Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 534 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

S* 551

Cena 10 hi.

Kraków, Piątek a2 Października 1915.

»iocznit LXViii.

WfdMil(i wleogopttt.

Przesilenie w Rosyi.

Kordon wojskowy, odcinający Rosyę od reszty

Europy, nie pozwala na bezpośrednie przenika

nie informacyj do mocarstw centralnych ; wiado

mości stam tąd przychodzą, w dość szczupłych

zresztą rozmiarach, przez filtr prasy neutralnej.

Obraz współczesnych rosyjskich stosunków, jaki

się stąd otrzymuje, jest zatem niezupełnie dokła

dny, ale w głównych rysach prawdziwy. Trzeba nad

to pamiętać, że prasa norweska, rumuńska i duń—

Bka, są raczej sympatycznie dla Rosyi nastrojo

ne, a tylko w prasie szwedzkiej odzywają się

głosy bardziej krytyczne. Pomimo to, wszystkie

sprawozdania godzą się pod tym względem, że

Rosya przeżywa ciężkie wewnętrzne przesilenie,

które może jeszcze bardzo długo potrwać, tak, że

niepodobna przewidzieć, jak się zakończy.

Źródłem i powodem przesilenia jest przede

wsiystkiem wojna, która tak dobitnie wykazała

nieudolność biurokracyi do rządzenia państwem

w momencie wielkiego ws tiząśnienia. To też pod

wpływem niepowodzeń wojennych, nastąpiła pró

ba przekształcenia gabinetu w duchu poddania

rządu ściślejszej kontroli parlam entarnej. Za zgo

dą, a zapewne n ażyczeiie cara Mikołaja, powo

łał Goreroykin szereg ministrów z poza kół wła

ściwej biurokraeyi, którzy mieli być niejako po

mostem pomiędzy monarchą, rządem i społe

czeństwem.

Tymczasem ogół, a raczej niezależna inteligen*

cya, ziemianie i bogate mieszczaństwo, inaczej

sobie wyobrażali zmianę systemu, sądząc, że nad

szedł już i dla Rcsyi czas rządów naprawdę kon

stytucyjnych. To też połowiczne ustępstwo, p o

legająca na dy D.isyi najbardziej reakcyjnie n a

strojonych ministrów, przyjęto z nieufnością i

niezadowoleniem, a blok parlam entarny, zło

żony zresztą z żywiołów woale nie sympatyzują

cych z rewolucyą, ułożył i ogłosił znany pro

gram, który zawierał także wyraźne votum nie

ufności dla prezesa gabinetu, jako głównego

przedstawiciela biurokratycznych tradycyj. Obok

tego zjazdy miejskie i ziemskie w ystąpiły z da

leko sięgającemi żądaniami, a ziemstwa prowin

cjo nalne uch waliły rezolucye, surowo potępiają

ce dotychczasowe rządy.

Objawy te zaniepokoiły w wysokim stopniu

dwór i koła wyższej biurokracyi, klórych egzy

stencya zależy od utrzymania i utrwalenia obe

cnego systemu. Rychło też udało się interesowa

nym przerazić cara widmem rewolucji i przeko

nać go, że każde dalsze ustępstw o ua rzecz »li

beralizmu" było krokiem naprzód do obalenia

tronu. Wygodnego argumentu dostarczyła przy

tem wojna, która w ym aga sprężystej i karnej

administracyi, silnej władzy i jednolitego kierun

ku. Przymioty te nie są właściwością parlam en

tarnych rządów i dlatego sfery wojskowe skwa

pliwie poparły ostrzeżenia, wychodzące z pe

tersburskiej biurokracyi.

Mikołaj II, jak zawsze chwiejny, trwożliwy

i podlegający wpływom otoczenia, nie zdecydo

wał się ua śrcdki radykalne, jak rozwiązanie

parlamentu, znk sienie koastytucy i t p., rozszerzył

jednak chętnie pc-licyjne pełnomocnictwa, polecił

s łutnić ,zuanymi sposobami agitacyę opozycyi,

i zmienił ministra spraw wewnętrznych. Zmiana

w tym wydziale rządu, ma w Rosyi głębsze zn a

czenie, niżeli dymiaya ministra spraw zagranicz

nych lub prezesa gabinetu. Ponieważ w pań

stwie par excellence biurokratycznern, głównemi

narzędziami rządu są policya i żaodarmerya,

podlegająca ministrowi spraw wewnętrznych,

więc też cały kieiu nek rządowej polityki zależy

przeważnie od niego i jego pomocników. On

również czuwa n«d bezpieczeństwem i spokojem

państwa i może wywierać najsilniejszy wpływ

na osobę m onarchy, z którym znt-gi się bezpo

średnio i bez kontroli.

Nic dziwnego, że Goremykin chcąc nadać swe

mu gabinetowi cechę na pół parlamentarną, po

zbył się przedewszystkiem reakcyjnego Makła*

kowa i powierzył tekę spraw wewnętrznych

Szczerbatowowi, który jako pochodzący z kół

ziemskich, z biurokracją nie był wcale związa

ny, a w Dumie liczył wielu przyjaciół wśród

głównych przywódców opozycyjnego bloku.

—

Sielanka ta konstytucyjna trwała jednak bardzo

krótko; skoro tylko car postanowił rząd wzmo

cnić i zbliżyć go na nowo do biurokracyi, pier

wszym jego zarządzeniem było usunięcie Szczer*

batowa i powołanie na jego miejsce arcyreak*

cyjnego Chwostowa, który cdrazu zamączył

swoje stanowisko szeregiem aresztowań, zwłasz

cza wśród młodzieży i robotników i rozwiąza

niem najbberalniejszych ziemstw.

W ten sposób powstał znowu rozdział p? mię

dzy rządem a parlamentem i społeczeństwem, a

ferment niezadowolenia szerzył się dalej we

wszystkich warstwach i wszystkich prowincyacb

olbrzymiego państwa, obejmując naw et bardzo

umiarkowane sfery mieszczaństwa obu stolic.

Dobitnym wyrazem tego nastroju były uzupeł

niające wybory do Rady państwa z Moskwy i

Petersburga, przy których dotychczasowych pra

wicowych przedstawicieli zastąpiono zdecydowa

nymi radykałami. Znacznie goręcej przyjęły no

wy zwrot koła robotnicze, które w czasie wojsy

wzmocniły nadzwyczajnie swoje stanowisko.

—

Robotnicy bowiem w konflikcie z rządem mo

gą w Rosyi paraliżować nietylko przemysł krajowy,

ale także wyrób amunicyi, której brak wydaje

armię w ręce nieprzyja iół. Jest to w ich rękach

broń, wobec której bezsilne są policyjne zarzą

dzenia i której nie wydize im administracyjny

nacisk biurokracyi. Bo wprawdzie można zmusić ro

botników, aby fabryk nie opuszczali, ale niema

takiej siły, któraby ich pracę uczyniła wydatną,

jeśli sami na to się nie zgodzą. Robotnicy ro

syjscy wyzyskali po części sytuacyę, a rozruchy

i strajki w głównych fabrykach amunicyi były

i są jednym z ważnych powodów klę3k armii

rosyjskiej. Usiłowano wprawdzie tłumić bezrobo

cia przy pomocy żandarmeryi i wojska, ale po

mijając już fakt, ża więzienie lub karanie śmier

cią robotników, zmniejsza tylko siły robocze,

zawsze pozostaje im nieuchwytny bierny opór,

który równie ujemnie odbija się na produkcyi,

jak jawne strajki.

Tak więc inteligencja, mieszczaństwo i robo

tnicy są równie niezadowoleni z obecnych sto

sunków i dążą z jednakową usilnością, choć od

miennymi środkami, do ich usunięcia. W tym

stanie rzeczy rząd, któremu ciemna masa wło

ścian nie może dodać należytej powagi, ani u

moenić jego pozycyi, opiera Bię właściwie tylko

ca biurokracyi i na armii, która jest dotychczas

wierną podporą tronu i rządowej falangi. I w tych

jednak szeregach niema już dawnej jednomyśl

ności i solidarności. Przedewszystkiem cała masa

czyno ?mictwa, wypędzonego z Królestwa i Li

twy, przyzwyczajona do wysokich dochodów i

lekkiego życia, skupiła się obecnie w głównych

miastach właściwej Rosyi, a przypisując winę

swej smutnej doli rządowemu systemowi, po

większa szeregi malkontentów, stając się zara

zem utrapieniem spokojnych mieszkańców, zmu

szonych do żywienia tej próżniaczej hałastry.

Niemniej groźny ferment wnoszą te miliony

nieszczęśliwych naszych rodaków, których barb a

rzyńska strategia Mikołaja Mikołajewicza zmusiła

do opuszczenia ojczystych zagród. Są one nama

calnem świadectwem okropnych skutków obecne

go systemu, opartego na biurokratyczno-militar

aej wszechwładzy; ich widok budzi wśród rodo

witych Rosyan uczucie niepokoju i przerażenia

na myśl, że te same metody, które wywołały

prawdziwą wędrówkę ludów za Dniepr i Wołgę,

mogą być stosowane do całego państwa z temi

samem! następstwami. Co gorsza, rząd okazał

znowu przy tej samej sposobności, że tam, gdzie

trzeba za pomocą szybkich, energicznych i ro

zumnych zarządzeń ulżyć niedoli milionów i za

bezpieczyć im choćby najlichszą egzystencyę,

niedołęstwo biurokracyi współzawodniczy z jej

nieuczcziwością.

Tak więc na każdem polu społecznego życia

zapanowało w Rosyi zamieszanie i toczy się tam

zacięta walka niezawisłych żywiołów z rządem

1 jego podporami, która objawia się w coraz

częstszych i coraz krwawszych demonstracyach

ulicznych, w głosach prasy, o ile nie są skne

blowane przez cenzurę, w uchwałach instytucyj

samorządnych i w dyskulyach stowarzyszeń kul

turalnych. Czy to naprężenie społeczeństwa doj

dzie do rewolucyjnego wybuchu, czy skończy się

nowym ogólnym marazmem, przewidzieć tru ino;

ale że państwo, pogrążone w takim odmęc e,

traci widoki powodzenia na polu bitwy o tem nie mo

że wątpić, kto z faktów stwierdzonych wyciąga

logiczne wnioski.

WalkiwSerbii.

Z głównej kwatery prasowej niemieckiej armii

południowo wschodniej donoszą;

Od chwili sforsowania przejść przez Dunaj,

pochód wojsk niemieckich w Serbii czyni nieu

stannie postępy. Nagłem przekroczeniem Dunaju

chwilowo zaskoczony przeciwnik, nie miał już

czasu cofających się wojsk ustawić na drugiej

linii obronnej; dlatego też ataku wojsk sprzy

mierzonych nie zdołał powstrzymać koło Poża

rewca. Z powodu braku dostatecznej ilości wojsk

nie mogli Serbowie wyzyskać tych silnie um o

cnionych stanowisk i wbrew pierwotnemu z a

miarowi naczelnego kierownictwa, musieli opró

żnić Pożarewac. Główną drogą pochodu wojsk

niemieckich jest dolina Morawy; po zajęciu Sme

derewa marsz odbywa się gościńcem, wiodącym

ze Smederewa do Kragujewca. Natomiast atak

TEODOR GOODRIDGE ROBERTS.

IW»warcie.

Sześćdzies ąty dziewiąty pułk w hrabstwie Vi

ct,ria otrzymał z Ottawy rozkaz werbowania

ochotników do służby wewnątrz kraju i za gra

nicą.

Stało się to 5 sierpnia w najcudniejszą pogo

dę. Stary John Smiler kosił pod ten czas siano,

a właśriwie wyręczał go w tem młody Bill Smi

ler, sierota po jego bracie.

Bill miał dziewiętnaście lat i był dzielnym pa

robkiem, którem u każdy gospodarz z zamknięte

mi oczami byłby dał »pełne utrzymanie* i trzy

dzieści dolarów na m iesiąc; a!e ponieważ ttary

John uważał się w tym wypadku bardziej za

stryja i opiekuna sieroty, niż za gospodarza,

przeto Bill nigdy n aw et dolara nie oglądał, a co

się tyczy »pełnego utrzymania", to często gęsto

dużo brakowało do tej pełności.

Szóstego sierpnia B i l pracował od wpół do

p’ątej zrana do ósmej wieczorem, zacząwszy od

wydojenia krów, a potom już bez wytchnieniu

kcs?ąc, grabiąc, ściągając siano w stóg aż do

wieczerzy, którą zjadł pospiesznie i znów zabrał

się do grabienia

Tymczasem John Smiler p ’zekonał się, że

w domu zabrakło melasu; więc Bill w z ’ął dzba

nek i powędrował do odległego o milę miasteczka.

Właśnie sklepikarz S u n Blaine nalewał melas do

dzbanka, gdy zmęczone cezy B:ila padły na

ogłoszenie, przylepione do otwartych drzwi:

Ochotnicy !

Ochotnicy potrzebni dla 69 pułku.

(Hrabstwo Wiktorya Rangers).

Do służby w kraju.

Do służby za granicą.

Zapisywać się można w kancelaryi kompanii »B"

Kelly Greek. Pytać o kapitana Kelly, porucznika Car

sona lub porucznika Jones’a.

Bill Smiler zwolna odczytał te dziwne słowa.

—

Czy to będą nowe manewry tego lata, panie

Blaine? — zapytał.

—

Ja mam zawsze ochotę

pójść do obozu, ale stryj mi nie pozwala.

Pan B!aine zatkał gąsior z meiasem i zbliżył

się do B!ila, Popatrzał ebwiię na ogłoszenie,

milcząc.

—

Manewry! — wykrzyknął wreszcie.

—

bawka w żołnierzy? Nie, Billu, to zupełnie co

innego! Słyszałeś o wojnie, hę?

Bill wstrząsnął głową.

—

O jakiej wojnie? — zapytał.

—

Czy to

Chińczycy znowu mordują misyonarzy, panie

Blaine ?

—

Kpisz, czy c o? — odparł sklepikarz szor

stko.

—

Czy ty nie czytujesz gazet, Billu?

—

Nie. Stryj zapędza mnie spać, gdy tylko

skończę robotę. Powiada że szkoda czasu na

gazety.

—

No, więc ja ci powiem, Billu... Kapitan

Tim Kelly z panem Petersem rozdają chłopom

czerwone mundury, a doktor Martin ogląda ich

i mierzy.

Przelotny rumieniec okrasił ogorzałe policzki

i czoło Bi!la.

—

A stryj potrzebuje jeszcze biszkoptó w do

wody sodowej — rzekł jakimś nieswoim gł sem.

Aie sklepikarz nie z auw aijł tego i wręczył

mu żądane biszkopty.

—

Ja tu dzbanek zostawiam — rzekł Bill

jeszcze.

—

Stryj miał wstąpić, to go zabier?e

I wyszedł ze sklepu z biszkoptami pod pachą.

Folwa?k starego Johna S niiera leżał na północ

od miasteczka, a Kelly Creek o piętnaście mil

na południe.

Biil skierował się na południe. Serce biło mu

gwałtownie, w głowie miał zamęt.

—

Nigdy jeszcze w o bozia nie byłem — my

ślał, idąc szybko.

Nigdzie jesrcze n :e byłem.

Ale teraz pójdę, choćby mnie s tryj miał zabić

Pierwsze pięć mil uszedł, prawie biegnąc; dru

gie - trochę wolniej; ostatnie już z pewnym

trudem. Był spragniony i g!odny.

Przed samą wioską Kelly Creek zboczył tro

chę z gościńca, wynalazł źródełko w olszynie,

napił się wody, zjadł połowę biszkoptów, po

czem legł na trawie i zasnął kamiemym snem.

Obudził się, kiedy słońce było już wysoko.

Koszary kapitana Kelly był to drewniany Łu

dynek, mocno przypominający stodoły, stojący

w samym środku wioski. Wewnątrz było p?,rę

izb, przeznaczonych na skład mundurów, broni,

lamiotów i kołder dla sta dwudziesta pięciu lu

dzi, sień do musztry i ksncelarya kapelana, a

w tyle, na dziesłęeioakrowej przestrzeni rozpięto

już tuzin namiotów. Kapitan był zamożnym far

merem i handlarzem drzewa, a przytem gorliwym

oficerem milicyi.

Bill Smiler stał z dziesięć minut przy d ucia

nej furtce paskanu, patrząc na białe namioty,

na musztrujących się żołnierzy i na straże w

czer??osych mundarach s nasadzonymi na kara

biny bagnetami.

Czyżby ten wojak z wyp’ętą pienią i poły

skającym stalą rajflem mógł być jego dobrym

z najemy m, Jonny Scott z Gren Ridge? Mocno

piegowata twarz, wyshylająea się z pod wojsko

wego kaszkieta, niewątpliwie za tem przema

wiała; ale z drugiej strony, skądżeby się wzięła

ta gęsta, zuchowata mina ?

Sam nie wiedząc, co o tem myśleć, Bill przy

stąpił do wyprostowanego jak drut żołnierza w

obcisłym, szarym, mundurze, stojącego przed

drzwiami kapitańskiej kancelsryi.

—

Drień dobry, Billu — rzekł.

—

Jeżeli się

przyszedłeś zaciągnąć, to szo uj do kapitana i za

melduj nie zwlekając.

Bill spoj’zał bacznie na mówiąceg) i aż się

cofnął.

—

Niech mnie powieszą, jeżeli to nie Jerzy

Hayward z Green-Ridge! - wykrzyknął.

—

Chorąźy-sierżant Hayward, mój chłopcze —

odpowiedział tamten i dodał: -

Tędy, jeżelś

się przyszedł zac?ągnąć

Kapitan Kelly, witając się z Billem, obrzucił

go bystrem spojrzeniem.

—

Jakie tam siano stryja, Billu? -

zapytał

przyjaźnie.

—

Nie wiem i nie chcę wiedzieć, kapitanie —

odparł Biil.

Skończyłem ze stryjem i z jego

sianem.

—

Chcesz się zaciągnąć?

—

Wedle rozkazu, kapitanie.

—

Służ;ą krajowa, czy zagraniczna?

—

Wedle rozkazu.

Kaptan zapisał narwisko _i wiek Billa na zwi

niętym w trąbkę a kuszu papieru.

—

Poczekaj tu — rzekł i wyszedł.

W kwadrans potem wrócił w towarzystwie

doktora Martina. Doktór wymierzył Billa wzdłuż

i wiz?rz, zbadał go od s.óp do głów, posłuchał

serca i płuc i wyegzaminował oczy.

—

Zdrów, jak skrzypce — zawyrokował.

Wówczas Bil! wypisał pracowicie nazwisko

swoje na lis ie; powtórzył za kapitanem słowa

przysięgi, ucałował otwartą biblię, poczem zapro

wadzono go na śniadanie.

Po śniadaniu wykąpał się i przywdział czer

wony m undur pod bacznym nadzorem kaprala.

0 trzeciej popołudniu, gdy Bill Smiler i pię

c!u innych nowo zaciągniętych wtajemniczało się

w arkaaa pozycyi »baczność", stary John S ni

ler z?jechał przed druciane ogrodzenie. Jego ma

łe, siwe oczki wprędce dostrzegły Billa.

—

Hej, ty tam — krzyknął — zdziewaj mi

ten mundur i marsz do domu!

K ik u ochotników spojrzało w stronę wózka,

w którym siedział stary, ale Bill nie należał do

nich. Zaczerwienił się tylko, jak burak, poczem

zbladł.

—

Słyszysz, nicponiu ? -

wrzasnął John

Smiler.

—

Bodaj cię pokręciło! — Zrzucaj mi

zari-z tą brudną kapotę i wracaj do domu, albo

ci tak wytataruję skórę tem biczyskiem, że ro

dzona matka nie poznałaby cię, gdyby jeszcze

żyła.

Chorąźy sierżant Hayward, który tego daia

był na służbie, polecił kapralowi i dwom żołnie

rzom zaaresstowić Johna Smilera i zaprowadzić

przed kapitana.

—

Powiedzcie kap:tanowi, że ja tam przyjdę

za dziesięć minut z oskarżeniem — powiedział

1 tak się stało John Smiler zmiękł, jako wosk

w obliczu kapitana.

—

Winien jesteś słownej zniewag: względem

jednego s żołnierzy Jego Królewskiej Mości,

pełniącego obowiązki służbowe w czasie wojny,

jak również obrazy munduru Jego Królewskiej

Mości; ze względu jednak, że to jest pierwsze

twoje wykroczenie, zostawiam ci do wyboru:

albo zapłacić karę dziesięć dolarów, alba iść do

więzienia na dwadzieścia dni.

Stary John Smiler zapłacił karę i pojechał do

domu.

W tydzień po zaciągnięciu się Billa Smilera do

zagranicznej służby ,n a rok albo na czas wo j

ny", kompania kapitana Kelly z 69 pułku roz

łożyła się obozem wraz z dwiema innemi kom

paniami tego pułku i czterema 75 go; ogółem

około 900 ludzi wszelkich stopni ńa węzłowym

punkcie pod Milltown.

Mieli pozostać tam kilka dni, czekając na i n

ne kontyngenty zagranicznej służby, by już spo

łem pociągnąć do głównego obozu, znajdującego

się w Valcarlier w Quebec’u,

Grunt pod Milltown był własnością rządową i

od wielu lat służył jako pole letnich ćwiczeń dla

miejscowej milicyi.

Był on dobrze położony i zdrenowany, a w o

dę doprowadzno rurami do obszernych rowów

ze źródła, wy zyskującego ze zbocza wysokiego

wzgórza, położonego o ćwierć mili od obozu.

Ź ódta tego strzegło dwóch żołnierzy w nocy,

a jadeu w dzień.

Ciepło było i cicho, gdy o drugiej popołudniu

Bill Smiler stanął ua warcie. Stał, trzymając n a

bity karabin z nasadzonym bagnetem i rozmy

ślał nad słowami rozkazu, jakie mu powtórzył

poprzedai wartownik, którego zluzował:

»Nie dać uikomu zbliżyć się da źródła, Strze

lać do każdego, kto się zbliży do źródła na od

ległość jarda, nie zważając na powtórna ostrze

żenie i zastrzelić" .

Bill mamrotał te słowa p oi nosem wielce nie

mi przejęty.

,Zastrzelić".

Na sam dźwięk tego wyrazu

przechodziły go ciarki i pocieszał się tylko n a

dzieją, że nikt nie zbliży się do źródła, podczai

gdy on będzie stał n a warcie.

(D. n.)

Kassi» sffiw ssr .*tit?""r*

Hopcua i Salomonowej, Ot. Trafika. W. Lwow!a *Ciai"ito ta « ’fc,e»«

«.iuro 1*U *

I . Itkaławtklege, R, Bichitaba, u s(iejach kslajawyck w Tirotwio R ztm w i( jI I u * .

1*’

,kl,l*’

8 fzen: ° t W1°flra petltem M Pi«w«y rai 20hal., aa każdynastępny po5ha ak(.d t,ba

po kronlcei po dziale ekonomicznym; komunikatyprywatne, śluby,zaręczyny itp. po 1 kor. od miepjea^jers**

i i prenumeralę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohns, A Olszewskiej

St. Sokołowskiego, K. Buchstaba; w laros ła w m Biuro dzienników; w Podgórzu Poturalski w P rz«

myślu A Juszynski księgarnia I EL Billet; w Rzeszowie M. Wemtnub,w Stanisławowi* J ,.f,u

ssi 1 Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Haut; w TarnoDolu KomaniewRki- w

». W. Raczkowski, U Citd de Trevise; w Wiedniu Haasenstein A Votder R iin » . , 1i!Ti, C1*1*

kich filiach): H. Schalek, M. Dukes, Ł Braun, J. Danneberg Bock A Herzfeld H Friedl (tylko *n?i

% °°Schmidt A Comp.); w Frankfurcie n,M.’ GLDaubeAComp wPraJm c*.

,n °r^ %StY*

przekazy pieniężne na prenumeratę i’ ogłoszeni,

* u je Administracya Czasu w Krakowie. Reklamaeye nieopieczętowana nie podlegają opłacie pocztowi

Lutów nieopłaconych nie przyjmuje eię. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca ei*

fi(T Za kalią ulaną airwa dopłaca tlę 40 hal -W »

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr M. Telef?n Nr M.

Numer wieczorny 10 hal., ranny 10 ha!.)

PRENUMERATA WYNOSI:

« r,,w.ała «, «(«i,.«

"f.

n* kwariat ina i miestu,

W Iiakawla » ailejaeu .

30 karan

7kar 50 h *12ker 50 tu.t

» odnoszeniem de dom.................................

36 koron

9kor -

3kor -

pocztą w państwie A n s try a ck ie n s ............................... .....

86 koron

6kor’

3kor _

l dwukrotną wysyłką p o c z t o w ą ..................................................

42koron 10ko%O b 3 kor 50

Pocztą W państwie N i e m i e c k i e « ......................................

koron 10kor.50u 18kor 50hS»

Do wszystkich państw, należących do związku pocztowego 48 koron 12 kor, -

54 kot

W państwie rosyjskiem (abonam ent przez urzędy pocztowe)18 rb. 80 k,

4rb.70k Urb60ku

Według urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w pań stw ie ro3vl3kiem

abonament Czasuprzyjmują urzędy pocztowe: w Petersburgu, Warszawie, Kijowie Wilnie

Moskwie i Odesie. Z innych miast i wsi można prenumerować Czas, posyłając pocztą uaieiytsśt

do urzędu pocztow ego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w W arszaw ie biuro ogłoszeń Unara L i E Motzl i

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń - w K ijo w ie księgarnia L. Idzikowskiego - w W ilrti* biur*

dzienników Ł faubera.

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu