Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 636 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

Ner 59.

Kraków, Wtorek 12 Marca 1889.

B,ocznik XLII.

,,Czas" ’wychodzi oodziennie wieczór, wyjąwszy nied ziele i dni świąteczne.

Oddzielne Nra Czasu, o ile zapas starczy, w Krakowie po 10 c., we Lwowie lub z przesyłką pecztową 12 c.

Prenumerata wynosi:

na cały rok na kwartał na 1 miesiąc

Pocztą w państwie a u s t r y a c k i e m ......................................... .

24 złr.

6złr.

| 2złr. 50ct.

n i e m ie ck ie m .......................

\-*;

28 złr.

7 złr.

I3złr!

B do Włoch, Fran cyi, Anglii, Belgii, Szwajcaryi, Tu rcyi

i innych państw, należących do związku pocztow ego . .

32 złr.

8złr.

3złr.

Prenumeratę przyjmuje się tylko oil 1-go do ostatniego dnia w miesiącu

Listy z pieniądzmi i pr z e k a z y pieniężne na prenum eratę 1 ogłoszenia (inseraty) uprasza się nadsyłać

franco do Administracyi Czasu w Krakowie.

L,isty reklamacyjne nieapieczetowane nie podlegaia

o płacie pocztowej.

LastOw mefrankowanych nie przyjmuje sie

Hękopiimow nadsyłanych nie zwTaca się

CZAS

Prenumeratę przyjmują:

Administracya ,,CZASU11 w K rak swle i urzędy pocztowe, miejscową prenumeratę księgarnia

i Krzyżanowskiego, handel Z. Sk alskiego w Sukiennicach, biuro d zienników i ogłoszeń Ignacego Herza

plao Maryacki 1. 9, handel B ajera p rzy ul. Grodzkiej, trafika K uklińskiego w Sukiennicach, główna tr afik a

rOg Kynku 1 ulicy św. Jana.

— Ogłoszeni a (m seraty) przyjmuje Bie za opłata od miejsca wiersza

drobnym drukiem (petit,) za pierwszy raz 10 oent., za każdy następny po 5 cent. N a l eił a a e (na

ó stronie) od miejsca wiersza drukiem drobnym po 30 oent. za każdy raz.

Ogłosienis i pre

num eratę przyjmnją: we Lwowie Biuro dzienników ulica Karola Ludwika 1. 9: w Pary sa

wyłącznie p. Adam, Rue des Saints-Pó res 81, (prenumeratę p. W. Raczkowski, Courbevoi pod Paryż» m

Kue du Chemin de fer 44); w W iedniu pp. Haasenstein A Vogler (także w Hamburgu, Frankfurcie

n. M., Berlinie, Lipsku, B azylei i Wrocławiu), A. Oppelik, R. Moees (także wB erlinie, Hamburgu, Mo

nachium i Norymberdze) H. Schalek, M. Dukes, J . Danneberg, A. Herndl, M. Stern, (tylko prenum eratę

pp. a Goldschmidt ft C,): w Eranktarcie n. M. G. K. DaubeftC. W W unawte przyjmuia

ogłoszenia pp. Reichman i Frendler, biu ro ogłoszeń p r zy uL Senatorskiej.

Przegląd Politycznys

Kraków 11 marca.

Corocznie się powtarza długa dyskusya nad fun

duszem dyspozycyjnym. Chociaż hr. Taaffe z góry

zawsze zastrzega, iż z przyzwolenia tego funduszu

nie uczyni kwestyi zaufania, to jednak opozycya

z naciskiem zawsze zaznacza, iż nie głosując za

funduszem, wyraża gabinetowi wotum nieufności.

I tym razem podnosiła opozycya te same zarzuty

przeciw hr. Taaffemu a mianowicie: brak progra

mu i bezskuteczne zabiegi około pojednania na

rodowości. Dep. Schaup poruszył ze stanowiska

lewicy nowy temat, a mianowicie scharakteryzo

wał zmianę, jak a się dokonała w gabinecie przez

powołanie n a ministra hr. Scbdnborna, zaznaczał

zwrot w usposobieniu ministra Gautscha i wyty

kał ministrowi obrony krajowej ,,namiętne stano

wisko", jakie podczas rozpraw nad ustawą woj

skową zajął względem opozycyi. Dep. Zallinger

przemawiał i głosował przeciw funduszowi dyspo

zycyj nemu, podnosząc przeciw m inisterstwu zarzut,

iż forytuje interesa partyi niemiecko liberalnej, a

przeto tej samej partyi, którą zdaniem Pichlera

i Schanpa najzawzięciej hr. Taaffe zwalcza. W od

powiedzi na wywody Scbaupa, który stwierdził, iż

zmiana w gabinecie dokonaną została zaraz po

wizycie cesarza niemieckiego, gdy

,,n ajsilniejsi

przedstawiciele niemiecko -austryackiego przymie

rza wysokiemi orderami odznaczeni zostali11, odpo

wiedział referent dep. Mattusz, iż ,,właśnie wówczas

okazało się jasno, iż nasz stosnnek do państw za

granicznych nie może wywołać żadnej zmiany co

do samodzielności i kiernnkn wewnętrznej polity

ki. Możemy się cieszyć, iż wewnętrzna polityka bez

jakiegokolwiek wpływu ze strony zagranicznego

mocarstwa może się obracać w zakreślonych ra

mach." Słowa te przyjęła prawica hucznemi okla

skami, które towarzyszyły również przemówieniu

prezesa gabinetu. Ostatecznie fundusz dyspozycyj

ny w imiennem głosowaniu przyjęto 138 przeciw

129 głosom. Za funduszem głosowali Polacy, Sta

roczesi, klub Rusinów, klub Hohenw arta i Liechten

steina. dalej posłowie hr. Berchtold, Gentilini, So

chor, Vetter, Woldrich i Zierotin; przeciw głoso

wała lewica, autisemici i dem okraci, Młodoczesi,

Zallinger, a z klubo Coroniniego: br. Coronini.

Dabsky, Kowalski, Ludwigstorff i Vergotini. Nie

obecnymi byli: liczni członkowie klubn Coroninie

go i Trento, Młodoczesi: Błażek, Herold i Waszaty,

dalej Lienbacber, Heinrich, G?id!, G regorec, Ozar

kiewicz, Weber i Trojan.

W ocenianiu wypadków serbskich najwłaści

wsze stanowisko zajęły organa półurzędowej prasy

wiedeńskiej, które, choć może bez zbytecznej wiary

w lojalność zapewnień obecnego rządn serbskiego,

nie stawiają przedwcześnie złych prognostyków i

wstrzym ują się od wyrażania wątpliwości, jakoby

mężowie stojący dziś u steru władzy serbskiej,

żywotnego interesu Serbii w trzymania się dotych

czasowej polityki uznać i stosownie do tego urzą

dzić się nie umieli, lub nie chcieli.

Półurzędowe orgaua berlińskie, mianowicie

Nordd. Allg. Ztg i Post chwyciły się taktyki

wmawiania w rejencyą serbską, że spadek poli

tyki zewnętrznej po królu Milanie jest w rękach

Risticza w jak najlepszem przechowaniu i po

wszystkie czasy jak najsumienniej wykonanym

będzie. Surowe wyrażanie tej pewności przybiera

nawet czasem barwę groźby, na przypadek gdyby

tak być nie miało! Czyni też Nordd. Allg. Ztg

niezłą insynuacyę Serbii.

,,Jak słychać — mówi

ona— wytężą radykalni całą usilność swego dzia

łania w kierunku zaprowadzenia dobrej ekonomii

krajowej, a chcąc jak najspieszniej osiągnąć ten

cel, wzięli już podobno znaczne zniżenie budżetu

wojskowego na uwagę. Na lud serbski, któremu

z żadnej Btrony nie grozi niebezpieczeństwo, a

który sam nie czuje popędn do awanturniczych

porywów, projekt ten wywrze niezawodnie jak

najlepsze wrażenie, a w wierzycielach Serbii obu

dzi nowe zanfanie do kraju, umiejącego starać

się o to, aby swym obowiązkom zadosyć uczynić,"

We Francyi, gdzie może najmniej mają jasnego

wyobrażenia o tern, na co się właściwie w Serbii

zanosi, wyrażają z nowego zwrotu rzeczy na

korzyść rosyjską daleko więcej radości niż

w Rosyi.

Najbardziej pesymistycznemi są zapatrywania na

sprawy serbskie w Anglii, a szczególnie w kołach,

których o.ganem jest pochopny do głoszenia rze

czy alarm ujących dziennik Times.

Standard obawia się), aby zachcianki serb

skie do owładnięcia Bośni nie wybuchły ja

snym płomieniem i dodaje, że spokój Europy za

wisł dziś od nieoświeconych chłopskich głów serb

skich! Morning Post upatruje w podżeganiu Buł

garów przez cara, które się dziwnem zdarzeniem

losu zbiegło jednocześnie z abdykacyą króla Mi

lana jakiś znak złowrogi, którego najbliższym

skutkiem może być wzrost wpływu rosyjskiego na

półwyspie bałkań skim .

W najczarniejszych jednak barwach przedsta

wia się sytnacya wytworzona zmianami zaszłemi

w Serbii Timesowi. Zdaniem jego, stawa dziś

Europa wobec wypadków, które zniszczyć mogą

dzieło ligi pokojowej i wywołać okropną wojnę.

Najsilniej dotkniętą została Anstrya a pośrednio i

Niemcy. Anstrya mianowicie znaleść się może ła

two wobec alternatywy zajęcia Belgradu albo

uznania Pietra Karadżordżewicza królem serb

skim .

Do Pol. Corr. donoszą z Petersburga, że kiedy

poseł serbski zawiadomił Giersa o zmianie tronu

serbskiego, oświadczył ostatni, że akt króla Mi

lana był znpełnie legalnym, a jako czysto we

wnętrzny nie jest przedmiotem tego rodzaju, aby

się mocarstwa zagraniczne zajmować nim mogły.

Co do Rosyi, dodał minister, zachowa ona swe

sympatye i nadal dla Serbii, której życzy szcze

rze dobrego powodzenia i ustalenia stosunków

wewnętrznych.

Brukselski N ord polemizuje z Timesem i dzi

wi się obawom jego, żeby abdykacya króla Mi

lana nie sprowadziła wojny. Twierdzi on, że wła

śnie pozostanie króla Milana na tronie mogło było

sprowadzić niezmierne zawikłania, bo wstręt jego

do powołania ministerstwa radykalnego, chociaż

kraj cały wyraźnie tego pragnął, i niezadowole

nie, jakie sprawił rozwód z królową Natalią, by

łyby rychlej czy później wywołały w Serbii po

wstanie przeciw królowi i jego dynastyi. Teraz

zaś polityka narodowa Risticza i.ędzie gwarancyą

pokoju. Dziwi się przytem Nord, zkąd prasa

austryacka przyszła do tego, aby Milana uważać

za oś pokojn na półwyspie bałkańskim, kiedy on

właśnie był jedyną przyczyną wojny bułgarsko

serbskiej.

Wypadkiem dnia we Francyi jest zniesienie ba

nicyi księcia d’A um ale, które już ogłoszonem zo

stało.

Wszystkie pisma republikańskie pochwalają teD

akt sprawiedliwości, jak go nazywają, tylko or

gau p. Clćmeneeau Justice upatruje w nim wielką

niewłaściwość. Bonlanger, który był ministrem

wojny, kiedy banicya wydaną została, ogłasza

teraz: ,,Byłem zawsze przeciwnikiem ustaw bani

cyjnych, nie mogę więc i obecnego aktu rządo

wego za co innego poczytać, jak za akt sprawie

dliwy."

Laguerre zaś głosi: ,,Skoro przyjdziemy

do rządów, otworzymy wszystkim wygnanym pre

tendentom szeroko bramy Francyi."

W Izbie oświadczył minister spraw wewnętrz

nych Constans na interpelacyę Pelletana, że znie

sienia dekretu banicyjnego żądano już z wieln stron

republikańskich, jako zbyt surowego, uważał więc

za sprawę honorową znieść dekret, który dziś już

uie miał racyi bytu. Pobyt we Francyi nie został

wzbronionym księciu d’Aamj}le, jak o p retend en

towi, którym nie jest, tylk^ za cierpki list napi

sany do prezydenta rzeczypospolitej, a za uchy

bienie tego rodzaju było trzyletnie wywołanie

z krajn już karą dostateczną.

Po krótkiej dysknsyi, która nie zawierała nic

ważnego, przeszła Izba zgodnie z życzeniem rzą

du do prostego porządku dziennego 316 głosami

przeciw 147.

Po załatwienia tej sprawy zażądał Millerand,

jeden z ,,nieprzejednanych", amnestyi dla skaza

nych za wzniecanie bezroboci, przestępstwa pra

sowe i t. p . przewinienia, na co odpowiedział Ti

rard, że zgadza się na wniosek, ale nie na bezzwło

czną nad nim dysknsyę, rząd bowiem pragnie akt

ułaskawienia jaknajbardziej rozszerzyć, musi się

jednak pierw w rodzajach przestępstw i innych

względach,jakich bezpieczeństwo państwa wymaga,

rozpatrzyć. I w tej sprawie zastosowała się Izba

do życzenia rządu.

Senat zajmnje się ciągle opracowaniem instrnk

cyi w celu wykonywania nstawy z dnia 16 lipca

1875 r.,

oddającej zamachy na bezpieczeństwo

państwa pod sąd senatu. Skoro instrukcya ta bę

dzie gotową, łatwo wydarzyć się może, że Bou

langer, mimo całej ostrożności, z jaką teraz po

stępuje, dostać się może za jaki czyn nierozwa

żny pod sąd senatu.

Śledztwo wstępne przeciw członkom ligi pa

iiyotów nie jest jeszcze nkończonem. W sobotę

wieczorem miał prokurator jeneralny przedłożyć

stan rzeczy ministerstwu. Poszlaki mają wystar

czać do udowodnienia, że liga od programu ogło

szonego odstąpiła i zajmowała się skrycie innemi

czynnościami. Skutkiem tego m ają być stawieni

przed sąd nza należenie do tajnego stowarzysze

nia" Deroulede, Richard, Galhaud, a z deputowa

nych Laguerre, Laisant, Turąuet i senator Naquet.

Dziennik urzędowy włoski ogłosił już skład no

wego gabinetu, w którym miejsca dawnych mini

strów finansów, skarbu i robót publicznych zajmą

Seismit-Doda, Giolitti i Fikali, s zresztą pozostaną

w nim dawni członkowie.

Riforma chwali wybór nowych ministrów. Za

danie gabinetn jest, jej zdaniem , trudne, ufa ona

jednak, że w nowym składzie zdoła gabinet po

konać trudności finansowe. Ogólna polityka gabi

netu będzie i nadal npolityką wolności w połą

czeniu z porządkiem wewnątrz, a polityką pokoju

zgodnego z honorem kraju na zewnątrz."

W Niemczech zajmowały w ostatnich dniach

całą nw agę pnbliczną: obchód siedmdziesiątletniej

rocznicy wstąpienia Moltkego do wojską i roczni

ca śmierci cesarza Wilhelma I.

W sejmie pruskim zaczynają tracić nadzieję,

aby spodziewana sprawa reformy podatków, a mia

nowicie zapowiadane od tak dawna przekazanie

na korzyść gmin podatków gruntowego i domo

wego w ciągn obecnej sesyi poruszone zostało.

KORESPONDENCYA ,,CZASU".

Pary* 7 marca.

(esn) Wczoraj i dzisiaj tłnmy oblegają Bank

Comptoir d ’Escompte w nlicy Bergćre; kto tylko

tam złożył pieniądze, żąda ich zwrotu i bank wy

płaca bez zwłoki, wsparty milionami tutejszych

Rotszyldów. O przyczynie wielkiego ,,krachu mie

dzianego" (le krach de cuiwe) — bo tak jnż na

zwano koniec operacyi bankn — mogę zapisać

następujące informacye:

Przed trzynastu miesiącami utworzył się tu syn

dykat niektórych członków Towarzystwa Metali

(societć des Mćtaux) i rozpoczął skupywać w o

gromnej ilości wszystką miedź, nietylko ze Sta

nów Zjednoczonych, lecz i z innych stron, a na

wet miedź po za kopalniami, na targach angiel

skich i amerykańskich. Prócz tego syndykat za

warł był umowę z kopalniami w Stanach, mocą

której nabył trzyletni produkt miedzi. Tym spo

sobem syndykat opanował znpełnie rynek i usta

nowił ceny miedzi. Przeciwko podobnemu mopo

lowi występowały czas długi towarzystwa i spe

cyalue pism a amerykańskie i angielskie, przepo

wiadając syndykatowi pewne bankructwo. Istotnie,

skutkiem zmowy producentów i syndykatów zagra

nicznych, syndykat znalazł się w niemożności zbytu

nagromadzonej miedzi. Z drngiej strony kopalnie

w Chili — nie skrępowane żadną umową z Pary

żem— poczęły dostarczać miedzi za cenę daleko przy

stępniej szą. Bank Comptoir d’Escompte, który za

gwarantował był wypłacalność syndykatu, zaszedł

w coraz większe trudności, aż samobójstwo jego

dyrektora, Denfert-Rochereau, odchyliło zasłonę

przed publicznością i odk ryło jej koniec opera

cyi syndykatu. Dodać winienem, że po za stratą

jakich 40 milionów bankowi nie zagraża upadłość.

Cokolwiek, tylko cokolwiek energii okazanej

przez rząd — ot wszystko, czego od niego ocze

kują Paryżanie i Francuzi. O ile gabinetowi p.

Tirard’a przepowiadano w samym początku życie

krótkie, o tyle teraz, po rezolutnem jego obejściu

się z ligą patryotów, przyklaskuje mu prasa po

ważna i obdarza zaufaniem narodu aż do — końca

wystawy. Sama liga p. Deroulćde’a okryła się

śmiesznością od czasu, gdy ,,dzielnego jenerała"

swemi otoczyła i wsparła głosami. Zapytywano,

czy ,patryoci", których zresztą nie miało być

w całej Francyi ani ćwierci miliona, nadzieje od

budowania kraju złożyli w człowieku, rozsadzają

cym podstawę konstytucyjną od półtora rokn? Po

manifeście płaskiej przed Rosyą jeremiady, zapy

tano, czy Liga posiadła monopol patryotyzmn?

Koniec jej bardzo jest i śmieszny i właściwy;

tyle jednak sprowadził dobrego, że gabinet śmiało

i z zaufaniem wygląda otwarcia wystawy.

Ilnż będzie przyjezdnych na Wystawę? Słysza

łem dzisiaj, że było ich w r. 1878 siedm milio

nów; na ostatniej wystawie dziewięć, a tego roku

przybędzie 14 milionów.

Sprawy miejskie.

Posiedzenie Bady miejskiej d. 7 marca.

Przewodniczy prezydent miasta Dr F. Szlach

towski.

Na początku posiedzenia odczytane zostały na

stępujące pism a: l) zawiadomienie Namiestnictwa

o Najwyższem zezwolenia, aby ufundować się ma

jące przez Radę Muzeum techniczno-przemysłowe

nosiło nazwę Najj. Pana; 2) pismo Rady szkolnej

okręgowej z prośbą tutejszych nauczycieli, uczę

szczających na kurs lysnnkowy, aby Rada miej

ska przyczyniła się do zakupna dla nich narzędzi

do nauki zręczności; 3) pismo kongregacyi ku

pieckiej proszące, aby Rada, stosownie do brzmie

nia statutu tej instytucyi przyjęła obowiązek w ra

zie rozwiązania kongregacyi: przechowania doku

mentów w archiwum miejskiem, a funduszów

w kasie miejskiej z warunkiem obracania ich na

cele statutem instytucyi wskazane; 4) pismo ce

chu szewskiego, proponujące ugodę co do dawnych

jatek szewskich, niegdyś obok Sukiennic się znaj

dujących.

Przed przystąpieniem do porządku dziennego,

naczelnik Wydziału szkolnego, p. Umiński, jako

referent sekcyi szkolnej, przedkłada wniosek o

przeniesienie biur Rady szkolnej okręgowej z gma

chu miejskiego do nająć się mającego prywatnego

lokalu i otwarcie na ten cel kredytu na r. b. w kwo

cie 252 złr. 5 0 ct. Konieczność przeniesienia binr

uzasadnia referent tem, iż do lokalu obecnie zaj

mowanego przez Radę muszą być przeniesione

inne biura Magistratu, a n a ich miejsce przyjdzie

ekspedyt, który obecnie jest pomieszczony w po

koju grożącym zawaleniem, przytem ciasnym, tak,

że niepodobna w nim pracować 16 dyetaryaszom

: 4 woźnym.

W rozprawie nad wnioskiem r. m. Dr Horo

witz przypomina, iż Rada przez szereg lat do

m agała się pomieszczenia binr Rady szkolnej

w gmachu Magistratu, nie można więc, gdy dziś

te biura n areszcie pomieszczono w Magistracie,

godzić się na ich przeniesienie. Mówca wnosi re

zolucyę, by Magistrat obmyślił pomieszczenie binr

Rady w gmachn ratuszowym, i oświadcza, iż bę

dzie głosował przeciw przeniesieniu tych biur

z Magistratu.

Wiceprezydent Dr Schmidt wyjaśnia szcze

gółowo, iż niemożliwem je st zadosyćnczynienie

życzenia r. m. Dra Horowitza, a przytem wyka

zuje, jak fatalnie pomieszczone są wogóle biura

Magistratu, tak dalece, że w podobnych warun

kach pracow ać niepodobna.

Prezydent Dr Szlachtowski potwierdza wy

jaśnienia wiceprezydenta D ra Schmidta.

R. m. prof. Dr Zoll sądzi, iż przeniesienie biur

Rady będzie tylko prowizorycznem, wrócą one bo

wiem do gmachu Magistratu, gdy dom darowany

przez śp. Rydzowskiego i drugi sąsiedni odnowio

ne i urządzone zostaną.

Wiceprezydent p. Friedlein wyraża zdanie,

iż r. m . D r Horowitz zamiast rezolucyi powinien

był postawić wniosek, by budownictwo wypraco

wało plan urządzenia na biura kamienic od nlicy

Poselskiej i wybudowania skrzydła w dziedzińcu,

dopóki to bowiem się nie stanie, niemożliwem jest

pomieszczenie biur Rady w gmachu Magistratu.

Mówca wykazuje, jak nieszczęśliwem jest pomie

szczenie w szystkich binr.

R. m. Dr 8tyczeń stawia wniosek, by Magi

strat wypracował plany rekonstrnkcyi kamienic

od ulicy Poselskiej i wybudowania nowego skrzy

dła w dziedzińca.

R. m. Dr Horowitz wyjaśnia, iż jego wnio

sek dążył właśnie do tego, by Magistrat zastano

nowił się gruntownie nad sprawą i podejmuje

wniosek, który p. wiceprezydent Friedlein wy

powiedział.

Po wyjaśnienia, danem jeszcze przez p. wice

prezydenta Friedleina, wykazuje dyrektor budo

wnictwa miejskiego p. Niedziałkowski, o ile nrząd

ten poczynił plany co do rekonstrnkcyi kamienic

i bndowy nowego skrzydła.

W głosowaniu Rada przyjmuje wnioski sekcyi

i wniosek r. m. Dra Stycznia.

Z porządku dziennego, naczelnik Wydziału eko—

Internat ruski we Lwowie.

Ustępy ze spraw ozdania, odczytaneg o przez O. Smolikow

skiego na Zgromadzeniu d. 9 marca w Krakowie.

(Dokończenie).

Pan Bóg wynagrodził tę nfność i wiarę, bo oto

O. Kalinka dostał 15,000 złr. na rzecz Internatu

cd osoby, której nie znał, o której nic nigdy nie

stjszał. Zdawało się, że zrozumiał wreszcie o w ą

filozofię zaufania, bo nawet rozpoczął budo

wę wielkiego gmachu i uastępujące słowa zapisał

w swojej Historyi Domu lwowskiego: ,,Suma, którą

wówczas przełożony mógł rozrządzać, wynosiła

mało co nad 20,000. Liczono, źe ,,reszta przy

daną będzie," byleby klasztor ,,szukał zawsze

królestwa Bożego i sprawiedliwości jego."

Ale niezadługo znowu powróciła obawa, czy bę

dzie czem budowy dokończyć? Ztąd nowe troski,

nowe niepokoje, nawet z powodn tych obaw o

brak pieniędzy nie chce O. Kalinka łożyć na swoją

kuracyę. O. Semenenko znowu go napomina, roz

kazuje nawet leczyć się. .Tak jesteś w tem nie—

Zjaufaniu uparty, mój bardzo kochany Ojcze W a

leryanie — pisze doń 17 września 1881 żena sa

mego siebie jesteś okrutny, zawsze ze względu na

fiuanse. A ja ci tu jeszcze więcej stawię prawidło

jedyne w postępowaniu. Jeśli rzecz potrzebna, to

finanse już są, bo nasze finanse u Pana Jezusa

i w każdym razie możemy wystawić weksel na

Jego kasę — na rzecz potrzebną. On z pewn »ścią

wypłaci. Potrzeba jechać Ci dla zdrowia do

ranu, więc bierz pierwsze pieniądze, jakie są

w kasie, i jedż. Nazajutrz będą w kasie inne

na ich miejscn. Proszęż podług tego postąpić.

Uskarża się O. Semenenko w tym samym czasie

iprzedówczesnym prokuratorem jeneralnym Zgro

madzenia : ,,Otrzymałem list od 0. K alinki, w kt

rym między innymi powiada, że Cię prosił o z o

źenie w Krakowie 5000 złr.,

któreś miał z sobą.

Jeżeliś to zrobił, nie mam nic przeciwko temu; ale

wolałbym, żebyś był tego nie zrobił, bo 0 . Ka

buka mąjąc te pieniądze, nie będzie miał innych.

Pan Jezns mu ich nie przyśle, bo nie miał w Nim

ufności; i tym sposobem tracimy 5000 złr. To czy

sty zysk zapobiegliwego troskania się O. Kalinki

kochanego. Że go też nie mogę nanczyć zaufania

w Panu! którego brak w tym razie tem gorszy,

że już od Pana dostał dziewięć dziesiątych po

trzebnego grosza, nie mógł się zdobyć na osta

tnią jednę dziesiątą zaufania.

,,Napisałem mu z tego powodn słodko upomina

jący list, w którym mu raz jeszcze wystawiłem

prawidło, jakiego powinniśmy się trzymać my

Zmartwychwstańcy, oparci na doświadczenia lat

przeszło czterdziestu: Tam, gdzie jest wydatek po

trzebny, śmiało iść naprzód. Pan Jezas pieniądze,

przyśle. W skutek tego prawidła dyspensowałem O.

Kalinkę od skrupułów pojechania w październiku do

Meranu. Nie chciał jechać, bo w ydatek; kazałem

mu jechać, bo rzecz potrzebna, bo doktor mn

radzi."

Do Meranu O. Kalinka pojechał, pieniędzy rze

czywiście nie brakło; a w niespełna rok potem gmach

Internatu stanął. Wtedy O. Kalinka sam o sobie

w Historyi Domn zapisał następujące słowa:

,,Niespokojny i zbyt przewidujący umysł X. K a

linki wybiegał zawsze nad chwilę daną i dręczył się

myślą, że zabraknie ludzi i funduszów, szakal, prze

m yśliwał, czynił bez końca zachody, a prawie

zawsze nadaremnie. Jeśli ten Dom lwowski się u

trzyma i w przyszłości się rozwinie, to z zupełną

praw dą można powiedzieć, iż nikt inny tylko Pan

Bóg był jego założycielem. Żaden człowiek do te

go tytułu niema prawa, najmniej na niego zasłu

żył X. Kalinka. Rzecz się stała wbrew woli je

dnych, ponad wolą drugich, samą tylko wolą i la

ską Bożą.u

Nie wiadomo, co w tem wszystkiem bardziej

podziwiać, czy wiarę O. Semenenki, czy pokorę 0.

Kalinki 1 Fakta przekonały go po roku, że O. Se

menenko miał słuszność: Opatrzność Boża nie za

wiodła; a pięknie i pokornie to nznał.

Sądzę, że przytoczona tu korespondencya, która

rzuca nowe światło na początki Internatu, wysta

wiając, jak wielki w jego założeniu miał udział

O. Semenenko, w niczem nie ujmuje zasługom

O. Kalinki; owszem odkrywa głęboką jego po

borę, a zarazem pokazuje, jak wielkie miał tru

dności do przezwyciężenia i zewnętrzne i wewnę

trzne. ,,Biada człowiekowi samemu," powiada Pi

smo św. Gdyby O. Kalinka nie miał kogoś, coby

go zachęcał, dodawał mn odwagi, a nawet upo

minał i nauczał, nie byłby znalazł dość siły w so

bie , żeby to dzieło choćby rozpocząć. Ale sp ra

wiedliwość sama nakazuje i wdzięczność zmusza

dodać, że nie O Semenenko jeden podtrzymywał

w ten sposób O. Kalinkę. Powiedzmy naw et, że

w tej sprawie głos O. Semenenki sam jeden nie

wystarczał, bo w dziele społecznem potrzebna

jeszcze pobudka i zachęta pochodząca z zewnątrz

od społeczeństwa. nPokrzepiały nieszczęśliwego

superiora, pisze sam o sobie w Historyi domn,

pokrzepiały dowody wielkiej życzliwości, których

od pewnych Dam doznawał. Dom lwowski, powia

da, powinien na zawsze przechować we wdzię

cznej pamięci nazwiska i usługi tych przezacnych

niew iast" Une to stworzyły Upiekę, która, we

dług słów O. Kalinki ,,dała pewną dla Domu pod

stawę." A z pomiędzy tych przezacnych niewiast,

którym tyleśmy winni i których Dom nasz nigdy

nie zapomni, wyszczególnia osobliwie jednę, która

nietylko życzliwością i szerzeniem Opieki podtrzy

mywała jego odwagę, ale tak jak U. Semenenko

zachęcała do wytrwałości, wskazując na Opatrzność

Bożą. Nieraz O. K alinka mnie o tem wdzięcznie

wspominał, znalazłem też na to dowód w docho

wanych u nas jej listach. W jednym, jeszcze z r.

1880 czytam te słowa: ,Głęboko mnie wzruszył

list Ojca. Te moralne udręczenia towarzyszyły,

zdaje mi się, nieodstępnie każdemu większe

mn przedsięwzięciu, mającemu przynieść Pann Bo

gu chwałę; ale nie mnie wypada przypominać to

Ojcu, ograniczę się na wypowiedzeniu najserde

czniejszej wdzięczności za ok azan e mi zanfanie,

i na pokornej modlitwie, aby Pan Jezas obdarzył

Ojca coraz hojniej i siłą i światłem, i pokojem!"

A we dwa lata później znajduję ten drugi piękny

ustęp: nMartwi mię niepokój Ojca względem stro

ny m ateryalnej; podobny niepokój bardzo łatwo

może ntrndzać koracyą, a czy wolno dodać, że

mi się wydaje bez podstawy żadnej, ponieważ

trudno przypuścić, aby Pan Bóg porzucił spra

wę, której tak widocznie dotąd błogosławił,"

Pan Bóg nie porzucił i po roku Iutornatr stanął,

jak powiedzieliśmy, a jnż nietylko jak o gmach,

ale jako nowa poważna instytncya. Stał on i po

dwóch i po trzech latach, stoi i dzisiaj i rozwija

się pomimo burz, przeszkód i niepew ności, pomi

mo n aw et śmierci założyciela. Jeślim powiedział,

że r. 1881 najcięższym był w kolejach Internatu,

tom się pomylił, jeszcze cięższym stał się r. 1886

przez śmierć O. Kalinki — a jednak Internat nie

upadł. Trwa on zawsze i rozwija się, a stoi i

rozwija się tem, czem stanął. Nie na ,,kruchych

podstawach rachuby ludzkiej," nie na zapewnio

nych funduszach lub dochodach, ale stoi i rozwi

ja się najprzód myślą O. Kalinki, bo od niego

wyszedł kierunek Zakładu i ,,myśmy tylko weszli

w prace jego," że użyję słów Pisma św. Oparty

jest dalej na wierze O. Semenenki, bo jego wiara,

jego nfność w nas dotąd żyją i dodają i nam o

tuchy. Łatwiej nam dziś ufać, patrząc na jasny

dowód, że taka nfność nie zawodzi. Zakład stoi

i rozwija się nareszcie ofiarnością Opieki. Wpraw

dzie Opieka nie pokrywa i połowy wydatków In

ternatu, ale przez nią w nim dwa chleby i pię

cioro ryb spoczywają na początek. Łatwiej nam

wtedy spuścić się na cudownego Rozmnożyciela

chlebów na pustyni.

się potrzeba. Niewielkie to dla nas było ubezpiecze

nie, bo Dom nasz Rzymski bez porównania gorzej

od nas stoi pod względem finansowym. Ale roz

kaz był dany, więc trzeba było usłuchać. I Bóg

pobłogosławił wierze naszego przełożonego. Śród

budowy pewna osoba przysłała nam jak raz 12,000

złr., tyle, ile trzeba było.

Jak zwykle, fabryka kościoła pociągnęła za sobą

inne wydatki. Trzeba było przerobić dom przy

legły, to wyniosło kilka tysięny. Zresztą niektóre

porobiły się zmiany w ciągu budowy, które także

jowiększyły wydatki. Będziemy więc mieli nie

dobór; ale mamy nadzieję, że nam Pan Bóg przy

śle dobroczyńców. Oto n. p. słyszymy, że jeden

z naszych nczniów, wydalony od nas już dawno

za złe postępy w naukach, umierając, przeznaczył

ze swoich pieniędzy 2000 złr. na budujący się

nasz kościół, i mimo opora, jaki mu w tem sta

wiano, własną ręką ostatnią wolę przed śmiercią

spisał, błagając matkę, by ją wykonała. I czy po

tem wszystkiem wolno jeszcze wątpić o Opatrz

ności Bożej i nie wierzyć, te to dzieło jest Boże

i Jemn miłe? ’)—

Tym razem, zdaje mi się, że część finansowa

sprawozdania jest dosyć obszerną. Nie moja w tem

wina, że może nie po finansowemu obrobiona. My

zakonnicy mamy swoje własne rachuby, a jak

się pokazuje, mniej może zawodne, niż wszelkie

ludzkie.

Po tem wszystkiem, com powiedział, nie zadziwi

już nikogo, że, mimo ubóstwo nasze, budujemy

kościół. Było to przedsięwzięcie, przyznaję, śmiałe;

tem bardziej, że nie mogliśmy się odwoływać do

ofiarności publicznej, która i tak już utrzymuje

nasz zakład. Ale potrzebę kościoła cznją wszyscy

w naszych stronach, a więc ,,finanse już są", jak

by powiedział O. Semenenko. To też nasz tera

źniejszy przełożony główny kazał nam rozpocząć

budowę, polegając na Opatrzności Bożej ; a gdy

widział, że niebardzo śmieliśmy brać się do niej,

mając tylko 8000 złr. z pieniędzy przeznaczonych

na kościół, który miał kosztować 20,000 złr., obie

cał nam przyjść w pomoc, jeśliby tego okazała

’) Następującą część pedagogiczną sprawozdania

dla braku miejsca zmuszeni jesteśmy Opuścić. W yj

mujemy z niej tylko daty statystyczne:

Przeszłego roku wszyscy uczniowie Internatu prze

szli do klas wyższych okrem jednego. Postęp celu

jący miało 13. Jeden Bułgar uzyskał stopień doktora

praw; trzech otrzymało świadectwa dojrzałości; z nich

dwócb wstąpiło do seminaryum, a jeden pozostał

w Internacie nadal jak o słuchacz praw. W rokn ze

szłym dwóch nczniów Iuternatu wysłanych zostało

do kollegium Greckiego w Rzymie; nadto dwócb in

nych uczy się teologii w seminaryum 0 0 . Zmar

twychwstańców w Adryanopolu, a jeden uczęszcza

z domn 0 0 . Zmartwychwstańców na teologią do Uni

wersytetu we Lwowie.

W pierwszem półroczu było w Internacie nczniów

70. Z tych: Rusinów 54, Polaków 13, Bułgarów 3.

Do Uniwersytetu uczęszczało 7, do gimnazyum ru

skiego 37, do gimnazynm polskiego 26. (P. R .) .

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu