze też ktoś

powiedział: że chcąc odkryć wady i nałogi światowe

go dziewczęcia, nie szukąj ich w chwilach jej pracy i

w cichym jąj zakątku domowego p ożycia, ale wtedy

tylko, kiedy porwana wirem światowego szału folguje

zwolna wodzom namiętności, i do dna samego spełnia

uciech czarę.

Pamiętam nie jedną cichą i potulną dziecinę, wy

chowaną nawet w bogobojności, którćj całem szczę

ściem była płócienna wówczas sukieneczka i para no

wych skórzanych bucików; ale dni życia , dni cichęj

cnoty szybko upły w ają, i jak się to dzieje, niepodobna

się spostrzedz; a tymczasem proszę np. pomówić z nią

dzisiaj, zwłasz cza też w chwili, kiedy przyodziana

w atłasowe domino, przyozdobione fantazyjną kokardą,

podniósłszy głowę do góry, przechadza się pompaty

cznie po sali i podając z kolei jednemu po drugim rękę,

sypie dowcipy tak niby piskliwym, a tak wyraźnym

tonem głosu s wego, że choćbyś niechciał musisz ją po

zn a ć, a poznawszy,...

stosownie do gustu, albo się

wzdrygnąć, albo uśmiechnąć.

—

A jakie następstwa,

jaka przyszłość tego? — Śmieszne pytanie, i któż to

dzisiaj marzy o przyszłości? Alboż to życie nie dla

tego nam dane , aby całą piersią oddychac powietrzem,

jakie nas otacza? — Alboż to dni nasze nie do nas

należą , i czy komukolwiek winniśmy kiedy zdawać

z nich rachunek?— Co nam po morałach, co nam po

tych mrzonkach napstrzonych samemi urojeniami ? Nam

żyć potrzeba bo życie krótkie, więc żyjmy! - I rze

czy wiście nic słuszniejszego, żyjcie! tyjcie koniecznie

jako chodzące świadki waszych pięknych z a s ad , jako

żywe przykłady dla drugich. Żyjcie, abyśmy kiedyś po

niewielu latach mogli w as zapytać, po czemu sprzeda

jecie wasze obwarzanki?...

Jednem z piękniejszych przedstawień, mieliśmy w tych

czasach przedstawienie w obu teatrach na dochód ubo

gich, urządzone przez tutejszą dyrekcyę teatrów dla

warszawskiego T o wa rzystwa Dobroczynności. Mianowi

cie też zasługuje na wzmiankę teatr wielki, w którym

w balecie Gizella, w ystępowała panna Nadzieja Bogda

nów. Ceny były znacznie p od wyższone, bo pierwsze

rzędy krzeseł po złp. 2 0 , a loże pierwszego piętra i

parterowe po sto złotych; a jednakże wszystkie miej

sca były zapełnione, i jeszcze w dniu ostatnim zapła

cono za jednę lożę 5 0 r. sr . Artystkę jako Gizellę,

przyjmowano z nadzwyczajnym zapałem; tańczyła cią

gle wśród grzmotu oklasków, okrzyków i wywoływań,

tak właśnie jakby jej chciano zawdzięczyć za przyjęcie

udziału w dobroczynnym celu. Jakkolwiek na afiszach

stało ogłoszenie, że występuje po raz ostatni, zdąje

się jed nak , źe jeszcze zatrzyma się w Warszawie, gdyż

powszechnie objawia się żądanie, aby jeszcze ukazała

się na scenie. W Rozmaitości, także było pełno, ceny

biletów pozostały zwycząjne, a do przedstawianą) w tym

I dniu komedyi Wesele Figara, dodano jeszcze obrazy

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction