Czas.

Мірадор - viewer

Czas.

Примітка

Відображення 682 примітки

Додавання приміток лише для зареєстрованих користувачів

Опції

N" 401

Cena 1« hot:

cow, Czwai1k 10 Sierpnia

El\.fm

Rocznik LNIX.

Cm it «tft«M «Al ad wlane»» patiu » aa plarwaay rei kl) haL, aa katdy naatąpny pa 18hal.: układ taka.

laryeany, aylrawy, akamplikorramy, ularwaay raa 40haL następny po 16haL N adealan« i Nekrologi«

ndmiajaca wiara» drukianpatlt60haL aakaidyrai.Olo«y publicznościpo2kor.;k.nuilliityhamilowa

pakraniaał pa ddala ckanaaaiainym;»«unikatyprywataa, śluby,largetyny itp.pa 1kor.ad miajaeawiania.

Dp(eaznnln I pranum nrnt« priyjmująi wa Lwow!a biura diiannikdw St. SokoIowaklero, A.

Okiewakiere, Ł BuehaUba; w Jarosław iu Biure diienników; w Podgórzu Poturaliki; w Prze«

«syklu A. Juaiyśild kiifgarnia I E. Billet; w Rzeazowi* M.Weintraub; wStanisławowi« Jaiial«

aki 1Sp.; w Tamowi* M. Roekack, O. Haut; w Tarnopolu Komaniewiki; w Paryżu wylącanie

p- W. Raaskowiki, 14Cit4da TrarUa; w Wiedniu Kaasanitain dlVojl*r, R. Moua (takia wa w ,i;ii.

klak nilach): H. Schalak. M. Dukat, L Braun, J. D annsbsrf, Bock ft Harilald, H. Friadl (tylko pra

nnwarata fLOoldaehmiadtdlComp.),M.Parlaa; w Frnnkfurci« a. M. O. L. Deuba dl Comp., w Pradze

tnoskie] Fr. Hararka. Liaty i pianiądimi i przekazypianięŁne napranumaratf 1aflaaaenla priyb

ln«ie Adnloiatraaya C i u r w Krakowi«. Jfehiamacy* nit»pitxęt»»ktu nia padlaga]ą aplaaia poutow oj

UtMw nleep/aeeapeA nl« prcy]mn]s aśp MfkopMw nadayUayah ale r m n tl p

Rumunia i Węgry.

Oświadczenia złożone w sejmie węgierskim były

właściwie tylko uroczystem i publicznein stwier

dzeniem faktów i nastrojów w obrębie Austro—

Węgier ogólnie znanych, która jednak za granicą

były albo ignorowane albo dochodziły tam w for

mie zupełnie przeinaczonej. Pogłoski np. jakoby

jakaś polityczna grupa węgierska dążyła do za

warcia odrębnego pokoju z Rosyą, mogą tutaj

wywołać tylko uśmiech politowania, ale w pań

stwach entente dawano im widocznie wiarę —

a w Rumunii użyto ich nawet jako argumentu

dla poparcia agitacyi wojennej. To też deklara*

cya hr. Karolyi była konieczną dla rozwiania tych

niedorzecznych złudzeń, a jego energiczne słowa

skierowane pod adresem Rumunii, ostudzą może

wojenny* zapał tamtejszych rusofilów.

Jest to wogóle objawem słabości enlenle, że nie

tylko daje posłuch tego rodzaju pogłoskom, ale

buduje ua nich daleko sięgające plany. W prasie

czwórporozumienia ciągle pokutują dziwaczne opo

wiadania o wewnętrznych zamieszkach i nieporo

zumieniach w mocarstwach centralnych. Nie mó

wiąc już o śmiesznych legendach, według któ

rych ludność Niemiec i Austryi ginie z głodu —

prasa francuska opierała już swoje nadzieje na

separatyzmie południowo-niemieckim — Rosyanie

liczyli na ferment wśród ludów słowiańskich Au

stryi, a obecnie zuowu krążą w Rumunii opowia

dania o dążnościach pokojowych hr. Karolyi i je

go przyjaciół politycznych!

Trudno nawet skontrolować, z jakich źródeł

płyną takie wieści, bo przecież od początku woj

ny nie wydarzyło się nic takiego, coby mogło

upoważniać do przypuszczenia, że znajdą się

wśród Węgrów ludzie, którzyby dobrowolnie dla

uzyskania pokoju oddali szmat swojej ojczyzny.

Oddając Rumunom, Siedmiogród trzcbaby’się przygo

tować na utratę południowych komitatów na

rzecz Serbii, a Rosya dawno już zgłosiła swoje

prełensye do w:schodniego Zakarpacia. Cóżby zo

stało z państwa węgierskiego, gdyby Węgrzy

zgodzili się na zaspokojenie tych wszyslkich u

roszczeń? Nigdy też myśl podobna nie powstała

u węgierskich polityków, skłonnych raczej do

zbyt silnego podkreślania węgierskiego imperya*

lizmii. Trzeba więc przypuścić, że kłamstwa o

nastrojach węgierskich pochodzą od ajentów en—

Inite, którzy zalewają Rumunię agitacyjnemi bro

szurami i znajdują, zresztą niezbyt, zdaje się,

bezinteresowną póinoc u rusofilskiej grupy pp.

.lonescit i Filipescu. Tamto powstaiy baj;:i o mo

ż.ności odrębnego pokoju z. Węgrami, naturalnie

z.a cenę ndsjąpi«suia Siedmiogrodu, a ich Iwórcy

posługiwali się niemi dla tem silniejsz.ego oddz.ia

ływania ua bezkrytyczne i podniecone umysły.

Rumunia jest obecnie terenem, gdz,ie enlenle

prowadzi najozynniejszą i najbezwzględniejszą

akcyę celem wciągnięcia lego kraju w zamęt

wojny oheenej. Środki brutalne, użyte w Grocyi,

nie dały się widocznie w Rumunii zaslosować,

użyto zatem innych sposobów, mianowicie złota i

kłainslwa i dzięki iin uzyskano pewne rezultaty,

Mimo to jednak, nic zanosi się na to, aby Ru

munia rzuciła się na oślep w objęcia czwórporo

zumienia, zwłaszcza, że przykład Serbii i Grecyi

uie zachęca do poddania się supremacyi angło

rosyjjskiej. Pomijając już w zględy polityczno-stra

tegiczne, olbrzymie gospodarcze zyski,któreRumunii

przynosi jej neutralność, nie mogą być zlekce

ważone w kraju ekonomicznie słabo rozwiniętym.

Zresztą ani król, ani rząd obecny nie należą do

gorących zwolenników wojny, a i w parlamencie

większość nie jest pod tym względem zupełnie

zdecydowana. Nie ulega wątpliwości, żc gdyby

szczęście wojenne nic dopisało mocarstwom cen

tralnym, gdyby Rosyanie przedarli się w głąb

Siedmiogrodu, Rum unia nie pozostanie dłużej obo

jętnym świadkiem kampanii, toczącej się u jej

granic, są to jednak ewentualności tak mało

prawdopodobne, że niepodobna opieiać na nich

poważnych wojennych kombinacyj. Dopóki zaś

sytuacya jest niewyjaśniona, a ofenzywa entente

nigdzie niema decydującego powodzenia, zdrowy

samozachowawczy instynkt uchropi Rumunię od

nierozważnego kroku, który mógłby łatwo zgo

tować jej los Serbii.

Sprawa włościańska w Rosyi.

Duma rosyjska zajmuje się od pewnego czasu

sprawą równouprawnienia włościan, co u zachod

nich sprzymierzeńców Rosyi musiało wywr zeć kło

potliwe zdziwienie. We Francyi nikt zapewne nie

przypuszczał, że Rosya jest dotychczas jeszcze

państwem stanowem, w którem przywileje po

szczególnych stanów są bardzo starannie okre

ślone i rozgraniczone, i gdzie tylko wyższe war

stwy posiadają wszystkie prawa obywatelskie. Są

nawet kategorye nieznane gdzieindziej w Europie,

w epoce stanowego podziału społeczeństwa; ist

nieją np. w Rosyi dwie odmiany szlachty: dzie

dziczna i honorowa, a t. zw . *poczetnyj dworia*

uiu", zwykle eksurzędnik na pensyi nie jest wcale

równouprawniony

ze szlachcicem dziedzicznym.

Istnieje wreszcie zawsze jeszcze stan dushowny,

*duchownoje zwanje", do którego należeć muszą

wszyscy męscy i żeńscy potomkowie popów, i

nieraz przy urzędowem określeniu stanowiska ko

biet czytać można, że są one ,duchownego po

chodzenia".

Bardziej jednak upośledzonym był

i pozostał stan włościański, który dotychczas cie

szy się odrębnem sądownictwem i specyalnym

samorządem, otoczonym Wyjątkową opieką admini*

stracyi. Synowie włościan, wogóle ludzie ,kreslian

skawo proischożdienia", choćby posiadali stopnie

akademickie, mogą być ewentualnie karani chło

stą, co się też podobno w okresie walki z rewo

lucyą niejednokrotnie zdarzało.

Aż do roku 1861 włościanin był w Rosyi, jak

wiadomo, niewolnikiem, przykutym do ziemi, któ

rym jego właściciel rozporządzał tak samo, jak

żywym inwentarzem. To też handel duszami kwitł

w Rosyi w najlepsze przez cały prawie XIX wiek,

a znana powieść Gorgola ,M artwe dusze", oparta

jest wła.śnie on lym procederze. Niewolnictwo

oprowadziła Katarzyna także w lej części Polski,

którą zagarnęła, ale już w 1807 r. zniesiono tę

ohydną instytucyę w Księstwie Wars/.awskiem. In

ne pozostałości stanowego ustroju zniosły w Kró

lestwie kongresowe«« reformy Wielopolskiego.

W Rosyi przetrwało poddaństwo włościan do

1861 r.,

a ograniczenie praw obywatelskich sta

nu włościańskiego trw a dotychczas.

Wynikające stad właściwości prawodawcze, są

dowe i administracyjne wymagają osobnego stii

dyuni. Polskie społeczeństwo zna przedewszyst

kiem z lego zakresu instytucyę osławionych ,m i

lowych pośredników", komisarzy włościańskich,

których główncm, jeżeli nie jedynein zajęciem

było szerzenie nieufności i nienawiści pomiędzy

wsią i dworem. Działalność tych opiekunów ludu

była zawsze bardzo intratna i kończyła się naj

częściej nabyciem pięknego majątku w dawnych

polskich prowincyach. Przez swoje szykany, nad

użycia i swoją przedajność, należą ,mirowi pośre

dnicy" do: najbardziej znienawidzonego elemen

tów rosyjskiej adrainistracyi w Polsce.

Obccnio wyłonił się w Dumie projekt skąsowa*

Wydais!e wl«ex«rHe.

nia wszyslkich istniejących jeszcze stanowych

odrębności i zrównania włościan z resztą społe

czeństwa. Jednakże realizacya tego pomysłu nie

prędko nastąpi i natrafi na poważne przeszkody

ze strony rządu, który zawsze jeszcze zapatruje

się na wło.ścian, jako na najważniejszą podporę

obecnego system u. (Samodzierżawie opiera się prze

dewszystkiem na ciemnych masach włościańskich,

które okazują największą odporność przeciwko

wszelkim nowożytnym ideom; zaś specjalne usta

w’odawstwo, stosowane do włościan czyni ich za

wisłymi od organów administracyjnych tego ro

dzaju co włościańscy komisarze, co znowu daje

rządowi możność bezpośredniego wpływ ania na

chłopów i podburzania ich w danym razie prze

ciwko innym warstwom społeczeństwa. Dlatego

też rząd niełatwo w/ypuści z ręki broń włościań

skiej odrębności, służącą mu do poskramiania za

pędów wolnościowych szlachty i inteligencyi.

Sprawa polska.

Omawiając najśw ieższe głosy prasy niemieckiej,

a mianowicie znane naszym czytelnikom artykuły

hr. Montsa i Frankfurter Zeiłimg, poświęcone kwe

styi polskiej, pisze Dziennik poznański:

W obydwóch tych artykułach daremniebyśmy

szukali jakichkolwiek pozytywnych dauych co do

przyszłego ukształtowania stosunków politycznych

w królestwie Polskiem. Zrozumieć to łatwo wo

hec tego, że podług wszelkiego prawdopodobień

stwa sprawa ta znajduje się jeszcze w okresie

narad pomiędzy dwoma mocarstwami, które za

jęły Królestwo Polski«. Zarówno więc hr. Monts,

jak i Frankfurter Złitwij opierają się w swych

w j’wodach wyłącznie na lcilkakrotnem oświadcze

niu kanclerza Rzeszy niemieckiej, że Królestw’o

Polskie nie dostanie się z powrotem pod pano

wanie rosyjskie. W sprawie zaś przyszłej organi

zacyi tego kraju obydwa głosy obracają się w sfe

rzc ogólników, przypuszczeń i domysłów mniej

lub więcej prawdopodobnych.

Z natury rzeczy w gł’osach tych kładzie się na

leżyty mcisk na konieczność zabezpieczenia przy

uregulowaniu kwestyi polskiej, czyli właściwiej

kwestyi Królestwa Polskiego — wojskowych i po

Ii!ycznych interesów Niemiic. Poza tem jednak

obu artykułach, u Lr. Montsa umiej, w gazc

titi frankfurckiej więcej wyraźnie przebija się

pewn. życzliwość d!a K rólestw a, chęć zaspokoje

ni«

pewnej mierzę politycznych aspiraeyj spo

łfccaiycp ; gehoodarcżych potrzeb jego ludności.

’ obu spotykamy się z myślą utwórz* nia v. Kró

*i(=stwa Polskiego osobnego u stroju 1 jianstw ow?ro.

który w związku 7. Niemcami i pod nadzorem

Niemiec w wewnętrznych sw’ych stosunkach ko

rzystać winien z pełuoj swobody.

Niepodobieństwem jesl oczywiście osądzie już

dzisiaj, czy i o ile powyższe kouibinaoye ubiorą

się w szaty rzeczywistości i w ogóle w jaki spo

só.b ukształtują się w przyszłości losy polityczne

Królestwa Polskiego. O ile sądzić można z głosów*

prasy w’arszawskiej, w Królestwie utwierdzać się

zaczyna w’iara w pomylśniejszą przyszłość. Prze

mawiać zdaje się za tem komentarz, w jaki ,K u

ryer Warszawski", dość oględny zwykle w swych

wyrażeni;idh, zaopatruje artykuł, zamieszczony w

,Deutsche Warschauer Ztg."

z powodu rocznicy

zajęcia W arszawy, w którym jest mowa o roz

poczynającem się odrodzeniu polskiego życia na

rodowego. Komentarz ten brzmi:

,W społeczeństwie polskiem słowa o rozpoczy

nającem się odrodzeniu naszego życia narodowego

znajdą oddźwięk właściwy, silna jest bowiem

w nas wiara, że historya narodowa weszła w do

bie obecnej nieodwołalnie na drogę zaspokojenia

ZakcMąi«lu| a4r«n kt?łica tl( 48 tli *Ol

«PRESREDAKCYItmt«w.Tw uu NrML- Tala!««NrBK

najpełniejszych dążności narodowo-polilycznycb,

w yrażających się w zdobyciu niepodległego bytu

państwowego. Rok ubiegły, zaznaczający się u

fundowaniem szeregu w’ybitnych nstytucyj kultu

ralnych, jak szkoły w’yższe i Macierz, oraz iusty*

tucyi administracyjne,j, jak samorząd warszawski,

będziemy mieli w trwałej pamięci, bo jest datą

nowego kierunku na tych polach pracy narodo

wej i bytu narodow’ego".

W Królestwie Polskiem życie narodow e bije

już obecnie dość silnem tętnem — ujawnia się

na zew’nątrz we wszelkiego rodzaju obchodach

patryotycznych, na wewnątrz w pracy około or

ganizowania instytucyj publicznych na właściwych

podstawach. Jest to jednak okres przejściowy i

trudno przewidzieć, kiedy nastąpi ostateczna kou

solidacya stosunków tamtejszych.

O ile jednak wierzyć można pogłoskom, poja

wiającym się od pewnego ezasu, to nie jest po

zbawione

wszelkiej podstawy* przypuszczenie

Frankfurter Ztg. ,

źe powoli rozwiązanie kwestyi

polskiej przybierać zaczyna wyraźuiejsze kształty.

PAWEŁ BOIIKGET.

Demon południa.

Powieść.

(3 5)

—

To trudno! — bronił się Calvieres — trzeba

brać ludzi, jakimi są. Ty zapewne wolisz owe

czasy, w których Villeroi mówit bratankowi; ,Bę

dziesz służył ministrom, póki są u władzy, skoro

raz padną, możesz im lać pomyje na głowę".

Ulżywszy sobie tą wycieczką przeciw starej

monarchii, pożegnał żonę, życząc jej dobrej nocy.

—

Przepraszam cię, żem ci zabrał trochę cza

su, a teraz śpij spokojnie.

—

Chce odjechać, nie widząc się ze mną -

powtarzała sobie Genowefa. Okrutne słowa dla

kobiety, która dziś właśnie rozgrzała się i zapło

nęła w ogniu namiętności. Przechować przez tyle

lat żal i tęsknotę za ukochanym człowiekiem,

śledzić wytrwale życie jego namiętnem pragnie

niem spotkania go, a nie śmieć uczynić żadnego

kroku w tym celu. Spotkać go wreszcie niespo

dzianie przypadkowym trafem, który zda się być

prawie tajemniczem zrządzeniem losu i utracić go

znów tym razem na zawsze, — oto był jej los!

A przecież oboje są jeszcze młodzi, nie zapo

mnieli o swej miłości, kochają się, kochać mogą

z tak zawrotnem oddaniem. Odnowa wrażeń, wy

znania, pocałunki, szalona ekstaza, szczęście nie

wypowiedziane, to w szystko urwaó się musi,

Bkończyć bezpowrotnie. Cóż jej zostanie? Prze

paść bez dna, czarna otchłań nicości, wszystko,

wszystko skończone. Jeśli Savignau odjedzie, to

znaczy, że posłusznym jest sile wyższej, przeciw

której ona nic nie może, sile idei, przekonań,

wierzeń; to właśnie żywioł potężny, który go jej

otl»crał a którego wpływ spotęguje się bardziej

leszcze. gdy się td niej oddali.

ledziata, że skoro sumienie przj’jdzie w nim

głosu, będzie dla niej na zawsze straconym.

Jeśli odrzuci kandydalurę, nic będą mieli żadnej

możności spotkania się w Paryżu, nie mieli wspól

nych znajomych. Myśli takie cisnęły się jej do

głowy, która paliła się gorączką. Zachowała jesz

cze zewnętrzne panowanie na sobą, póki służąca

była w pokoju, «koro wyszła, Genowefa rzuciła

się na łóżko i łkać zaczęła rozpaczliwie.

—

Skończone! w szystko skończone!—powtarzała

wciąż. Słowa te wypowiedzieli sobie już wpraw

dzie nad jeziorem, ale wtedy melancholia ich

przepojona była jeszcze nadzieją, podczas gdy te

raz...

Po tym pierwszym wybuchu rozpamiętywać

zaczęła chwile tak niedawno przeżyte,* a już mi

nione. Gorączkowe oczekiwanie jego przybycia,

sam przyjazd i resztę, aż do ostatniego wyznania

i tych uścisków, których samo wspomnienie bu

dziło w niej uczucia, jakich nie znała dotąd.

Ból, jakiego doświadczała na myśl e jego stra

cie stał się tak dokuczliwym, że przerastał w’re

szcie jej siły. W takich chwilach następuj« zwy

kle reakcya, natura buntuje się przeciw zadane

mu sobie gwałtowi i objawia wolę żj’cia za wszel

ką cenę — szukając sposobu uleczenia się.

—

Jest przecie wyjście — myślała Genowe

fa — możemy widywać się jako przyjaciele.

Była całkiem szczerą, nię kłamała mu mówiąc:

,,Mogłam przecie kochać, nie mówiąc panu tego".

To właściwie było zawsze jej marzeniem, tego

chciała, wybierając się z nim na tę wycieczkę

do Bcsse-Chaudesse, w yjaśnić mu to wszystko,

wyjednać dla siebie przebaczenie za przeszłość

i ofiarować mu przyjaźń, która z jej strony by

łaby miłością, ale on nie wiedziałby o tem. Wte

dy nie oderwałyby go od niej skrupuły religijne,

a ona pozwolićby sobie mogła na miłość skrytą,

niedopowiedzianą. Wszak i teraz jeszcze mogliby

zawrzeć taki układ, związać się słowem honoru,

że uigdy, nigdy nie wspomną o miłości i będą

przyjaciółmi, nic tylko przyjaciółmi; nia dopuszczą

się już nigdy takiego zapomnienia, jak tam nad

jeziorem Pavin. Iluż to kochanków rozłączonych

obowiązkiem łudziło się już tą chimerą przyjaźni,

podsycanej ogniem niedozwolonej namiętności

Wiadomo, jak się takie rzeczy przedstawiają V

Wiceprezes Jaworski w Piotrkowie.

Wiceprezes Jaworski w podróży do Warszawy

zatrzymał się w Piotrkowie, gdzie wydano we

środę dla niego obiad, który zgromadził miejsco

we i okoliczne obywatelstwo. Piotrkowski Dzien

nik Narodowy wita go obszernym artykułem wstęp

nym, w którym czytamy między innemi, co na

stępuje :

Przybyw a do naszego miasta wiceprezes Nacz.

Komitetu Narodowego prof. Dr Wł. Leopold Ja

worski w* przejeździe do Warszaw’y, dokąd uda

ja się od czasu w ojny po raz pierwszy.

Gdy rok temu po w’alnej klęsce Rosyan droga

do Warszawy stanęła wreszcie otworem, prof,

Wł. Jaw’orski, ówczesny prezes N. K . N-, nie sko

rzj’stał z tej sposobności i nie pojechał do stoli

cy Królestwa działać i nakłaniać przedstawicieli

stołecznego miasta na rzecz idei, reprezentow’a

nych przez siebie i przez N. K. N .,

choć upo

ważniał go do tego w całej pełni autorytet kie

równika polityki legionowej. Obecnie dopiero je

dzie tam, zaproszony przez gospodarza miasta ks

Zdzisława Lubomirskiego. Ta w’strzemięźliwość i

ta skrupulatność w metodach działania charakte

ryzuje indywidualność polityczną prezesa Jawor

skiego nader dobitnie. Nie wypełnia ona wszakże

charakterystyki naszego szanownego gościa.

Prezes Jaworski ,icst bowiem typem po!i!yWa

n-" skrós aktywnego. Tjakkolwiek konserwatysta

z przekonali odznacza się dużą śmiałością iuicya

Ływy. Konserwatyzm jego nic ma cech bierności,

trwania w miejscu i bronienia przywilejów je

dnego sianu. rrof. Jaworski przejęty jest myślą

i duchem tych świetnych przedstawicieli krakow

skiej partyi, którzy na początku ery konstytucyj

nej Galicyi przodowali życiu narodowemu, stwa

rzając now’e wartości kulturalne i polityczne.

Można się na nic zapatrywać różnic, ale uznać

je i ocenić trzeba.

W tym charakterze i z tą myślą objął z ra

mienia stronnictw a krakowskiego w’iceprezesurę

Naczelnego K omitetu Narodowego, a w chwili

najcięższych przesileń, kiedy od sztandaru legio

nowego i polskiej racyi stanu, reprezentowanej

przez NKN, odłączyły się trzy wybitne stronnictwa

galicyjskie, nie zwątpił, nie zachwiał się w swych

przekonaniach, lecz wprawną ręką ujął ster spraw

i przez najtrudniejsze momenty prowadził rozwa

żnie i mądrze Naczelny Komitet Narodowy.

Wykształcenie specyalne i długoletnia praktyka

polityczna dały mu pełną świadomość, jaką w’ar

tość dla narodu ma posiadanie państwowości wła—

Bnej. Krakowska zaś szkoła historyczna wszcze

piła mu tradycyjnie kult dla polskiej idei pań

stwowej. Wyrobienie więc i instynkt kazały mu

stać i wytrwać pod tym sztandarem polskiej racyi

stanu, który rozwinęły Legiony, a której wykład

nikiem politycznym jest Naczelny Komitet Naro

dowy.

Państw’o polskie jest mu ideałem — a pojął

trafnie, że w tej wojnie najrychlej może on się

ziścić i że tylko w oparciu o państwa centralne

da się przeprow’adzić i wcielenie znajdzie idea

własnego państwa polskiego.

Rów’nież działanie jego na zew nątrz zmierzało

zawsze do tego, by uświadomić czynnikom po

stronnym potrzebę i konieczność istnienia pań

stwa polskiego — oraz wykazać, że jest ku te

mu w Polsce wola i możność. Gromadzić i sku

piać jak najwięcej sił państwowotwórczych — oto

bylo hasło, w myśl którego pracował bezustan

nie. Pragnieniem jego najgorętszem było tedy

w pierwszym rzędzie, by Królestwo wytworzyło

jak najrychlej orgauizacyę jednolitą i votum swo

je jednomyślne na rzecz niepodległego państw a

polskiego oddało.

Nigdy jednak nikomu narzucać nie chciał swo

ich poglądów i rozumiał to zawsze, że z łona

społeczeństwa muszą samorzutnie powstawać pe

wne hasła i urastać siły im odpowiadające — i

że siła każdej kierow’niczej instytucyi z siły spo

łeczeństwa zespolonego brać może swoją moc.

A jak sam umiał podporządkować swoje ambi

cye sprawie, dowodzi fakt dobrowolnego zrzecze

nia się prezesury Naczelnego Komitetu Narodo

wego na rzecz prezesa Koła polskiego. Mimo to

pozostał w charakterze wiceprezesa na czele in

stytucyi, dla której uratowania od zagłady w kry

tycznych dniach października i listopada 1914 roku

tj’le położył |zasługi i do której późniejszego

wzrostu tak znacznie się przyczynił.

Witamy miłego gościa naszego z pełnym sza

cunkiem, jako jednego z pierw/szych, co do zasług

położonych wobec idei państwa polskiego i życzymy,

by w dalszej drodze idalszej pracy powodzonie szło

w jego ślady dla dobra sprawy, dla dobra Polski.

Opinia Gio!ittiego.

Korespondent lipskiego Tageblallu donosi z Ru

gano :

Socyalistyczny Manii zamierzał opublikować

bst Giolitlicgo do króla, leez przeszkodziła temu

Ko«T9 p*i,l;!caf idoL»ł jfcflndk jak tw ier

dzi, jedną odbitkę owego li.-tu. Pomimo widu

zaprzeczeń, odbyło się istotnie spotkanie Giolittie

go z królem, mianowicie 19 kwietnia r. b . Jut

wówczas był bardzo ostry kryzys rządow’y we

Włoszech. Król proponował Giolitlicinn utworze

nie nowego gabinetu. GiolilLi na razie się skłaniał,

później jednak przesłał odmowę w’e wspomnianym

liście. Pisał on między innemi, że le zadania,

wobec których znalazły się Włochy, może wypeł

nić tylko rząd, który uznaje podstawy obecnej

polityki włoskiej za trafne. On zaś nie poczuwa

się do tego. Zastępow’ał stale politykę, która bez

namiętności, bez skłaniania się do momentów

uczuciowych, wyraża wyraźnie zarysowane inte

resy Włoch, jako mocarstwa śródziemnomorskie

go. Tym interesom nie mogło sprzyjać uczestni

ctwo w wojnie światowej. Włochy miały prawo

nierozciągania swojego sojuszu (z państwami cen

tralnemi) na pomoc zbrojną. Dla Włoch byłoby

zatem najrozsądniejszcm bez w’ygórowanych na

dziei na kompensaty zająć stanowisko życzliwej

neutralności. Włochy byłyby szybko wzrosły w po

tęgę, gdyby dochowały traktaktu i postępowały

praktyce, ale kobieta, która, jak pani Calvieres,

nic miała dotąd zgoła przygód miłosnych, mogła

być naiwną, mimo swych 39 lat, to też przez łzy

swe i męki czepiała się tej nadziei.

—

*Gdybym

tylko mogła pomówić z nim, przekonałby się, że

pragnę szczerze tylko przyjaźni, ale za kilka go

dzin odjedzie i będzie już za późno. Teraz jest

jeszcze pod tym sainym dachem tak blisko, a je

dnak tak daleko".

Wyobraziła go sobie w tym pokoju, który dla nie

go urządziła, w śród pamiątek przeszłości, któremi

go umyślnie otoczyła, aby przypomnieć mu da

wną ich miłość. Wpatrywał się może w tej chwi

li w te fotografie, które zawiesiła włainemi ręka

mi i żałuje jej równie nieszczęśliwy, równie jak

ona zrozpaczony. Bo nie miała wątpliwości co do

tego, że ją kocha, dowiódł jej tego nie tylko

nam iętną pieszczotą, ale i tą ucieczką do której

się zmuszał jak człowiek co się lęka. Rozumiała

przytem instyktem zakochanej, że to ostatnia chwi

la, w której może go odzyskać. Skoro powróci do

Paryża i zatonie w nauce i w swem codziennem

środowisku, ona nie znajdzie już do niego dostę

pu, ale dziś póki oddycha jeszcze tern samem co

ona powietrzem, znajduje się w tyin samym do

mu, mogłaby jeszcze spróbować. Gdyby wiedział

co ona cierpi w tej chwili, gdyby zrozumiał ja

kiem okrucieństwem z jego strony jest to zerwa

nie i czem hędzie jej życie bez niego. Przecież

to czego żąda od niego, to tylko dozwolona sym

patya, uczucie spokojne opanowane, które pozwoli

jej widywać go, rozmawiać, wejść choć odrobinę

w jego życie, tego jej nie może odmówić, byle

tylko wiedział, ale jak mu to powiedzieć.

—

piszę, chyba napiszę. Skoro ta myśl zaświtała jej

zerwała się natychmiast i pospieszyła do biurka

aby skreślić kilka słów, któreby go wzruszyły nie

drażniąc w niczem jego skrupułów. Napisała je

den i drugi list które uznała oba za niemożliwe

i spaliła oba w kominku. Zdobyła się jeszcze na

Li’zęci krótki, który wydał się jej zbyt chłodny

lecz postanowiła go wysłać, ale jak ? Trzebaby

mu oddać do rąk własnych.

ęd.yby mogła \ystać rano i poij Dretfikstenf

zie(iecła iakięgoś (do PąyyżŁTwidzi’x

jeszcze

z odjeżdżającym; ale to wznieciłoby bardziej

jeszcze już i tak rozbudzoną nieufność męża;

oddać służącem u było także niebezpieczne. Mo

żnaby wprawdzie rzucić list na pocztę tak, aby

zastał go u siebie po powrocie do Parj’ża. Tak,

to było możliwe; ale co za różnica jeźli go od

bierze zdaleka, nie dziś pod świeżem wrażeniem.

Powinien koniecznie dostać list tu na miejscu,

zanim wsiądzie do samochodu, chociażby dlatego

tylko, aby nie cofnął swej kandydatury zanim opuści

Clermont; to był ważny powód. Był jeden spo

sób. Wszystko w zamku spało już, mogłabj’ pójść

sama i złożyć list ua biurku w saloniku należą

cym do apartamentu Suvigna’na. On już śpi za

pewne, ale znajdzie list jutro rano skoro wstanie.

A jeźli nie śpi i czuwa jak

ona? Była już

pierwsza po północy, musiał się położyć, bo prze

cież wyjeżdża tak wcześnie.

Postanowiła zresztą cofnąć się, jeśli zobaczy

światło w saloniku.

Po długiem wahaniu, otwo

rzyła drzwi, których cichy zgrzyt zmroził jej

krew w żyłach. Ciemno było wszędzie i cicho.

Znała przecie wszystkie zakątki starego tego zam

ku, wszystkie schody, przejścia i korytarze, w któ

rych bawiła się tyle razy będąc dzieckiem. Mo

gła iść po omacku, bez światła, z zamkniętemi

oczyma. Poszła więc stąpając cicho, czujna na

każdy szelest i doszła bez przeszkody do drzwi

apartamentu, który Savignan zajmował. Tu do

strzegła przez szczelinę wązką smugę światła i

i chciała powracać, potem zatrzymała się.

Nasłuchiwała pilnie, czy nie usłyszy szelestu,

choćby posunięcia krzesłem, któreby zdradziło je

go obecność; lękała się tego, ale i pragnęła skry

cie. W pokoju panowała cisza, musiał więc chy

ba odejść do sypialni; a może zasnął, nie skrę

ciwszy elektryczności. Przemogła się wreszcie i

śmiało, mężnie otworzyła drzwi.

Savignan siedział przy biurku z głową opartą

na rękach. Przed nim leżał na stole rozłożony

list, list od syna, na który patrzył, nie czytając

go. I on także przechodzić musiał tej nocy cięż

ką walkę i on także cierpiał. Podniósł głowę i

zoba xVł ją stojącą w progu. Powstał śmiertelnie

blady i bj’ła między nimi chwila ciszy, którą

ona przerwała, mówiąc;

Przeczytaj pan ten list.

Cofnął się w pierwszej chwili, ale potem wziął

z jej rąk list i czytać zaczął jej smutną, nie

śmiałą, pokorną niemal prośbę, którą do niego

zanosiła. Spojrzał na nią bez słowa; nigdy jesz

cze nic była w jego oczach tak piękną. W po

śpiechu nie włożyła nic na swój biały jedwabny

negliż, ozdobiony przejrzj’stą koronką i wstążka

mi koloru bladej malwy. Rozcięte rękawy odsła

niały marmurową białość jej rąk. Patrzył na nią

wciąż, dopóki nie przerwała ciężkiego tego mil

czenia.

—

O! powiedz pan, czy zechcesz mi być przy

jacielem.

—

Nie! — odparł twardo — to niemożliw’e.

Żegnam panią.

—

łŻegnam więc — szepnęła gasnącym głogem,

którego prawie nie usłyszał, ale gdy zwróciła się

ku drzwiom z piersi jego wydarł się głuchy jęk.

Postąpił ku niej i wziął ją za rękę, a ona od

wróciła się i spojrzała na niego tym samym obłę

dnym wzrokiem, jakim odpowiedziała na jego

pierwszy pocałunek nad jeziorem Pavin. Przycią

gnął ją do siebie i czuł na piersiach przyspieszo

ne bicie jej serca.

—

Tak, to ty miałaś słuszność, szepnął. Zo

stańmy w naszych więzach, lecz kochajmy się.

—

Och! wiem, wiem — jęknęła, że jutro zniena

widzisz m nie, że mię przeklniesz, ale czekałam

tak długo.

—

Mówiąc to ukazywała ręką pamiątki

przypominające ich przeszłość — Kochaj m nie,

kochaj, bo po za tem coż jest na św’iecie? —

czujesz to sam.

—

Tak-czuję to, potwierdziłSavignan, a sło

wem tem zapierał się ideałów swych, wierzeń,

przekonań; owo ,,tak" było przyzwoleniem rozu

mu na grzech, gorszem od samego grzechu. Spoj

rzał jeszcze na list Jakóba, ale to już nie po

działało. W jednej chwili dokonał się upadek

i rozbicie moralne człowieka jakim był dotąd,

i którym przestał bvć na zawszą.

(U. d. Q)

§ta» m%yUtHlą e mU.m%Mu mgefctte iwtl(

9 p.p%tofafe,

Humor nicczorny 10 hal., ranny 10 hal.

PIlNUMBKiTi WYNOS!I

,_j

n* ****r%Jt*******

iw1tlrato

w iMi«vu*nn.]H« . *-.-.;;i;;; uk.m

» i«r.

ihrf-T

».

» o dno .i .alo a» do d . a l % ...............................42 k.r .% 10k%r KI

9k.r .»«

tort, wA%ałro-W ,grxo.h .........................

42 kor.% 1 0kor.KOK 3 kor. U

N .it, a %wakr.tB, w y .y ?k , .......................................................«koro% 12kor. - h . 4kor. - k % i

w 9%A*twie

............................ i

«koro% 12k.r . -

4kor.-S*S

V fawych p%A.twaeh

00 koro% 10kor. -

lkn.—

Prtnum trały przyjmu|ąi Adml%Iatra.yaCi, i%wKr%kowt«1%raędy?.ulow i. MI%ncow% nr«,

%umer%l,księg. S. A. Kriyianow.k .«g bandl.: S t Kwllń.ki.g%,trafik, w Sukl.nnl%.ek, Biur.daie%.

]Kopę*** 1 S.lomonow.j, Hupcay* ulica Jagi.U .ń .ka, W . Trafika, Bracia Hildowi. %L Kaann.lieka.

:’i".,i’i*,t

**»«recl. §n%%. ». I .tr!.« ,U ,(l, a . 0l.rrw.tltD., K. Kehilaha, aa «t.cy.al

ki!.jowych w Tanowi., Rtsn.wi., Jatlo, Rowy% Sącza aa ?.fo.)t w kiinm l kolo|owo|, ta§zlot %a łaawź

ellwaitjtzych otaeyach a ?orij.rłw kololcwych, koiiaarnla Po§haUśoka Zako?.ni, kt!yiornlo Cho§ikowobial

%M%oMlori, Słftwoa c. I . tr%!ik% Lthlin, Ołów.* «. k, tr%i!k% Rito%, Ag.ocya iiicnolktw Maryl Klobabuy Klak%

kiift%raia L Mo.łowrkiob Ml.cbłw.

1 з 4 • Strona 1

Мірадор - viewer

Czas.

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Мірадор - viewer

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку