Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 668 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

N”234

Kraków, Środa 24 Maja 1911.

Rocznik LXIV.

Ruch wyborczy.

(Numer poranny).

PrM iM irilą prcyjmująi AdmUintarMTaCbąiuw Krakowie i»rz.dy poeztawe Miejscową pr*—

MtBeraią knęg. Ł A. K nyU sew skiege, handle: St. Karlińckiego, trafika w Sukienniwichi, Biure daiea.

1 Jjalomcaewej, (fi. Trąflka. Wł Lwewls ,,C łu " ju! 4« ubycia w klsrack dzlcn. A. liszswsUst*.

Ł Sw »tew tkl«gł( K. Iick ilab a , u tUcyacb kolejowych w Tarnowie, Rzeezewl(, Jaśle. Nowym Sącze u p e rn ie

w keiąjarei kelejiwe], tidzież na innych głOwniejezych itacyach u portyerów kolejowych.

C*ny ogłoszeni ed Wtereza petitem za pierwszy raz 20 hal., za każdy następny po 15hal.: układ tabe—

Kłyeiny, eyfrowy, «komplikowany, pierwszy raz 40hal., następny po 15hal. N adesłane i Nek rologia

ad naiejeea wiersza drukiempetit. 60 hal. za każdy raz. G łosy publiczności po 2kor.;komunikatyhandlowe

pokrouicei po dziale ekonomicznym; komenikatyprywatne, śluby, zaręczyny itp. po 1kor. od miejsca wiereza.

Ogłoszenia 1 prenum eratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego,

fit. Sokołowskiego, K. flu§lis,ubą^ w )aro sławiu Biuro dzienników; w P odgórzu Poturalski; w Prze

myślu A. Juszyóski księgarnia, D. Heszeles: w Rzeszowie M. Weintraub; w Stanisławowie Jasiel

łki i Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Ha;st; w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłącznie

p. W. Raczkowski, 14 Citś d* Trevise; w W ied niu Haascnstein A Yogler, R. Mosse (także we wszyat

kich filia ch): H. Schaiek, M. Duke*, E. Braun, .1. D an n eb erg, Bock (S Herzfeld, H, Kriedl (tylko pre

aunseratę H. Goldschrnidi A Comp.); w Frankfurcie n. M. G. L.Daube A Comp., w Pradze cze

sk iej Kr. Hovorka. Listy i pieniądzmi i p rzek azy pieniężne na prenumeratę i ogloazeuia przyj

mu je Administracya Czasu w Krakowie. Reklamacye nieopicczętowane nie p odleg ają opła cie pocztowej

Listów nieopłaconych nie przyjm uje się. Rękopisów nad syła nych nie zw"raca »ię

SSgT

li każdą zmianę adresu dopłaca się 40 hal.

ADRES RLDAKCYI: ui. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr 50.

Wkroczenie Francuzów do Fezu.

Tanger. (Aj. I-Iavasa). Kolumna Moiniera

wkroczyła dn, 21 l), ni. do Fezu b ez uży

cia broni.

Paryż. (Aj. Havasa) Rząd otrzymał oficyalną

wiadomość o przybyciu kolumny Moiniera do

Fezu. Walki nie było wcale.

( ’asa ]»lanca. (Aj. Havasa) Wiadomości, da

towane z dnia 21 b. m. opiewają, że jenerało

wi Moinierowi udało się w yw ołać rozdwojenie

wśród szczepów, które poczęły się między sobą

zwalczać i daia 21 b. m. się rozproszyły. Stan

zdrowia żołnierzy kolumny Moiniera jest mimo

przebytych trudów wyborny.

Nowe katastrofy awiafyczne.

Strassbnrg. (B. kor.) Awiator Lahmliu

spadł z wysokości 60 m. i zabił się na

miejscu.

Petersburg. (Pet. Aj. tel.) Francuski awiator

Siegióre podczas wzlotu w aedromie uderzył

o maszt. Aparat jest zupełnie zniszczo

ny. Awiator odniósł ciężkie obrażenia.

im*,*** **» atui

Zdrowie cesarza.

Wiedeń. (Tel. pryw.) Zdrowie cesarza jest

zupełnie zadowalniające, chociaż ka

szel i katar jeszcze nie całkiem ustąpiły. Po

pobyeie w Godólló cesarz pojedzie do Schon

brunnu, a stamtąd do swej willi koło Lainz,

aby przebywać na powietrzu wolnem od pro

chu.

Konstytucya Alzacyi i Lotaryngii.

B er lin . (B. Wolffa). Sejm Rzeszy przy

jął wczoraj w drugiem czytaniu usta

wę o konstytucyi dla Alzacyi i Lota

ryngii przeciw głosom konserwatystów. Pod

czas dyskusyi zabrał głos także kanclerz Betb

mann-HolWeg, który bronił ustawy i wyraził

ubolewanie, że konserwatyści usuwają się od

współpracownictwa przy tej ugtawie. Alzacya

i Lotaryngia są dojrzałe do Ściślejszego połącze

nia z państwem; trzeba tym krajom przyznać

powszechne prawo głosowania i konstytucyę.

Berlin. (B. Wolffa) W sejmie Rzeszy pod

czas drugiego czytania przedłożenia o konstytu

cyi dla Alzacyi i Lotaryngii wywodził hr. Miel

żyński: Panowie z Alzacyi i Lotaryngii stali

zawsze w sejmie Rzeszy po naszej stronie i po

pierali nas w niejednej ciężkiej godzinie. Dlate

go też dzielimy ich uczucia podczas obrad nad

przedłożeniem. Program kanclerza przedstawio

n y podczas pierwszego czytania podnosi zasadę

n iwelizacyi i germanizacyi. Rząd wyświadczyłby

największą przysługę ogólnemu pokojowi, gdy

by nie zaostrzał sam stosunków.

Po katastrofie.

Paryż. (Tel. pryw.) Pod przewodnictwem Fal

lieresa odbyła się wczoraj Rada ministeryalna.

Postanowiono na razie zaniechać poli

tycznych oświadczeń ze strony

rządu.

W stanie zdrowia Monisa nastąpiło polep

szenie. Monis przyjął wczoraj Delcassego i

Cruppiego, którzy mu zdali sprawę o akcyi

w Marokku.

Pary ż. (Aj. Havasa) W Izbie deputowanych

prezydent Brisson p oświęcił gorące wspomnienie

ministrowi wojny Berteaux, którego śmierć jest

stratą dla republiki, armii i ojczyzny. Następnie

życzył prezydentowi gabinetu Monisowi rychłe

go wyzdrowienia. Izba uchwaliła kredyt na po

grzeb Berteaux i odroczyła się do poniedziałku.

W senacie prezydent Dubost również poświę

cił wspomnienie ministrowi Becteaux i wyraził

Monisowi życzenie, by rychło wyzdrowiał. Po

uchwaleniu kredytu na pogrzeb ministra wojny,

senat odroczył się do wtorku.

P a ryż . (Aj. Havasa). Profesor Chaufard do

nosi, że stan zdrowia prezydenta ministrów Mo

rusa* był wczoraj nadspodziewanie pomyślny.

Proces Wonlarlarskiclt.

Petersburg. (Pet. Aj. tel.) w procesie Won

larlarakich odczytano wczoraj zeznania X. Ka

linki, w których powiedzianem jest, że X. Dą

browski, który podpisał testament Ogińskiego,

w lecie 1903 r. bawił w Petersburgu, zaś testa

ment sporządzony został w Rydze. Dalej odczy

tano zeznania panny piszącej na maszynie, którą

adwokat Adamczewski wezwał telefonicznie do re

stauracyi Meinera, gdzie się znajdował Dąbrow

ski, Michałowski i Adamczewski. Ten ostatni

powiedział jej, że jest obecną przy wielkim akcie,

gdyż sporządziła odpisy testamentu, którym p e

wien polski wielki właściciel zapisuje swój ma

jątek.

Lokaut krawiecki w Wiedniu.

Wie(leń. (Tel. pryw.) Dziś ma nastąpić w y

dalenie 0 .000 czeladników krawie

ckich z pracy, ponieważ częściowe strajki,

u różnych firm wciąż trwają.

Zokręgu 70 Skałat-Husiatyn, gdzie

z łaski natrętnej kandydatury p. Bieniów*

s k i e g o przeciw hr. Gołuchowskiemu gro

zi utrata polskiego mandatu, umieszcza Gazeta

Narod ow a listy p. Bron. Rozwadowskiego i p.

Kaz. Horodyskiego, które bardzo wymownie sy

tuacyę illustrują. P. Rozwadowski pisze między

inoemi: BZ chwilą rozwiązania Rady państwa

rozpoczął w naszym powiecie szaloną agitacyę

za sobą były zastępca poeła tutejszego okręgu,

który nieprzewidzianym zbiegiem okoliczności

wszedł do parlamentu. Mając poparcie stronnic

twa narodowo * demokratycznego, które znane

jest z bezwzględności i nieprzebierania w środ

kach, prowadzących do jego celów, a obdarzo

ny z natury wszelkimi przymiotami wybitnego

agitatora (których wolę tu nie wyliczać), zabrał

się skrzętnie do dzieła, oczywiście z hasłem na

ustacb, ale nie w sercu : ,,dla dobra ludu*. Pra

wie cała inteligencya miasteczkowa urzędnicza

wszelkich kategoryj, z wyjątkiem politycznej,

wszyscy nauczyciele, jako koledzy tego pana,

nawet twardzi Ukraińcy, których pomocą nie

wzgardził, a co najważniejsze — bardzo wielu

księży polskich stanęło do szeregu, żeby obra

biać włościan polskich, o których głosy głównie

chodzi i wmawiać w nich, że p. Bieniowski, to

ich zbawienie, to mąż opatrznościowy, który

swoją wszechpotęgą wszystkie troski i niedoma

gania usunie, a zwłaszcza wybawi ich z tej e

gip3kiej niewoli obszarników, których wpływu

na ludność obawiają się tacy panowie małomia

steczkowi* . A dalej pisze : ,,Niechaj nauczyciele,

którzy agitują za p, B)eniowskim, mają przy

najmniej sumienie i nie bałamucą ludności wiej

skiej opisywaniem zmyślonej działalności posel

skiej swojego kandydata, która dla każdego

rozważnego człowieka jest wręcz nieuchwytną.

Nie jest żadną działalnością poselską wydeptać

w Wiedniu jakiemuś przyjacielowi wyższą po

sadę , albo jakiemuś zaściankowi zapomogę*.

P. Horodyski stwierdza, że ,,tendencyjne kores

pondencye ze Skałatu, umieszczane na łamach

Sł. pols. mogą najspokojniejszego człowieka w y

prowadzić z równowagi. S ł . p ols. nie traktuje

rzec:zy objektywnie, ale walczy nieprawdą".

W okręgu wyborczym 54 Drohobycz

itd. z polskiej strony kandydaturę zgłosił radca

sądowy p. Adam Pilecki. Dotychczasowy po

seł mniejszości z tego okręgu p. Zarański kan

dyduje, jak wiadomo, w okręgu 35 i zachodzi

niebezpieczeństwo utracenia dla Koła polskiego

tego mandatu.

KROjNSitA,

Kraków, środa, dn. 24 maja.

!9x i «i:

Kalendarzyk kościelny: N. Maryi Panny Wspomo

żenia wiernych .

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód słońca o go

dzinie 3-45, zachód o godzinie 7’28, długość dnia go

dzin 15 "43

Teatr miejski: ,Szczury*.

Odczyty: ,Demonstracya chorych* Dr Borzęcki. ,Od

czyn Calmetta z jodem h ’obry z surowicy ludz

kiej a w artość jego rozpoznawcza u gruźliczych* Dr

Nowoczyński w Tow. lekarskiem o godz. 6 wieczór.

,,O IV międzynarodowym zjaździe filozoficznym w Bo

lonii* prof. Dr Maurycy Straszewski w sali sam. filozof,

(ul. św. Anny).

Wystaw"a plakiet w Pałacu Sztuk pięknych.

Zwiedz anie Muzeum etnograficznego we czwartki,

niedziele i święta od godz. 11 do 1 w południe (ulica

Studencka 7, parter).

Restauracya zamku ua Wawelu. Do

tychczas ograniczała się restauracya królewskiego

zamku na Wawelu do badań murów, poszukiwań i

restauracyi południowej części krużganków podwórza

zamkowego. W roku zeszłym i bieżącym przystąpił

wydział krajowy do restauracyi krużganków skrzydle

zachodaiego, całego północnego i większej części

wschodniego, czyli, że roboty restauracyjne objęły

prawie cały wewnętrzny krużganek. Restauracya tych

części wewnętrznych krużganków podwórza pocią

gnęła za sobą wymianę konstrukcyi drzewnej dachu

na żelazną odnośnych skrzydeł zamku. To też dziś

widać już od miasta na północnej zewnętrznej

fasadzie zamku od ul. Kanoniczej rozebrane dachy

drewniane i rozpoczęte stawianie żelaznej konstruk

cyi dachowej przez firmę L. Zieleniewski. Żelazna

konstrukcya dachu ma być w tym roku wykonaną

po połowę wschodniego skrzydła, t. j. między czę

ścią gotycką a wieżą Lubranką. Zaczęte rusztowanie

od ul. Kanoniczej stawianem będzie w dalszym ciągu

dla osadzenia kamiennego gzemsu głównego w miej.

sce murowanego austryackiego. W ten sposób przy

stąpiono i do restauracyi zewnętrznych fasad zam

ku, widocznych od strony miasta.

Odznaczenie, z Wisdnia telefonują: Wiener

Zeitung ogłasza: Cesarz pozwolił, aby radcy dworu

i wiceprezydentowi sądu krajowego w Krakowie

Dyonizemu Pogorzelskiemu wyrażono z okazyi

przejścia na właaną prośbę w trw ały stan spoczyn

ku najwyższe uznanie za wieloletnią wierną i zna

komitą służbę.

Wyścigi konne w Krakowie. Sekreta

ry at Towarzystwa wyścigów konnych zawiadamia

interesowanych, że do wyścigów urządzanych przez

galicyjski Klub jazdy panów w Krakowie zapisywać

można konie do dn. 31 maja b. r. do godz. 8 wie

czór. W tym samym czasie naznaczone są wyco

fania koni z biegów hr. Jana Tarnowskiego Memo

riał Stakes i z VII wielkiej krakowskiej wiosenne

Steeple* chase. Do wyścigów Towarzystwa międzyna

rodowego w Krakowie można konie do kilkunastu

biegów zapisywać w dniu 2 czerwca b. r.,

zaś do

reszty biegów w dniu 8 czerwca b. r. do godz. 8

w iec zór.

Festyn nu D o m pracy. Wczoraj o godz.

6 po południu w parku Jordana w głównym pawilo

nie zgromadziły eię panie, należące do komitetu, u—

Mądz«jąc,f go festyn na tutejszy Dom pracy. Panie

omówiły na miejscu szczegóły festynu i wyszukały

najstosowniejsze punkty pod kioski. F estyn odbędzie

się we czwartek i będzie misł program bardzo uroz

maicony. Niewątpliwie w zabawie wezmą udział sze

rokie koła krakowskiej publiczności, otaczające Doro

pracy wielką życzliwością j oceniając jeg o p ożyte

czną działalność na polu opieki nad staruszkami i

sierotami.

Jubileusz ,,Chóru akademickiego11. Pró

by na koncert jubileuszowy odbędą się w środę i

czwartek o godz. 6 wieczorem, w piątek jeneralns

o godz, 7 wieczór, w sobotę tj. w dsień jubileuszu

ostatnia próba o godz. 3 po południu (w sali Tow.

Muzycznego, gmach Starego Teatru, plac Szczeps inki).

Komitet jubileuszowy i dyrektorowie ,Chóru* upra

szają jak najusilniej wszystkich dawnych i obecnych

członków ,Chóru akademickiego* o niezawodną o

beeność na tych ostat,nich próbach.

Pogadanki o sprawach śląskich. Czwartą

z rzędu pogadankę o Śląsku, która się odbyła w so

botę, wypełnił referat p. St. Warcbolika ,O stronni

ctwach polskich w Księstwie Cieszy ńskiem". Referat

ten uznpc-łnił w dłuźszem przemówieniu X. pastor

Michejda. Najbliższa pogadank a odbędzie się dzisiaj

o godz. wpół do 8 wieczorem w lokalu ,Straży Pol

skiej* (u!. Floryańska l). Na porządku dziennym re

ferat ,O stosunkach czesko-polskich na Śląsku".

Zamach samobójczy w ogrodzie bota

nicznym. Wczoraj wieczorem około g. 8 w ogrodzie

botanicznym strzelił do siebie z rewolw eru 25-letni

»tudent medycyny p. W. Ś. Kula ominęła serce i

ugrzęzła w płucach. Rfmnego odwieziono do szpitala

na oddział chi!urgiczuy. Stan chorego nie jest nie

bezpieczny. Powodem zamachu był rozalrój nerwowy.

Wycieczka (lo Ojcowa. Akademicki Zwią

zek sportowy urządza dn. 27 i 28 b. m. dwudniową

wycieczkę do Ojcowa x następującym programem :

w sobotę o góflzi 6 rano wyjazd wózkami ze starej

rogatki przy ulicy Długiej (punkt zborny tamże o

godz. 5-30 rano) do Szyc, skąd pieszo doliną Prądni

ka do Ojcowa; pó dóijdzs zwiedzenie grot Łokietka,

Ciemnej, góry Chełmowej i ruin zamku ; nocleg w ho

telu pod Kazimierzem. Następnego dnia zwiedzenie

Grodziska, Pieskowej Skały i zsmku. Powrót przez

Wierzchów ze zwipdzeaiom tamtejszych grot do Szyc,

skąd wozami do \ Krakowa. Koszta wycieczki dla

członków 5 kor,, dla nieczłonków 7 kor. Zgłoszenia

przyjmuje się codzienni:» do piątku w Collegium

Novum sala Nr % od godz. 7 do 8 wieczorem.

Tragedya rodzinna, z Pragi telegrafnją:

Do dzienników wieczornych donossą z A sch: Żona

budnika kolejowego Adolfa Wagnera, w przystępie

obłąkania zapewne, poderżnęła trojgu dzie

ciom starszym brzytwą gardła i sko

czyła z dwojgiem młodszych do wody,

gdzie z nimi utonęła. Z trojga skaleczonych

dzieci, dwoje m a bardzo ciężkie rany.

Nowe źródło nafty, z Aszabad telegra

fują : W kopalniach nafty Gadżyńskiego na wyspie

Czeleken na morzu Kaspijskiem wybuchła nowa fon

tanna nafty, która dziennie d aje milion pudów.

0 Akademię górniczą w Krakowie.

W Uniwersytecie odbył się wczoraj w sali Koper

nika wiec ogólno akademicki w sprawie utworzenia

Akademii górniczej w Krakowie. W obradach wzięło

udział przeszło 800 słuchaczów U niw ersytetu; przybyli

także delegaci polskich studentów Akademii górni

czych w Leoben, Przybramie, oraz delegaci ,Ogniwa*

ze Lwowa. Nadeszło wiele telegramów od młodzieży

kształcącej się w górnic.twie za granicą.

Referat o konieczności kreowani.a wyższej szkoły

górniczej w Krako wie wygłosił p. Bolesław Słowik,

który przedstawił bogactwa naszego kraju pod wzglę

dem kopalnianym . W Galicyi, Śląsku, Królestwie

istnieją olbrzymie pokłady węgla, soli, rud, kamie

niołomy i t. d. Młodzież nasza musi się tułać po

obcych zakładach górniczych, nie mogąc w kraju

nabyć wyższego wykształcenia górniczego. Powoduje

to dwojakie zło: naprzód z powodu trudaości eko

nomicznych za mało kształci się polskiej młodzieży

w górnictwie, a wskutek tego za mało w kraju jest

fachowych sił górniczych, a co za tem idzie, stagna*

cy* w przemyśle górniczym. Następnie referent mo

tywował potrzebę utworzenia Akademii górniczej nie

gdzieindziej jak tu w Krakowie, w przyazłem cen

trum górniczego przemyśla polskiego.

W myśl tych wywodów wiec jednomyślnie uchwa

lił wśród oklasków następującą rezolucyę :

,Zważywszy, źe rozwój ekonomiczny k raju jest

jednym ze środków odrodzenia narodu ; zważywszy,

że rozwój ten jest zależny w pierwszym rzędzie od

wyzyskania bogactw naturalnych kraju, co jest moż

liwe tylko wtedy, gdy posiadać będziemy ukwalifi*

kowane *iły polskie, dokładnie znające ojczyste te

reny kopalniane - młodzież polska, zebrana na wiecu

akademickim, opierając się na często wyrażanych żą

daniach Sejmu z 1868 i 1869 r.,

wniosku Andrzeja

hr. Potockiego z 1900 r., domaga się, ażeby naresz

cie wykonano podnoszony od lat 40 postulat założe

nia wyższej szkoły górniczej w Krakowie.

,Wiec solidaryzując się z uchwałami IX zjazdu

,O gniwa", oraz czytelń akademików-górników w Leo

ben i Przybramie, uważa połowiczne załatwienie tej

sprawy przez utworzenie wydziału górniczego przy

lwowskiej politechnice za niedostateczne, z powodu

braku elementarnych warunków dla praktycznego

zawodowego wykształcenia, a dla idei kreowania sa

modzielnej polskiej Akademii górniczej wręcz szko

dliwe i zgodnie z wyrażoną wielokrotnie opinią górni

ków Polaków, widzi jedynie dla tej uczelni odpo

wiednie miejsce w położonym w centrum polskiego

przemysłu górniczego Krakowie.

,Młodzież polska zamierzając w granicach swej

możności energiczne propagowanie niezmiernie dla

niej ważnej sprawy rychłego utworzenia Akademii

górniczej w Krakowie, która się stanie ponadto no

wom ogniskiem nauki polskiej, wyraża przekonanie,

że miarodajne sfery postulaty jęj i opinie uwzględnić

zechcą jako przejaw pcwssechnie odczuwanej potrze

by społecznej, domagającej się natychmiastowego

urzeczywistnienia*.

Zbrodnia przy ul. Szlak.

Sprawa morderstwa ś. p. Sienickiej jest rzeczy

wiście zagadką trudną do rozwiązania. Czy wyjątko

wy zbieg okolicznoś;i towarzyszących faktowi mor

derstwa, czy też wielka przebiegłość zbrodniarza spra

wiają, że sfery policyjne uważają obecne śledztwo

za jedno z najtrudniejszych, jakie kł" o’Btitńićh’ dzie

siątkach lat aię zdarzyły. Władze policyjne zbierają

zewsząd materyały śledcze; to też ulegają niejedno

krotnie złudzeniu, że już są na tropie sprawcy, lecz

w ostatniej c.hwili następuje rozczarowanie.

Policya upewnia się jednak coraz więcej o

słuszności podejrzeń, skierowanych przeciw stróżce

domu i obecnie śledzi zu głównym sprawcą zbrodni.

Trudno wytłómaczyć np.,

z jakiego powodu zbro

dniarz na drugi dzień po dokonaniu morderstwa przy

był do mieszkania ś. p. Sienickiej i narażając się

na niebezpieczeństwo, ponalepiał kartki i zasuną! fi

ranki okn*.

Wczoraj odbywała się w dalszym ciągu wizya

w mieszkaniu zmarłej. Nie ustalono jeszcze, co z m ie

szkania zginęło. Dalszą wizyę odłożono do dzisiaj

rao a.

Wczoraj powrócił z Wiednia z instytutu daktylo

skopiczaego urzędnik policyi p. Waga. Jak słychać,

badania daktyloskopiczne nie wydały pożądanego re

zultatu, ponieważ odciski rąk są niewyraźne. Mimo

tych wszystkich trudaości, władze policyjne nie tracą

nadziei wykrycia sprawców zbrodoi.

Ćwiczenia krakowskiej straży pożarnej.

Z okazyi 50-letniego jubileuszu Towarzystwa Wzaj.

ubezp., które dało w r. 1865 inicyatywę do założe

nia ochotniczej straży pożarnej, urządza w niedzielę

straż ochotnicza przy współudziale straży miejskiej

niezmiernie interesujące, a szerszej publiczności kra

kowskiej nieznane popisy na B!oniach. Na popisy te,

przeprowadzone nie na sztucznych rusztowaniach,

ale na budynkach rzeczywistych, na boisku pozloto

w em , złożą się ćwiczenia z wszystkimi przyrządami,

jakie krakowskie straże posiadają. Przed oczyma

publiczności rozwinie się całkowity i zupełny obraz

działalności straży w razie pożaru. Pogotow"ie w y

ruszy w sile 3 plutonów i 2 oddziałów ochotniczych

z dwoma parowemi sikawkami, drabinami i wszyst*

kierai przyrządami ratunkowemi, pod osobistem kie

rownictwem naczelnika straży p. Feliksa Nowotnego.

Ażeby uwidocznić plastycznie całą akcyę gaszenia

pożaru, przyjmie straż jako założenie ćwiczeń fik

cyjny pożar 2 piętrowego drewnianego budynku, któ

ry stuży jako główne wejście na boisko pozlotowe.

Na dany sygnał dzwonem alarmowym, na puste boi

sko wjedzie straż w pełnym galopie bramą od stro

ny Błoń, wśród sygnałów pożarnych przejadzie pę

dem przez boisko i na dany znak naczelnika ustawi

się przed drewnianym budynkiem.

Przy rozwinięciu się akcyi ratunkowej położony

zostanie nacisk przedewszystkiem na szybkość dzia

łania, jak gdyby rzeczywisty pożar zagrażał budyn

kowi i mieszkańcom tegoż. Część straży pobiegnie

schodami w kierunku dachu, a część przedostanie się

na zagrożone miejsce drabinkami hakowemi; równo

cześnie przeprowadzone zostaną węże od sikawek

parowych, htóra natychmiast wprawione zostaną

w ruch. Zadaniem straży będzie ratow ać nie tylko

budynek, ale i zagrożonych mieszkańców; przedo

stawszy się więc na poszczególne piętra, rozciągnie

worki ratunkowe, któremi kilku ludzi zsunie się na

dół w oczach publiczności. Strażacy po uratowaniu

zagrożonych osób i zlokalizowaniu pożaru spuszczą

się na ziemię linkami ratunkowemi. Zastęp straży

ochotniczej, której zadaniem jest w razie pożaru

zabezpieczanie sąsiednich budynków, obsadzi obok

położony budynek cyrkowy, strzegąc go od przenie

sie nia się pożaru.

Oddział gimnastyków ochotoiczej straży weźmie

udział w ćwiczeniach straży miejskiej.

Popisy te ściągną niewątpliwie liczny zastęp pu

bliczności, która będzie miała sposobność p rzyglą

dnąć się ćwiczeniom, niczem nie różniącym się od

rzeczywistej akcyi ratunkowej w razie najgroźniej

szego pożaru. Pierwszy ten większy publiczny popis

wykaże sprawność naszej straty, znanej z wyćwicze

nia i szybkości działania.

Popisy poprzedzone i zakończone zostaną matchami

footballowemi BCracovii*. Połowa czystego dochodu

przeznaczona jest na fundusz ztpomogowy inwalidów

straży. Fundusz ten, o ile się dowiadujemy, ma być

założony z okazyi i dla uświetnienia jubileuszu To

warzystwa Wzajemnych ubezpieczeń, a przez to To

warzystwo hojnie zasilony.

Ile kosztuje kolonizacya?

Podczas pierwszych obrad komisyjnych w sej

mie praskim nad memoryałem komisyi koloniza*

cyjnej mówiono o wywłaszczeniu tak wiele, że

prawie nie dyskutowano nad cyframi i data

mi, jakie komisya przedstawiła. Może obecne

rozprawy i n pleno przyniosą w tem zmianę. Że

dyskusya rzeczowa byłaby interesującą, świad

czy zestawienie, jakie w Dzienniku Poznańskim

przedsięwziął p. A. Donimirski, redaktor Sł o w a

warszawskiego i wybitny znawca stosunków

wielkopolskich. Według Vorw dr ts u, celem obli

czenia, ile kosztuje Bkarb każdy kolonista nie

miecki, sprowadzony do Wielkopolski, należy

przyjąć za podstawę różnicę między oprocento

waniem zużytych na kolonizacyę funduszów, a

procentem, opłacanym przez skarb od zaciągnię

tych na kolonizacyę pożyczek. Fundusze kolo

nizacyjne oprocentowują się w drodze renty,

płaconej przez kolonistów, a dającej 24/5 pro

cent, natomiast pożyczka jest oprocentowana na

4 procent, czyli że skarb traci 1V5 procent. W e

dług Dra Donimirskiego, obliczenie to jest jesz

cze optymistyczne dlatego, że wydatki przy za

kupcie i parcelacyi dauego majątku składają się:

z ceny kupna i wydatków ua wszelkie na

kłady, do których wchodzą istniejące także

często niedobory gospodarskie wezasie od zakupna

aż do rozparcelowania majątku. Pomiędzy wy

datkami znajdują się także koszta budowy k o

ściołów (prawie wyłącznie protestanckich, roz

maitych gmachów (gminnych) publicznych itp.

Komisya jest zdania, że koszta na cele pu

bliczne należy odliczyć, jako aktywa, od ogól

nej sumy wydatków. Według Dra Donomirskie*

go obrachunek ten nie jest słusznym. Budynki

te i instytucye nie przynoszą żadnego dochodu,

a przeciwnie stają się źródłem nowych wydat

ków. Gdyby nie sztuczne tworzenie nowych ko

lo ci j, gmachy te nie byłyby wcale potrzebne,

w razie zaś, gdyby powstawały naturalnym bie

giem rzeczy, ciężar spadałby przeważnie na

gminy, a tylko w cząsteczce ewenlualaie na

skarb.

Powtóre w dziale wydatków nie uwzględnia

sprawozdanie oprocentowania włożonego w przed

siębiorstw"o kapitała. Kolonizacya je*t robotą

polityczną, ale sama komisya pragnie traktować

ją także ze stanowiska przedsiębiorstwa pań

stwowego. Rozkolonizowanie majątku zakupio

nego trwa od 3 do 6 lat, czasem aż do 11. Po

nieważ więc kolonizacya musi opłacić cenę ku

pna gotówką, przeto aby stwierdzić, ile majątek

właściwie kosztow"ał, trzeba doliczyć za cały

teń czas procenta od włożonego kapitału. Np.

majątek Bukowiec w pow. świeckim kosztował

milion, lecz gdy doliczymy procenty za lat 10,

które przeszły, nim go rozkolonizowano, okaże się,

że cena wynosiła właściwie 1,400.000 marek.

Skarb procenty takie opłacać musi, więc nale

żało je wstawić w obliczenia. Tego rów"nież nie

uczyniono.

Koszt kolonizacyi należałoby więc oblicsyć

jak następuje :

l) Strata wyliczona powyżej (500 milionów

2127,i mil.) 287y2 mil. marek. Jest to róż

nica pomiędzy sumą wydaną przez komisyę a

kapitalistyczną wartością renty i dzierżawy od

kolonistów. 3) Procent od wszystkich sum sto

pniowo przez lat 25 na kolonizacyę wydawa

nych, od których komisya skarbowi żadnych

procentów nie płaciła. 3) Koszt samej komisyi

kolonizacyjnej, obliczony do końca r. 1910 na

20,110.724 marek. Suma ta powiększa się rocz

nie o przeszło 21/2 miliona marek.

Same tylko pozyoye 1 1 3 wynoszą przeszło

300 milionów marek, a niema w nich jeszcze

wymienionego wyżej procentu od sum, wyda

wanych na kolonizacyę, od których komisya

nie płaciła skarbowi procentów, teu zaś je mu

siał pokrywać. Wiadomo, jak niewiele stosun

kowo osiągnięto zarówno w obszarze zakupio

nej ziemi, jak w skuteczności kolonizacyi, t. j.

w ilości osadzonych rodzin niemieckich. To le ż

Dr Donimirski kończy stwierdzeniem, że koszt

tej roboty politycznej przekracza możność na

wet tak dobrych finansów, jak pruskie, a nie

przynosi ani kulturze, ani niemczyźnie rezulta

tów, odpowiadających nakładowi. Obecny rząd

zaczyna to, zdaje się, spostrzegać, a dziwnem

|est tylko to, że reprezentacya parlamentarna

dawno sobie z tego nie zdawała sprawy.

Telegram y ,,Czasu.**

Rada rękodzielnicza.

Wiedeń. (B kor.) Wczoraj nastąpiło otwar

cie obrad przybocznej Rady rękodzielniczej pod

przewodnictwem ministra Wcisskirchne"a. Mini

ster w dłuższej mowie skreślił dotychczasową

działalność Rady rękodzielniczej i wyliczył sze

reg spraw, które czekają jeszcze załatwienia.

Nowe okręty rosyjskie.

Petersburg. (Pet. Aj. tel.) Duma uchwaliła

na tajnem posiedzeniu przedłożenia w sprawie

kredytów na budowę czterech okrętów

wojennych floty bałtyckiej.

Oświata w Japonii.

Tokio. (B. kor.) Ministerstwo oświaty zajmuje

się planem rozwoju oświaty ludowej. Zamierzone

jest zakładać wszędzie biblioteki, urządzać po

pularne wykłady przy pomocy kinematografów

i szerzyć kult śpiewu.

Przyjechali do Krakowa:

GRAND HOTEL: Hr. Janowie Stadniccy z Wielkiej

Wsi, hr. Andrzej Stadnicki z Wielkiej Wsi, Bolesław

Matuszewski z Warszawy, Henryk Mazaraki z Warsza

wy, hr. Janowie Szołdrscy z Gołetnbiua, Władysław

Milew"icz z Modrynia, Ja n Gromnicki 7. Łaszkowiec,

S. Eiser z Budapesztu, P. Suchestów z Wiednia, Z. Ko

stelnik z Moraw, T. Jurenka z Friediandu, P. Lang

feld er z Wiednia.

HOTEL SASKI: J. Zdanowski z Warszaw"y, A. Klam

żyńska z Odessy, A. Tranemaur z Warszawy, S. Dulski

z Warszawy, J. Radziszewski z Warszawy, J. Kasina

ze Strzyżowa, S. Łątyński z Zatora, J. Artwieński

z Warszawy, H. Skarżyński z Sufczyna, H. Karpfan

z O łomuń ca.

HOTEL POLLERA: Janowie Lubańsey ze Staszowa

(Król. Pol.), Józef Eliasz z Pragi, Ja nin a Ciszewska

z Zakopanego, Klotylda Rupiewicz z Warszawy, X. Dr

Jan Bernacki z Tarnowa, Witoldowie Świerczewscy

z Kazimierzy Wielkiej, Dr Leon Fr;inket ze Lwowa,

Ferdynand Rudeloff z Wrocławia, Karolowie Jędrze

jowiczowie z Humienic, Wincentowie Stępniowie ze

Śreniawy (Król. P ol).

HOTEL VlCTOR!A: (UL Zwierzyniecka, przystanek

tramwajowy, pokoje 7, komf. urz . od 1"20 za dobę):

Rudolf Klein z Kościelnika, Jan Szatko z Tarnowa,

Francisze,k Wiśniowski z Blaszkowa, Karol Jordan

z Ochojna, Mieczysławowie Wąsowscy z Warszawy,

Edgar Nemecic z Ołomuńca, K arol Samek z Wiednia,

Adolf Ambros z Bielska, Erwin Baltinester z Sambora,

Dr Franciszek Steindl 7, Ternowa.

Prognoza wiedeńskiej stacyi meteorologicznej.

Wiedeń. (B. kor.) Prawdopodobny stan pogody dnia

24 maja: Zmiennie, pochmurno, skłonność do lekkich

opadów, trochę cieplej, północno-zachodnie wiatry.

Numer wieczorny 10 hal, ranny 4 hal.} ^JsrffSOSSf^

PRENUMERATA WYNOSI«

»*nay I kał.

WKrakwwiwwmiejscu . . .

cały rok In* kwartał na 1 miesiąc

* wdnoszeniem de dom*!!,!l ’

nkol°on I wk" *

*’" ? ,*tor^ 59 9,’*

r»e»tą w pańetwie A ustryackiem

koroB

Skór.—

!; dwukrotną wysyłką p o c z to w ą ................................... ’

* *....... ??

L !j101*"

3kor. -

»ocztą w państwie Niemieckiem ....

*2 koron510 kor. 50 h . 3 kor. 50 hal.

)o wszystkich państw, należących do związku pecztówegó

*s koron 19 kor

f ,kor-50 haL

P’Mń*twie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztow)

torb" ok

4rbTOk

PTwdług urzędowego wykazu pism zagranicznych rnai-ievrh H«k-t

1 rh- 45 kop.

ibonament Czasu przyjmują urzędy pocztowe* w P etewh uiJ?f w W panst^?» rosyjskiem,

Moskwie i Odesie. Z innych miast i wsi^m ofn^renunfero^^u, Warszawie, Kijowie, Wilnie!

do urzędu pocztowego najbliższego z powy?ejTySonych w?ęSyc^St naleŻytoSc’

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują* w W aiHŁła^iA

et*

miast.

diędzynarodow. Biuro ogłoszeń - w Kijdwie księgarnia° A ik o w SiS - w ^ lnil *hfe

__________

dzienników K. Taubera.

w unie oiuro

1 z 2 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction