Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 429 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

M 220,

Kraków 26 Września Niedziela.

!lok 18,58*

Dłieknik w ychodii codzień r»,no wyjąwszy poniedziałki i dni następnjące po

świętach.

*x-»nATiK miesięczny wychodzi z ostataim dniem każdego miesiąca,

Przedpłata na D ziennik »Czas"

’rakow%e

w Państwie Austryackiem (pocztą)

zlr 21

I r o c z n i e ............................... zlr. 25

10 kr. SO I półroc z ni e ...........................

12 kr. 80

...............................5 , 15 | kw artalnie ............................. ,

6»15

....

»ęn

I m ie się c zn ie........................ ,

i .I*4

i ”i’T

:TA NA DZIENNIK ,CZAS" Z DODATKIEM

----- -

w Państwie Austryackiem (pocztą)

rocznie ........ złr. 31

p i l r o c z n i e ...........................

15 kr. 30

k w a r t a l n i e ...........................

8.15

rocznie

półrocznie

kwartalnie .

Na sam »Dodatek" prenumerować niemożna.

złr. 35

17 kr.

Przyjmnją się do umieszczenia w Inseratach.

ogłoszenia, odezwy, uwiAD

DONIESIENIA wszelkiego rodzaju, tyczące łię

przemysłu, handln, rr’

’-ąły, knpna, dzierżaw itp. za opłatą:

° d wiersza drobnege za b

M9 % C(Jzenie po 4 kr., za nastę;n po 2 kr

Do każdego insera _ ’J " *

15 kr. za opłatę stęplową za każ

dorazowe umieszczenie. in«

Listy z pieniędzmi premuneracyjnemi i interatowomi przesyłane być winny franko

do Bióra E xpedycyi . Czasu".

Li st y rekl.macyjne nieopieczętowene nienlegają frankowaniu

*.«frankowane nieprzyjmnj, , i *

Numer pojedynczy dziennika kosztuje 6 kr.

u ł-*-m*-V

OGŁOSZENIE PRZEDPŁATY

na kwartał IV t. j. na Październik, Listopad

Grudzień 1858, n a sam dziennik ,,Czas""

w miejscu:

pocztą:

roc: ie

21 złr. — kr.

25 złr.

—

kr.

półrocznie

10»30»

12»30,

kwartalnie

5,15,

6»15»

miesięcznie ....2» — »

2 »24»

na Dziennik Czas wraz z Dodatkiem mie

sięcznym :

ro czn ie ................. 31 złr. — kr.

35 złr.

—

kr. .

półrocznie

15»30»

17»30»

kwartalnie

8»15»

9»15»

Liczba egzemplarzy dziennika odbijana będzie

tylko według liczby prenumeratorów, a to

z powodu zaprowadzenia stępia na dzienniki; u

prasza się więc o wczesne nadsyłanie prenume

raty, aby zastósować do tego edycyę. Za zgło

szeniem się po upływie Igo paźdz., nie bę

dzie juź można numerów wcześniejszych otrzymać.

Dodatek z lat upłynionych jest do nabycia

w E pedycyi Czasu po cenie złr. 12 za rok jeden

.tj za 42 zeszytów miesięcznych.

W Drukarni Czasu wyjdzie Kalendarz

Ścienny, a w Litografii Czasu K alen

darz Ś cien n y ozdobny, chromolitogra

fowany, z celniejszemi widokami Krakowa i okolic

i ubiorami wiejskiemu P P . Prenumeratorowie Czasu

pragnący otrzymać pomienione Kalendarze, zechcą

przy przesyłce prenumeraty na Dziennik, załączyć

na Kalendarz drukowany kr. 12, a na Kalendarz

chromolitografowany złr. 1 m. k. Po zamknięciu

prenumeraty cena tego ostatniego Kalendarza pod

niesioną będzie do 1 złr. 30 kr. K to zamówi 10

egzemplarzy, otrzyma jedenasty bezpłatnie.

Kraków 25 września.

Przed kilku dniami zdawało się, że na

ftt§pi stanowczy krok urz§dzaj§cy rejencyę

w Prusach; artykuł Korespondeneyi Pru

skiej podany przez nas wczoraj, dał poznać,

iż nast§pi to dopiero z u pływem terminu koń

czącego obecny peryod zastępstwa, któ’re

król powierzył bratu swemu. Peryod ten koń

czy się 23go października. Po ten dzień

więc, lub mało co wcześniej zapewne, po

zostań§ rzeczy tak jak s§. Tymczasem za

bór kilku dzienników bezwzględniej sprawę

rejencyi rozbieraj§cych i pomieniony artykuł

Koresp. Pruskiej powstrzymały przycięte już

na ostro pióra, które na tem polu o zasady

walczyć zabierały się. W szystkie wszelako

stronnictwa i opinie pod tym jednym w z glę

dem zdaj§ się zgadzać z sob§, iż teraźniej

szy stan tymczasowości przedłużyć się wię

cej nie da bez szkody tak moralnej, podko

pując zasadę królewskości, jak materyalnej,

pozbawiaj§c rz§d głów n e g o punktu oparcia,

jakim była wola królewska. Bo pomimo ca

łe g o układu konstytucyjnego państwa pru

skiego, znana zasada: le roi regne mais

ne gouverne pas, jest zupełnie obc§ ducho

wi ustawy pruskiej.

Król zrobił Księcia Pruskiego zas(ępc§

swoim; kazał mu zatem czasowo, bo od

trzech do trzech miesięcy prowadzić rz§dy

kraju, ale to zastępstwo ograniczone czaso

wości§, nie dozwala przedsiębrać nic takie

go, coby sięgało poza naznaczony Jermin.

Cała więc tego zastępstwa czynność zamy

kać się musi w bież§cych sprawach admini

stracyjnych. A tu w wewnętrznej i zewnę

trznej polityce zachodz§ pytania, których r o z -

wi§zanie ma donośność przechodz§ę§ termin

zastępstwa. Zastępca musi ściśle iść za przy

puszczaln§ i domyśla§ wol§ królew sk§, nie

używaj§c pełni prerogatyw królewskich, bo

te nie ograniczaj§ się w wykonywaniu swo

jem do pewnego z góry zakreślonego termi

nu. Rejencya tem się różni od zastępstwa,

że wszystko co królewskie prócz królewskie

go tytułu, przechodzi na rejenta, ma ona

nadto sw oje uprawnienie w ustawie i jest u

znan§ prze’ reprezentacyę krajów§. Moźeby

kto upatrywanie tej różnicy poczytał za w y

szukane rozróżnianie synonimów, le cz mię

dzy zastępstwem a rejency§ jest w prawie

publicznem taka sama różnica jak w prawie

prywatnem m iędzy pełnomocnictwem od w o -

łalnem lub do pewnego czasu określonem,

a cessy§.

Rejencya istnieje w Szwecyi, gdzie syn

w imieniu ojca króluje; w Parmie, gdzie ma

tka za małoletniego syna rz§dzi; istniała

niedawno w Badenie, gdzie brat młodszy

sprawował rz§dy czas jakiś za chorego star

szego brata i nawet za jego jeszcze życia

przyj§ł tytuł panuj§cego. U stępstw o zaś

zdarza się podczas ćhwilowej nieobecności

lub choroby monarchy. R ejencya przeto nie

koniecznie ma być nieustaj§c§, jak to do

wodzi przykład Parm y, a dawniej nieco Hi

szpanii i Portugalii. W tych ostatnich dwóch

państwach skończyła się za nadejściem do

pełnoletności prawych dziedziców tronu. B y ł y

w Prusach głosy również za współrejency§.

Przykład tego daje obecnie Grecya, gdzie

królowa jest wspólniczką w ł ad z y królewskiej

i corocznie podczas nieobecności króla rz§

dzi krajem. W współrejencyi jednak przy

puszcza się, że w ważniejszych sprawach

obaj panuj§cy porozumiewaj§ się z sob§, a

w Prusach o tem porozumieniu m owy być

nie m oże, skoro król jest chorym.

Konstytucya pruska nieprzewidziała inne

go przypadku przeniesienia w ład z y i prero

gatyw korony, jak rejencyę; zachodzi tu je

dnak druga okolicz ność, także ustawą nie

przewidziana. Rejent państwa natychmiast

po objęciu władzy winien na mocy konsty

tucyi zw ołać izby, celem zatwierdzenia re

jen cyi, to jest uznania rejenta. Obecnie

sejm nie jest zebrany: peryod jego prawo

dawczy ukończył się. Zachodzi pytanie, czy

po zamknięciu izb peryod ten trwa jeszcze

aż do chwili zwołania nowych izb wyszłych

z nowych wyborów, czy też skończył się

z zamknięciem tegorocznego zebrania sejmo

wego ? Rozstrzygnienie tój w§tpliwości o tyle

jest teraz w aż nem , iż stronnictwa sposobi§ się

do walki wyborczej, z której Jjyj.ść może

cale inny skład przyszłego sejmu niżeli o

statni. Wprawdzie spodziewana pora ogło

szenia rejencyi pod koniec października przy

pada właśnie w porze wyborów do izb;

być więc m oże, że ta w§tpliwość rozstrzy

gnięt§ zostanie tym przypadkowym zbiegiem,

i nowy sejm w końcu listopada zwykle zwo

ływ any, może rozpocznie swe czynności od

uznania rejencyi. Uznanie to nie jest tu czcz§

formalności§, bo akt ten będzie więcej niż

uznaniem rejencyi, którego odmówić nie mo

żn a , będzie on bowiem zarazem uznaniem

konstytucyjnej formy rz§du przez rejenta, a

przyszłego króla.

H.orespoiHlencya Czasu

Berlin 23 września.

f Półurzędowa Kor. Pruska stara się dziś, wy

raźnie z wyższego polecenia uspokoić i prasę i pu

bliczność, zajmujące się od niejakiego czasu ro z

trząsaniem kwestyi regencyi zacięcićj i namiętnićj,

aniżeli to przypada do smaku rządowi, albo ra

czćj tym którzy dawny swój nań wpływ wszel*

kiemi sposobami utrzymać i zachować usiłują.

Wspomniany dziennik potwierdza, że w rzeczonćj

kwestyi nic jeszcze nie rozstrzygnięto, ale że oso

by powołane do rady w tym przedmiocie usilnie

nad tem pracują, aby sprawie dać takie załatwie

nie, któreby wspólnym interesom tak rodziny kró

lewskićj jak kraju odpowiadało. J es t to pierwsze

półurzędowe uwiadomienie, że po 23 październi

ka nas_tąpi zmiana w dotychczasowem sprawowa

niu najwyższćj władzy. Udzielna osobista regen

cya uważa się powszechnie, z wyjątkiem bezwzglę

dnych stronników zasad i dążności Gazety k r z y

żowe) za jedynie możebną formę oczekiwanćj

zmiany.

Potwierdza się także wiadomość, że po ustano

wieniu regencyi N_

Pan wyjedzie do Włoch na

całą zimę. N. Pani będzie mu znowu towarzyszy

ła _w tćj podróży. Zresztą stan zdrowia królew

skiego ma być nadspodziewanie dobry. Przypisu

ją to wpływowi nader pięknój i stałćj pogody,

którćj już od przeszło trzech tygodni używamy.

Młodzi Księstwo Pruscy mieszkają od skończe

nia manewrów szląskich w Berlinie, i dopiero w koń

cu tygodnia mają powrócić do Babelsbergu. Na

czas połogu księżnćj Wiktoryi, który ma nastą

pić w końcu roku, ma królowa angielska przybyć

powtórnie do Berlina. Wiadomość tę podają za

pewną. Temi dniami przejeżdżali tu następca i

następczyni tronu wirtemberskiego. Bawi tu tak

że obecnie Jenerał Totleben z familią. Książe P r u

ski powróci dziś wieczorem z Hanoweru i aha j e

szcze ma jechać do Warszawy.

W Niemczech same kongresy, kongregacye, kon

ferencye towarzystw uczonych, przemysłowych,

kościelnych i t. p. Gazety polityczne mało się te

mi naradami zajmują. Treść ich przechodzi do

właściwych czasopismów, i do nich zajrzeć musi,

kto się z nią błiżćj pragnie obeznać. Najliczniej*

szćm było zebranie towarzystwa badaczów nauk

przyrodzonych i lekarzy w K arls ruhe, bo było na

nióm 900 członków. Zaproszonym był także Ale

ksander Humboldt, ale wytłumaczył się piśmiennie, że

:ZĘŚĆŁUERiCKO-AHTISITCm.

wystawa starożytności

*wmslAsoma*

(Ciąg dalszy).

Przechodząc do zbroi i oręża, zbiór ten jako

przypadkowy, nie może być wypełniony we wszy

stkich częściach, i przedstawiać konsekwentny sze

reg zmian i przeobrażeń, lub też próbki z każde

go okresu; a chociaż się wiele zgromadziło na

liczbę egzemplarzy, czegóż tu jeszcze niebraku

je?I Jestże k to, coby sobie nieżyczył widzieć zu

pełną zbroję dawnego Ussarza, ze skrzydłami na

plecach, z siedmiołokciową kopią o długim pro

porcu, z koncerzem, młotem, i sznurami do tro

czenia jeńców ; albo też lekką zbroję petyhorską,

pawęże dawnćj piechoty z rohatynami — i tyle in

nych *pamiątek dających wyobrażenie o tćm ry

cerstwie co takie imie zdobyło sobie w historyi?

Z tćm wszystkićm spotykamy się z kilkoma pię

knemi zbrojami siedemnastego wieku, i to dosyć

kompletnemi, bo jest i łosiowy kaftan, jest kol

czuga, napierśnik, naramienniki, karwasze. Szcze

gólnićj ciekawa w swoim rodzaju karacena (16_8)

miała należyć do H etmana Jabłonowskiego

nie

miej piękną jest zbroja z wyobrażeniem N. Panny

na piersiach (768). Zdaje się, żejest po jakimś ka

walerze maltańskim, jak to przekonywa po lewćj

stronie pancerza umieszczone kółko mosiężne z wy

cięciem krzyża. Oprócz tych pełniejszych dwóch

zb_roi, są tu owdzie rozrzucone różne części, jak

misiurki, kolczugi, napierśniki itd.

Od prawćj ściany na dwóch kolumnach widzieć

można różnorodne oręże używane dawnićj i w bo

ju_ i od parady. Uwagę zwracają dwa ogromne

miecze na dłoń szerokie, z przepyszną rękojeś_cią

(419) Są to miecze sprawiedliwości, jednym z nich

jak tradycya powiada, miał być ścięty Samuel Zbo

rowski ; co bardzo być m oże, oprawa bowiem

tych mieczów pokazuje na wiek szesnasty, że

zaś nie są bardzo zużyte, to nic dziwnego, bo

przecież wiadomo jak rzadko u nas przelewano

krew ludzką ....

Długi miecz oprawny w jaszczur (67). J est to

znamię regimentarza, przed którym bywał no

szony.

Tasak z kalendarzem wyrytym na głowni z r.

1520 (71).

Zwyczajna szabla (174) z napisem:

Niemałój ja pod Wiedniem dokazała sztuki

Będą mię Jabłonowskich pamiętać prawnuki.

Piękna demeszka na nićj rok 1581 wyrobiony

razem z ukuciem głowni (1150). Własność rodzi

ny Tyszkiewiczów.

Czekan bardzo zgrabnćj roboty (700). Ciekawa

w swoim rodzaju krótka strzelba mająca na koń

cu toporek, czyli czekan (88). Własność hr. Za

mojskiego.

Piękna szabla historyczna (691) ma bowiem na

pis: Stanisl. Chomentowski palat. Masoviae, Johan

n i Potkański legionario suo p ost legationem Otto

manicam. W iadomo że *en Chomentowski odby

wał poselstwo do Turek za Aug. H które nawet

jest opisane wierszem.

Są tu jeszcze rzadkie w swoim rodzaju ryngra

fy i napierśniki z wizerunkiem N. Panny — pocho

dzą one z czasów wojny konfederackićj o niepod

ległość i wiarę. Kilka lasek Cechów Włóczków,

Bractwa Miłosierdzia, strzelców kurkowych itd.

Jako osobliwy zabytek można widzieć ułamek

z działa, ze starym herbem Jagiellońskim (421).

To zastanawia szczególnićj w tym zabytku wyko

panym wj Krakowie, że herb niebył lany» lecz

rzeźbiony, a zatem datujące jeszcze z 15 wieku.

Rozmaity zbiór oręży tworzący armaturę około

obrazu przedstawiającego wjazd ambasady Piotra

Potockiego do S tambułu; szczególnićj oo do strzelb

spotykamy tu kilka wielkiej wartości pod wzglę

dem artystycznych ozdób i rzeźby z 16 wieku. —

I tak: sztuciec z staroświeckim zamkiem, kolba i

łoże wykładane kością słoniową kolorowaną, przed

stawia stworzenie świata, arkę Noego i różne ro

dzaje łowów, na lufie herb cesarzów niemieckich

Garłacz (214) od pół lufy rozszerza się w sze

roki otwór w kształcie dzwonu — napis na nim:

Tandem; a bliżćj wylotu taka legenda:

Fortitudo, ars et experientia sunt militum propria.

(216) Prześliczna strzelba; całe łoże wykładane

kością słoniową w przepyszne wzory renesansowe.

Własność hr. Ad . Potockiego.

(316) Sztuciec kołowy cechu ruśnikarzy kra

kowskich.

_(138) Sztuciec skałkowy po królu Stan. A ugu

ście, jak świadczy cyfra S. A . R. a że jest wyro

bem krajowym dowodzi napis: ä Częstochowie.

(1097) Misternej roboty strzelba podójna, z ba r

dzo gustownemi ozdobami, także roboty kra

jowćj; napis na nićj: Kownacki arquebusier du Roy

äVarsovie. W yrób ten nieustępuje najwykwintnićj

szym robotom paryskim.

Wiele ciekawemi są kusze, jedna z r. 1679 ru

sznikarzy krakowskich, druga okryta wzorami

z kości słoniowej , i z całym potrzebnym przyrzą

dem do naciągania jćj. Przepyszny ten egzemplarz

jest własnością p. K arola Rogawskiego.

Jest kilka zwyczajnych łuków tatarskich— kilka

łubów na łuki i sajdaków na strzały; oprócz tego

różne przybory myśliwskie, jak rogi na proch,

trąbki, kordelasy i t. d.

Dwie osobliwe w swoim rodzpju trąby; jedna

z kości niewiadomego zwierza, wielce starożytna,

bo rok na niej 812 i rzeźba gruba wyobrażająca

jaszczurkę, a po drugiej stronie niby łuk ze strza

łą. Takie trąby należą do wielkich rzadkości w zbio

rach archeologicznych, gdzie znane są pod na

zwiskiem: Oliphaut. Twierdzą, że są normandz*

!kie. Dziś jest ona własnością hr. P . Moszyń

skiego.

Druga trąba (1090) wyrób z kości słoniowej

wielce misterny. W rzeźbie wizerunek Augusta II

i napis w otoku Aug. II Rex Poloniae M. D. L.

1697. Poniżej herb saski. Własność to skarbca

Zatorskiego.

Jes t jeszcze ciekawa obrzędowa trąba z bawo

lego rog u , w pięknćj oprawie srebrnej osadzona

na podstawie wyobrażonej przez Herkulesa (222)

Herb na niej Zyg. I , Sforciów, Ogończyk Koście

leckich i Bonerowo, rok 1534. Własność wieli

ckich żupników.

Drogim jeszcze zabytkiem przeszłości jest sre

brny kurek cechu strzeleckiego (731), który no

szony bywa przed królem Towarzystwa strzele

ckiego.

Osobliwość jego, nietylko mieści się w pięknćj

robocie i starożytności, ale i w tem, że nieprzeżył

swojej instytucyi, którćj jest godłem.

Wielka część tych pamiątek ustawioną jest na

wspaniałym hebanowym stole oprawnym w srebro

wykowane wzorzysto; na środku, roboty augsbur

skiej znajduje się ze srebra wykuta Wenus z Mar

sem. Do tego stołu należą dwa geridony w tymże

smaku. Garnitur ten będący dziś własnością ks. Sta.

Jabłonowskiego, należał kiedyś do Mnisehówny

po której wyliczyliśmy kilka drogich sprzętów znaj

dujących się na wystawie.

(Daiszy ciąg nastąpi).

Czy pierwsi Biskupi w Polsce byli z Włoch

lub Niemiec?

Odpowiedź Józefa Łukaszewicza Tygodnikowi War

szawskiemu w Nrze 207 »Czasu.*

Korespondent warszawski »Czasu" donoszący

Subliczności zwyczajnie o toku zdarzeń powsze

nich w świecie warszawskim, zboczył w Nrze 207

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu