Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 427 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

JE .75.

Krayw 30 J!arca - \ttteto.

D z ie n nik wychodzi co dzień rano wyjąwszy poniedziałki i dni następnjące po

świętach.

D o d a t e k miesięczny, w.ych* Jzi z ostatnim dniem każdego miesiąca.

i’ "j,fi

na Dzif"

«Czas" »

ta.

s’ot

rocznie . . .

półrocznie .

kT; ilnie.

ł :sijO’U-=

P t ACUpio.ta uu s/nivuu.c

to Krakowie’ /-H’

-."

r o c z n i e ....................................... z ł r . 26

p ó ł r o c z n i e .............................

k w a r t a l n i e ..................................

Na sam »Dodatek" prenumerować niemożna

.ńftwie Au stry ackiem (poczta)

m e .................................. s ł r . 20

ie ...... B 10

’i"

_, n

__.

Jem "

w Państwie Austryackiem (pocztą)

r o o z n i o .............................. z ł r . 3 0

półrocznie .......

»15

k w a r t a l n i e .............................

iio k 1856,

TrujgBhyą sie do umieszczania w Inseratach:

DR«fcnr irurrin(iwfCVTA nnvn?fln?MTi

Od Redakcyi.

Z numerem dzisiejszym pp. Abonenci dziennika

Czas z Dodatkiem, odbiory zeszyt

m arcowy Dodatku miesięcznego,

zawierający następujące przedmioty:

I. Ćhłopicki w Hiszpanii, ustęp z ręko

pisom Romana hr. Załuskiego (C zęść

druga).

II. Statystyka ikongres statystyczny,przez

Henryka h r. Wodzickiego.

III. Próby machin rolniczych na wystawie

paryzkiej z r. 1855, przez Edwarda

Winiewicza.

IV . Dwanaście listów hetmana Mazepy

(z facsimile jego podpisu).

V. 0 Paryżu i FrancyiV r. 1856, (ar

tykuł I.) przez Michała Lubińskiego.

V I Poezye: Rzeź Gackóny, Odyssei pieśń

X X II, ptLtkinńLucyanaSie

mieńskieyo (dokończenie).

—

Ostatnia pieśń pierwszej części

poematu Dantego ,,La Com

media* pod tytułem: ,,Piekło* ,

przekład ,X . Zygmunta Go

liana.

VII. Powieść Krakowska (Część pierwsza),

prz e z Aleksandra Szukiewicza.

V III. Szczęście Milionera, szkic humorysty

czny (z francuzkiego).

IX . Przegląd piśmiennictwa, przez Lucya

na Siem ieńskieyo.

X. Konferencye paryzkie, przez Maury

cego Manna.

XI. Kronika: z Krakowa—koresponden

cye: zeLwowa

z Drezna

(

zBerlina

zParyża^zLon-1

dynu-zRzymu

zWar

szawy.

Trzy zeszyty Dodatku miesię

czneg’o:styczniowy, lutowy i marcowy

stanowią tom pierwszy. W końcu zeszytu

marcowego dołącza się tytuł tomowy i o

gólny spis przedmiotów.

Zeszyt następny rozpoczynający" tom

drugi, wyjdzie dnia 30go kwietnia, zawsze

w objętości zapowiedzianej przy ogłoszeniu,

to jest od 12 do 15 arkuszy druku.

- ;,j

Ekspedycya zeszytu marcowego

Dodatku miesięcznego dla pp. prenumera

torów zamiejscowych z powodu niedzieli

i uroczystego święta nazajutrz, odkłada się

az do przyszłego numeru dziennika, to

jest do środy.

Kraków 29 marca.

Już to przyznać trzeba, że jeżeli do

t^d traktat pokoju jeszcze niepodpisany, to

nie dziennika lndependance w tem wina.

Czyni on zaprawdę co może, a jeżeli nie

,;zjada łyżek i nożów* jak kuglarz Kra

sickiego, to przynajmaićj radzi, ułatwia, roz

strzyga, zaspokaja , a w krytycznych chwi

lach przywołuje na pomoc tak zwane ^ka

ęzki ^polityczne* zawsze na korzyść pokoju.

Spodziewać ,sięianoże;od giełdzistów nagro

dy, za udział jaki brać sobie życzy w u

kładach pokojowych i w utrzymaniu papie

rów na dobrej stopie.

,Dziennik ,ten rzadkiej odwagi ducha po

koju nie cofa się przed niczem. U niego tylko

,,dzisiaj*.na myśli

o ,jutro * niedba wcale

prawdziwy dziennik.

Na początku tego miesiąca odebrał de

peszę, że traktat podpisany już był Igo

marea. Pokazało się że tak nie było — mniej

sza o to, protokół był podpisany -zawsze

więc coś było podpisane,, zawsze powtórzyły

depeszę dzienniki, papiery poszły w górę,

zysk oczywisty.

W końcu miesiąca nowy kłopot. Prace

konferencyj przeciągająsię,^podpisanie traktatu

się opóźnia, publiczność która się ogłoszenia

jego wraz ze świętami Wielkanocnemi spo

dziewała, zawiedziona w swych nadziejach,

giełda się chwiac zaczyna.... Trzeba więc

nowego sposobu. W o ła przeto, a chociaż nie

,,krzyczy jak czajka* przylatuje bajka. Ja

koż we wczorajszym numerze z 26go czy

taliśmy depeszę ,,że Monitor z 25go za

powiada powrót wojska z Krymu jako pra

wdopodobny i bliski.*

Oczywiście znów z tego

wypada, że jeżeli traktat jeszcze nie pod

pisany, to już tak jak żeby nim był, bo

inaczej dziennik urzędow’y nie mógłby za

powiadać powrotu wojska z Krymu.

*Lapiq,

się też niektóre dzienniki na rzucony wędkę,

Tru**ują sie do nmieszczama w Inseratach:

O ««Oä ZE m A, ODEZWY, tfWIAÖÖM!BSlA, DONIESIENIA wszelkiego rodzaja, ty

^ ^ p ł » 0 *’f pż^eniysłn J hindla , rolnictwa, sprzedaży, kupna, dzierżaw itp, za

’d wiersza drobnego za Jednsrazowe nmieszczenio po i kr,, za następne po 2 k

Do każdego Inserat« ziłąeiono byó’w!ino110kr. na opłatę stęplo”wą zakaż

dorazowe nnlieszczenie.

Li%ty * pieniędzmi pranftmeraoyjnemi I inseratowemi przesyłane być winny

fr»n ko do Bióra Ezpedyóyt Cmasu.

L is ty reklamacyjne nleoplecię(owahe1nienlegają frankowaniu.

L is ty niefrankowane nieprzyjmnją się.

K s * Numer pojedynczy dziennika kosztuje 5 kr.

powtarzają depeszę: a giełdalicfcy znów

jeden dzień1piękny więcej...

Ale jeden dzień tylko. Nadchodzi Moni

tor z 25go. Ani wzmianki o powrocie wojsk

z Krymu; przeciwnie, czytamy w nim notę

wymierzoną przeciw Timesowi która dowo

dzi, że wojsku francuskiemu na niczem ńie

zbywa. To też lndependance ani chwili się

nie waha. W dzisiejszym numerze oświad

cza , że korespondent który jej przesłał de

peszę ,,źle przeczytał.*

Co? i gdzie? czy

notę Monitora? Mniejsza o to — Cel do

pięty— to jest cel jaki ma głównie Indepen

dance w wydawnictwie swego rozpowszech

nionego pisma.

Z tego też właśnie powodu’podńCsińiy to

nadużycie dziennikarskich kaczek. Nic dzi

wnego, i każdemu codziennemu pismu przy

trafić się m usi, że poda niekiedy błę’dną

wiadomość, ale niegodzi się czynić tego z za

mysłem , niegodzi się umyślnie publiczności

w błąd wprowadzać. Dziennik belgijski wy

biera zawsze porę, w której wytężona cie

kawość, lub oczekiwanie, najchętniej podaną

bajeczkę połyka. Na wytłómaczettie .podo

bnego postępowania niewystarcza wymówka,

^że ktoś źle przeczytał* — bo noty pisma u

rzędowego ,,dobrze czytać* wypada, je

żeli się chce używać wzięcia poważnego

dziennika, a ton stanowczy jakim przema

w ia lndependance, każe się domyślać, że do

takiego stanowiska rości sobie pretensyą.

Oprócz wiadomości i to niepewnej, że na

d. 25tym b. m . odbyło się trzynaste posie

dzenie konferencyj, nic więdej öle przynio

sły dzisiejsze dzienniki. W szysikie domysły

o których wzmiankowaliśmy wczoraj, powta

rzają się dzisiaj, żadnego nowego nie ma

my do dodania. W ina opóźnienia według le

Nord spada głównie na pełnomocników an

gielskich, a zwłaszcza na lorda Clarendona,

który jeszcze przed wyjazdem z A nglii miał

głośno oświadczyć, że rzeczy nie pójdą tak

łatw o na konferencyach jak się to dzienni

kom na kontynencie wydaje. Zawszfe jednak

utrzymuje się mniemanie, że pokój stanie

przed 31 b. m ., źe nie będzie potrzeba prze

dłużyć terminu zawieszenia broni.

Korespondencya Czasu.

Wiedeń 27 marca.

o5 Jeszcze pokój nie podpisany a ju ż w spekulacyach

nawet dyplomatycznych występują na scen§ nowe Pro*

jekta, których rozwinięcie dałoby nieochybnie pow ód do

rtOWĆ) i mo4enrtzleglejsząj wojny. Zbliżenie się R osyi

do Francyi, o 1którem mało kto wątpi, służy za pod

stawę tym projektom. Wiełu widzi w niem, przymie

rae ścisłe, zaczepne i odporne, któremu Francya po

święci sw e teraźniejsze przyjazne stosunki, nie tylko

z *Angłią, *le naw et’ inne. Następstwem tego przypusz

czenia byłoby odnowienie polityki zaborfczćj Napoleona I

’w Eüropi« i polityki zdobywczej Alfeks»ndra I w T u rcyi.

Jest t_o

_ przypwszczferhe, 1którego zdaniem mojem, prze

zorność i ńmiarkoWatile dwóch pakujących obecnie we

Ffafteyi i w Rbsyi, rfie Usprawiedliwia przynąjmniśj

w tćj tlfwiii. Intereskin raczej obu tych państw , j e st

ustalenie i przedłożenie :pokoju na korzyść rozwoju

iiahcRu, przem ysłu i instypćyj wewnętrznych. Na tąj

drodże ’-żbliżenle śię na!wet1Rosyi PapoWrót do Austryi

wżW iąźku z Frsnćyą posłużyłoby najsilniej do nadania

CAłemń stałemu lądowi ’Europy, tćj 6ólfdarnćj dążności

mo?alhąj1i polityćznej, którąj brak staw’iał j ą . od pól

wteku w vśmufnej konieczności trawienia swych żywo

tnych śitvw W’alkach o pódboje lub V Zapasach z re

wolucyą. Anglia shtoa korzystała z tych zaburzeń. Jćj

polityka stałaby ’się niewątpliwie taką jaką była za

Napołeóna l, lub w Ostatnich latach (ranowania L udwi

ka FilipaU gdyby pteytaferZe jćj z F rahcyą zastąpionem

zostało ^rżytńferzem Wyfąćznehi tej ostatm’ćj z Rosyą.

Ceśafz Napoleon III rozpatrzył się zapewne w tych za

daniach dPstatecZnie. ’W działaniu i w mowach swoich

pokazał on dotąd, że umiał być panem siebie i okoli

czności. SZedłrńie z a ’trft(łycyą, ani za namiętnością,

leez aa dobfże ObraćhoWaną potrzebą.

’W tąj chwili

zbier’a W P ary żu owoce tąj gltf)okićj i zrącznąj polity

ki. P rzyszłość wśkaZał sam w ostatnićj swąj mowie

nazywąjąc wąjnę obecrfą epizodem, i zapowiadąjąc, że

panowśhie jego ’We F rancyi1będzie nową erą dla cywi

łizacyi, dte postępu ’i dla śztuk pięknych.

P an Fot(h"RoWćh, Tttöry przybył tu z dbniesieniem

arZęddwem ’O ’ńto(fżwiiu Napoleona Eugeniusza miał za

szczyt znajdować Vię wcZOraj ńa obredzie u NN. Pań

stwa z zastępcą tyrtrczilśowym posła francuzkiego p.

de Setre.

’PoWiadąją, i e z powinszowaniem uda się

stąd do ’Pferyża Ban Kroacyi hrabia Jelaczycz.

Donoszą z Petersburga, Że hr. Nesselrode wyjedzie

do wód i że Zastąpionym ’zostafiie tymczasowo przez

księcia Gorcżakowa posła W Wiedniu.

Zebraniu biskupów w tutąjsząj stolicy, przewodni

czyć m* a:rcybiskup kardynał Rauscher.

Paryż 25 marca.

L, u Z apowiedziane ria dzisiąj ogłoszenie traktatu

pokójti, odrocZÓne’m zóstałó podług jednych do 27go

marca, podług drugich do 31 marca. Korespondent Ti

mesa prZypusZcza ńaWet podobieństwo przedłużenia

zawieśzenia b?oni, niespodziewąjąc się, aby mimo ca

łego pośpiechu z jakim pracuje komisya nad wygoto—

C2ĘŚĆ ŁlTEMCK.O-ARn O T e m .

PRZEGLĄD

usiłowań -rolniczo -przemysłowych.

(Ci%g dalszy.)

Najobszerniąjsze pośrednictwo Komitetu, którego po

żyteczność kilkoletnie j u ż stwierdziło doświadczenie,

stanowiły w roku upłynionym , tak jak i w latach da

wniejszych, sprzedaż i zakupno nasion gospodarskich

krajowych i zagranicznych wszelkiego rodzaju, miano,

wicie też roślin pastewnych, pieranićj jąk pąwo?ów

hanlowych.

Komisya z grona K omitetu, _delegowana do tej czyn

ności, miała na celu wpływać tak dobrocią zamawia

nych nasion, jako i niskością cen, na pożytek gospo

darstwa krajowego. Że celu swego z korzyścią dopię

ła, okaże w końcu zestawienie liczb wykazujących zna

czny postęp od lat upłynionych, stanowiących zarazem

dowód, że pośrednictwo w tej. mierze Komitetu oka

zuje się coraz pożądańszem . Żałow ać tylko przycho

dzi, iż nabywający w Komitecie _nasiona niemczą u

dzielać mu wiadomości, czy, i które z tych nasion na

leżycie powschodziły lub też zawio,dły, i z jakiego mniąj

więcej ’powodu.

Wiadomości takie byłyby dla Komi

tetu skazówką, z kim może wchodzić w stosunki pe

wne i dające niejaką rękojmię.

W r. 1853 rozprzedał Komitet 50 korcy nasion kra

jowej produkcyi za 1030 złr. m. k . ,

zagranicznych 5

korcy za 241 zlr. W r. 1854 59 korcy krajowych na

sion za 2585 złr., zagranicznych za 140 złr.; a w r.

1855: 85 korcy nasion krajowych zn 3368’a)r.,

granicznych za 733, złr. m. k .

Prócz tego sprowadził Komitet na żądanie i rachu

nek dwóch członków T owarzystw a 20 cent. guana i

13 cent. kw asu siarkowego, razem nawozów handlo

wych 169 zlr. m. k.

Nowych członków przybyło honorowych 6, korespon

dujących 9, czynnych21. Wystąpiło z T owarzystwa 17,

zmarło korespondujących 3, czynnych 4 , wykreślonych

zostało z Towarzystwa 7 , ogółem ubyło 31. Obecnie

liczy Towarzystw o członków honorowych 16, korespon

dujących 31, czynnych 244.

Biblioteka T owarzystwa zwiększyła się p. r. darami

w pismach czasowych: 5 w języku polskim, stanowią

cych 23 tomy, 1 w języku czeskim, 1 w kroackim,

4 w niemieckim, stanowiącemi 4 tomy. W dziełach i

broszurach przybyło w języku polskim 16 w 20 to

mach, w czeskim 2 w 4 tomach, w niemieckim 10

w 19 tom., w francuzkim 3 w 3 tom., razem 42dzieł

w 75 tomach. Rękopismów polskich przybyło 2 , rycina

, edna. Przez kupno z funduszów T ow arzystwa przybyło

w języku polskim 16 dziel w 23 tom.,

w niemieckim

32 w 41 tom. i jeden atias gospodarski. Powiększyła

się zatem biblioteka o 9 6 dzieł w 144 tomach.

Niektóre ze wspomnioaych dzieł Towarzystwu daro

wanych mają znaczuą wartość gospodarską, dla okaza

nia zatem należytą)’ w dzięczności za otrzymane dary

znajduję się w sprawozdaniu T owarzystwa umieszczo

nem w T ygodniku roln. krak. Nrze 7 i 8 szczegółowy

w ykaz darów i osób, od których były otrzymane.

Dokładny katalog kartkowy sporządzony przez ezłoa

ka Towarzystwa J. Jerzmanowskiego wykazuje w księ

gozbiorze Towarzystwa 566 dzieł w 944 tomach.

Pisma peryodyczne jak i biblioteka były codziennie

otwarte dla użytku członków Towarzystw a. W ciągu

roku wypożyczyło z niąj 33 członków 229 książek.

Zbiór modeli niepowiększył się niczem. Z biór pło

duw gospodarskich został wzbogacony przez członka

korespondującego Witalisa Grzybowskiego, przesłaniem

W’ielu próbek nasienia, marzanny farbierskiąj, jej korze

ni, . ca}ąj rośliny i sporządzonego z niej barwniku. W ła

dysław Bilski czynny członek To.w. przesłał próbkę je

dwabiu u niego wypielęgnowanego w r. 1853 w gu

bernii Radomskiej.

Dochody T ow arzystw a wynttsiły od 30go wrześ’nia

1854 r. do 31 grudnia 1855 r. 3804 złr. kr. 12 m.k .,

rozchód 3 1 8 2 , fundusz zatem pozostały w kasie wy

nosi 622 złr. i 11 kr. m. k. Ze składek zaległych u

niektórych członków z kilku lat, u innych z roku prze

szłego należy się Towarzystwu razem 757 złr. m . k.

Z pewnego źródła otrzymaliśmy wiadombść, iż cza

sopismo rolnicze Ziemianin, który w Poznaniu wycho

dził miesięcznie pod redakcyą Wolniewicza i w tym roku

wychodzić nieprzestanie. Wiadomość ta sprzeczna jest

z pożegnaniem się czasopisma tego, z czytelnikami sw e

m i, znąjdującem się w 18 jego tomie. Powtóre nie

wyszedł dotąd żaden zeszyt Ziemianina na rok bieżą

cy. Z tego powodu podąjemy, dla wyjaśnienia wiado

mości o dalszym losie tego czasopisma, w następują*

cem małem skróceniu, owo pożegnanie napisane przez

Redaktora Ziemianina.

Z końcem szóstego roku istnienia przestaję wydawać

Ziemianina, z prawdziwym żalem, ii pismo, które przez

pewien czas uzyskało wziętóść i zaletę użyteczności,

dluiąj utrzymać i nadal wydawać niezdołam. Jesttok o

ląj niezmienna nie tylko wszelkich pism pćryodycznych

naszy ch, ale prócz tego wszelkich przedsięwzięć pol

skich; jest to w drobiazgu, w ułamku ten shm brak

w ytrw ałości, nieodłączny od naszego_ charakteru, od na

szych nieszczęść i od naszych dziejów. K omużby się

smutno niezrobiło, gdy na świeży przykład i na nowy

objaw tej słabosci naszćj napotyka? Tem smutniej musi

być m nie, którego ożywiało przed niewielu laty tak go

rące przek on anie, i i nasze pokolenie rozwinie więcej

siły, więcej cnót, a mniej wad w życiu publicznem,

aniż’eli nasi dziadowie i ojcowie -

gdy z calą wiarą

zapatryw ałem się na następujące pokolenie, iż to prze

wyższy nas we wszelkiem udoskonaleniu się, iż tak

będzie przepełnione zapałem, życiem ’t siłą, że dosię

gnie kresu naszych życzeń i nadziei, i stanie się go

dnćm lepsząj przyszłości. Jakże gorzkim musi być z a

wód i wynikąjące ztąd Zwątpienie, gdy zamiast postę

pu widzimy cofnićnie, zamiast coraz silniejszego życia

coraz silniejszy upadek! Porównajmy nasze literackie

życie przed dziesięciu laty z teraźniejszem, ą przeko

namy się ó ptawdzie powyższych wniosków. Ó w czesna

młodzież, wchodząca w stan raęzkidojrzalszy, była tak

przepełniona zapałem , życiem i siłą, iż życie to objawiało

się we wszelkich zawodach jako światło rozlewające

się na cały hasz krąj. Prócz Gazety W. Ks. Poznańskie

go wychodziło 9 pism peryodycznych: 1. Przyjaciel lu

du, 2. Tygo(lnik literacki, 3. O rędownik, 4. Przewo

dnik rolniczo-przemysłowy, 5. Dziennik domowy, 6 . S zkół

ka niedzielna, 7. Archiwum teologiczne, później Gazeta

kościelna, 8my R ok, pismo kwartalne, 9. Pismo dla

nauczycieli I dla ludu polskiego. W szystkie te czaso

pisma były redagowane nąjwięcćj przez w spółpracowników

W. Ks. P oznańskiego, lub przynajmniej w obrębie pań

stwa pruskiego zamieszkałych; przez dobór artykułów

i dobrą redakcyą nabrały wziętości w całym kraju;

liczba prenumeratorów w W . Ks. Poznańskiem była tak

znaczna, iż pism i te jedynie przez samo Poznańskie

i Prusy zachodnie’ były utrzymywane.

W czasie tym samym tj. w okresie dziesiątka lat po

wstawały towarzystwa rolnicze, towarzystwo naukowej

pomocy, ochronki, bazar, kasyna, prelekcye publiczne

w Poznaniu i tp. Na wszystko znalazł się czas, współ

udział, energia.

W jakim zawodzie i w jakim kierunku objawia się

siła, ehergia, pra’cowitość teraźniejszej młodzi ży w s ę -

pującąj w stan m ężki, dojrzały, w życie czynne, pra

ktyczne, trudno dos(rzedz największemu pptymiscie. Po

dhiesićnie i ulepszenie rolnictwa je st najgłówniejszą pod

st aw a n a s z e e o ziemiańskiego, rolniczego społeczeństwa,

ztad wyrodziła się myśl założenia czasopisma rolmcze;

Dziwiłem i niejako śmicsznem może się zdawać

prawiedliwianie pism peryodycznych gospodarskich,

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu