Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 582 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

NrSO

pęęsfew *

r;e%aficm-!

Kr;!ków, Niedziela Marca 1023

MCa*a« wyehadsł oodsi«iu*ia m gQ«Ulnl« « mu*.

Jfi§sner pojedynczy 500 i k .

MUOHIBATl «TTIOSIt

tti«i«c*fife na MNftal

w miejscu

12000 Mk.

oeuuo Mk

w Pol.e*

* odnoszeniem do dom«

14000 ,

42000 » ’

luruiica

34000 »

42000 ,

MM,Cą

24000 »

72000 ,

Pt«,numeratę przyjmują t Admlnistraey* »Czara* * Krakowie i nrzędypocztowe. Miejscowa nr»

n c n s e r a tę s m oro dzienników i Księgarnia »Ruch*. Hupczyc ul. Jagiellońska, Bracia Hildowie ul Karrne

i"l. a«

L - W Sl,lklennica ch, k sięgarnia Potura!skiego i Janickiego w Podgórzu. We Lwowie »Czas*

ł? , nabycia w biurach dzień. S. Sokołowskiego, Rek:lama prasowa i K. Buchstaba, dalej w Tarnow ie

Kieszowie, Jasie, Nowym Sączu, Zakopanem, w księgarniach, oraz u portyerów kolejowych. W Lub!ini*

kantor pism »Praca«, w Przemyślu w biurze dzienników S. Bil!et i Jadwigi Gródeckiej.

W WARSZAWIE: Biuro dzienników Promień, ulica Widok 19.

Wydanie poranna.

E.«Ate F. ff*

N?. 149 .813,

Rocznik LXXIV

Bluz» przyjmują ogłoueuia w een:e tti wierna milimetrów, za kafdy raz 200 Mk. układ tabelaryczuf

cyfrowy, skomplikowantfśoO Mk, N adesłano od miejec* wierea milimetrów. goO Mk. Nekrologia od.

miejeca wiersza uiiiimetrowego 4uu Mk, K om unikaty handlowe do kronice I po dziale ekonomicznym,

komunikaty prywatne, śluby i i. p. 800 Mk. od miejsca wiersza milimetrów. Cena podana za jeden raz.

OgfoMsnia zagraniczne o 10O°/o drotsze. Ceny powyższe obowiązują od dnia zm iany w nagłówku.

Za terminowe zamieszczenie ogłoszeń Administracya nie odpowiada.

Ogłoszenia przyjmują: w K r a k o w i e wszystkie biura dziennikowi ogłoszeń.

W Warszaw!o Reklama polska Jasna 10, R. Mosse Marszałkowska 124; L. i K. Metz! i Ska, ul. Marszał

kowska 130; I. Buchweitz, Marszałkowska 120, B. Buchweitz Fredry 4, T. Pietraszek, Marszałkowska 115

Wielkopolska agencya reklamy Krakowskie Przedmieście 71, Unger Senatorska 12, M. J . Freid, Rymarska l()’

I. Szteinglas, Swiętojerska 84. Jan Apte, Zielna 86, Międzynarodowe biuro ogłoszeń Galerya Luksemburg’,

A. Fischer Marszałkowska 119, J. Librod, Marszałkowska" 118; w Poznania Polska agencya reklamy »Par.’

Rycerska 8. Wielkop. agencya reklamy Gwarna 19; w Wilnie S. Jutan Niemiecka 4, Jankowski-Uradowski.

Wielka 96; w e L w ow ie S t Sokołowski, biuro dzienników H. Buchstab, M. Bruck ; w e Wiedniu

R. Mosse, M. Dukes Nachf. Haasenstein et Vogler, H, Schalek, Bock et Herzfeld. II. Braun, J. Dannenberg

J. Rafael, Oest. Anzeige Ges. »ICra. Wollzeile 12, »Inges« F ranz Josef K’ai 7, w B e r linie »Ala. Krausenstr.Ss(

Listy z pieniądzmi i przekazy pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia przyjmuje Administracya »Gzaeu«.

W L o n d y n ie Agence Havas Cheapside. W Paryżu Agence Mavas, Place de la Bourse.

Reklam a ey e nieopleczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nie zwraca lię,

Za każdą zm ianę adresu dopłaca się i,O Mk.

Adres Redakcyi I Administracyi ui. śwr Tomasza Nr. 32. .T e l . Nr. BO.

Pogłoski o obaleniu gabinetu.

bów Piastó, Wyzwolenia, Narodowej parlyi ro

botników?, polskiej Partyi socyalistyczaej, Bia

łorusinów, Ukraińców i Niemców, a więc tych

klubów, które popierają obecny rząd. W edle

pogłosek, na zebraniu tem miały nastąpić wy

jaśnienia co do możliwości trwałego oparcia

rządu na powyższych stronnictwach.

Wystąpienie pos. Hallera.

Warszawa 3 marca.

crel. wł.) Na wczorajszem posiedzeniu sej

mowej komisyi wojskowej poseł b. jenerał

Józef Haller zaatakował rząd z powodTt are

sztowania oficerów z jego otoczenia w zwią

zku z zamordowaniem prezydenta Narutowi

cza. Następnie p. Haller ostro wystąpił prze

ciw szeregom oficerów, których nazwiska wy

mienił, przyczem powoływał się na zeznania

b. członka defenzywy. P. Hallerowi odpowie

dział poseł b. major Kośeiałkowski, który

stwierdził, że opowiadania p. Hallera oparte

są na zeznaniach b. szpiega rosyjskiego, pó

źniej oficera armii polskiej, wreszcie w yklu

czonego z armii i -zdyskwalifikowanego mo

ralnie i służbowo. Dlatego twierdzenie p Hal

lera są conajmniej nie ścisłe. Dalszą dysku*

syę przerwano. Minister spraw wojskowych

jen. Sosnkowski oświadczył, że na wywody

?. Hallera odpowie na podstawie aktów woj

skowych.

Obrady senatu.

Warszawa 3 marca.

(Tel. ’wł.) Na wczorajszem posiedzeniu se

natu omawiano projekt rządowy wprowadze

nia miernika złotego. Większość mówców kry

:ykowała projekt p. Grabskiego co do wpro

wadzenia złotego wskaźnika, wywodząc, że

v ten sposób marka polska zostałaby zde

)resyonowaną do reszty i prędzej, aniżeli

wskaź"nik złoty mógłby naprawić sytuacyę

inansową. Jedynie X. Adamski (klub chrze

ścijańskiej demokraeyi) opowiadał się za pro

ektem p. Grabskiego. Rezoluc.yi senat nie

lcbwalil żadnej, odkładając ją do przedłoże

lia przez ministra skarbu p. Grabskiego ra

mowej ustawy o naprawie skarbu, co ma na

stąpić na dzisiejszem posiedzeniu sejmu.

Warszawa 3 marca.

(AW.) Na wczorajszem posiedzeniu senatu

na wstępie przyjęto uchwałę, na zasadzie któ

rej pobory marszałków sejmu i senatu będą

równe i równające się 4 krotnym poborom po

selskim (4 miliony marek).

Następnie senat przyjął ustawę o Trybunale

stanu, uchwalając następujące poprawki, od

rzucone przez sejm: l) Prezes naczelny Izby

kontrolnej państwa nie może odpowiadać przed

Trybunałem stanu. 2) Marszałek sejmu, o ile

zastępuje prezydenta Rzeczypospolitej, musi

podlegać takiej samej odpowiedzialności. 3)

Cenzus wieku członków Trybunału wynosi

lat 40. 4) Przynajmniej połowa członków? Try

bunału musi posiadać wykształcenia prawnicza.

Następnym punktem porządku dziennego

obrad była ustawa o obrocie walutowym, któ

ra przekazuje prawo kupowania i sprzedawa

nia walu(, instytucyom, upoważnionym do tego

przez m inisterstwo skarbu. Referent projektu

ustawy senator Karpiński, krytykując ograni

czenia, wprowadzone prźez tę ustawę, dowo

dził, że noszą one charakter zarządzeń poli

cyjnych i mają bardzo małe znaczenie dla pod

niesienia naszej waluty. Komisya .skarbowa se

natu zwróciła uwagę ministerstwa skarbu, żt

rozporządzenia te nie są należycie wykonywa

ne, zaś odpowiednie ustaw?y co do obrotu wa

lutami dają pole do nieporozumień w stosun

ku do niewinnych obywateli. Referent zapro

ponował senatowi rezolucyę, w?zywającą mini

stra skarbu do złożenia sprawozdania z dzia

łalności organu ministerstwa skarbu, powoła

nego do przestrzegania, aby przepisy waluto

we były ściśle zachowywane. Ustawę i rezo

lucyę przyjęto.

Reforma administracji.

Warszawa 3 marca .

I (Tel. wł.). Dr Michał Bobrzyński zaproszouy

ijak wiadomo, przez prezydenta ministrów d(

!Warszawy ukończył już swoją pracę nad re

!formą organizacyi władz administracyjnycl

Ii swoje resume, w-ręczył jen. Sikorskiemu. Prc

Jjekty dalszych reform opracuje p. Eugenius

!Starczewski, który w tym celu przyjeżdża d

IWarszawy. W związku z pobytem Dra Bc

!brzyńskiego rozeszła się pogłoska, że prezy

Jdent ministrów zamierza ofiarować mu tek

jministra spraw wewnętrznych. Pogłoskę t

!przyjmować należy z zastrzeżeniem.

^fądjynarisdowa knnferensp.

Warszawa 3 marca,

i (AW). Sekretarz jeueralny Ligi narodó

’Drummond zwrócił się do ministerstwa spra

zagranicznych, zapraszając rząd polski do

wzięcia udziału w międzynarodowej konferen

cyi, która została zwołaną do Genewy na 15

października b. r.

Zmyślony okólnik

W mowie wygło.szonej w? sejmie po ekspose

Prezesa Rady ministrów jenerała Sikorskiego,

przytoczył prof. Głąbiński rzekomy okólnik

ministerstwa spraw wewnętrznych, zalecający

władzom policyjnym i administracyjnym od

mienne traktowanie stowarzyszeń lewicowych

i narodowo - demokratycznych ; jen. Sikorski

odpowiedział natychmiast, że o tym okólniku

nic nie wiedział, i że taki okólnik nie wyszedł

z ministerstwa spraw wewnętrznych.

Póź

niej w liście wystosowanym do p. Głąbińskiego

zażądał jenerał Sikorski podania źródła, z któ

rego pochodziła wiadomość o rzekomym okól

niku. P. Głąbiński odpowiedział w sposób bar

dzo dyplomatyczny, żadnych faktów nie spre

cyzował. Wówczas jen. Sikorski zamknął ten

epizod następującym listem.

»Korespondencyę na temat powyższy — pi

sze prezydent ministrów jen. Sikorski -w?szczą

łem li tylko w interesie prawdy.

Twierdzenia mego, zawartego w? listach z 23

stycznia i z 30 stycznia r. b., iż nieznany mi

jest rzekomy okólnik ministerstwa spraw we

wnętrznych, na który powoływ?ał się Szanowny

Pan Poseł w swem przemówieniu, nie może

w niczem zmienić twierdzenia Sz. P. Posła,

zawartego w; liście z 1 ub. m,, jakoby było

rzeczą nieistotną, czy ów rzekomy okólnik był

w?ysłany z ministerstwa spraw wewnętrznych

Bw formie pisemnej, szyfrowanej, telefonicznej

lub w innej drodze". Podkreślam raz jeszcze,

iż powołany w treści okólnik w żadnej formie

i drodze z ministerstwa spraw wewnętrznych

nie wyszedł.

Wobec powyższego jest już rzeczą nieistotną

kwestyą dosłownego brzmienia odnośnego ustę

pu w przemówieniu Sz. Pana Posła, które zre

sztą słyszałem najwyraźniej zarówno ja sam,

jak i całe moje otoczenie i do kwestyi tej już

nie powracam.

Co się tyczy mojej odpowiedzialności, jako

ministra spraw wewnętrznych, o której pod

kreślenie w danym wypadku Sz. Panu Posłowi

niewątpliwie chodzi, to m uszę stwierdzić, że

odpowiedzialności nigdy sie nie bałem i nie

boję, nie leży to bowiem w mojej naturze, ale

każdy nieuprzedzony musi przyznać, że o od

powiedzialnośei m oże być mow?a jedynie tam,

gdzie istnienie jakiegoś faktu, stanowiącego

istotę odpowiedzialności, zostało udowodnione.

Ten zaś moment w niniejszym wypadku nie

ma miejsca, a moje starania w tym kierunku

uzyskania konkretnych danych oraz liczenie

w tej mierze na Sz. Pana Posła zawiodły.

Nakoniec pragnę dodać, że, o ile pierwotnie

ze zdziwieniem skonstatowałem reprodukowa

nie naszej korespondencyi w powyższej spra

w?ie na łamach prasy codziennej, o tyle obe

cnie, wobec jej zakończenia, nie widzę potrzeby

utrzymywania niniejszego listu w tajemaiey.

Z wysokiem poważaniem

(—) Sikorski.

0 przyjazd Ora Bańska.

Warszawa 3 marca.

(Te!. w(ł.) Niektóre pism a

warszaw/skie

przyniosły inforraacye, że należy spodziew-ać

się wizyty czeskiego ministra spraw zagrani

cznych p. Bene.sza w Warszawie już w naj

bliższych dniach. Z kół dyplomatycznych do

wiaduję się, że wizyta p. Benesza nastąpi do

piero po przychylnern załatwieniu polsko cze

skich spornych punktów, przedewszystkiem

sprawy Jaworzyny. Przed tukiem załatwie

niem tych] spraw wizyta p. Benesza w War

szawie nie miałaby celu.

Z Rac§y ministrów.

Warszawa 3 marca.

(PAT) Rada ministrów uchwaliła ostatecz

nie tekst ustawy o naprawie skarbu Rzeczy

pospolitej, który w najbliższych dniach złożo

ny będzie do laski marszałkowskiej, oraz plac

finansowy na lata 1923, 1924 i 1925. W pla

nie tym rozbieżności istniejące między po

szczególnemi resortami a ministrem skarbi

zostały na posiedzeniu wyrównane.

Wobec powołania na ćwiczenia wojskowe

rezerwistów Rada ministrów poleciła ministro

wi spraw wewnętrznych, aby w porozumienii

z ministrem sprawiedliwości i spraw wojsko

wych opracow?ał projekt ustawy o zaopatry

waniu rodzin powołanych na ćwiczenia woj

skowe na tych zasadach, że ciężary ponosi(

będą pracodawcy i gminy. Przyjęcie z powro

tem na opuszczone z powodu powołania sta

nowiska pracy będzie ustawowo zabezpieczo

ne. W duchu powyższej ustawy polecono bez

zwłoczne opracowanie rozporządzeń w?ykonaw

czych tak, aby tak w?ażna sprawa nie uległ!

jakiemukolwiek opóźnieniu.

Resztę posiedzenia poświęcono obradon

nad sprawą drożyzny. Upoważniono ministn

spraw wewnętrznych do wydania rozporzą

dzenia o ujawnianiu zapasów artykułów żyw

nościowycb i pierwszej potrzeby a ministr:

sprawiedliw/ości do wniesienia przyjętego prze:

5Radę ministrów projektu ustawy, rozszerzają

fcej działanie sądów doraźnych na przekroczę

?nie przemytnictwa oraz magazynowania i zmo

wy celem ukrywania i podwyższania cen ar

tyknłów pierwszej potrzeby.

Przed uznaniem wsc!iednich grasic Polski.

Paryż 3 marca.

(PAT.) Wedle inforinacyj zasiągniętyc,h przez

Ajencyę Havasa konferencya ambasado

rów na ouegda]szem posiedzeniu po

stanowiła powierzyć międzysojuszni

czej Radzie wojskowej w Wersalu pod

przewodnictwem marszałkaFochaprzy

gotowanie i przedstawienie, na następ

aem posiedzeniu Rady ambasadorów,

mającem się odbyć w przyszłym tygo

dniu, sprawozdanie w sprawie wscho

dnich granic Polski. Polska, jak wiadomo,

skierowała do Rady ambasadorów notę, w któ

rej prosi, aby mocarstwa sprzymierzone ce

lem skonsolidowania pokoju na wschodzie ofi

cyalnie uznały wschodnie granice Polski tak,

jak zostały one ustalone od strony Rosyi przez

traktat ryski, a od strony Litwy przez Ligę

narodów. Biorąc pod uw agę zastrzeżenia, ja

kie podkreślił w spra%%-ie tej granicy rząd pol

ski, z chwilą obecną, zdaje się granice usta

lone traktatem ryskim, zostały usankcyonowa*

iie. Co do Małopolski wschodniej, to należy się

spodziewać, że zostanie ona przyznana Polsce

z zastrzeżeniem wprowadzenia w Małopolsce

Wschodniej specyalnego ustroju autonomiczne

go z.godnie z propozyeyami samej Polski.

Warszawa 3 marca.

(Tel. wł.) Wczoraj o 7 wieczór ambasador

francuski Panafieu złożył wizytę prezydentowi

ministrów jen. Sikorskiemu w jego prywat*

nem mieszkaniu i wręczył mu list Poincare’go

w odpowiedzi na pismo jen. Sikorskiego wy

stosowane przed zebraniem się Rady amba

sadorów w sprawie naszych granic wschodnich.

List p. Poincare’go, pisany przez niego wła

snoręcznie, zajmuje trzy i pół stronicy, trzy

many jest w tonie serdecznym i omawia naj

pierw ogólną politykę europejską, potem po

litykę francusko-polską a wreszcie dość szczegó

łowo i przychylnie sprawę polskich granic

wschodnich. P. Panafieu zabawił u jen. Sikor

skiego godzinę; omawiano najważniejsze sprawy

polityczne.

Warszawa 3 marca.

(Tel. w ł) Jak wiadomo wyjechali w spra

wie naszych granic wschodnich do Paryża

szef protokołu dyplomatycznego hr. Przeździecki

i szef departamentu wschodniego w minister

stwie spraw zagranicznych p. Łukaszewicz.

Wczoraj p. Przeździecki powrócił do W arsza

wy, p. Łukaszewicz pozostał w Paryżu aż do

załatwienia sprawy granic wschodnich.

Warszawa 3 marca.

(AW) Według doniesień dzienników szcze

góły onegdajszego posiedzenia Rady ambasa

dorów, która obradowała nad sprawą wscho

dnich granic Polski, przedstawiają się nastę

pująco : Przedstawiciele mocarstw, reprezento=

wanych w Radzie ambasadoró%w, oświadczyli,

że mają już pełnomocnictwa i instrukcye od

swoich rządów i mogą przystąpić do załatwie

nia sprawy. Konferencya zaczęła więc mery

toryczne badanie tej kwestyi. Rozstrzygająca

uchwała zapaść ma w przyszłym tygodniu.

Obecnie zaś rozpoczęły się prace przygoto

wawcze w komisyi, która ma przygotować

wniosek w sprawie granic wschodnich Polski.

Z doniesień prasy nie można wywniosko

wać dokładnie, jakiej komisyi polecono opra

cowanie wniosku, w sprawie granic wschodnich

Pólski. Agencja Havasa bowiem donosi, że

wniosek ten powierzono międzysojuszniczej

Radzie wojskowej w Wersalu pod przewodni

ctwem marszałka Focha, natomiast Tcceczpo

spolita w depeszy z Paryża stwierdza, że Ra

da ambasadorów powierzyła opracowanie wnio

sku swej komisyi, a ta komisya zasiągnie zda

nia także Rady wojskowej, zapewnie g}ównie

w sprawie granicy polsko-litewskiej, którą się

już marszałek Foch zajmował. Kc espondent

Gasefy Warszawskiej donosi z Paryża, że Fran

cya, aby nie uznawać pośrednio sowietów,

proponuje, aby konferencya wykreśliła gra

nicę indentyeznie z granicą traktatu ryskiego,

lecz ażeby nie wspominała w decyzyi o sa

mym traktacie. Korespondent tej gazety do

nosi ponadto, że rozstrzygająca uchwała nie

zapadnie wcześniej niż za 10 dni, gdyż tyle

czasu trwać będą prawdopodobnie toczące się

w tej sprawie rokowania między Paryżem

a Londynem. Punkt ciężkości sprawy — kon

kluduje korespondent Gasefy Warszawskiej —

leży obecnie w Londynie.

Paryż 3 marca.

(AW.) Temps z 28 z. m. domaga się uzna

nia definitywnego zarówno granicy polsko

litewskiej, jak i polsko-rosyjskiej.

Londyn 3 marca.

(PAT.) Morni ng Post wyraża radość z tego

powodu, że kwestya granic Polski jest na

drodze do uregulowania. Mamy nadzieję —

pisze dziennik — że Rada ambasadorów uczy

ni zadość żądaniom Polski, która pomimo tru

dności, w jakich się znajduje, wychodzi sto

pniow’o z cbaosu, w jaki została pogrążona

Europa środkowa, aby zdążać ku przyszłości

pełną lepszych

widoków.

Niepodległa

Polska — kończy dziennik — jest gwa

rancyą pokoju dla Europy środ

kowej.

O ideę d la narodu,

Od jednego z przyjaciół naszego pisma

otrzymujemy następujące uwagi:

Ogólnem jest przekonanie, że wojna świa

towa stanowi pewien punkt zwrotny w kul

turze europejskiej. W e w szystkich dziedzinach

mówi się o nowyc:h prądach, nowyeh kierun

kach, o raczej modnej, niż dość głęboko zro

zumianej, Umwertung aller Werte. Załóżmy, że

tak rzeczywiście jest, że przechodzimy kry

zys która może się skończyć upadkiem lub

odnowieniem. Wychodząc z tego założenia za

pytajmy, jakie to nowe prądy, nowe kierunki,

nowe idee powstały i zapowiadają pewien roz

wój w Polsce.

Z smutkiem stwierdzam odrazu, że tych

idei nie dostrzegłem. Gdybym chciał bardzo su

rowo sądzić, musiałbym powiedzieć, że społe

czeństwo nasze dzieli się na dwa obozy: ro

biących m ajątek i broniących się od głodu

To absorbuje zupełnie, na inne myśli niem:

miejsca, Chyba, że przywiązywać będziem;

wagę do pojawiającego się tn i ówdzie misty

cyzmu, lub dopropagandy o kościół narodowy

Pierwszy jest z pewnością wyrazem pewne

tęsknoty do idealizmu, ale jest nikły. Drugi

ma podłoże polityczne, nie tkwiące w idei re

ligijnej. Jasną jest rzeczą, że antysemityzm

walka z urojonem masoóstwem, antyukrai

nizm, antygermarizm i t. p. są negacyami, ab

nie ideami pozytywnemi. Jedyna pozytywni

idea,

idea państwowości polskiej,

został:

wprawdzie podniesioną i ma służyć za pod

stawę dla pewnych ugrupow?ań, ale z żalen

należy stwierdzić, że idea ta nie chwyta spo

leczeństwa w odpowiedniej mierze, że niem:

widoków, aby zapanowała. Rodzi się przet(

pytanie, dlaczego idea utrzym ania i budów?

państwa nie jest w stanie wypełnić duszy spo

]łeczeństwa. Rodzi się też drugie pytanie, cz;

|l}istoryą, rozwojem swoim, zdolnościami na

ród polski nie wykazał, że może mieć inni

jeszcze ideę, może potężniejszą i szerszą.

; ńmiało stwierdzam, że idea państwowość

dlatego nie jest w’stanie ogarnąć i wypełnić

duszy społeczeństwa, bośmy lej państwowości

sami nie zdobyli. Smutna to i gorzka prawda,

że Czesi od długiego, długiego szeregu lat dla

tej idei pracowali i w wojnie stosowali tylko

ej konsekwencye. Natomiast Polaków wojna

zastała w tym stanie, że największa ich część

z pod zaboju rosyjskiego uważała autonomię

za szczyt programu, wieńczyła kozaków po

zajęciu Lwowa, ofiarowała honorow’ą szpadę

Ruszkiemu. Polacy z Poznańskiego stali na

gruncie zjednoczenia, ale na gruncie autono

mii pod panowaniem rosyjskiem. Jedynie b. Ga

licya podniosła sztandar państw owości polskiej,

ale w unii z Austryą, a to wystarczyło, aby

ten program osłabić. Historyk będzie m usiał

stwierdzić, że dla idei niepodległego państwa

polskiego ponosiły ofiary tylko Legiony. Ale kil

kanaście tysięcy dusz przejętych do głębi tą

ideą nie starczy, aby z tej części wnioskować

0 całości. Dla całości społeczeństwa niepodle

głość była darem opatrzności, nie owocem

zwycięskiej walki. Stąd płynie, że nie umiemy

jej należycie cenić. Aby dojść do tego prze

konania, rzućmy okiem na sejm, Który bądź

co bądź jest wyrazem społeczeństwa.

Prawica pochłonięta jest walką opozycyjną.

Jaki jest jej program państwowy, nie wiemy.

Nie ma wprawdzie Napoleona, ale mogłaby

stw’orzyć sztab jeneralny, któryby wypracował

projekty usta%%’. Oprócz dwóch książek p. Sta

nisława Grabskiego, będących cgólnemi roz

ważaniami, nie wydała Prawica ze siebie lite

ratury’ politycznej. Najważniejsze dzieło legi

slacyjne, Konstytucya z 17 marca, przyszło

wprawdzie do skutku pod przewodnictwem

p. Dubanowicza, ale przez swoją niedokładność

1 brak wprawy kodyfikacyjnej świadczy, ile

poważnej pracy dołożyć powinien jeszcze ten

obóz, gdyby miał przyjść do %vladzy. Panuje

tam pewna łatwość w redagowaniu okoliczno

ściowych projektów’, niejednokrotnie psujących

do gruntu inny zupełnie dobry projekt. Tak

się stało n. p. z projektem p. Głąbińskiego v

Od paru dni zaczynają krązyc pogłoski, ja- 1

koby gabinet był zachwiany, poniew?aż poseł 1

Witos miał się już porozumieć z p. Korfan- ł

tym; a w rezultacie P. S.L. ma zamiar przejść ł

do opozycyi przeciw gabinetowi, to znaczy j

dążyć do jego obalenia przy najbliższej spo- j

sobnośei. Pogłoski takie rozpuszczane są bar- i

dzo gorliwie, aczkolwiek mało mają za sobą

prawdopodobieństw?a. Enuncyacye posła Wito

sa, bynajmniej jak dotąd nie wskazują, aby

w istocie osiągnął porozumienie co do utwo

rzenia wspólnego bloku w sejmie już nie tylko

z narodową demokracyą, ale choćby tylko 1

z samym p. Korfantym. A przecież trudno 1

przypuścić, aby obalał gabinet, nie mając przy* 5

gotowanej na ten wypadek jakiejś możliwej 3

większości. Za wysoko cenimy i jego spryt 1

polityczny i rutynę parlamentarną i wreszcie (

jego troskę o dobro kraju.

Gdyby nawet per inconcessum było prawdą, ^

że porozumienie z p. Korfantym na punkcie c

najważniejszych dla ludowców spraw już osią* 9

gnął, to do porozumienia z narodową demo s

kraeyą daleka jeszcze droga. Nie wątpimy, a z

nawet wprost przypuszczamy, że w? sprawach c

reformy agrarnej gotowi byliby oni poczynić r

mu ustępstwa. Cytowany przez nas wczoraj !l

artykuł p. St. Kozickiego dość wyraźnie to 8

przypuszczenie popiera. Ale obok reformy i

agrarnej ileż to jeszcze innych spraw i prze-jl

eiwieństw należałoby przedtem z drogi u su -|a

nąć, zanimby się mogła utworzyć większość!

z prawicy izP.S.L. złożona.

Dlatego też — pomimo gorliwie rozsiewa-j

nych pogłosek — nie sądzimy, aby byt gabi-1

netu był w najbliższych czasach zagrożony. 11

Ma on do przeprowadzenia dwie ważne a pilne | c

sprawy : uregulowanie naszej granicy wscho* jt

dniej (korzystnie się zapowiadające) i bardzo I «

trudną, bardzo niebezpieczną sprawę sanacyi I»

skarbu. Zwłaszcza tej ostatniej bez poparcia | p

ludowców nie za(atwi. Poparcie to jest dla nieb i *

trudne, gdyż nowe podatki, których uchwale-1f

nie może jedynie skarbowość naszą uzdrowić, Iś

będą niewątpliwie dla szerokich warstw a więc Ii1

także i dla chłopa wielkim ciężarem. Jeżeli I u

zaś kto w sejmie, to oni może najwięcej liczą |c

się z odrazą warstw ludowych do płacenia po-1 r

datków. Jest to z pewnością najważniejsza ale | s

i najtrudniejsza kwestyą, jaką gabinet ma |

w sejmie przeprowadzić. Nie można zaręczyć, I

czy mu się uda dla tej kwestyi P. S. L. po-1r

zyskać i utrzymać w szeregach większości za | *

naprawą skarbu głosującej. Jeśli P. S. L. przej-L

dzie w tej sprawie dp opozycyi, lo niewątpli-|

wie gabiaet zadania swego nie dokona i ustą-1s

pi. Ale to nie będzie oznaczało, że spadek po IJ

nim obejmie większość złożona z prawicy II—

P,S.Lf

Bynajmniej! Upadek gabinetu z tego powo-1 f

dii i na tym punkcie oznaczałby tylko, że lu-1(

dowcy są stronnictwem radykalnem i zbliżyłby !J

ludowców do innych, odcieni radykalnych.|

Utworzyłaby się wtedy większość pod hasłem:

precz z obciążeniem warstw ludowych — podli

hasłem utopijnem, bo bez znacznego obciążę* |1

nia warstw najliczniejszych, a więc w pierw* I1

szym rzędzie chłopskiej, żadnej sanacyi skarbu |(

przeprowadzić nie można. Wóz naszej pań- I,

stwowości, kierowany rozumnie przez jen. Si-L

korskiego, dostałby się w ręce, o których nie I

’wiadomo, dokądby go potrafiły doprowadzić — I!

w żadnym jednak razie nie na prawo!

Dzień dzisiejszy, który przyniesie nam expose |

sanacyi skarbowej w sejmie i który rozstrzy-|

gnie o przyjęciu odnośnych planów rządu, I

rozstrzygnie także kwestyę utrzymania się!

gabinetu na czas dłuższy. Jeśli horoskopy dla j

tej kwestyi zarysują się pomyślnie, to zapewne

i pogłoski gorliwie rozpowszechniane o bliskim

upadku gabinetu — umilkną.

Warszawa 3 marca.

(Tel. wł.) Na czwartkowem posiedzeniu klu

bu Piasta przeprowadzono obszerną dyskusyę

nad stanowiskiem klubu do rządu. P . Witos

w dłuższej przemowie atakował silnie rząd;

nie wymieniał jednak żadnego z ministrów,

lecz występował przeciw całemu rządowi.

Z otoczenia p. Witosa zaatakowano mini

stra spraw wojskowych jen. Sosnkowskiego

za powołanie rezerw na 8-tygodniowe ćwicze

nia i zaproponowano uchwalenie najostrzejszej

rezolucyi przeciw jen. Sosnkowskiemu. Do

uchwalenia tej rezolucyi nie dopuściła jednak

lewa strona klubu.

Warszawa 3 marca,

(Tel. w}.) Wczoraj wieczorem odbyło się u

prezydenta ministrów jen. Sikorskiego zebra

nie, na które zaproszone były prezydya klu-

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu