Czas.

Мірадор - viewer

Czas.

Примітка

Відображення 704 примітки

Додавання приміток лише для зареєстрованих користувачів

Опції

Kraków, Sobota 17 Czerwca 1911

Bocznik

(Numer popołudniowy),

grom. W rozprawie budżetowej rnarg. di San

Giuliano zapewnij o tożsamości zapatrywań i

celów w Bałkanach, Włoch i monarchii Habs

burgów, która tak bardzo podobała się N ordd .

Alg. Z eitg , którą my nazwaliśmy rozczulającą,

Nie zawahał się analogicznie do Fremdenblattu

ujawnić, iż Włocby — oczyw iście nie mieszając

się w sprawy wewnętrzne Turcyi, z życzliwości

dla niej — radziły zawsze, aby przy odrodze

niu zachowała wobec dawnych i tradycyjnych

z wyczajów umiarkowanie i roztropność. Włochy

poszły dalej, bo już 9 t. m. ambasador baron

Mayor ustnie złożył ministrowi spraw zagrani

cznych Rifaat baszy przyjacielskie oświadcze

nie, że podróż sułtana powinna dać sposobność

do aktu łaski monarszej, oraz pojednania poli

tycznego z Albańczykami.

Wielki zatem był czas, aby Austro-Węgry

odezw"ały się i nie milczały same jedne. Ale

z zasadą nie mieszania się w sprawy wewnętrz

ne Turcyi — pomimo zaklinania się w żywe

oczy, że się ją szanuje - jest koniec. Branie

strony powstańców, wstrzymanie ramienia z a

wieszonego nad buntem, ukrócają najdotkliwiej

władzę wewnątrz państwa. Powracamy do cza

sów kontroli zagnniczaej nad rządem tureckim,

do czasów Miirzsteg, tylko nie kontroli zbioro

wej Europy, ale każdego mocarstwa na własną

rękę, w e własnym interesie.

Rządy mlodotuteckie zachwiane ostatnicmi

zajściami w Konstantynopolu wzmocnionemi nia

zostaną ogłoszonymi przyjacie!skiemi radami i

przestrogami i zdawaćfay się mogło, że złudze

nie o ich trwałości ustępuje przed poczuciem ich

znikomości. Łagodne, pokojowe, sprawiedliwe

postępowanie w Albanii, uchodzić dziś będzie za

słabość, za ugięcie się pod naciskiem zagranicz

nym i nie podniesie uroku, nie wzmocni władzy

mRdotureckich rządów w świecie o Romańskim.

Reakcya m ogłaby podnieść głow ę w Konstan

tynopolu. Rząd ratuje się polityką dekoracyjną,,

podróżą bezwładnego sidlaoa. Zrozumiał jednak

ostatecznie, że nie stać go na upór i opór, że

musi w obec przestróg i rad przyjacielskich wejść

w Albanii na inną drogę. Ogłosiwszy dla hono

ru domu poskromienie powstania, zawiesił re

presję wojskową przed jej ostatecznem powo

dzeniem. Polecił dowódcy Torghut baszy wstrzy

manie działań wojennych i powołanie naczelni

ków plemion dla rokowania z niemi nad ich żą

daniami. Wydał komunikat, mocą którego Mslis

sorom danym jest dziesięciodniowy termin do

poddania się i ułaskawienia, poczem zastosowane

zostaną środki zapew ix.jące dobrobyt i uw zglę

dniające stosunki miejscowe krajowe. Wreszcie

P od a zapowiada daleko idącą dla całej Albanii

amnestyę sułtana. Wydaną ma ty ć w dniu wiel

kiej rewii na polu Kosowem. Ambasador Hus

sein Kia/,im bey udzielił marg. di San Giul:ano

osnowę tych ustępstw, do której Porta dołączy

ła nadzieję, że Czarnogóra tskże nakłoni Albań*

czyków, którzy się u niej schronili, do powro

tu na terytoryum tureckie. Takie pod naciskiem

zewnętrznym zakończenie powstania albańskiego

mogłoby być początkiem końca młodotureckiego

porządku rzeczy.

groźbą, c zęścią pieniądzmi, agitacyę, że kandy

datura Diamanda została poważnie zachwianą

i w dniu wyborów ważyć się będą niemal rów

ne siły. Trzeba też w tem dniu obawiać się a

wantur.

Podobnie możliwe są awantury w okręgu II,

gdzie w aiczy Battaglia z Breiterem, tylko że tu

bar. Battaglia ma doskonale zorganizowaną straż

obywatelską, która będzie chronić bezpieczeń

stw"a każdego w yborcy. Ale walka tu będzie

najbardziej denerwującą, w aży ć tu będzie k ażd y

głos. Robota przedwyborcza jest tu już niemal

skończoną, każdy wyborca już ,,obrobiony".

Breiter rozporządza ogromnymi funduszami; p o

głoska mówi, że jego ojciec, z nany przedsię

biorca kolejowy, który mu zawBze dostarczał

funduszów na wszystkie wybory, tym razem o

tworzył mu kredyt do wysokości ćwierć miliona

koron. Jedyny też te jest okręg, w którym

w sferach inteligencyi niema obojętnych; każdy

dla honoru miasta i kraju a także i swego go

tuje się pójść do urny wyborc,zej.

W okręgach VI i VII rozgrywać się będzie

walka między demokracyą narodową a socyali

stami. Walka będzie zacięta, rezultatów przewi

dzieć nie można. Wydaje się, jakoby w okręgu

VI narodowy demokrata Buzek miał lepsze szan

se od socyalisty Hausera, a w okręgu VII prze

ciwnie, socyalista Hudec lepsze od narodowego

demokraty Chlamtacza, lecz żaden rezultat nie

będzie mógł być nazw"any niespodzianką.

W okręgu V narodowemu demokracie Toma

szewskiemu próbuje odebrać mandat demokrata

postępowy z zabarwieniem socyalistycznem, p.

Lisiewicz, który nie jest bez dużych szans.

W okręgu zaś I drugi demokrata postępowy,

ale jeszc ze silniej na kolor socyalistyczny za

barwiony, p. Śliwiński, zmagać się będzie z kan

dydatem katolickim prof. Rydygierem, który

z pewnością miałby był bardzo dobre szanse,

gdyby bezbarwny Dr Roszkowski nie zabiegał

mu drogi. Więc i w tych okręgach rezultaty są

nie do przewidzenia.

Lwów w przededniu wyborów

Ze Lwowa pisze nam na3z korespondent:

(A. B .) Niespokojna, drażniąca atmosfera w y

borcza rozsnuła się już po całym Lwowie. Mia

sto poczyna zwolna przybierać ów typowy wy

gląd, jaki ma podczas każdych w:yborów. Mury

i parkany aż po krańce najodleglejszych przed

mieść zalepione odezwami wyborczemi i nazw i

skami kandydatów. Nazwisko p. Breitera krzy

czy półmetrowemi literami z tysiąca murów,

p. Śliw iński niemniejszemi literami popularyzuje

swoje nazwisko. P. Battaglia ma olbrzymie jsk

chorągwie ciemnoczerwone afisze. Paszkwilowa

literatura wyborcza także już prz,enosić się za

czyna na mury domów. Odezwy, pisma ulotne,

całe broszury rozdają po ulicach. Pokazał się

już i pierwszy wóz. Obwozi on reklamę dla

Breitera, ,,jedynego obrońcy ludu roboczego* a

siedzący na wozie dwaj pachołkowie, grając na

dwóch przenikliwych trąbach, alarmują prze

chodniów.

Lwów już się gorączkuje. Z nerwowem na

pięciem oczekuje poniedziałku. Lecz rzecz cha

rakterystyczna : w sferach inteligencyi oczekują

wyborów, jakby jakiegoś ciekawego widowiska,

jakichś w yścigów. Sfery te zajmują raczej sta

nowisko widzów, a nie stron interesowanych;

mało kto poczuwa się do obowiązku wobec te

go, co dzieje się u dołu, w zięcia czynnego u

działu w agitacyi, użycia sw ego wpływu. Go

rączkują ich wybory dlatego, że rezultaty, z w y

jątkiem jednego okręgu, są najzupełniej niepew

ne, ostateczna walka przy urnach wyborczych

zapowiada się niezwykle interesująco i jak gra

cze czekają poniedziałku, jakby to miał być

Derbyday a finish było nieobliczalne. Stają na

wet zakłady: na biało-żóite kolory Rydygiera,

na biało-czerwone kolory Buzka, Cblamtacza i

Tomaszewskiego, na biało-c zerwono-niebieskie

kolory Battag!ii, na czerwono-żółto-niebieskie

kolory Ltsiewicza i Śliwińskiego, na czerwony

kolor Diamanda, Hudeca i Hausnera, na złoty

kolor Standa i czarny Breitera. Brakuje tylko

totalizatora.

Rzeczywiście w jednym tylko okręgu IV wy

bór Dra Gląbińskiego jest pewnym. Kontrkan

dydujący tu socyalista Wyrostek niema szans

żadnych. Do tej pory był też w tym okręgu

idyiiczny spokój. Na dzisiejszą sobotę zapow ie

dziany jest przyjazd Dra Gląbińskiego i zapo

wiedziano już ogtomnemi afiszami, że p. mini

8*e-r stanie dziś wieczór na zgromsdzeuiu przed

wyborczem. Narodowa demokracya próbuje z t e

go powodu przygotować manifestacye i wnieść

jeszc ze więcej fermentu w alccyę wyborczą;

trzeba jednak w ierzyć, że rozsądek przeważy.

Do niedawna zdawało się, że w okręgu III

wybór socyalisty Dra I)ismanda jest pew ny, tem

bardziej, że nie miał on żadnego pow ażnego

kontrkandydata. W ostatnich jednak czasach roz

winął w tym okręgu syonista Stand, kandydu

jący także w trzech jeszc ze okręgach na pro

wincyi, bardzo szeroką agitacyę. Sprowadził s o

bie z Czerniowiec burszów syoóskich, którzy

przybrani w sw e burszowskie odznaki, otoczeni

czeredą naganiaczy, niepokoją okręg i terrory

zują żydów chałatowych. Pieniędzy także nie

skąpi p. Stand. W ostatnim zaś tygodniu roz

winęli syoniści tak namiętną, popartą częścią

Ruch wyborczy.

Z Rady narodowej.

Rada narodowa na posiedzeniu dn. 10 czerw

ca powzięła jednogłośnie następującą uchwałę:

Stwierdzamy z bólem i smutkiem, że w kilku

zagrożonych okręgach wyborczych pojaw iły się

samozwańcze kandydatury, które rozbijają g ło

sy polskie, bałamucą wyborców i mogą spowo

dować utratę polBkich mandatów. Postępowanie

takie równa Bię zdradzie sprawy ojczystej. P o

tępiamy jaknajostrzej ten zanik poczucia o b y

watelskiego i polskiego, to w ybujanie osobi

stych ambicyj i interesów, które bez w zględu

na ogólne dobro przebojem dobija się stanowi

ska i zaszczytów — a obłudnie zasłania się

wolą wyborców. Potępiamy ten brak karności

konieczny narodowi, pozbawionemu bytu poli

tycznego, a pomni naszych obowiązków, raz jesz

cze wzywamy panów :

Pawła Stwiertnię (okr. 14), Dra Ignacego Stein

hausa (okr. 30), Bartłomieja Fiedlera (okr. 51),

Jana Jaworskiego (okr. 61), Karola Poznańskie

go (okr. 63), Jana Dąbakiego (okr. 64), Kazi

mierza Jainpolskiego (okr. 67), Stanisława Bie

niowakiego (okręg 70), by kandydatury sw e

królowej wystąpią wszystkie w białych różach

domu York. Odtąd białe róże staną się uświęco

nym zwyczajem.

Każdy z parów otrzymuje summons, czyli

rozkaz, aby zjawił się Da koronacyi all excuses

ap art. Specyalni urzędnicy rozpisują i rozsyłają

niezliczone zaproszenia, skomponowane przez

Bernarda Partridge’a. Najtrudniejszym jednak

problemem będzie ugrupowanie zaproszonych

w edług rang. Odnosi się to także do przedsta

wicieli zagranicy. Earl Marshall ma w tem po

moc urzędu spraw zagraniczaych, ostateczna je

dnak deeyzya i odpowiedzialność przypada mu

osobiście. W tej sprawie załatwiono już całe

stosy korespondencyi dyplomatycznej, zamiano

wano też specyalnych urzędników, którzy mają

zająć się zagranicznymi gośćmi. Jedni będą im

służyli za przewodników, drudzy zajmą się roz

mieszczeniem przybywających po hot,elach itd.

Osobni urzędnicy zajmą się wskazywaniem

gościom miejsc w Westminsterze. Są to t. zw.

urzędnicy złotej laski. Odróżnia ich od innych

nie uniform, ten bowiem jest zwykłą formą

dworską, lecz złota wstęga przez ramię i złota

laska, zakończona koroną. Noszą też przy sobie

flaszec zkę z solami trzeźwiącemi i mają w razie

potrzeby zajmować się gośćmi, którzyby zem

dleli.

Earl Marshall jest obecnie najczynniejszym

człowiekiem w całej Anglii. Odetchnie dopiero

po koronacyi, spędzając na sw ym zamku Arun

del wakacye dobrze zasłużone.

Nie mniejsza jednak praca czeka główne oso

by uroczystości. W pismach londyńskich napo

tyka się obecnie, wśród różnych miscellanea

koronacyjnych, na listy władców Anglii, z opi

sami wrażeń, jakie przeżywali podczas korona

cyi. Dominuje w nich uczucie zmęczenia, w ido

czne zwłaszc za w liście królowej Anny, pisa

nym do jednej z przyjaciółek. ,,Nie potrzebuję

Pani opowiadać, że wczoraj przeszłam przez

chw ilę iście śmiertelnej trwogi, aczkolwiek lord

Jersey wszystko tak urządził, że potrzebowałam

jak najmniej ceremonii odb yw ać stojąco, za co

mu jestem bardzo wdzięczna. Gdy jednak w stę

powałam na tron, postawiłam prawą nogę tak

nieszczęśliwie, że omal nie krzyknęłam z bólu

na cały głos, lecz powstrzymał mnie okrzyk ,

wzniesiony przez lud... Ponadto — rzecz której

dotychczas nigdy nie obserwowałam — palec

tak mi nabrzmiał, że pierścień, wkładany przez

biskupa, okazał się za małym i sprawiał mi

okropny ból. Może PaDi sobie wystawić, że po

tem wszystkiem marzyłam raczej o spokoju i

wypoczynku, jak o jedzeniu i o dalszych uro

czystościach, nie mogłam jednak usunąć się od

obowiązku i zniosłam wszystko do końca bez

skargi".

Królowa Anna Boleyn w liście pisanym do

ojca, sir Tomasza Boleyn, a znalezionym przed

trzydziestu laty, opisuje całą koronacyę jako

sen, z którego obudziła się dopiero po końcu

w szystkiego. ,,Od chwili, jak powitał mnie lord

mayor i aldermani, gdy na drodze z Westmin

ster Hall do opactwa niesiono za mną tren sza

ty królewskiej, powtarzałam sobie po tysiąc ra

z y : Nie, to nieprawda!" Dla Wilhelma II punk

tem kulminacyjnym obrzędu było sumo w łoże

nie korony. ,,Nie mogłem oprzeć się dreszczowi —

pisze w jednym z listów — nie byt to jednak

dreszcz radości, tylko czci. W uroczystej tej

chwili nie zapomniałem o mym w łasnym kraju,

0 ukochanej Holandyi, lecz zwróciłem się ku

legacyi holenderskiej".

Wilhelm II jest też je

dynym może z pośród monarchów, który tw ier

dzi, że obrzęd koronacyjny przetrwał ,,bez szcze

gólnego zmęczenia".

Najobszerniejszy i najciekaw szy opis pozo

stawiła królowa Wiklorya, w liście do króla

Leopolda belgijskiego. Podczas całej uroczysto

ści, jak pisze, miała same jaknajmilsze, po za

zmęczeniem, wrażenia począwszy od chwili wej

ścia do opactwa westminsterskiego przy ogłusza

jących okrzykach ludu, aż do wieczora, gdy

przypatrywała się ogniom sztucznym w Green

Park. Ooezernie opowiada, jak uasamprzód uda

ła się do sali ceremonialnej, przeznaczonej na

obrzęd ubierania do koronacyi. Zastała tara ośm

dam honorowych, które miały nieść jej tren,

przedtem zaś pomagać w przywdzianiu płaszcza

koronacyjnego. Wspaniale przedstawiał się or

szak parów, poprzedzający królowę w pocho

dzie do Westminsteru. Tam stał przy królowej

z urzędu biskup of Durham, aby informować

ją co należy czynić w danym momencie, lecz

,był dość niezręczny i nigdy nie wiedział na

pewne, co teraz nastąpi".

Gdy zaczęto hymn

Królewski, królowa przeszła do kaplicy Edw ar

da wyznawcy, jak każe ceremoniał, aby stam

tąd wyjść z gołą głową napowrót do nawy

1głównej, zająć miejsce na tronie, przywdziać

Idalmatykę i t. d . Szczytem ceremonii była dla

królowej chwila, gdy wkładano jej na g łow ę

koronę, a równocześnie wszyscy parowie i żo

ny parów wkładali sobie na głowy swoje

korony.

Następnie zaczęło 8"ę składanie hołdu. Zda

rzył się przy tem niezwykły wypadek, który

królowa tak opisuje : ,B ied n y stary lord Rolłe,

który ma już 82 lat, chcąc wejść na stopnie

tronu potknął się, upadł i stoczył się aż na sam

dół. Na szczęście nia odniósł żadnych skale

czeń. Widząc, że usiłuje jeszcze raz wydostać

się na górę, powstałam i zeszłam do niego".

Po hołdzie królowa udała się ponownie do

kaplicy Edwarda wyznawcy, aby wyjść na do

kończenie ceremoniału. Tutaj z aczęły się małe

trudności, mianowicie biskup zapomniał podać

królowej na czas złote jabłko i musiała w ziąć

je sama z poduszki. Prócz tego w łożył jej pier

ścień na niewłaściwy palec, wskutek czego mu

siała długo męczyć się, zanim go zdjęła i um ie

ściła według ceremoniału.

Po latach historycy odnajdą może listy Je

rzego V o nadchodzącym obrzędzie... Przygoto

wuje się do niego cały Lon(iyn. Od dwóch mie

sięcy ulice, prowadzące do Westminsteru, roz

brzmiewają stukiem siekier i zgrzytem pił przy

rusztowaniach. Podróżni, udający się do L o n

dynu celem zwiedzania, niewiele w tym czasie

zdołają się zaspokoić. Natomiast będą mieli, jak

się zdaje, do walczenia jeszcze długo po koro

nacyi z cenami koronacyjnemi. W d zielnicy We

atend ruch jest cd trzech tygodni taki, że koło

Piceadilly Circus i na Regeat Street popołu

dniami nie można marzyć o przedostaniu się

powozem lub samochodem, szybciej chodzić pie

chotą, tak wstrzymuje się nieustannie ruch ko

łowy wskutek natłoku. Westminster nietylko

niedostępny wewnątrz, ale na zewnątrz obsta

wiony rusztowaniami, z poza których ledwie

w idać w spaniałą architekturę. N a placu pod par

lamentem posągi mężów stanu wyglądają gło

wami z morza desek, tworzących siedzenia na

trybunach.

Natomiast wielki świat londyński bawi się

już od miesiąca w oczekiwaniu uroczystości.

Przyjęcia, hale, obiady garden partys idą nie

skończonym szeregiem. Aż po duiu koronacyj

nym fala zacznie zwolna odpływać, aby zału

duić Szwajcaryę i Włochy.

» » » »«---------------

zas*

Nunier wieczorny 10 h«il.. ronny 4 lisi. \

zprzesyłł«i pocztową-,

PRENUMERATA WYNOsT:eCZOrny° ^

W Krakowie w miejscu .

\na cały rok na kwartał na 1 miesiąc

z odnoszeniemdo domu" ! ! ! ! * * § Ir t°/J?"

I.kor* 53

2 kor. 50 Ul.

hocztą w państwie Austryackiem

*51,°n

9«or.—

j3kor.—

Ł dwukrotną wysyłką pocztową

! ..................................... H o f o ro n

9kor-"

3kor. _

Pocztą w państwie Niemieckiem

.......................... 1 ; 2 ko ron 110 kor. 50 h.

3 kor. 50hal.

Do wszystkich państw, należących do związku pocztówko

11 n?!:?" 10k°r. 50 n.3 kor. 50 hal

W pańslwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe?

w rh°o°nt *?l°%T,

fk?r*"

Według urzędowego wykazu nism zam-anil ,L . u

V 6rb"20k"H4rb. 05k. 1rb.45kop.

abonament Czasu przyjmują urzędy pocztowe" w

debw, w Pań.3twie rosyjskiem

Moskwie iOdeśle.Zinnych miastfwsi m ożnapSS "rJ UAWarSZar ,e’Kijowie,Wilnie,

do urzędu pocztowego najbliższego ? powvżei^?vm7«n"

u p0.3y}ająC,poczt4 należyto«

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują* w w

: / e 4 .Wynilemonyuh miększych miast.

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń - w Kijowie iKier?arnY° T°gr?S^ ń

L"1E" MetzI1Syn,

dziennik?«r K. Taubera.Idzlkowskjego " w W ilnie

blSro’

Prenumeratę przyjmują: ArhninutracyaCzasuw Krakowie1urzędy pocztowa. Miejscowąpre

n u m eratą księg.a A Krzyżanowskiego, handle: St.Karlińskiego,trafika w Sukiennicach,Biuro dzian.

Hopcaaa t Salomonowej, Gł. Trafika. Wa Lwowie ,,Cza(" jut dt nabycia w biurach dzian. * . aiiziwikiigi,

I. SHaławak!ago, K. Buchitaba, aa itacyacb kolejowych w Tamowi«, Rzeizowla, Jaśle, Rowym Sącza u partii(

w księgarni kolejowej, tudziat na innych główniejszych atacyach i partyerów kolejowych.

Ceny ogłoszeń: od riersza petitem za pierwszy raz 20 hal, za katdy następny po 15 hal.: układ tabe

laryczny cyfrowy, *komplikowany, pierwszy raz 40 bal. naatępny po 15 haL Nadesłane i Nekrologia

od miejsca wiersza drukiem petit. 60 hal. zakażdy raz. Grosy publiczności po2kor,;komunikatyhandlów*

pokronice! po dziale ekonomicznym; komunikatyprywatne, śluby,zaręczyny itp.po 1 kor. od miejsca wiersza.

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L.Plohna, A. Olszewskiego,

St. Sokołowskiego, K. Buchstaba; w Jarosławiu Biuro dzienników; w Podgórzu Poturalski; w Prze

myślu A Juszyóski księgarnia, D.Heszeles; w Rzeszowie M. Weintraub; w Stanisławowie Jaaiel

aki i Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Haut; w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłączni»

W. Raczkowski, 14 Citó de Trevise; w W ie d n iu Haasenstein di Vogler, R. Mosse (także ’d e wszyst*

eh filiach): H. Schalek, M. Dukes, E. Braun, J. Danneberg, Bock rS Herzfeld, H. Friedl (tylko pre

numeratę H. Goldschmidt AComp.); w Frankfurcie n. M . G. L.Daube AComp., w Pradze cze

skiej Fr. Hovorka. Listy z pieniądzmi i przekazy pieniężne na prenumeratę i ogłoszeuia przyj

tnuje Administracya Czasu w Krakowie. Reklamacye nieopieczętowane nie podlegają opłacie pocztowe,

Listów nieopłaconych nie przyjm uje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca si%.

Za każdą zmian; adresn dopłaca i i i 40 hal.

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32. - Telefon NrUL

Zapiski polityczne.

Sumienie dyplomacyi i Albańczycy.

utrudnione

*zdanie i C.araogóra.

Przestrogi Austro-Węgier. -

Niewysłuchane rady przyjacielskie. Ogłoszenie ich

j ponowienie.

Monarchia Habsburgów i katolicyzm

w Alba nii.

Powody polityczne wystąpienia gabi

netu wiedeńskiego.

—

Różnica między głosem Rosyi

»Austro-Węgier.

Stanowisko Niemiec.

Dobra

sprawa Aibaóczyków i rosyjskie z niemi postępowa

nie młodej Turcyi. -

Austro-Węgry uprzedzić musiały,

aby uprzedzonemi nie zostały..

Wiochy wobec Al

banii.

Trzeba było wystąpić, aby uniknąć histo

rycznego spóźnienie.

—

Koniec nieinterw encji.

—

miast zbiorowej, pojedyncza.

Ustępstwa pod na

Ciskiem zagranicznym i losy młodej Turcyi.

Jak tylko Turcy ponieśli w Albanii potażki,

dyplomacya przypomniała sobie, że istnieją A1

bwńczycy i sp raw a albańska. Obudziło się w niej

sumienie, nie zaw sze czujne w polityce. Mnie

niauo przecież, że oręż powetuje pierwsze nie

powodzenia i spiesznie załatwi się z powstaniem;

przeniesienie walki za granicę czarnogórską utru

dniło zadanie, powstańcy znaleźli za jej słupami

żywe współczucie i opiekę, bodaj czy nie po

parcie, co Czarnogóra dziś dotkliwie odczuwa

ekonomicznie, albowiem pod tym względem za

wisłą jest od Turcyi, jak od Austro-Węgier po

litycznie. Czarnogóra, zachowaniem się swojem.

dozwoliła sobie zbytku gospodarskiego.

Wobec przedłużających się rozruchów i walk,

gabinet wiedeński uznał za potrzebne zaznaczyć

swoje stanowisko oświadczeniem w Fremden

b l c t ł ł , które nie tyle treścią, jak ogłoszeniem go

nabrało znaczenia. Wyjawiło, że od dawna Au

stro-Węgry — oczywiście z życzliwości dla mło

dej Turcyi — doradzały zmianę polityki albań

skiej, uw zględnienie właściwości plemion, nie

złamanie Albanii, ale pojednanie się z nią, nie

zw alczanie, ale współdziałanie, wreszcie, że tych

rad Porta uporczywie słuchać nie chciała. Pow

stanie spokojnych dotąd Mirdytów nakazało po

nowić rady. Wypadki albańskie obchodzą bo

wiem Austro-Węgry nietylko z życzliwości dla

Turcyi, ale także ze znanej sympatyi, która łą

cay je z Albańczykami trzech wyznań; do tego

Austrya wykonywuje oddawna protektorat nad

katolicyzmem w Albanii. Pomimo tych silnych

związków, Austro-Węgry mówiły zawsze Albań*

ćzykom, iż winui poddać się prawej władzy i

strzedz się służyć za narzędzie wyływów ze

wnętrznych. Ale z drugiej st,eny, dyplomacya

auatro-węgierska uprawnioną jest wyrazić w Kon

stantynopolu zapatrywane swoje o polityce

która doprowadziła do stosunków niemożliwy eh.

Taką była główna treść niespodziewanego o

świadczenia, które wywołało niemałe wrażenie,

nawet zdziwienie.

Nikt lepiej nie osądził wystąpienia gabinetu

wiedeńskiego, jak Jeune lurc, kiedy przypisu

jąc rozruchy albańskie Czarnogórze i nieodpo

wiedzialnym kołom włoskim dodał: BAustro* Wę

gry, aczkolwiek pokojowe, nie mogą oddać Al

banii na pastwę obcym robotom".

To główny

powód polityczny. Monarchia nasza nie żywi —

jak tylokrotnie zapewniała — zamiarów zubor

czycb, ale nigdy nie obiecała zobojętnieć w spra

w ach wschodnich i zobojętnieć nie może. Musi

dotrzymać kroku współzawodnictworn. Znamię

katolickie wpływu austryackiego w Albanii na

-- =ł==ajEa3 aidE-a ..j!|iSg

kazywało w:ystąpić, skoro niemal wyłącznie ka

tolickie plemię Mirditów ujrzało się zagrożonem

w bycie. Zaszczytem jest hr. Aehrenthala, iż

zaznaczał zawsze, że monarchia katolicka nie

moze być obojętną na los katolików albańskich,

tem więcej, że ma prawo

patronatu nad

ich kościołami. Dotąd zbyt mało uczyniono w

tej mierze w monarchii. Przed kilku laty na ż y

czenie hr, Gołuchowskiego zawiązał się pod

przewodnictwem ks. Karola Kińskyego komitet

pomocy dla Albańczyków, naw"iedzonych powo

dzią. Dziś odezw ał się z Ballplacu głos opieki

poważnej. Między nim a podniesionym przez

Rosyę na rzecz Czarnogóry, prócz sposobu oraz

tonu i ta zachodzi różnica, że drugi wywełal

ogólną naganę i uśmiech wielu, pierwszy zaś

niemal pow"szechne uznanie i poważne wyłącznie

ocenienie.

Dzienniki angielskie poparły rady Fremden

blałłu. W Paryżu uznano ich słuszność, w* Pe

tersburgu z przykrością ich zręczność. W Rzy

mie przyłącz,ono się do nich. Niemcy odinieane

nieco zajęły stanowisko; zwłaszcza w pierwszej

chw ili trochę szorstkie. Gwałtowne uderzenie

berlińskiej Post Da organ Ballplacu i politykę,

którą n azw ała nawranturijiczą", było tak hałaśli

we, że nie mogło pochodzić z kanclerskiego

urzędu. Mówiono dawniej, że p. Tscl)irsky ma sto

sunki z Po st; byłby to zatem może odwet za

świeży, osobisty zawód marokański. Kanclerska

Nordd. Alg. Ztg. przedmiotowo i nierównie spo

kojniej omówiła rzec z, przecież może nie bez

zamiaru uszczypliwego wzięła ża słowo gabiuet

wiedeński i marg. di San Giuliano, iż nie my

ślą się mięszać w sprawy wewnętrzne Turcyi,

zarazem ze zadowoleniem zspisała stwierdzoną

przez ministra włoskiego w mowie budżetowej

tożsamość zapatrywań Włoch i Austro-Węgier.

Tożsamość niezawodnie rozczulającą, która

jednak przy bezczynności przykładnej naszej

monarchii, nie przeszkadza przemycaniu do Al

banii broni pochodzenia w łoskiego. Kólnisclie

Zeitg. po namyśle także przyznała, że Turcya nie

może pommąć zdania gabinetu wiedeńskiego,

tem więcej, że uznał sprawę aloańską jako w e

wnętrzną. Widocznie jednak dyplomacya nie

miecka nie pochwala kroku Austro-Węgier, Niem

cy nie chcą popsuć swojej z T urcją przyjaźni

i wolą ».korzystać ze sposobności, ab;y ją usta

lić. Jest to ?,resztą tradycyjnem. Cesarza Wil

helma łączyły serdeczne stosunki z Adul Hami

dem, które jednak nie uratowały wielkiego ty

rana. N iemcy nie pytają, z kim mają w Turcyi

do czynienia; dbają o w?g’ędy każdego, który

jest u władzy.

Prawo i słuszność są po stronie Albańczyków.

Zreformowana, konstytucyjna Turcya była w zglę

dem nich niesprawiedliwą i srogą; narzuciła im

reformy unifikacyjne, dla których nie są uspo

sobieni, zniosła w iek o w e przywileje, chwyciła

się gnębienia gwałtownego, baz względu na

dawną wierność i wypróbowane poświęcenie

Albanii. Albańczycy bronią tego, czego strzedz

tpusi każdy naród dbały o swój byt; tego, cze

go my bronimy na całej linii. Młoda Turcya głu

chą była na uzasadnione skargi Albańczyków,

na liczne przestrogi Ausfcro-Węgier, na rady rzą

du włoskiego. Nie pozostało gabinetowi wiedeń

skiemu, jak ogłosić przestrogi i stwierdzić, że

obojętnym nie jest, że nie dopuści, aby inni

zajęli stanow isko, które się należy Austro-Wę—

PRZED KORONACYA.

—

Londyn 14 czerwca.

,,Earl - Marshall"

—

jest nim obecnie książę

Norfolk - pracuje od rana do nocy w sposób

jak najbardziej wyczerpujący. Marszałkowi dwo

ru angielskiego przypada cała odpowiedzialność

za koronacyę. Jest on reżyseremi wielkiej sztuki

koronacyjuej, która ma tysiące ról. Jest mistrzem

ceremonij, w których rola g!ówna przypada kró

lowi i królowej, musi zajmować się niezliczony

mi problemami rangi i pierwszeństwa przy po

chodach, obiadach i t. d., musi znaleść w West

minsterze miejsce dla każdego kto ma tam pra

w o wstępu z jakiegokolwiek tytułu. Westmin

ster zaś jest bardzo ciasny w stosunku do licz

by uprawnionych - aby wyjąć jedną trudność

z tysiąca.

Trudno mieć pojęcie o rozmiarze przygotowań,

jakich wymaga koronacya. Earl Marshall ugina

się pod nawałem pracy, mimo, że ma przy bo

ku całą armię pomocników. Sztabem jeoeralnym

tego wojska jest beroldya szlachecka, kolegium,

któremu podlegają obok innych kwestyj w szyst

kie sprawy herbowo -szlacheckie. ,,Garter King of

Arms" i kilkunastu z jego współpracowników

pracują wyłącznie nad ceremoniałem i rozpisu

ją role dla wszystkich parów, uczestniczących

w obrzędach. Każdy otrzyma najdokładniejszy

opis miejsca i na którem się znajdzie i funkcyj,

jakie ma spełniać, jeżeli w ogóle jakie mu przy

padają poza statystowaniem. W tych dniach od

będzie się pierwsza wielka próba w obecności

księcia Norfolk. Rolę króla obejmie jeden z pa

rów, inni zaś. powołani na prawdzrwej korona

cyi do współdziałania, będą próbowali swych

funkcyj, usługując żywemu manekinowi ki oław

skiemu i hołdując mu. Obok tego króla znajdzie

się dama z wielkim płaszczem na ramiona(,

zastępczyni kiólowej. Przy ostatniej koronacyi

pełniła tę rolę lady Howard Za krolową ’? ą

kroczyły cztery piękne i młode ladięs, żony pa

rów, niosąc tren płaszcza królewskiego korona

cyjaego. Próbuje się wszystkiego, aż do okrzy

ków, które muszą wybuchać w pewnych trady

cją określonych miejscach W tym roku bę.lzie

na nie zwróconą szczególnie uwaga, gdyż przy

ostatniej koronacyi kilkakrotnie zdarzało się, że

okrzyki wybuchły zbyt wcześnie a lud powta

rzał ja z ogłuszającym zapałem, psując cere

moniał.

Osobne biuro beroldyi zajmuje się sprawą

toalet damskich i ubiorów męskich. Od paru

miesięcy urząd marszałkowski umieścił w je

dnym z pokoi dwa manekiny wielkości natural

nej, ubrane w przepisowy strój koronacyjny,

jski mieć mają parowie i ich żony. Krawcy

i krswczynie przybywają grupami, aby obejrzeć

model i skopiować go w najdrobniejszych szcze

gółach z chińską sumiennością, badając z miarą

w ręku szerokości ilość pasów złotolitych na

sukni prze znaczonej dla margrabin, albo szero

kość obkladu gronostajowego na płaszczu ksią

żęcym. Wszystkie te szczegóły są ok:eślone ce

remoniałem i nie wolno odstąpić od nich do

słownie na jeden włos. To też powszechną we

sołość wyw"ołały w kołach wtajemniczonych

sprawozdania reporterskie pism amerykańskich,

z doniesieniem, że lady Decey, z domu miss

Gould, będzie miała na Koronacyi płaszcz gro

nostajowy i obrylantowaną koronę na głowie.

Gronostaje będą reprezentowane na jej płaszczu

czterema wąskiemi pasami, co do brylantów

zaś, to nie wolno ich mieć na koronie nikomu,

prócz króla i królowej. Suknia księżnej ma pię

ciocalowe obszycie z szarego materyału, cztery

pasy gronostajowe, tren zaś ma leżeć dwa me

try na ziemi. Suknia margrabiny może mieć tyl

ko cztery cale obszycia i trzy pasy gronostajo

we na jednem, cztery na drugiem ramieniu, tren

zaś może mieć co najwyżej l 3/t metra długości.

Szerokość obkładu i ilość pasków gronostajo

w ych zmniejsza się z rangą. Biada temu, ktoby

wykroczył przeciw przepisom ! Wszystkie suknie

i korony muszą być zatwierdzone po zbadaniu

przez heroldyę. P rztd ostatnią koronacyą odrzu

cono w ten sposób koronę, jaką przedstawił

lord Rosebery, gdyż była zbyt kosztowna.

Tradycya zezw ala także i na drobne waryan

ty w stroju i Earl Marshall może w wiela przy

padkach na nie się zgodzić. I tak np. szata

spodnia, w yglądająca z pod szkarłatu wierzch

niej, może być zrobiona ze złotego brokatu,

albo z jedwabiu w kolorze kremowym, Inne

barwy jednak nie są dozwolone. Bawet z czer

wonego aksamitu i płaszcz karminowy muszą

odpowiadać w najlżejszym odcieniu przepisowi.

Czasami tradycya pomnaża się o n ow y pomysł,

jak np. w tym roku, gdy maids of Honnour

1 з 6 • Strona 1

Мірадор - viewer

Czas.

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Мірадор - viewer

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку