Czas.

Мірадор - viewer

Czas.

Примітка

Відображення 659 примітки

Додавання приміток лише для зареєстрованих користувачів

Опції

N" 25

(Cena 10 li(lii)

K,raków, Poniedziałek 15Stycznia 19i7.

Rocznik

LXX.

RadaStanu.

Po dwumiesięcznych wahaniach, zabiegach i

rokowaniach, uczyniliśmy dzisiaj stanowczy krok

na drodze zbudowania własnego patYrtwa przez

ukonstytuowanie się Rady Stanu. Wiadomo, na

czem trudności polegały i wiadomo, że z dwóch

stron wychodziły. Można było najprzód spostrzedz

pe^n e wahanie ze strony mocarstw okupacyj

nych, co do kwestyi, w jaki sposób do orgaoiza*

cy i proklamow’anego państwa przystąpić. Donio

słe akty, różoiące się między sobą; reskrypt %

dnia 12 listopada, najwyższy rozkaz z 6 grudnia,

mowa jen. Beselera, oraz styczniowy projekt re

gulaminu są, świadectwem* tych szczebli, przez

które myśl utworzenia tymczasowego polskiego

rządu przechodziła, zanim dzisiejszy kształt przy

brała. Ten dzisiejszy kształt możemy scharakteiy

zować jako dość s lny i poważny, aby stał się

punktem krystalizacy jnym dla wytworzen’ia z cza

sem własnej zwierzchniej władzy.

Szkolnictwo, sądownictwo, kodyfikacya, orga

piaaoya armii i przygotował ie urzędniczej hie

rarchii — są już uznane jako sfera działalności

Rady Stanu, a w dalszej perspektywie przyzna

no jej możność zwołania Sejmu, aby jej działal

ność zatwierdził, a zapewne i regenta państwa

powitał. Aż do tego czasu zastrzeżona dla jej

działań autoryzacja mocarstw okupacyjnych

które — jak każdy trzeźwo myślący rozumie —

nie n.ogą tak długo wycofać się ze zwierzchnie

go administrowania krajem, jak długo jeszcze Rada

Stanu nie zorganizowała nawet najpotrzebniej

szych urządzeń własnych. Jak słusznie zauważył

jenerał Beseler w dniu 15 grudpiia, wycofanie

musi się odbywać stopniowo, inaczej ,historya

skończyłaby się dezorganizaeyą, jeżeli nawet nie

tu lub ówdzie arsari hiąa.

Ale były także i trudności cd nas samych po

chodzące. Do dziś dnia jeszcze us łują niektóre

stronnictwa przedstawić Radę Stanu, jako organ

o podrzędoem znaczeniu, jako ,ciało dyskusyj

ne1*, jak się jedna z edczw (,Hasło") wyraża,

które należy traktować jak) niewinny i obojętny

organ doradczy — ale któremu należy stale od

mawiać tego uznan’a i posłuchu, jakie się wła

snej należą reprezentacji, Naprzeciw usiłowań,

aby uzyskać rozszerzenie i kompetencji i cha

rakteru prawnego Rady — prowadzono gorliwie

przez czas dłuższy robotę, której motywów ła

two się domyślić, aby oboje ścieśnić. Zwłaszcza

rozwinięcie kompetencji Rady w kierunku spraw

wojskowych - wywoływało w niektórych gru

pach i organach po’skich opór. Na scczęście i te

trudności udało się przełamać, a Rada Stanu

wyłon,iła się wresz. ie jako związany w całość

pod prezydencką koronnego marszałka ^szereg

ministerstw, msjącj ch zorganizować polskie pań

stwo, czerpiących i n stołu nascc,ndi swój autorytet

w’ zwierzchnictwie państw centralnych, ale opar

tych w przyszłości, ria Bóg rychlej, ua autoryte

cie polskiego sejmu i regent*.

Warunki jej rozwoju pomyślnego i szybkiego —

w zarysowanym tutaj kierunku, są jednak podwój*

(9)-

PAWE/, KOENIG.

Podmorskim szlakiem.

(Ciąg diiiiy).

VIII.

Odjącd z Baltimor«.

Powrotnej naszej podróży towarzyszyć miało

jako mol(o sucho orzeczenie rządu angielskiego,

które brzmiało, jak nt stępuje:

,Deutscbland1 skutkiem swego charakteru pod

wodnego uznaną być musi jako statek wo

jenoy.

Statki wojenne koa!ieyi nie omieszkają też przy

sposobności, o )lo spotkają *tatek ów poza gra

nicą amerykańską, zatopić go bez

ostrze

żenia

Wiadomość ta nadeszła przy nas do Ameryki,

a i ja sam odczytałem ją w nadesłanym mi nu

merze Moming Post.

Wiedzieliśmy teraz, czego się mamy trzy

mać.

Równocześnie uwiadomiono mnie, że osiem

okrętów nieprzyjacielskich, zaopatrzonych w sie

cie 1 miny czatuje na nas poza Clieaapauke Bai.

z zamiarem zmiażdżenia naszego statku.

Ostrożność była więc oczywiście nakazaną, ale

wierzyliśmy, że nasza sprawność i przebiegłość

podwodnych żeglarzy ocali nas i tym razem i

przeprowadzi bezpiecznie pod okiem naszych

przeciwników.

Dla dodaoia sobie otuchy uprzytomniłem sobie

stanowcze orzeczenie, jakie ogłosił w swoim cza

sie kapitan Gaunt z angielskiego konsulatu w

Nowym Yorku ra pierwszą wieść o zamierzonej

podróży .Dautichland* do Ameryki. Uspokajał

on angielską publiczność w następujących wy

razach :

Podróż podwodnego statku do Ameryki jest

niemożliwa. Jeśli Niemcy wyprawią go istotnie,

ne: z jednej strony musi się teu rozwój oprzeć

na zaufaniu do państw centralnych i na możno

ści przekonania, iż stworzywszy w swoim wła

snym a tak widocznym interesie państwo polskie,

pragną w logieznem tej myśli następstwie jego

zorganizowania, a nie zniszczeuia. Wyznaczenie na

komisarzy państw centralnych samych Pola

ków — z wyjątkiem hr. Lerchenfelda, katolika

i Bawara — ułatwia porozumienie w każdej tru

dniejszej kolizyi pomiędzy Radą Stanu a rząda

mi okupacyjnymi. Jest więc ono krokiem rozumnym

i lojalnym i dopomoże da tego, aby wzbudzić w

ciężko skolatanem i przygnębionem społeczeń

stwie wiarę w cbęć dobrych stosunków Da teraz

i na przyszłość.

Ala jest i drugi doniosły warunek szybkiej e

wolucyi w ktrunku rozwinięcia najwyższej pol

skiej władzy. Jest. nim karność i posłuch ze stro

ny własnego społoczeńłtwa. Rada Stanu czerpie

na razie swój autorytet z nomiDacyi przez pań

stwa obce, ale jest rządem na3zym, powołanym

gdyż inaczej być nie mcgło - jako for mscya

przejściowa do stworzenia przez na* własnego

sejmu i własnego monarchicznego ustroju. Czy

społeczeństwo nasze zrozumie potrzebę podpo

rządkowania się pod tę władzę, celem wyjścia

na widok dzienny ze stuletniej ciemnicy kaza

matów, czy też zatraciwszy wszelki instynkt pań

stwowy, przedłuży dotychczasowe swoje awary o

potrzebę odbycia wpierw powszechnego głosowania

lub o charakter prawny, kompetencyę i skład tego

na wskroś polskiego ciała? Czy pójdzie ono dro

gą zgody i życia — czy też, aby jeszcze raz u

żyć sław niemieckiego jenerała —

,,podpi

sze samo na siebie wyrok śmierci ?1* Ró

wnież i narody mają swoje bamlotowe pytania.

Również i narody znają zmartwychwstania obok

samobójstw.

Wierzymy w instynkt życie naszego narodu i

dlatego ufamy, iż pod sztandarem posłuszeństwa

skupią się nietylko stronnictwa aktywne i ci bez

partyjni, których reprezentanci tak licznie do

R8dy weszli, ale także i te stronnictwa, które

były przeciwne, aby Rada Stanu przystąpiła bez

zwłocznie do orgauizaeyi wojska - pragnąć to

odwlec w daleką przyszłość, aż do zwołania sej

mu — a ostatecznie do Rady Stanu, skoro to

hasło zostało odrzucono, wejść odmówiły. Z ra.

dośeią czytaliśmy rozumne słowa jednego z w y

bitnych warszawskich polityków, idei armii do

tąd przeciwnego, który mimo wszystko, w przed

dzień pierwszego zebrania Rady oświadczył, iż

wobec dokonanego faktu broń składa i uznaje

Radę za najwyższą władzę narodową, której a

utorytełu nie powinno się w niczem osłabiać*

gdyż ,od dziś jest to rząd - rząd pol

skil*. Wolno wyrazić ufność że za tem zdaniem

pójdą nie tylko najbliżsi, jego polityczni towarzy

sze, ale i te odłamy innych stronnictw, które nie

ugrzęzły beznadziejnie w programie, opartym na

złudzeniach politycznych i militarnych. Nie chce

my roztrząsać, jak się nazywa przenieść swój

sposób pojmowania dobra kraju nad wszystkie

szersze względy, przszkodzić w jego imię wszel

kiej pracy, która z innych pobudek i założeń wy

to złapiemy go niechybnie w drodze. Wielka łódź

podwodna zostawia po sobie na wodzie ślad od

naft.y j smarowideł Siadem tym wytropią nasze

krążowniki każdy taki statek i zniszczą go z ca

łą pewnością.

Kapitan Gaunt jeat fachow’ym rzeczoznawcą

w sprawach żeglugi podwodnej, a jednak.. Jeśli

to złowienie »Deutachland* uda się itn tym razem

tak samo, jak poprzednio, nie potrzebujemy się

obawiać,

Nadszedł wreszcie 1 sierpnia, przeznaczony na

dzień odjazdu.

Wszystkie formalności były załatwione, mu

sieliśmy wszakże czekać jeszcze, na przypływ,

który opóźnisł się tego dnia. Nie mogliśmy wy

ruszyć przedtem z rzeki Patapsko, nad którą

leży Baltimore, by przepłynąć po nad ławą mu

lis*ą, leżącą na drodze do Ckesapeake Bai.

Wreszcie o godz. 5-tej po południu nadszedł

moment najwyższego poziomu wody i ,Deut

schland* wj płynęła majestatycznie z przystani

do zatoki.

,Timrnins* towarzyszył jej nieodstę

pnie, jak wiem y stróż, odganiając mrukliwie roje

większych i mniejszych czółen, wypełnionych

reporterami i kinomatografistami, którzy nas

chcieli odprow’adzać.

Nie było wszakże powodu do obaw, bo nie

zmiernie dla nas przychylna portowa polieya

baltimorska użyczyła nam dla opieki specyalnej

łodzi, jak również urząd celny Marylandu, który

wyprawił osobny statek, mający odprowadzić nas

do ostatniej granicy jego rejonu.

Setki ludzi stały nad brzegiem rzeki Patapako,

powiewając chustkami i żegnając nas chórem

okrzyków.

Skorośmy wypłynęli na pełne morze, a mo

tory zaczęły działać pełną siłą, opuszczać nas

zaczęli wszyscy towarzysze, z wyjątkiem *Tim*

minsa* i celnego statku. Okrzyki stawały się

coraz słabsze. Łodzie malały w oezaeh. Jedna

tylko z nich nie dała się tak łatwo odstręczyć.

Była to zwinna szara łódź z ostrym dziobem i

płaską balustradą. Klasyezna łódź wyścigowa, o

której powiadano, źe posiada chyżo§ć ośmtlzie*

Wjrdaudto wie«*««*,

ztti*2i^Gwisu8ff3§stĘB6S)*i2Bvmii**8iwrmMmaauSt

chodzi, poświęcić mu nawet na ofarę jedyną

chwilę dziejow’ą, która pozwala stworzyć rząd

polski, choćby z politycznych przeciwników zło

żony — ale to wiemy, że odmówić by trzeba ta

kiemu uczuciu i działania nazwy patryotyzmu.

A w historyi naszej mamy niestety takiej za

zaciekłości smutne przykłady.

Wchwili, kiedyzbiera sięwłaśnie pierw’szy

rząd polski i wzywa przez usta arcypaste*

rza w warszawskiej katedrze błogosławieństwa

dla swojej działalności, dochodzi do nas ze sto

licy Francyi, z którą wspóluie Ieliśmy tyle lat

po wszech ziemiach i wszech polach krew swoją,

wezwanie do porzucenia wszelkiej nadziei: BZ a

miary cesarza Rosyi w sprawie Pol

ski są jasne i zeszły podane w proklamacyi,

wystosowanej przez niego do swojej armii* —

oto napis na tej bramie więzienia, które nam

w swojern orędziu wskazuje koalicya. Na tę ne

gacyę nietylko naszej — ; co jest łatwiejszem do

zrozumienia — ale i jej własnej historycznej tra

dycyi, na to zaprzeezenić idei narodowej, spe

cyalnłe w stosunku do nds, do którego car zmu

gił Francyę, może być tylko odpowiedzią męska

i konsekwentna, na niezbędnej sile oparta, dąż

ność do zawładnięcia najwyźszemi dobrami, jakie

swobodny naród posiąść może: ładem i dobro

bytem, oświaią i wiarą. Budując przeszkodę j a

snym dla Francyi, ale ponurym i ciemnym

dia nas zamiarom cesarza Rosyi, rozpoczynamy

dzisiaj organizować własny skarb, własną armię,

własne sądy i własną szkolę. A jeśli- modły

przez ludność w dniu wczorajszym do Boga za

niesione płynęły z szczerości serc, to takiego

królestw’a nie przemoże również — wskazana

nam z jak gdyby z ironią brama Dantejska.

Otwarci« Rady Stanu.

Warszawa 14 stycznia.

(B. k.) Dziś w południe zebrali się w saK ko

lumnowej Zamku królewskiego wszyscy członko

wie Tymczasowej Rady Stanu, komisarze obu

rządów okupacyjnych i ich zastępcy, a mianowi

cie ; JE. Jan bar. Konopka, radca min steryalny

Dr Ignacy Rosner i starosta Dr Stef-m Iszkowski,

oraz hr. Lerch ;nfeld, hr. Bogdan Hutten-Czapcki

i p. Józef Żyehliński. Ze strony c. i k. władz

uczestniczyli w akcie otwarcia Tymczasowej Ra

dy Stanu jeneralny gubernator, zbrojmistrz JE.

Kuk z szefem *ztabu jeaeralnego podpułkowni

kiem Arturem Hausnereaj, szef krajowego borni

saryatu cywilnego w Lublinie JE Madeyski, za

stępca austro-węgiersk. naczelnej komendy armii

w Warszawie pułkownik sztabu jeneralnego Paić

z otoczeniem, dalej zastępcy chwilowo nieobecne

go delegata ministerstwa spraw zagranicznych

bar. Aadńana, sekretarz legacyjny hr Csaky i wi

ęekoosul Kermenics. Z jenerał* gubernatorstwa

w Lublinie byli nadto obecni: radca sekcyjny Dr

Wysocki, kapitan Hołub, por. Teuber i Jan Sta

nisław Łoś.

Legiony polskie reprezentowali pułkownik br.

Szeptycki z szefem sita bu jen. pułk. Berbeckim

i pułk. Sikorskim. Między bardzo licznie zebra

nymi przedstawicielami jeneralnego gubernator

stwa w Warszawie, byli między innymi obecni:

ks. Olgierd Czartoryski, hr. Frauciszek Kwilecki,

hr. Szołdrski, hr. Maciej Mielżyński, pp. Mieczy

sław Bukowiecki i Władysław Kościelski. Wśród

zaproszonych gości można było zauw’ażyć Juliu—

Ceny eg?oszedi ed * i « * « petitem z* p!orwsiyra* S!Dh*t.. **kit(!y niutępne po 18 HM.:

tsW

J*ryczny. cynowy, *komplikowany, pierwszy raz 40 hal., następny po 15 hal. kaćlosłana i NaUrolooia

«d mleptca wieraza drukiem petit. 80 hal. ta fcaidy raz. Głosy publiczności po akor. ko*!«nik*iy ntnd;o» e

)pdJuroaiMl po ildiu*ekaiiOHHCiu».ysu;liiiBss!kiiiyprywatae,iluby.*aręeaytty itp.po 1kor. od miej*«* wi««**,

Ogłołzenia I prenumeratą przyjmuj* w8 Lwowie b!ur* dzienników St. Seko!ewilciwro, jl.

«Uzewskiego, K ńuęhBtaba; nr Jarosfawhi fliuro dzienników; w Podgórzu Poturalski; w Prze.

°A’ w Raeazowle M. Wclntraub; w Stanisławowie w’a*i«i

«7o

TarriOwia M. Rockaeh, O. Haut; w Tarnopolu Komaniowiski; w Paryżu wyłączni»

tu?

i i i^ t^ d*,?,eVl**i5Wr-W5ed,’iu »*« «*tern A Vogler, l!, k o s ,a (Ukt. w .w .zy**

Jfch fiilacaj. h . Sehalek. 6Ł Duke*, Ś, Branis, J. Danneberę, Bock: A Herzfeid, H. Fri«dl (ty!ka pf«

|»mnei*ta IŁGoldsehmiedt * Comp-),M.Perleg; w Frankfurcie il M. O. L. Daube A Comp., w Pradze

*z«8kief Fr. Hororlm. L .s ,y * pleslądzmi 1 przekazypieniętnonaprenumeratę i ogłosaema przyi.

A(łminżitraey* Czasu v Krakowi*. R eklam acyt nitoplecz(towaae nie podlej*ją opłaci« poełtowcj.

*/**pUeenyeA nl« pr.zyjmuje *łę. Rękopisów ncdeyłonyeh nl« ttrrąta *t§,

»v,v»

tw r la ktlśą inl»; ifrtn tftpłtci HęJ* bal.

"«*2

^ ADRES REDAKCYI i ul, św. Tomasza Nr IŁ - Talefon Nr sa,

sza hr. Tarnowskiego, rektora uniwersytetu Dr

Brudzińskiego, rektora politechniki Paschkego,

radcę dw prof. Bronisława Dembińskiego, prore

ktora uniwersytetu prof. Wierusza-Kowalskiego,

Bronisława Drzewieckiego i in.

Tuż przed g. 12 w południe przybyli na Za

mek obaj jeneralni-gubernatorowie w karecie ga

lowej z eskortą honorową pod dowództwem ks.

Salm-Horstmara. Niebawem potem jawili się ca

sali JE. v. Beselet z szefem sztabu pułkowni

kiem Wachsem i zastępcą szefa cywilnego lan

dratem v. Bora Sal!ois, oraz jenerałny-gubernator

zbrojmistrz JE. Kuk, szef krajow’ego komisiryatu

cywilnego JE. Dr Madeyski ł szef sztabu jen.

podpułk. Hausner. Obaj jen. -gubernatorowie sta

nęli na podwyższeniu.

Przemówienie Jen gub. B eselera.

Pierwszy zabrał głos eksc. v. Beseler, który

przemówił w te sło wa :

Wielce Szanowni Panowie!

Tymczasowa Rada Stanu Królestwa Polskiego

schodząc się dziś, staw’ia pierwszy decydujący

krok, zmierzający/ku urzeczywistnieniu przyrze

czenia, danego waszej ojczyźnie przez proklama*

cyę z dnia 5 listopada 1916. Jesteście Panowie

powołani, aby wraz z władzami rządowemi obu

okupacyj rozpocząć podstawowe prace ku odbu

dowie państwa polskiego.

Nie ziściła się nadzieja, że do pracy tej przy

stąpicie już pod znakiem zbliżającego się pokoju.

Rękę, podaną wielkodusznie do zgody przez na

szych dostojnych monarchów, wrogowie szorstko

odtrącili, Zmuszają nas do dalszej walki, którą

postanowiliśmy teraz prowadzić z nieugiętą ener

gią aż do ostatecznego zwycięstwa. A nasze zw y

cięstwo będzie także waszem zwycięstwem.

Stoicie szanowni panowie, przed podwójnem za

daniem. Wspólna praca — wskazana nam roz

porządzeniem o utworzeniu Tymczasowej Rady

Stanu — ma stworzyć dla waszego kraju nowy

ustrój państwowy, jako podwalinę narodowego i

wolnościowego rozwoju, a równoczetne ma od

zyskania wolności krajowi naszemu zabezpieczyć.

Środkiem, prowadzącym do pierwszego i drugiego

celu, jest przedewszystkiem własne wojsko, które

nowo tworzącemu się królestwu od samego po

czątku zapewni wewnętrzną spoistość i bezpie

czeństwo na zewnątrz. Zechciejcie panowie zro

zumieć doniosłość tego zadania, którego kraj wasz

powinien podjąć się dobrowo1nie, póki nie

nadejdzie chwila, w której rozwój waszego ustro

ju państwowego pozwoli zażądać spełnienia tego

zadania na drodze ustawodawczej.

Wasze dzielne Legiony stoją razem z nami, go

towe kształcić waszą młodzież, zdatną do broni

w kierunku tego wielkiego narodwego zadania.

Przystąpcie zatem do dzieła z odwagą i zau

faniem, pomni, że swego wzniosłego celu możecie

dopiąć jedynie spokojną rozwagą i baczcie na trud

ne warunki, wywołane trwającem jeszcze poważ

nem położeniem wojeanem.

Temi słowy witam was zatem, panowie, ser

decznie i wzywam do wspólnej pracy.

Przemówienie to powtórzył w języku polskim

hr, Hutten-Czapski.

’Prxemó«ianle jen. gub. Kuka.

Następnie zabrał głos jeneralny gubernator

JE. Kuk:

Wielce Szanowni Panowie !

Nawiązując da wymownych słów, które wła

śnie wystosow’ał do Was J. E. p. jeneralny gu

bernator vou Beseler. chciałbym od siebie daó

wyraz szczerym życzeniom, które ze strony au

slro-węgierskiej adm nistracyi towarzyszą Waszej

działalności, poczynającej się w dniu dzisiejszym,

a tak bardzo doniosłej dla przyszłości Polski.

Wre jeszcze olbrzymia walka, w której roz

strzygają się losy ludów i państw. I Waszemu

krojowi zadała ona ciężkie ciosy. Ale Panowie

aie powinniście tracić z oka faktu, że podczas gdv

gdzieindziej fale tej wszystko pustoszącej wojny

pogrążają całe państwa, tutaj dzięki naszemu zwy

cięskiemu orężowi dokonywa s ;ę właśnie odro

dzenie Waszego państwa.

Wam Panowie przypadnie w udziale zadaoie

dziejowe, zadanie kładzenia fuudamentów pań

stwowości polskiej. Jeżeli zalanie to apełaić m a

cie nrleżyc e, musicie, wolni od wszelkiej poli

tyki partyjnej, objąć Waszą dział daością 1 t«

wszystkie dziedziny, które przewiduje rozporzą

dzenie o Radzie Stanu. Zająć się w;ęc będziecie

musieli wainemi zadaniami odbudowy Waszego

*raju, przedewszystkiem zaś doniosłymi proble

mami,, będącymi w związku ze stworzeniem wła

snych państwowyoh urządzeń, przy*Hej admini

stracji państwowej we wszystkich jej gałęziach

i silnej dobrze zorganizowanej narodowej armii,

której kadry stanowią pełne ch w’ały Legiony

polskie.

Wszystko to, wszystko bez wy :ątku uależyd ) Ul) *

ty każdego państwa i leży wa własnym interesie na

rodu, jako togo państwa dźwignie. Nie zapomi

najcie panowie, że państwo, jeżeli ma bvć sil ie

i żywotne, nie może być prostym podarkiem la

su: naród musi sam w twardym znoju i ofiarnej

pracy współdziałać w osiągnięciu państws, musi

być gotów za nie walczyć i krew przelewać U

świadomcie Panowie te prawdy całemu Waszemu

narodowi i stańcie ua wysokości Waszego zada

nia. Będziecie mogli być pewni wdzięczności oj

czyzny, a na marne pójdą nadzieje W-)szych nie

przyjaciół, nie wierzących jeszcze w zmartwych

wstanie Polski, tak, jak się nie wier:y w coś,

czego się nie pragnie i przed czomsi§ czuje oha v ę .

A teraz Szan iwui Panowie członkowie Rady

Stanu przystąpcie z ufnością w błógoslłwleńatwo

Boże do wykonywania Waszego wy;okiago i peł

nego od no viedzialuośni zadania

Przemówienie to powtórzył w języku polskim

starosta Dr Iszkowski.

Praemówiania czł. Rady W. Mi«moJowskleg«.

Na przemówienie obu jeneralnych gubernato

rów odpowiedział imieniem Tymczasowej Rady

Stanu p. Wacław Niemojowski:

W dostojnych tych murach dawnej i przyszłej

królów naszych siedziby, gdzie w dniu 5 listo

pada 1916 roku imieniem dwu potężnych monar

chów uroczyście proklamowane z )stał) o!budo

wane pańs’.wa polskiego, św ęcimy dzisias pier

wszy widoczny z lak wcielenia w życ e w»paaia

łomyślnie danej nam zipowiedzi Jako członko

wie Tymczasowej R dy Stai.u, pierwszego za

wiązku rządu polskiego, stajemy wobec Waszych

ekscelencyj i za nacechowane życzliwością 1 po

wagą s!owa powitania składamy «zczere p idzię.

kowania.

Jeszcze się żelazny ptug^ wojny, ręką Opit

trzności kierowany, bie zatrzymał a już na prze

oranych, wydartych uciskowi rosyjskiemu zie

miacb, dauem nam jest kłaść podwalinę pod

gmach niepodległego państwa polskiego. Roza*

mierny wielkość tego zadania, odpowiedzialność,

która na nas ciąży, trudności, które przezwycię

żone być muszą. Do poparcia nas w usiłowaniaoh

naszych, do pomocy w pracy, wezwiemy naród

polski. Od życzli »ego poparcia Waszych Ek*cc

leacyj, przedstawicieli monarchów Niemieo i Au

stro-Węgier zależy w znacznej mierze proces

powstawania organów administracyi polskiej, oraz

związana z n;m realizacya rządu polskiego i sej

mu. Tworzenie pod własnymi sztandarami »-m»t

narodowej, gotowej do waiki w służbie ojczyzny,

sięciu koni i potrafi zrobić niesłychaną ilość mil

na godzinę

Wynajął ją przed dziesięcin dniami pewien

obywatel, ptacąc bez wzdragania «ię powatną

kwotę 200 dolarów dziennie, jedynie dla zado

wolnienia swej ambicyi sportowej przez odbycie

matchu wyścigowego z odpływającą BDeutsch

landa. W poczuciu swej niezwykłej sprawności

pląsała piękna łódź dokoła nas, zataczając ta

neezne k ręgi, wyprawiała naikunsztowniejsze

wolty i zachowywała się w ogóle niesłychanie

swawolnie. Napróżno poczeiwy BTimminsa bur

czał gniewnie swą parową piszczałką i osma

lał swymi czarnymi kłębami dymu; pusta

swawolnica nie dała się Kiczem odstraszyć i krą

żyła dokoła nas, jak bąk uprzykrzony aż do pó

źnego wieczora.

Około 8-mej powiał świeży wietrzyk, sprowa

dzając z sobą lekki prąd wodny, który musnął

wesoło dziób naszego statku. W tym czasie we

soła nasza towarzyszka zapaliła swoje światełka

i pląsać poczęła znów, ale już nie przed nami

lecz w tyle statku. Ślicznie wyglądały te kelo

rowe ogniki, tańczące po fali, to zanurzające się

w świetlistej pianie, aby po chwili wytrysnąć znów

na powierzchnię w coraz to większej odległości,

W godzinie światełka odpływającej łodzi miga

ły nam jeszcze z oddali, wreszcie zniknęły cał

kiem przed świtem nadchodzącego poranku.

Za to wynurzyła się nagle przed nami tak

wielka mnogość parowych łodzi rybackich, że

mniemałem przez chwilę, iż zaraz za progiem

wpadliśmy w zastawioną pułapkę. Ale wesołe o

krzyki i pozdrowienia oświeciły nas o czemś

znacznie milszem. Była to gromada dziennikarzy,

jakoieź przyjaciół ,Deutschland*, którzy nie waha

li się puścić za nami w nocną podróż i przebyw

szy w krótkim czasie 50 mil morskich, słali nam

ostatnie pozdrowienie

Wazyskie kolejno statki przepłynęły obok nas,

poczem około (i-oj godziny z rana zostaliśmy sa

mi z ,,Timmiusem°.

Postanowiłem wówczas dokonać próbaego za

nurzenia, by upewnić się o sprawności zarówno

ludzi jak aparatów. ,Timmins* zatrzymał się w

pobliżu a kapitan Winseh opowiadał mi potem,

że przedstawiało to bajeczny w’idok, gdy BOeutsch

land* znikła tak cicho i szybko pod w’odą, by po

upływie paru sekund wynurzyć się znów z pie

nistej fali.

Po tej pierwszej próbie, chcąc przekonać się

dokładniej jeszcze, że wszystko jest w porządku,

dałem rozkaz spuszczenia statku na dno w miej

sen, które podług obliczeń na mapie leżeć mu

siało o jakie 30 metrów w głąb. Znowu więc

zanurzyliśmy się, tracąe z oczu światło dzienne;

wentyle nurkowe śpiewały po swojemu, ja zaś,

stojąc na wieży, odczytywałem na manometrze

stopnie zagłębiania się naszego.

Doszliśmy już do *25-ciu i oczekiwałem łada

chw’ila lekkiego zadrgania statku, towarzyszącego

zazwyczaj jego opadnięciu na dno. Zamiast tego

manometr wskazywać zaczął 32, 33, 35 metrów.

Nie wierzyłem własnym oczcm, bo wszakże

mieliśmy całkiem pawne i ścisłe obliczenia. A je

dnak zapadaliśmy wciąż dalej w głąb. Cyferblat

wskazywał już 40 metrów, a statek spadał wciąż

i spadał.

Ludzie w centrali patrzyli na siebie ze zdu

mieniem, bo też dziwne to jest uczucie lecieć tak

w dół w nieznaną próżnię, nie wiedząc, kiedy

nsstąpi kro3 tej wędrówki. Spoglądałem na mej

wieży bezradnie na mapę, to na manometr, któ

ry wskazywał już 45, wreszcie 49 metrów.

Czyżby zatoka Chesapeake nie miała wro

gole dna?

W końcu zatrzymał się statek w głębokości

50-ciu metrów%

Zszedłem wówczas do eentrali i naradzać się

począłem z dwoma moimi oficerami i z inżynie

rem Klee. Doszl śmy do przekonania, źe statek

nasz trafił na głęboką jamę, nie oznaczoną na

mapie.

Nie było w tem jeszcze nie groźnego, należało

tylko zarządzić wynurzenie się na powierzchnię

Spojrzałem przedewszystkiem na nas/, okrężny

kompas, którego czarno-biała szybka stanowiła zaw

sze d!a nas pokrzepienie w trudnych momentach.

R3ł

To, com ujrzał, wprawiło mnie w zdumienie

—

Do pioruna! nasz kompas oszalał. Kręci się

oto dokoła s ebie w obłędnym wirze.

Ponieważ ten nasz najcenniejszy przyrząd jest

doskonały i wypróbowany, a kula ziemska nie

może kręcić się do koła nas w głębokości 50-iu

metrów zatoki Chesapeake, stąd wniosek, że io

my kręcimy się jak szaleni w naszej jamie, Bóg

raczy wiedzieć, z jakiej przyczyny. Kazałem na

tychmiast nastawić miechowe pompy, z tyra je

dnak wynikiem, że warczały tylko zawzięcia ja

kimś głuchym tonem i nie dzmłały wcale.

Manometr wskazyw’ał równocześnie, żeśmy spa

dli jeszeze trochę głębiej. Natomiast wirowawanie

ustało i staliśmy bez ruchu.

Powtórzyłem energicznie rozkaz wynurzeuia się

na powierzchnię. Pompy warknęły znów jakimś

pustym głuchym odgłosem i nie chciały działać.

Starałem się zachować zimoą krew, gdyż ina

czej mogliśmy tu stać do jutra. Wreszcie inżynier

Klee zdołał zmusić pampy do dzŁłania i zaczę

liśmy się podnosić.

Ś!edz łem pilnie manometr, który wskazywał

49 metrów, potem spadł na 20, poczem skoczył

znów na 49.

Teraz nie wiedzieliśmy już absolutnie nic, w ja

kiej stoimy głębokości. Manometr oszalał chyba

także i n-e dawał już nam żadnych realnych

wskazówek.

Aby zrozumieć nasze położenie, należy aobie

uprzytomnić, że łódz zanurzona pod wodą nie

ma dla swych obliczeń innego punktu wyjśoin,

prócz zachowania się koińpasu 1 manometru. Sko

ro te przestają funkcyonować normalnie, przy

chodzi absolutna niewiedza.

Mimo krytycznej sytuacyi, żelazny spokój pa

nował wśród załogi. Wiedzi liśrny, że w ostate

czności mamy jeszcze na zawołanie ścieśnione

powietrze, które musi nas wynieść na pow,er/,—

cbnię, jeśli się to nie powiedzie pompom.

Kiee namyślał s ;ę przez chwilę, poczem uchy.

lił jeden z wentylów. Dał się wtedy słyszeć świst

uchodzącego powietrza. Manometr skoczył na eto

dwadzieścia metrów i opadł znów ria 49, ale czo

^,CZAS" w y * 0**1

*«T tów ml* » »UnewteU» e goćdal» I ram? 1 « gsdiiaie 8 popołudnh.

numer wieczorny 10 hal.,

ranny 10 hal.

PRENUMERATA WVNOSIi

W v..w .u W»Ul».

*"/-.v, ,

n* t*ły roi na kwartał jjna 1 mlut\*

pr Kraktwlftwmielca« »* . » ,

t ,, 36kurew

6ktr. -

3k«r. -

* odco»zt«i«m do domu . ,

,,.

42 koron lOicor.50 i kor. 80 i

P«cstą w Aturtro.Węgrzech................................... ..... ,

-iż koro»

10kor.50 h. 3 kor. 60

Pocatą *

W**

’.»

18 koron

12kor. -

h. I4kor. -

k*L

p»A»twie Nionnecktera . , , ,

,«J,

48 koron 12 kor.—

4kor. —kuk

,nr7c° państwach . . 4

B , 80 koron J15 kor.—

5kor. -

Prenumeratą przyjmują« Adm(Bistracyo C ttstt w Krakowie !urz-ędy pocztowe. Miejscowi pre

łjumerat« kuięg. a. A. Krzyżanowskiego, handle: E t Karlićaldego, trafika w Sukiennicaeh. l)i;:ro d;ias.

Hopcasa i Salomonowej, Hupezyo ulica Jagiellońska, Oł. Jr aflh*, Bracia Hildowie ul. K.sj nie!)cka.

W. Lwawl« ,,Cza." Jest do oabyelaw blurash dzlet. S. Sok*ł«wikie«s, A. Slaiawikitjo, K. Buehztaba, aa tijttytsk

- i ? Tarsowi«, Rauszowi«, Jaśle, Rewyn Sącza aa (teranie w księgami keio’awe], tudzi.lt aa (sajek

»łowmejszyca aiecyacb u portyerśw kois;owyeii, baięgzrsia Podhalańska Zakopane, księgarnia Chołskawjkltk

»anaeitntrł, itowaa e, k. trafika Lubiła, Giśwaa c. t. trafika Radem, Agencya dziiMikśw ttwyi Kiuktbe?i łieJda,

|r-^v»vr* n , w -.-v v

W(iUM t «saiawthriMt *i»tik«».

1 з 4 • Strona 1

Мірадор - viewer

Czas.

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Мірадор - viewer

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку