Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 735 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Iraków, Czwartek 18 (;rudnia 1313.

*rrxw.

^}^9N9IVIW^19((PMS!,

..................

Numer wieczorny 10 hal,, ranny 4 ha!.}

PRENUMERATA WYNOSI:

t__: .

_t-._.,

na calU rok na kwartał na 1 miesiąc

W Krakowie w

m i e j s c u .................................

30 k0ron 7 kor. 50 b.2kor. 53 hal.

» n3ńatTO;* o d n ° s z e m e m do d o m u ...............................

koron 9 kor. - 3kor.—

P ° f ąi / , t n « i ó ! u HS y a C l d e m ....................................................

koron

9kor.—

3kor. -

l ^ l w n . ó ^ l Sł vą P°.cz/ W4 .....................................................

koron 10 kor. 50 h.13kor. 50hal.

S i!roctkfól

f lemle,c k i e m .....................................................

koron 10 kor. 50 n.3kor. 50 lud.

j)o wszystkien państw, należących do związku pocztowego 48 koron i12 kor. -

;l4kor.

Wpaństwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe) 16 rb. 20 k. | 4 rb. 05 k. i; 1 rb. 45 kon

Według urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w państwie rosyjskiem,

abonament Czasu przyjmują urzędy pocztowe: w Petersburgu, W arszawie, Kijowie, Wi!nie,

ffiOSKWie i O d e si e . Z innych miast i wsi można prenum erow ać Czas, posyłając pocztą należytość

do urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast.

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w W arszawie biuro ogłoszeń Ungra, L. i E. Metz! i Syn

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń - w Kijowie księgarnia L. Idzikowskiego - w Wilnie biuro’

dzienników K. Taubera.

e«rVM«W -.vy»iWi*W

iWJWJIIjJMI)KNM«*

Prenumeratę przyjmuią: AdministracyaCzasuw Krakowie i urzędy pocztowe. Miejscową pre

n u m e r a tę ksieg. S. A. Krz.yżanowskiego, handle: St.Karlińslriego, trafika w Sukiennicach, Biuro dzień,

)(oprąsa i S alomonowej, Gl. Trafika. We Lwswie /Czas" jest do nabycia w biurach dzfen. A. 01«zew*kieę«,

3. SOKOtowskiego, K. Buch3taba, na stacyacti kolejowych w Tarnowie, Rzeszowie, Jaśle, JJowyro Sączu na pcronlt

w księgarni kolejowej, tudzież n3 innych Dawniejszych stacyach u porlyerów kolejowych.

Ceny ogłoszeń: od wiersza petitem za pierwrszy raz 20 hal. , za każdy następny po 15 hal.: układ tabe*

laryczny, cytrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 hal., następny po 15 hal. Nadesłane i N ek r ologia

od miejsca wiersza aru ciem petit. 00 hal. za każdy raz. Głosy publiczności po 2kor*; komunika!t handlowe

po kromce i po dziale ekonomicznym; komunikatyprywatne, śluby,zaręczyny itp.po 1kor. od miejsca wiersza.

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego,

*’ t*Sokołowskiego, K. Buchstaba; w Jar,osławiu Biuro dzienników; w Podgórzu Poturalski; w Prze—

U Juszyiiski księgarnia I K. Bi!let; w Rzeszowie At. W eintraub; w Stanisławowie Jasiel

w TP’*T

Rockach, O. H aut; w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłącznie

P; W. Raczkowski, 14 Citś de flrevis e; w Wiedniu Haasenstein 6l Vogler, R. Mosse (także we wszyst

kich filiach): H. Schalek, M. Dukes, E. Braun, J. Danneberg, Bock ót Herzfeld, H. F riedl (tylko pre

numeratę H. Goldschmidt 6c Comp.); w Frankfurcie n. M. G. L. Daube 6 Comp w Pradze cze

skiej Fr. Hovorka. Listy z pieniądzmi i przekazy pieniężne na prenum eratę i’ ogłoszeuia przyj,

mu]c Administracya Czasu w Krakowie. R ekla m acye nieopieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca się.

PEgr Z a każdą zmianą adresu dopłaca się 40 h a l.

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr 50.

p-s?s} jedao- i wielo-skil)owe

Sacka, Cegielskiego i Zawadzkiego!

dostarcza najtaniej

SYNDYKAT ROLNICZY W KRAKOWIE.

Przed p o d jn a ołtrad i IzUe posłów.

Wiedeń, 18 grudnia. (Tł. pr.)

Na dzisiaj projektowane jest posiedzenie kon

wentu seniorów, które ma rozważyć stanowisko,

jakie parlament zajmie wobec przerwy w ro

kow?aniach ugodowych we Lwowie. Jak słychać,

podjęte mają być wszelkie usiłowania,

aby wypadki lwowskie nie wpłynęły

ujemnie na przebieg obrad Izby po

słów.

Wiedeń. (Teł. pryw.) Pos. Stapiński, Breiter

i socyaliści przygotowali na dzisiaj cały szereg

intcrpelacyj, zwróconych przeciw ministrowi Dłu

goszowi. Chcą oni sprowokować przed porząd

kiem dziennym Izby poselskiej dyskusyę.

Obstrukcya ruska.

Wiedeń, (l’ei, p ryw .) Rusini zapew?ne dzisiaj

zadowolnią się obstrukcyą w łagodniejszej for

mie, bo i ta wystarczy zupełnie do udaremnienia

pracy, ile że pos. Budzynowski, jako sprawo

zdawca, może zająć swem przemówieniem całe

posiedzenie.

Obrady grupy pos. Stapińskiego.

Wiedeń. (Tel. pryw.) Wieczorem obrady gru

py pos. Stapińskiego odroczono z powodu nieo

becności dwóch członków.

Postanowiono w?ejść

w porozumienie z zaprzyjaźnionem z tą grupą

stronnictw?em posłów postępowych. Panu Stapiń

skiemu polecono wnieść w Izbie posłów zapyta

nie co do pieniędzy z kasy rządowej, przezna

czonych na gazety i na koszta wyborów.

Wiedeń. (Tel. pryw.) O ile słychać pos. Sta

piński trwa przy zamiarze wystąpienia

z Koła polskiego.

Z jego zwolenników po

głowie W róbel i Śmiłowski do secesyi zapewne

się nie przyłączą, objęłaby ona więc łącznie

z pos. Stapińskim sześć osób,

Konferencya min. Długosza zhr. Stiirgkhism.

Wiedeń. (Tel. pryw .) Według doniesienia N.

fr. Presse minister dla Galicyi Długosz przyby

wszy wczoraj rano do Wiednia, zjawił się o go

dzinie 11 rano w parlamencie i odbył półgodzin

ną konferencyę z prezydentem

ministrów hr.

Sturgkhiem .

Jak słychać zdał minister Długosz

prezydentowi ministrów sprawę o wypadkach na

posiedzeniu Rhdy naczelnej stronnictwa ludowe

go w Rzeszowie i o stanie rokowań o reformę

wyborczą we Lwowie.

W pierwszej sprawie, jak przypuszczają, wska

zał p. Długosz na to, że rewelacye jego były

jedynie potwierdzeniem zarzutów, podniesionych

przeciw p. Stapińskiemu przez Radcę dworu Kę

dziora i, ?że sytuacya na zgromadzeniu zmusiła

p. Długosza do wystąpienia z rezerwy w intere

sie rządu i parlamentu.

Według przypuszczeń N.fr. Presse nie poru

szano na tej konfereneyi między prezydentem

ministrów a ministrem Długoszem kwestyi czy

ten ostatni wyciągnie z wypadków rzeszow?skich

osobiste konsekwcncye.

Według relacyi N. fr.

Presse wyraził się minister Długosz przed kon

ferencyą z hr. Stiirgkhiem w następujący sposób

o zajściach w polskiem stronnictwie ludowem :

,,Sytuacya, jaką zastałem w? Rzeszowie była tego

rodzaju, że zaistniało niebezpieczeństwo, iż ten

dcncye niekorzystne, jakie* się w ostatnim czasie

pojawiły, doznają tam aprobaty. Skutkiem nie

pi-awdziwych sprawozdań rozszerzany?ch ze stro

ny wrogo dla mnie usposobionej, byłem zmu

szony do udzielenia pewnych wyjaśnień, po

twierdzających wywody poprzedników, którzy

mieli naszych zwolenników poinformować o tero

co się działo w parlamencie i w kraju. Sprowo

kowano mnie do tych wyjaśnień gwałtow?nym

atakami. W postępowaniu mojem powodow?ałen

się względem na interes kraju, honor Koła poi

skiego i stroimictwa do którego należę, a w?re

szcic na parlament, którego pracy przeciwnie;

moi znów zagrażają".

Zafarg drukarski.

Pras:a. (B. kor.) Skutkiem dalszego opon

biernego zccerów dzienniki niemieckie, w?yc!ie

dzące w? Pradze, wy?jdą dzisiaj rano vv zumiej

szonej formie.

Dzienniki czeskie wydają jedci

wspólny dziennik.

Wprowadzenie ks. Wietia do Albanii.

Frankfurt (Tel. pryw .) Frankf. ZUj donos,

żc iastalacya księcia Wieda na księcia Alban

w myśl zarządzenia mocarstw odbędzie się 1

stycznia, Księciu towarzyszyć będzie do Durazz

eskadra międzynarodowa, złożona głów?nie z wo

jennych okrętów austro-węgierskich i w?łoskie!

Oświadczenie misi. Długosza.

Wiedeń. (B. k .) Minister Długosz oświadczy

wofccc jednego z redaktorów Polnische Kores

pondcnz co następuje:

Muszę przedewszystkiem podnieść, że posła Sta

pińskiego uw?ażałem przez wiele lat za człowiek

poświęcającego szczerze i z zaparciem się usług

swe dobru włościaństwa polskiego. To przekona

nie spowodowało mnie do wstąpienia do polskie

go stronnictwa ludowego, aby wraz z posłen

Stapitiskim służyć ty?m samym ideom i celom po

lity?cznym. W tem też przekonaniu poniosłen

wielkie ofiary materyalne, będąc zdania, że po

seł Stapiński otrzymane odemnie sumy obracr

wy?łącznie na cele stronnictw?a.

Jednakże pose

Stapiński gorzko zawiódł moją dobrą wiarę. Mo

ja gotow?ość do ofiar stała się niestety dla posła

Stapińskiego tylko zachętą do w?ystępo?wania w o

bec mnie przy każdej sposobności z now?emi żą

daniami. Wreszcie poseł Stapiński, a nastąpiło to

przed niedawny?m czasem , zrzuci! m askę i odsło

nił prawdziwe moty?wa swego postępowania. Kie

dy przedstawiłem posłowi Stapińskiemu, że nie

potrzebnie wyrzucił tyle pieniędzy ńa założenie

w Krakow’ie dziennika Gazeta Powszechna, otrzy

małem od niego następującą odpowiedź: — Nie

żałuj pan tych pieniędzy. Gdybym nie był zało

żył Gazety Powszechnej, nie byłbym mógł cć

ówczesnego ministra skarbu Bilińskiego otrzymać

dwóch milionów na ratow?anie Banku parcelacyj

nego, ani też późniejszych koncesy?j Banku ludo

w?ego, które sprzedałem za 200.000 K. - To mi

otwarło oczy, poznałem, z kim mam do czynie

nia. Zacząłem dokładniej obserwować p. Stapiń

skiego, aby się przekonać, czy używa wyłącznie

na cele pa rtyjne w?ielkich pieniędzy?, pły?nących

na jego ręce. Zadałem sobie także trud zbadania,

czy pos. Stapiński oprócz pieniędzy, otrzym anych

odemnie, rozporządza także innemi źródłami pie

niężnemu Wyniki, do których doszedłem, w?pły

nęły na moją decyzyę, aby nakłonić posła Sta

pińskiego, żeby w interesie partyi ludowej, po

w?agi Koła polskiego i czystości życia publiczne

go, zrezygnował z roli przywódcy?.

Chciałem to przeprowadzić, oszczędzając posła

Stapińskiego i bez krzyku.

Starałem się wytłó

maczyć posłow?i Stapińskiem u, że by?łoby przy

kazaniem rozsądku i taktu politycznego, aby

sam zażądał wyboru komisyi śledczej, któraby

zbadała wszystkie podniesione przeciw niemu pu

bliczne zarzuty i dała mu pewnego rodzaju za

dośćuczynienie. Wezwałem także posła Stapiń

skiego, aby do czasu ogłoszenia wyroku przez

komisj-ę śledczą złożył godność wiceprezesa Koła

i prezesa polskiej partyi ludowej. Do tej prośby

m ojej przyłączyli się najlepsi przyjaciele posła

Stapińskiego posłowie Bojko i Średniawski. Pan

Stapiński nie zastosował się do powyższej rady,

lecz przeciwnie, gdy władze administracyjne uj

rzały? się zniewolone poddać ściślejszej kontroli

działalność ,,Canadian Pacific",

czem zapew?ne

p, Stapińskiemu pokrzyżow?ały plany jego intere

sów, starał się on sprawiać rządowi wszelkiego

rodzaju trudności, a to w ten sposób, że na ple

narnem

zgromadzeniu posłów partyi ludowej

w parlamencie i w Sejmie, odbytem w Krakowie

w sierpniu b. r.,

w?ystąpił bez żadnego powodu

za tem, aby stronnictwo przeszło w opozycyę

wobec rządu centralnego i namiestnika. Udało

mi się pokrzyżować te plany posła Stapińskiego

i zmusić go, aby przyjechał do Lwowa idał na

miestnikowi Korytowskiemu wyjaśnienie z powo

du rozpoczęcia przeciw niemu kampanii.

Klęska polityczna nie zdołała jednakże na czas

opamiętać posła Stapińskiego. Prowadził on da

lej szkodliwą działalność, bo nawet chciał frak

cyę swą skłonić do wystąpienia z Koła polskie

go, co ze w?zględu na zbliżające się podówczas

wybory dełegacyjne, byłoby Kołu sprawiło po

ważne trudności polityczne. Także i ten plan się

nie udał. Partya poznała już prawdziwe cele po

sła Stapińskiego i na znak nieufności odrzuciłr

wybór jego do Delegacyj, którego sobie pose

Stapiński wy?raźnie życzył. D opiero po tcm zaj

ściu zrezygnował pos. Stapiński z godności wi

ceprezesa Koła polskiego i przewodniczącego poi

skiego stronnictwa ludow?ego w? parlamencie. T(

rezygnacj?ę, zgłoszoną ustnie, cofnął poseł Sta

piński zaraz dnia następnego. \Vó?vvezas na pod

staw?ie udowodnionych kompromitujących faktó\

zmuszony został poseł Stapiński do wniesieni,

pisemnej rezygnacyi, która, jak wiadomo, został:

przyjętą.

Wydawało się, że poseł Stapiński pogodzi si

z nieuniknionymi faktami, gdyż za pośrednictwen

pos. Bojki zaofiarował mi sprzedaż swego ty?go

duika i udziału w wydawnictwie dziennika w Kra

kowie. Na prośbę kolegów partyjnych pos. Sta

pińskiego i aby uniknąć wszelkiego dalszego za

osłrzania konfliktu, poleciłem przez członka Izb

panów Zgórskiego podać mu do wiadomości, ż

byłbym gotów akceptow?ać jego propozycyę, je

?żeli zapewni, że nie założy żadnego noweg

przedsiębiorstwa dziennikarskiego i nie będzi

występował agresyw?nie. Jednakże pos. Stapińsk

zdaje się pod wpływem otrzymanej w między

* czasie złej rady? ze strony trzeciej, wahał si

f przyjąć moje warunki i rozpoczął natychmias

kampanię przeciw m nie i posłom polskiego stroi

nictw a ludow?ego, którzy potępiali jego czy?ny.

Wówczas ustały w?szystkie względy na posi

Stapińskiego. Frakcya parlamentarna polskieg

stronnictw?a ludow?ego opublikow/ała znany lii

otw?arty do wyborc,ów w raz z koinpromitującen

rewelaeyami o pośle Stapińskim, a ja na zgi?(

madzeniu Rady naczelnej w Rzeszowie potwie

dziłem podniesione przeciw niem u druzgocą(

fakty, ponieważ byłem zdecydowany uw?oln

państw?o, kraj, parlament i Koło polskie od z;

truwającej życie publiczne działalności pos. St

pińskiego; spodziewam się też, że wszyscy uczc

w?i ludzie znajdą się po mojej stronie",

5 Nowa rewolucya w południowej Ameryce,

O Gnja(iuil (Eąuador) ,(Tel. pryw.) Powstań(

pobili w?ojsko rządowe i zdobyli miasto Esm

J- ra!da. Obie strony poniosły wielkie straty.

W Delegacyach.

j Wiedeń. (B. kor.) W Delegacyi austryac

kiej po del. Leuthnerze przemawiał del. Schw?eń

ger, który domagał się udogodnień dla rolników

przy wypełnianiu obowiązków służby wojsko*

i wej’

Del. K o r o s e c oświadczył, że południowi Sło

wianie, którzy mimo dążeń tryalistyczńych pra

gną jedności państwowej, widzą obok dynastyi

w armii najsilniejszą podstawę tej jedności, da

lej w?ystępował za wstrzymaniem dalszych zbro

jeń.

Del. Loudzin oświadcza, że podatek krwi

cięży zwłaszcza na najuboższych warstwach lu,—

dności,

chłopach i robotnikach. Ten

ciężar,

zwłaszcza w ostatnim roku najsilniej odczuto.

Mimo tego w?iększość deleg3cyi jest gotową u

chwalić zarządowi wojskowemu co jest potrzeb*

nem do należytego wyposażenia armii. Koło pol

skie uw?aża wyposażenie siły zbrojnej monarchii

zawsze jako jedno z najważniejszych sw?ych za

dań i stanowisko to w wielu swych oświadczę

niach zadokumentowało. Naród polski w Austryi

z wyjątkiem Polaków? na Śląsku, pod każdym

w zględem mogą się swobodnie rozwijać. Dlatego

reprezentantom narodu tego w?iele na tein zale

ży, by utrzymać Austryę na stanowisku mocar

stwowem.

Zarząd armii powinien jednak szereg życzeń

ludności w miarę możności wypełnić i przez to

wielkie ciężary uczynić lżejszemi do zniesienia,

I tak wytyka mó?wca, że termin wiosenny głów

nego asenterunku w wielu wypadkach okazuje

s’ę niekorzystnym.

Robotnicy muszą z dalekich

stron na miejsce asenterunku przybywać, prze

ryw?ając sw?e zatrudnienie, Nadto wielu, którzy

bawią w celach zarobkowych za granicą, musi

powracać. Należy powitać z zadowoleniem, że

zarząd wojskowy uważa emigracj?ę w? niektórych

krajach koronnych za uzasadnioną stosunkami

gospodarczymi i tym popisowym, którzy prze

bywają za Oceanem,, przyznaje daleko idące udo

godnienia.

Jednakże zdziwić musi, że minister

stw o w?ojny ?uważa za odpowiednie stawianie się

w drodze delegacyjnej. Mó?wca wdzięcznym jest

ministrowi wojny za to, że oświadczył, iż roz

w?aży sprawę przełożenia na miesiące zimowe

ćwiczeń dia robotników sezonowych. Udogodnie

nia nowej ustawy wojskowej na korzyść jedy

naków? i utrzymujących rodziny, a zwłaszcza d!a

w łaścicieli posiadłości rolnej przyznaw ane są je

dnak tylko w bardzo rzadkich w?ypadkach, tak,

że te postanowienia przynoszą ludności bardzo

małe tylko korzyści. Pożądana jest w?ięc popra

wa w tym kierunku. Także traktow?anie nowj?ch

rekrutów nie zaw?sze jest bez zarzutu.

Trzeba

na to baczyć, by rekrutów kształcili taktowni

podoficerowie i oficero?wie, uw zględniając ich

specj?alne religijne i narodow e właściwości. W y

padki bezwzględności przy w?yćwiczeniu niestety

jeszcze dziś także się wj?darzają. B ezwzględne

utrzy?manie niemieckiego języka służbowego przy

pułkach słowiańskich utrudnia rekrutom pod wielu

względami służbę i zatruwa im życie.

Przew?i

dziane w regulaminie postanowienie, wedle któ

rego ma być specj?alnie zalecanem poszanowanie

uczuć narodowych, musi być powitane z zado

w?oleniem.

Mó?wca wręcza rezolucj?ę, w?zywającą minister

stw?o w?ojny, by żołnierzom , a mianowicie także

nowym rekrutom wyznania katolickiego, pozwa

lano w pierwszych miesiącach służby wojsko?wej

prywatnie w niedziele i święta chodzie w ran

nych godzinach do kościoła i przyjmować sakra

mentu i by w tym celu przynajmniej jedną go

dzinę irn przyznano.

Życzyć sobie należy, by

liczba uwalnianych po dwuletniej służbie została

zwiększoną. Należy też powitać z zadowoleniem

inicyatywę ministra w ojny u obu rządów, by przy

zmianie ustawy w?ojskow?ej także absolwenci szkół

rolniczych mogli k’orzystać z udogodnień § 20

ustawy wojskowej. Powiększyły się urlopy dla

brania udziału w żniwach w ostatnich trzech la

tach, aie leży w? interesie ludności rolniczej, by

urlopy te bardziej rozszerzono. Mówca w?ystępuje

dalej za w?iększem uwzględnianiem gmin przed

przedsiębiorcami pryw atnymi przy podwodach

] w?ojskow?ych : domaga się, by przy zakupyw aniu

koni uw zględniano.

Następnie omawiał postano

wienia ustawy kwaterunkow?ej z r. 1879, w yku

ły żując braki jej. Podnosi dalej, że rewersy aemo

j lacj?jne zwłaszcza dla ludności galicyjskiej, sta

nowią w?ielki ciężar. Minister w ojny zapowiedział

now?elę do ustaw?y o rejonach i mówca bj?łby za

* to bardzo wdzięcznym, gdyby miniBter wpłynął

na przyspieszenie toku obrad w tym kierunku

Bezwarunkowe odsuwanie niecertyfikatystów przy

przyjmowaniu personalu ze strony niektórych

władz jest w wielu wypadkach niesprawiedliwe

Bj?łoby w?skazanem, aby o ile można czynione

] wyjątki. W końcu oświadczył, że delegaci polscy

w oczekiwaniu, że życzeniom ludności wedle

możności uczynionem będzie zadość, głosować

będzie

budżetem

ministerstwa

w?ojny.

,’

Del. Nemec postawił dwie rezolucye. Pierw

p sza w?yraża życzenie, aby celem zapobieżenia

,f nadużyciom , zabroniono żołnierzom i oficerorr

noszenia broni poza służbą, zaś druga żąda zc

względu na droij?znę, aby żołnierzom od feldfebla

w dół podwj?ższono żołd przynajm niej o 10 ha

q lerzy dziennie, coby choć w części odpowiedział(

, ^ podwj?ższeuiu płac oficerów.

Następnie przemawiali jeszcze delegaci Biirn

^ reither, Kadlcak, Niedrist i Kramarz, poczem ob

rady przerwano.

Posiedzenie następne dzisiaj o godzinie 3 pc

południu.

’

W’ied eń . (B. kor.) W Delegacj?i węgierskie

a minister spraw zagranicznych hr. Berchtold w od

powiedzi na interpelacj?ę hr. Karolyi’ego co dc

ł’ w?spólnej Łlęcyi mocarstw, które podpisały trak

tat berlius!U, w sprawie równouprawnienia żydów

w Rumunii, oświadczył, że sprawa ta mogłabj

być tylko w? tym wypadku załatwioną, gdyby

;y wszystkie mocarstwa, które podpisały traktat

e- zgodnie postępowały. Minister nie sądzi jednak

by podobny zgodny krok mógł przyjść do sku

tku i jest zdania, że mimo w szelkich naszyci

sympatyj dla równouprawnienia religijnego, ni

mamy żadnego w tem interesu, aby w tej spra

wie wystąpić z inicj?atywą. Minister nic wie

żadnej bezpośredniej inicj?atyw?ie w tej mierze z

strony rządu angielskiego.

W tej sprawie rżąc

angielski do monarchii się nie zwracał i ministe

wątpi bardzo, by poruszenie tej sprawy w dro

dze międzynarodowej mogło przynieść ?żydon

korzj?ści, zwłaszcza, że rząd rumuński spra

w ę tę uw?aż a, jako wyłącznie spraw

wewnętrzną.

Odpowiedź ministra przyjęto znaczną większo

ścią do wiadomości.

Program prac delegacyj.

Wiedeń. (B. kor.) Pod przewodnictw em pre

zydenta ministrów hr. Stiirgkha i w obecnośc

wspólnych ministrów i prezj?denta Izby posłów

Dra Sylvestra odbyły się obrady przewodniczą

cych poszczególnych grup delegacyjnj?ch w ceh

ustalenia programu prac. Postanowiono posiedze

nia delegacj?jne odbywać w następnych duiacł

po posiedzeniach Izby poselskiej. Ustalenie dal

szego programu prac nastąpi po powrocie prezy

denta austryackiej Delegacyi Dra Leo, który ti

jutro przybędzie ze Lowa.

Nota angielska o wyspach Egiejskich.

Losdya. (B, kor.) Biuro Reutera dowiaduje

się, że nota cyrkularna angielska w sprawie Al

banii i wysp Egiejskich została w?ręczoną w so

botę mocarstw/om.

Grey nie miał zamiaru poru

szania nowych kw/estj?j, lecz chce poczynić kon

kretne propozycj?e, zm ierzające do bezstronnego

i szybkiego załatwienia nierozstrzygniętych je

szcze spraw?. Nota dotyczy Epiru i terminu, w któ

rym Grecy mają opuścić obszar przypadający

Albanii, sprawy wysp Egiejskich, zajętych przez

Greków i sprawy wysp Egiejskich zajętych przez

Włochów.

Za koneesye, jakie Grecya poczj?niła w spra

wie Epiru powinna otrzymać odszkodo

wan,ie w formie wj?spEgiejskich z wy

jątkiem Imbros i Tenedos. W yspy Eg:ejskie oku

pow?ane przez Włochów mają otrzymać pewną

autonomię pod zwierzchnością suł

tana. Demarkacya linii granicznej albańsko-gte

ckiej ma być pozostawioną komisyi międzynaro

dow?ej. Opróżnienie przez wojska greckie obsza

rów przyznanych Albanii, przewidziane początko

w?o na dzień 31 grudnia, ma nastąpić w poło

wie stycznia, ponieważ prace komisyi nie

będą prędzej ukończone.

Paryż. (B. ker.) Na zapytanie ambasapora an

gielskiego ośw?iadczył rząd francuski, że p rzy

łącza się do propozycj?i angielskie;

w sprawie Albanii i wysp Egiejskich. Ambasa

dor francuski w Berlinie otrzymał polecenie, aby

zawiadomił rząd niemiecki o tej decyzyi rządu

francuskiego.

Przypuszczają, że i rosyjski am

basador w Berlinie otrzyma podobne poleceni«

od swego rządu.

Ostatnie chwile kardynała Rampoili.

Ilzym . (Tel. pryw.) O ostatnich chwilach kar

dynała Rampoili donoszą: Wczoraj rano czuł sk

kardynał nieco osłabionym, tak, że wbrew zwy

czajowi nie mógł odprawić mszy św?. i pozosta

w łóżku.

W południe pracował, lecz powtórni(

doznał ataku osłabienia i musiał się położj?ć

Przywołany lekarz domowy prof. Batistini ju

w lecie przestrzegał 79-letniego kardynała prze:

przeciążeniem pracą, stwierdziw szy u niego angi

napectori, jednak kardynał rad jego nie słucha!

Pod wieczór kardynał mimo próśb sekretarz

Monsgt?. Rocchi, który chciał przy nim przez no

pozostać, odprawił wszystkich domowników. Słu

żący jednak pozostał w przedpokoju i usłyszą

w nocy rzężenie na to wszedł i znalazł kardy

nała w bardzo złym stanie. Przywołany szybk

prałat udzielił kardynałowi absolucyi in articul

inortis, lekarz zaś nie zastał już kardynała prz

życiu. Zmarł on o godzinie 12 10 w nocy.

Natychmiast zawiadomiono o śmierci Watykai

Ponieważ Ojciec św. już spał zawiadomiono g

o śmierci kardynała dopiero rano.

Po zgonie kardynała Rampoili.

Paryż. (Tel. pryw.) We wszystkich kolac

konserwatywnj?ch katolickich wyw ołała wiadc

mość o śmierci kardynała Rampoili najgłębsz

żal. W szystkie osobistości, które w ostatnich lr

tach pracowały nad stw orzeniem modus vivenc

między W atykanem a Francyą i w tym cel

przybywały do Rzymu, zawsze znajdowały goi

liwe poparcie ze strony kardynała Rampoll

Obecnie, jak słychać, niema kandydata, któryb

go mógł godnie zastąpić.

Wieczór Kiasyzzny.

W teatrze krakowskim odbj?ł się wczoraj X

Wieczór klasyczny akademickiego koła artysty

cznego miłośników dram atu klasycznego. Wystć

wiono tragedj?ę Sofoklesa Elektra w przekładz

Kazimierza M orawskiego, której Czas poświęć

wtorkowy fejleton prof. T. Siuki. Prolog, piór

tłómacza, wygłosił p. Reklewski. W przedstawić

niu brały udział p. Stanisława Wysocka, artystk

teatru polskiego w Warszawie i p. Romana Szpal

artystka teatru krakowskiego. Zapewnienie prze

/ Koło akademickie udziału najznakomitszej dz

7 tragiczki polskiej w przedstawieniu Elektry Sc

/ foklesa, uświetniło wieczór i wzniosło do wysc

, kie] skali jego poziom artystyczny. P . Wysock.

tak zaszczytnie znana krakowskiej publiczność

dała w niej kreacyę pierwszorzędną - przyjęt

a przez publiczność owacyjnymi oklaskami. Róv

e nież p. Szpak w rolę Chrysothamis w?niosła wa

lory prawdziwie artystyczne, subtelnie ujmując

3 nastrój kontrastowy. Cfcórj? wykonane przez pa

nie kształcące się w gimnastyce rytmicznej sy

i stemu Dalcroz’a pod kierunkiem prof. Czerbaka,

r dopełniły starannej inscenizacyi przedstawienia.

Reżyseryę spraw ow ał p. Stanisławski. Publiczność,

i która wypełniła teatr do ostatniego miejsca pod

korzystnem wrażeniem opuszczała teatr, dzięku—

S jąc w?ykonawcom oklaskami.

(kr)

KRONIKA

Kraków, czwartek dn. 18 grudnia.

Dziś:

Kalendarzyk kościelny: Oczekiwanie N. P. M

Grac.

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód s’ońca o Rę

dzinie 7 36, zachód o godzinie 3?37, długośó dnia go

dzi n 8?01,

Teatr miejski: »Elektra*.

Odczyty: ,O od?żywianiu i ubieraniu się na wyciecz

kach narciarskich° o godzinie 7 wieczór w Tow. ts

chnicznem.

,R uch falowy w materyi i eterze* prof. Jan Pisi«w

ski o godzinie, 6 wieczór w auli 1 szkoły realnaj.

W alne zgrom adzenie Towarzy?stwa slow!ańiki«»o

0 godz. 6 wieczór w sali gimnazyum przy ul. Krup*i

czej L. 2.

Nabo?żeństwo snchedniowe w niedzielę

dnia 21 b. m. o godzinie 8 rano, staraniem Avey

brac,twa Miłosierdzia i lianku Pobożnego odbędzie się

w kościele św. Barbary nabożeństwo suchedniowe

z wystawieniem Najśw. Sakramentu i stosownem ka

zaniem.

Z Akademii Umiejętności. Dai* i g/udni*

odbyło się pcs’edzenie Wydziału matem.-przyrodni

ezego. Czł. M. P . Rudzki przemawiał w sprawie p ro

jektowanej ekspedycj?i astronomicznej, która ma do

konać spostrzeżeń w dn. 21 sierpnia 1914 r. przy

sposobności całkowitego zaćmienia słońca. P as c ał

kowitego ,zaćmienia przechodzi przez wschodnie dziel

nice daw nej Rzeczypospolitej. Ekspedycya polska doj

dzie prawdopodobnie do skutku pod auspicyami Ak.

Um. w Krakowie i pod kieiunkiem prof. Rudzkiego.

NsstępDio czł. Wł. Szajnocha przedstawił pracę p. K.

Wójcika p. t.

,Jura Kruhela Wielkiego pod Przemy

ślem. Część II° ; c?zł. J. Nusbaum Hilarowicz nadesłał

cztery prace z dziedziny zoologii: p. Z. Kopystyń*

skiej, p. I. Pogonowskiej, swoją własną p. t. ,Dalzze

badania nad anatomią i histologią ryb głębinowych

z wypraw księcia Monaco, Alberta l°, oraz czwartą,

w ykonaną w spólnie z p. M Osnerem,

W dalszym

ciągu czł. H . Hoyer przedstawił pracę p. H. Wielo

wieyskiego z zakres?u zoologii, ?zawierającą r eza ltat y

spostrze?żeń, dokonanych w Jsstytueie oceanografi

cznym w Monaco; c:ł. S. Zaremba mówił o rozpra

wie p, A. Rosenblatta z dziedziny analizy matema

tycznej ; czł.

.1. Morozowicz przedstawił pracę p. Z.

Rozena p. t . ,O pi!olicie z Miękini°. W końcu sekre

tarz zawiadomił o dwóch posiedzeniach komisyi bi

storyi nauk mat.-pr?yr., odbytych ostatDismi czasy.

Budow?a kolektora prawobrzeżnego.

W dniu 30 grudnia b. r. i ewentualnie w dniach na

stępnych odbędzie się ped przewodnictwem *taroaty

Adolfa Strańskiego, komisj?a obchodowa w raz z roz

prawą wywłaszczeniową z powodu projektowanej bu

dowy prawobrzeżnego kolektora w gminie Podgórze

1 w daw nych gminach I,udwiaów i Dębniki, stano

wiących obecnie dzielnice IX i XI miasta Krakowa.

Komisya ta zbitrze się w dniu 30 grudnia 1913 r. e

godzinie 9 rano w biurze ekspozytury dyrekcyi bu

dowy dróg wodnych przy ul. Basztowej. Do 29 gru

dnia b. r. w biurze tutejszego budownictwa miejskie

go oddział B. (gaisch magistratu ul. Poselska 10, tli

piętro), będzie można przeglądać odnośne projekty i

t plaoy w?raz z wykazami wywł?sszczeniowymi i wnosić

5 zsrzuty, lub uwagi tak co do projektu jak i co do

zamierzonego wywłaszczenia gruntów.

1 - Szajka włamywaczy. Aresztowanego pod

zarzutem ograbienia z 5 000 koron kasy ogniotrwałej

w Zatorze, G óreckiego, odstawiono wczoraj z Pod

górza do sądu w Myślenicach, gdzie tandarm erya wy

1 kryła liczną szajkę włamywaczy, do której Górecki

C należał.

Mianowania. Cesarz nadał komendantowi XIII.

ł korpusu armii w Zagrzebiu bar. Rhemerowi godność

tajnego radcy.

o Handel międzynarodowy, jako wskaźnik kon

junktur gospodarczych.

Literatura bieżąca ekonomiczna zajmuje się wciąż

o kwesty ą, czy koniunktury przemysłowo-handlowe de

szły już do maksimum i czy nie rozpoczyna się już

okres depresyi.

Jedną zo znamiennych oznak zbliżającego się lub

^ trwającego przesilenia łub depresyi, bywa osłabienie

handlu zewnętrznego państw, nadających ton gospo

darstwu wszechświatowemu. Jeżeli porównać pod tym

,? względem lata 1907 i 1908 otrzymamy następujące

,- rezultaty :

Państw a

Wywóz

Przywóz

1907 1908 1907 1908

W. Brytanii w mi]. L

426

377

554 513

’ Stany Zjednocz, w mil.

Y dcl.

1354 1835 1434 1194

Niemcy w mil. mk.

7667 6394 8749 6846

Francya w mil. fr.

5641 5054 6223 5596

Z tablicy powyższej widzimy, iż rok 1908, będący

rokiem depresyi, w ykazał znaczne zmniejszenie obro

tów band!u zewnętrznego.

(J Porów nawszy zaś pod tym względem 8 pierwszych

j. miesięcy lat 1912 i 1913 otrzymujemy następujące re

i_ zultaty:

Państw a

Wywóz

Przyw?óz

1912 1913 1912 1913

?a Wielka Brytania

396.8 421,0 311,1 348,3

;. Stany Zjednoczone

247,5 241,0 190,0 310,3

q Niemcy

346.7 349,2 276,8 322,2

s, Francya

217,9 222,8 170,9 178,3

Jak widzimy z powyższego, wszystkie państwa

iś o wszechświatowej ekspansj?i gospodarczej w r. 1913

)? zwiększyły znacznie swój bandel zewnętrzny w pa

)" równaniu z rokiem 1912. Jeśłi zatem jednym ze w aka

t, żaików zbliżającego się przesilenia jest zmniejszenia

i, się obrotów bandlu zewnętrznego, to wskaźnika tego

;ą przynajmniej w pierwszych 8 miesiącach bieżącego

/- roku w zupełności brak.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction