Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 678 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

N”77.

Wychodzi codziennie rano o godzinie 7ej.

Pren,nnieraitsi wynosi:

tt.

roesuie

kwartalnie

miesięcznic

miejscowa wKrakowie.... a!r.20.

złr S

zh- 2

n ß ............................... » 2 c. 25

tal. 4 sgr. 5

tal. 1 sgr. 15

POCZTA w państwie Auatryackiem B 24 .

do P " 1 8 ...........................tal. 16 sgr. 20 *.

9 B Rzeszy niemieckiej

B21

» FrancyiiAnglii . frank. 108.. . .*

n Włoch i Bzwajcaryi

B 116.

» BelSU ....................

80. .*

frank. 27 .

a29..

20. .

frank. 10

Kraków 5 Lipca — Wtorek.

CZAS

Rok 1864

Numer pojedynczy kosatuje 10 centów.

Prenumeratę przyjmują:

Bióro Administracyi ,,Czasu" w Rynku pod L. 39 w domn p. Kirohmayera na dole,

tndzież wszystkie Urzędy pocztowe austryackie.

OGŁOSZENIA (inseraty) wszelkiego rodzaju przyjmują się w opłatą: od wiersza drobnego z

jednorazowo umieszczenia 8 centów, za nwtępne po 5 centów, oraz ta opłatę należy

tości stęp!owej po 30 centów od każdorazowego ogłoszenia.

Prenumerat« i ogłoszenia przyjmują: w Wiedniu: p. A . Oppelik, W ollżeile 22.

Na całą Francy§: w Paryżu, p. M , Weintemberger Faubourg St. Denis 12.

lis t y z pieniędzmi przesyłane byó winny franco uo Administracji ,Czasu", li sty reklama

oyjne niezapieozętowane nie ulegają frankowania, l i s t y niefraukowane nie przyjmują sie.

BfKOPiSMA nadsyłane Redakcyi d e zwracają aię i niszozone będą.

?Sn

OGŁOSZENIE FRZEDPŁATT

Z dniem lszym Lipca 1864 rozpoczyna

się nowy kwartał. Przedpłata na CZćtS

n a miesiące: Lipiec, Sierpień i Wrze

sień wynosi:

w Krakowie

kwartalnie . .

półrocznio zaś

rocznie . . .

pocztą w państwie austr.

złr. 5 kwartalnie złr. 6

»IO

,30

Upraszą się pp. Abonentów o wczesne

nadsyłanie pieniędzy prenumeracyjnych i

dawnego adresu drukowanego, a przynaj

mniej o wyraźne podpisy.

Prenumerata przyjmuje si§ tylko na czas

od każdego lgo do każdego ostatniego dnia

miesiąca.

Komu się kwartał kończy z dniem 3lgo

Lipca lub 31go Sierpnia, zechce dla wyró

wnania kwartału dokońca Września

dopłacić 4 albo 2 złr.

Prenumerata miesięczna wynosi z prze

syłką pocztową w państwie austr. 2 złr. 25 c.

dwumiesięczna .... 4 złr. 30 . c

Prenumerat§ przyjmują:

W Krakowie: Administracya ,Czasu", w Rynku

pod L 39 w domn p. Kirchmayera na dole, oraz

wszystkie Urzędu pocztowe w krajn i za granicą;

tudzież w Wiedniu p. A . Oppelik, Wollżeile, 22;

w Paryżu (na całą Francyę, Belgię i Anglię)

p. M . Weintemberger, Faubourg St. Denis, 12.

Kraków 4 lipca.

Dzisiejsze położenie polityczne E uropy stwo

rzonem zostało usunięciem się Anglii od

sprawy polskiej, bo to pociągnęło za sobą

zmianę polityki gabinetu wiedeńskiego, zbli

żenie się jego do Prus, wyprawę przeciw

Danii i zjazdy monarchów. Anglia niechcąc

służyć interesom Francyi w sprawie pol

skiej, wywiesiła chorągiew bezwzględnego

pokoju, aby nią osłonić odmowę swoją,

lecz sama się przez to skazała na odoso

bnienie w pierwszej zdarzyć się mogącej

sposobności. Nie długo też na nią czekać

trzeba było. Pochwycił ją p. Bismark na

pierwszą wiadomość o śmierci króla Fry

deryka VII. Wziął on Anglię za słowo, i

w ciągu czterech miesięcy wojny i konfe

rencyi, rozbił monarchię duńską, mimo że

byt jej jest dla Anglii rękojmią wolnego

wstępu na Bałtyk. Plany Prus krok za kro

kiem rozszerzały się, jakby doświadczając,

jak daleko iść można bez wywołania ze

strony Anglii oporu. Zaczęło się od egze

kucyi związkowej w Holsztynie, która miała

zmusić rząd] duński do cofnięcia konstytu

cyi 18 lutego r. b.; dalej nastąpiło zajęcie

Szlezwiku w zastaw przez wojska prusko

austryackie; zanegowano traktat londyński

w Bundestagu ze względu jedynie na Hol

sztyn jako kraj związkowy, przyczem wy

raźnie powiedzianem było, że kwestya szle

zwicka za międzynarodową uważaną być

musi. Potem zastaw rozciągnął się do Ju

tlandyi, a Szlezwik poczytany został za kraj

niemiecki, nierozerwanie z Holsztynem złą

czony, i że tylko dla miłej zgody chciano od

stąpić część jego królowi duńskiemu, za

trzymawszy natomiast Lauenburg, własność

korony duńskiej osobnemi traktatami jej

przyznaną. Dziś Jutlandya już nie tytułem

zastawu jest zajmowaną, lecz tytułem wy

nagrodzenia szkód wojennych, a kwestya

następstwa w księstwach wyjęta z pod try

bunału europejskiego, poczytaną została za

spraw§ wyłącznie niemiecką.

We wszystkich tych fazach Anglia zawsze

zachowała si§ biernie. Gdyby za wkrocze

niem w końcu lutego wojsk niemieckich

do Holsztynu, dzisiejsze plany były od razu

obwieszczone, może Anglia niepozostałaby

cierpliwym widzem; lecz powolne i stopnio

we ich rozwijanie oswajało ją z klękami

Danii.

A czyż na tem już koniec? Niewierny

w prawdzie,jak daleko wojna zDanią rozsze

rzyć się może militarnie: czy się ograniczy

na lądowych zdobyczach i na wyspie Alsen,

albo też czy wojska sprzymierzone poku

szą się o Fionię, albo wreszcie czy floty

sprzymierzone zdołają wysadzić żołnierzy

na inne wyspy i na samą nawet Zelandyę;

lecz zakrój dalszego rozwijania politycznej

strony tej kwestyi jest już widocznym.

Wojna obchodziła zbliska Anglię; lecz polity

czne wykonanie zamiarów pruskich dotyka

również Francyi, bo skutkiem zmian terry*

toryalnych na północy Prusy mogłyby się

wzmocnić i rozszerzyć. Gabinet pruski o

depchnął księcia Augustenburskiego, czy że

nie okazał si§ on dość powolnym zamiarom

rozciągnięcia nad nim opieki Prus, czy też

że kandydatura jego miała do pewnego

tylko czasu okrywać dalsze zamysły. Albo

dogodniejszym od niego wydawał się W.

Ks. Oldenburski, że czynił Rosyę obojętną

na upadek Danii, lub też że w zamian za

poparcie Prus odstąpiłby im dotychczasowe

swoje księstwo; — dość, że W. Ks. Olden

burski wystąpił niespodziewanie jako kan

dydat gottorpski do całych księstw, chociaż

dom gottorpski miał tylko ewentualne pra

wo dopiero po wszystkich starśzych liniach do

części tylko Holsztynu. Czy Prusy na pra

wd§ chcą popierać W. Ks. Oldenburskiego

nie wierzymy. Stanęli jeszcze inni kandyda

ci już nie do samych księstw, ale i do Da

nii : landgraf Wilhelm heski, książę Fryderyk

heski, obaj opierający tytuły swe na pra

wie spadkowem po kądzieli, które po unie

ważnieniu traktatu londyńskiego przyszłoby

znów do mocy swojej. Mówią także okan

dydaturze ks. W azy.

Cóż znaczy ta wielka liczba pretenden

tów, których prawa chcąc sprawdzić, trzeba*

by formalnych studyów genealogicznych od

połowy 15go wieku u jednych, od połowy

17go u drugich, a u trzecich wreszcie z no

wszych nieco czasów? Niech si§ owi pre

tendenci swarzą między sobą, niech prace

heraldyków, historyografów i prawników

rozwodzą się najdłużej nad ich pracami,

niech potem wytoczy się spór o konifieten

cy§ trybunału do rozstrzygania tych preten

syj: czy ma być nim Związek niemiecki czy

konferencya londyńska nowo zwołana, lub

też kongres europejski, -

Prusy będą wśród

tego panować w księstwach, i temu księciu

jeustąpią—jeśli ustąpić będą musiały-’ który

największe im przyzna, korzyści. Nie inaczej

zapewne postąpi sobie Francya. Wyrówna

nie granicy Renu może byłoby nagrodą po

parcia planów pruskich ze strony Francyi:

nowa Sabaudya za północną Lombardyę.

Ale na tym właśnie punkcie zachwiać srę

może przymierze austryacko-pruskie. Nie po

to wojska austryackie poszły za Elbę, aby

dopomagać Prusom do rozszerzenia się, lecz

przeciwnie, aby miarkować ich zaborcze

plany i bronić interesów ogólno-niemieckich

przed specyalnemi pruskiemi. Na tym pun

kcie zbliżenie między A ustryą i Anglią jest

możebne, jak również interes Francyi w tym

punkcie zetknąć si§ może z celami polityki

pruskiej.

Kwestya duńska daleką jest przeto końca

swego i kryje w łonie swojem zawikłania,

których zawiązek teraz zaledwie dostrzeżo

ny. Przewidywanie takich następstw powo

duje dziś już potrzebę podniesienia udzia

łu Związku niemieckiego w wojnie przeciw

Danii, aby naciskiem strony narodowej spe

cyalne cele Prus osłabiać. Gabinet zaś lon

dyński czyni podobno w Kopenhadze za;

biegi, aby obalić party§ dziś tam u władzy

stojącą, uchronić Danię od skandynawizmu

i zjednać przewagę partyi pokojowej, skłon

nej do zgody. Polityka pokojowa jest prze

to i pod tym względem dla gabinetu lon

dyńskiego pożądaną; wszelka bowiem choć

by najsłabsza nadzieja pomocy angielskie

utrwala w Kopenhadze rządy Monrada. Te;

polityki pokojowej irzym ać się też będ?,

lordowie Palmerston i Russell z taką zacię

tością, że w razie napotkania opozycyi w

parlamencie, rozwiążą go raczej niżby u

stąpić mieli. Jak więc polityka bezwzglę

dnego pokoju poświęciła Danię, tak znów

teraz ma ją na schyłku przepaści ocalić ot

zupełnego rozbicia, by uszczuploną, wycień

czoną utrzymać jeszcze przy życiu.

słowem zamierzone postanowienie, z jakiejkolwiek

strony uważane, nie wiele wpływu wywarłoby na

)olitykę międzynarodową. Ważniejszem byłoby o

no pod względem sprawy reformy Związku, a

mianowicie dla tego, że po raz pierwszy nada

rzyłby się rzeczywisty przypadek, w btórymby

przyszło załatwić kwestyę naczelnego dowództwa

w wojnie, w której występowałby Związek; kwe

styi, która podczas wszystkich dotychczasowych

usiłowań i rozpraw nad ową reformą stanowiła

istną kość niezgody. Tym razem, jeżliby przyszło

do udziałn Związku w wojnie, sprawa załatwioną

będzie po myśli frakcyi gotajskiej stowarzyszenia

narodowego; Prusy bowiem otrzymałyby dowództwo

i nad armią związkową, tak jak dotąd mają je

n a d armią mocarstw sprzymierzonych.

Wrocław 2 lipca.

f Zdobycie wyspy Alsen położyło rzeczywiście

coniec wojnie niemiecko-duńskiej. Z wyjątkiem

liłku małoznacznych wysp, z których największa

Sylt, leżących od zachodniej strony kraju, cały

Szlezwik znajduje się w ręku sprzymierzonych,

żadne mocarstwo europejskie nie ma zapewne

ani zamiaru ani chęci, podnosić wojny, aby go

Niemcom odebrać i Danii przywrócić. Jeżeli sp rzy

mierzeni n a tej zdobyczy poprzestaną, Szlezwik

z Holsztynem w jedno państwo połączą, na tro

nie jego jednego z pretendentów osadzą, i do

Związku niemieckiego j e wcielą, będzie to czyn

dokonany, przeciwko któremu nikt nawet, z wy

jątkiem Danii protestować nie będzie. Takim też

ma być plan sprzymierzonych, mający niebawem

wejść w wykonanie, nasamprzód przez zaprowa

dzenie wspólnego tymczasowego rządu w obu

Księstwach zostającego pod zwierzchniczą w ła

dzą m ocarstw sprzymierzonych i Bundestagu.

Aby to uskutecznić, sprzymierzeni nie m ają po

trzeby prowadzić długiej wojny. Dość będzie u

jezpieczyć się w Jutlandyi i zająć wyspy zacho

dnie, bez !przenoszenia wojny i n a właściwe w y

spy duńskie. Mocarstwa europejskie będą to uwa

żały za tak wysoki stopień umiarkowania mo

carstw sprzymierzonych, że w zamian za usunię

cie powodu do wojny powszechnej, zostawią im

zupełną wolność zrobienia z oderwanemi od Da

nii Księstwam i to co im się będzie podobało.

Wszakże lord Palm erston wmieszanie się Anglii

do sporu uczynił zawisłem dopiero od zburzenia

Kopenhagi i wzięcia króla rinńskieg» -d« niewoli.

Jeżeli Falmerstonowi nie włożyła tego frazesu

w usta złośliwa ironia na osobistą politykę Kró

"owej, która uporczywie sprzeciwia się daniu czyn

nej pomocy Danii, to był to albo zwyczajny żart,

do jakich się minister ten dość często ucieka, kie

dy mu braknie argumentów do poważnej odpo

wiedzi, albo jest to skazówka dla mocarstw nie

mieckich, aby sobie w polityce swej w obec D a

nii żadnego nie robili skrupułu. A rnóże jest to i

iapka na zbyteczne zaufanie p. Bismarka, który

wyzyskując usposobienie Królowej angielskiej, p o

wodującej się więcej !widokami przyszłej Królo

wej pruskiej, swojej córki, aniżeli losem synowej,

aż nadto i świetniej jeszcze, bo na tronie W. Bry

tanii, ubezpieczonej, pragnąłby, jak mówią, podo

)nego konfliktu korony angielskiej z parlamen

tem, jaki istnieje -obecnie w Prusiech. Ocenienie

Czasu tych dążności k u polityce osobistej panu

ącycb, zdaje mi się być bard; o trafnem. Zn aj

dują one najsilniejszy p nnkt oparcia w systemie,

który p an uje obecnie we Francyi. T ak potężno

państwo nie może nie wywierać wpływu na inne.

Wracając do sporu niemiecko duńskiego, wypa

da mi nadmienić, że zakończeniu go wedle planu

wyżej wspomnionego największą dziś przeszkodę

stawia jeszcze kwestya sukcesyi w Księstwach,

wisząca pomiędzy dwoma pretendentami, księciem

augustenburskim i księciem oldenburskim. W kw e

styi tej nie masz wyraźnie zgody pomiędzy mo

carstwami niemieckiemi. Książę oldenburski nie

ma sympatyi nie tylko w Niemczech lecz i w Księ

stwach. Większa część prasy niemieckiej oświad

czą się przeciw niemu. Toż czyni i niezawisła

prasa pruska, dowodząc, że tak w materyalnym,

ja k w politycznym względzie, osadzenie n a troni3

nowego państwa Księcia augustenburskiego da

leko korzystniejsze Prusom przedstawia widoki,

Jeżeli Austrya, ja k głoszą, statecznie popierać bę

dzie Augustenburga, nie masz wątpliwości, że sp ra

wa jego skończy się zwycięsko, mimo antypatyi

p. Bismarka. Ludność w Księstwach, gdyby miała

być wezwaną do głosowania w tej kwestyi, nie

zawodnieby się za Księciem augustenburskim o

świadczyła. Za nim oświadczy się zapew_ne i

Francya. Podsunięty nagle Książę oldenburski re

prezentuje rzeczywiście nie interesa Niemiec, lecz

jak ąś kombinacyą interesów rosyjskich i pruskich,

dotychczas jeszcze nieznaną. Wyjdzie i ta taje

mnica na wierzch.

I0HBSP0N9ENC7A CZASU.

Wiedeń 3 lipca.

—

r. Wiadomo wam z dzienników, że w Niem

czech życzonoby sobie udziału w wojnie obecnej

a przynajm niej chcianoby wpłynąć na Związek

ab y wypowiedział Danii wojnę. W n astępujący

czwartek m a być w tym względzie przedłożony

wniosek Zgromadzeniu związkowemu. Lecz cho

ciażby go przyjęto jednogłośnie, nie miałby on

szczególniejszego znaczenia pod względem prakty

cznym, jeżeli chodzi o prowadzenie wojny w Szlez

wiku; siły bowiem, jakiemi sprzymierzeni tam roz

porządzają, w porównaniu z duńskiemi, są tak

znaczne, że powiększenie ich kontyngensem związ

kowym w niczem nie zmieni położenia. Duńska

m arynarka dziś już zaledwie zdoła utrzymać blo

kadę na prnskicb nadbałtyckich wybrzeżach; oba

wiać się zatem nie potrzeba blokady ujść Elby i

Wezery; do czego właśnie dla brak u sił duńskich

nie przyszłoby nawet wrazie wojny ze Związkiem.

Inne mocarstwa trudno, żeby w wypowiedzeniu

wojny ze strony Związku upatryw ały spotęgowanie

i zaostrzenie środków dotąd przeciw Danii użytych

Paryż30czerwca.

E Dania stanowczo opuszczona. Po mowach

lorda Palmerstona i br. Russella nie zachodzi ża

dna wątpliwość, że Anglia za dzisiejszego mini

sterstwa nie przyjdzie jej w pomoc, a nietylko

Holsztyn lecz i cały Szlezwik stracone. Przewidy

wano w prawdzie pokojowe oświadczenie ministrów

angielskich, ale nie spodziewano się tak szczerego

wyznania własnej niemocy. Anglia pozostanie z a

wsze silną n a morzu, ale straciła jako mocarstwo

na powadze, znaczeniu i poważaniu, i schodzi

z rzędu pierwszych mocarstw, podczas kiedy mo

narchia pruska do niego się wznosi. Nie pozostaje

iej teraz, jak się zupełnie zasklepić w skorupie

samolubstwa i interesów materyalnych, wyrzec się

wszelkiego udziału w sprawach europejskich i

wpływu na nie, i stać się podług wyrażenia Wir

giliuszego ,,Brytanią od całego światu oddzieloną".

Na teraz więc przewaga Zachodu, a więc zasad

i wyobrażeń, jakich on jest wyobrazicielem, za

chwiana. Francya wyznała dawniej, że bez spół

działania jednego z wielkich m ocarstw nie może

odważyć się na walkę o sprawę polską. Dziś An

glia składa wyznanie, że bez czynnej pomocy

Francyi, nie może przedsięwziąć obrony Danii i

stanąć do boju z Niemcami. Rozdział więc m ię

dzy mocarstwami zachodniemi trwa, kiedy półno

cne łączą się z sobą. Ministrowie angielscy wyli

czyli d!ugi szereg powodów, które ich wstrzymują

od wojny, zataili jednak niektóre, jakoto opór nie

irzełamany królowej Wiktoryi, zazdrość i nieu

fność względem Francyi, a]więe obawę, aby w ra

zie wojny nie stała się panią wszechwładną po

ożenia; następnie wzgląd drobniejszy wprawdzie,

ale poważny dla kupieckiego narodu, że nadbrze

żne miasta niemieckie napełuione są towarami an

gielskiemi, które narażone byłyby n a zniszczenie

w razie bombardowania tych miast, tudzież że

rozjątrzenie umysłów w Niemczech przeciw Anglii

mogłoby dojść do wyrzeczenia się wszelkich wy

robów i towarów angielskich.

Sprawa duńska w parlamencie jeszcze nieukoń

czona. Torysi gotują się do walki i spodziewają

zadać im porażkę naganą uroczystą większości

Izby. Wczoraj mówiono, że w razie przyjęcia

wniosku pana Disraeli, lord Palmerston rozwiąże

)arlament. Lecz choćby Torysi przyszli do wła

dzy, to i oni n a wojnę nie ośmielą się; lecz tylko

mogliby z Fra n cyą sprowadzić zbliżenie, zawiązać

ściślejse stosunki i szczersze porozumieuie.

Dzienniki skwapliwie chwytające k ażdą choćby

)ozorną skazówkę zmiany ministeryalnej w tutej

szym rządzie, rozgłosiły o pobycie p. Thouvenela

w Fontainebleau i długiej jego z Cesarzem rozmo

wie, i starały się n adać tem a Znaczenie polityczne.

Otóż w domysłach swoich pomyliły się. P. Thou

venel jeździł do Fontainebleau dla złożenia Cesa

rzowi raportu komisyi, której przewodniczył, a

zajmującej się rozpoznaniem sprawy k anału suez

kiego, na którem ma oprzeć orzeczenie swoje Ce

sarz, uproszony do tego przez wicc-kióla Egiptu

akcyonaryuszów przedsiębiorstwa. Cesarz wysłu

chał raportu sobie złożonego tudzież objaśnień, i

polecił p. Thouvenelowi ułożyć i zredagować o

rzeczenie sędziego polubownego.

Ani o zmianie ministeryalnej, ani też o podróży

Cesarza dla spotkania się z którym z monarchów,

niema w tej chwili mowy. Przed kilkoma dniami

w potocznej rozmowie zagadniony Cesarz o zjaz

dach monarchów i rozgłoszonym przez dzienniki

przyszłym zjeździe swoim z Cesarzem Aleksan

drem, odpowiedział bez w ahania: ,,Niema i nie

,,może być mowy o takim zjeździe. W dzisiejszych

,,okolicznościach i dzisiejszym stanie naszych sto

,,sunków, spotkanie takie nie mogłoby być ani

,,mnie miłem, an i Cesarzowi Rosyjskiemu."

Zwycięztwa francuskie w Meksyku powitały

Cesarza Maksymiliana za przybyciem. Lecz jeżeli

fluletyny meksykańskie są pomyślnemi, nie jest

pomyślną ta p rzedłużająca się konieczność w a l

czenia, choćby nawet zwyciężania. Wczoraj n a

deszła do ministerstwa wojny depesza, zwiastują

ca świetną i zwycięzką w alkę pod Valparaiso,

w której komendant Courcy zniósł oddział po

wstańców i zdobył działa i chorągiew. Courcy

jest zięciem jenerała Goyon. Żona jego w tych

czasach udała się do Meksyku do męża.

Rzym 27 czerwca.

W dzień św. Jana Ojciec święty udał się do

Lateraneńskiej bazyliki witany wszędzie po dro

dze, mimo dolegliwego np ału , pobożnemi okrzy

kami ludu wzywającego apostolskiego błogosła

wieństwa. Po nabożeństwie odprawionem w jego

przytomności przez księcia k ardyn ała Altierego

kamerlinga Kościoła, rozkazał ogłosić w zakrystyi

dekreta pozwalające przystąpić do uroczystej be

atyfikacyi wielebnych sług Bożych Piotra Kani

zyusza Towarzystwa Jezusowego i Małgorzaty

Alacogne Wizytki. Przemówienie Papieża w tej o

koliczności lubo nader krótkie z tego powoda by

ło ważnem, iż odpowiadając Ojcu Beckx jenera

łowi jezuitów, Pius IX w jasnych nader i zrozu

miałych wyrazach zgani( wersyą allokucyi z 27

kwietnia przez Civiltä cattolica bez jego wiedzy

podaną, a w której, jak wiadomo, jezuici (nikt ze

świeckich ani z duchownych nienależących do z a

konu nie jest współpracownikiem tego p rzeglądaj

włożyli byli w osta Ojcu świętemu wyrazy tym

podobne: ,,Car ma prawo poskromić niesprawie

dliwy bunt obłąkanej części swych poddanych,

władza carska jest prawowitą" itd., wszystko to

zaś celem zaskarbienia sobie względów w Peters

burgu i zachęcenia Aleksandra II do obrony świec

kiej władzy. Papież bardzo był oburzony takiem

fałszerstwem, niezadowolenie swe wyrażał kilk a

krotnie wygokim dostojnikom kościelnym, a nawet

mówiąc z pewnym zacnym duchownym polskim,

świeżo przybyłym ze wschodu, skarżył się przed

nim na Civiltä cattolica. Owoż przytomność star

szyzny Towarzystwa Jezusowego przy ogłoszeniu

beatyfikacyjnego dekretu jednego z członków za

konu nastręczała Papieżowi sposobność publicznej

nagany. Pins IX powiedział jenerałowi i postula

torom w obec kardynałów, biskupów, duchowień

stwa, dworu i pewnej liczby prywatnych osób:

,,Tym razem powiem wam tylko, bracia moi, kilka

słów krótkich i pro stych: krótkich ze względn na

uciążliwą porę roku, prostych dla przeszkodzenia

aby były sfałszowane i przekręcone przez odmien

ne namiętności w odmiennych kierunkach, stosownie

do kaprysu jednych lub złośliwości drugich (per

impedire che vengano dalie diverse passioni alte

rate e svisate in diversi sensi, secondo il capriccio

degli uni o la cattiveria degli altri).

,,Nie bez celu godnego niebieskiej swej m ądro

ści Bóg pozwolił, aby podczas naszego panowania

tak znakomity poczet sług pańskich d ostąpił czci

ołtarzy: chciał nas bowiem zachęcić do naślado

w ania ich cnót. Ażeby zaś jedynie wspomnieć o

świętych, których chwałę w dniu dzisiejszym ze

braliśmy się sławić, ci nas nauczają — a tych

najbardziej z pomiędzy nas, którzy kapłańskie o

trzymali namaszczenie, — j ak ą drogą postępować

mamy w onych czasach utrapienia i próby. I tak

wielebny Kanizynsz wpaja nam umiejętność łącze

nia gorliwości z wiedzą, iżbyśmy nie tylko zdołali

czynić odważnie z nieprzyjaciółmi naszej wiary;

lecz abyśmy nmieli nadto zbijać jeden po drugim

dowody, jakiemi usiłują bronić swoich błędów.

Wielebna zaś Małgorzata Alacogne roznieca w nas

miłość Pana Chrystusową, ku którego chwale

wszystkie nasze czynności zmierzać powinny; a

święty nareszcie Przesłaniec nczy nas, z jakiem

męztwem winniśmy się opierać pysznym tego

świata i panom ziemi.

nWalczmy bez pychy; albowiem pycha, próżność

i buta o nędzny przyprawiły skutek niektóre oso

by naw et zaszczycone kościelnemi godnościami, a

którym pokora powinna była stać się tarczą prze

ciwko poduszczeniom starodawnego węża.

nBłagaj my Najwyższego, by raczył dać mnie,

wam, bracia moi, oraz całemu duchowieństwu k a

tolickiemu, abyśmy naśladowali wiernie cnóty, o

jakich dopiero co nadmieniłem."

Żałujemy mocno, iż przemowa ta równie jak

poprzednia w żądnym dzienniku rzymskim ogło

szoną nie została. Najczęściej dla dowiedzenia się

nie tylko o przemówieniach ale nawet o wielu

ak tach urzędowych a nadewszystko dyplomatycz

nych stolicy św. do zagranicznych pism uciekać

się wypada. Zresztą Civiltä cattolica nam dowio

dła, iż prasa rzymska pomimo cenzury nic zawsze

praw dę mówi. Zapewniają, iż za to ostatnie nad

użycie pewien urzędnik duchowny wysłany został

n a rekolekcye do dalekiego klasztorn.

Cała publiczność jest tu mocno zajęta wypad

kiem, o którym włoskie i zagraniczne dzienniki

nawet zaczynają się gęsto lubo sprzecznie odzy

wać. Kardynał Hieronim margrabia d’Audrea bi

skup sabiński i opat, komandor sublaceński opu

ścił Rzym nieopowiednio udając się do królestwa

włoskiego, dokąd, ja k wiadomo, żadnemu purpu

ratowi, biskupowi ani dygnitarzowi kościelnemu

udawać się ztąd nie wolno. Krok ten jed nak nie

regularny wywołany był przedewszystkiem pier

siową chorobą kardynała d ’Audrea, która go znie

woliła sprzeciwić się kardynałow i Antonellemn od

mawiającemu mu po dwakroć paszportu, dla po

jechania do Sorrento, dokąd mn lekarze koniecznie

i nieodbicie ja k najspieszniej wybrać się kazali.

Kardynał przeszedł piechotą przez granicę z je

dnym tylko sługą, i był przez całą ludność wita

ny w Icoletta okrzykami: ,,Niech żyje kardynał

włoski." Zacny ten bowiem purpurat jest gorącym

patryotą włoskim, ale nieprawda, aby był prze

ciwnikiem papieztwa. Owszem, zaraz po przyby

ciu do Neapolu zatelegrafował do k ardy nała An

tonellego, aby mu oznajmić, iż przybył i zasyła

życzenia swoje Jego Swiętobliwości w rocznicę

jego obioru. Kardynał d ’Andrea wielu tu ma nie

przyjaciół n dworu i między legitymistami. Mocno

on był skompromitowany w obec dawnego rządu

w Neapolu, albowiem przed dziesięcią laty k ilka

krotnie pisał był do króla Ferdynanda przedsta

wiając mn niezbędność konfederacyi włoskiej ze

względn na niewstrzymany i opatrzny rozwój na

rodowego nczncia, które inaczej ja k wulkan wszy

stkie rządy włoskie wysadzi, powrót do konfede

racyi nczyni niemożebuym i jedność na zawsze

sprowadzi i przypieczętuje. To samo przedstawiał

w Rzymie kardynałowi Antonellemu, z którym

całkiem się nie zgadzałjod dawna. Kardynał d ’An

drea przestał bywać u dworu od lat kilku, ale na

wszystkie ceremonie uczęszcza!. Zajścia jego z za

konem jezuitów są słynnemi. Kardynał d’Andrea

był prefektem kongregacyi Indexu ; jako taki

nie chciał był potępić pewnych dzieł naukowych

w Lozannie przyjętych; jezuici, których zgroma

dzenie żywo dotknięte było w tych dziełach, umieli

sprawić wpływy swemi, iż zwołano nadzwyczajną

kongregacyę, która usprawiedliwiający wyrok kon

gregacyi Iudexu unieważniła i rzeczone dzieła

potępiła. Kardynał d ’Andrea natychmiast podał się

do dymisyi jak o prefekt; do opactwa sqblaceń

skiego wyjechał, gdzie też d!ugo mieszkał. Zn a

komity ten dostojnik jest jednym z najpobożniej

szych, z najuczeńszych i z najzdolniejszych ludzi

w duchowieństwie rzymskiem; biada tylko iż pier

siowa jeg o choroba w skutek całorocznego opóź

nienia w wyjeżdzie życiu jego dziś już zagraża.

Polska od zgonu ś. p. kardynała Marini nie liczy

w gronie św. kolegium żadnego tak gorliwego tak

serdecznego przyjaciela j a k kardynał d ’Andrea.

Sprawa nasza jest dlań własną jego sprawą. Był

on zdania, aby zaraz po porwaniu X. Felińskiego

i X. Krasińskiego Ojciec święty obdarzył ich obtt

purpurą kardynalską i w obec Europy i całego

katolickiego świata uczcił wyznawców wiary świę

tej. Wniosek k ardy nała d Andrea nieszczęściem u

chylony został. Gdyby starodawny zwyczaj dawa

nia katolickim narodom protektorów w łonie św.

kolegium trwał dotąd dla wszystkich nawet ujarz

mionych ludów, tak jak trwa dla Austryi i Por

tugalii, żaden zaiste kardynał od śmierci kardy

n ała Marini nie zasłużyłby bardziej na tytuł p ro

tektora P olski jak zacny i czcigodny kardynał

d’Andrea.

W ied eń 3 lipca. Z Kissingen donoszą do pół

nrzędowej Wiener Abendpost: »Cesarzowa JMć

wkrótce zapewne opuści tutejsze wody. Tegoro

czny pobyt miał stanowić tylko uzupełnienie ku

racyi, n a co wystarczy czas znacznie k rótszy ;

gdyż Cesarzowa JMć ma się całkiem dobrze. T a k

się przynajmniej oświadczyli przybyły^ tu z Mo

nachium radca dworu Dr i ischer i tutejszy lekarz

zdrojowy Dr Wä!sch, według których zdania trzy

tygoduie wystarczają na uzupełnienie kuracyi tem

bardziej, że sama dżdżysta i zimna teraźniejsza

pora nakazuje ograniczenie czasu kuracyi.

Według Presse zamianowanie barona Kellers -

perga ministrem handlu jeszcze nie nastąpiło. Bar.

Keliersperg *djechał w sobotę do Tryestu, we

wtorek zaś znów stanie we Wiedniu. Dziennik

przytoczony dowiaduje się, że posłem austryackim

w Petersburgu ma być hr. Emeryk Szechennyi,

dotychczasowy poseł przy dworze króla neapoli*

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu