Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 684 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

!S« 526

rert* s§ b*l

Sobota 7 Grudnia \M B *

luWBWBiwpBsutgg.’MgfPw^eiiwawwiiPKfc-^wwww»^^

y»ąą^pr«aacieą^w«ąa!WHwqwjwp»mp^ aggymmemtfis fam iw m em m M m m * p §

L1XI

poranne.

O rząd koalicyjny.

GtLin st p, UoraczcwaŁiego jest tak poważnie

eagroiony z prawej i lewej strony, te dni jego

egzystencji nie mogą być dłdgie. N ie może utrzy

mać się rząd, it§ry prze* dwa tygodnie swoje

dtiałalaości dał liczne dowody nierozwagi i par

tyjności. Nie podtrzyma go nawet taka abnega

cya ze strony niektórych polskich polityków, jak

ta, którą okazał w ogłoszonym dzisiaj liści* Dr

Biliński, oddając się gabinetowi na ut-ługi, bez

względu nietylko na różnicę zasad, ale nawet na

popełnione dotąd przez gsbinet bardzo rafąct

!ałszywe kroki.

Nie sądzimy, aby krok Dra Bilińskiego zdoła!

w zm ocnić poaycyę gabinetn, który sam w dziw

csm zaślepienia zdąża do swoj" go npadkn. Dąży

*aś do tego podwójną drogą. Naprzód wysuwa

jąc dla celów agitacyjnych na pierwszy piat,

swojej dsiałalaości sprawy, które nie są bynaj

mniej nagłe, a których bez dostatecznego przy

gotowania żaden rząd rozwiązałby nie potrafił,

a już najmniej rząd nie oparty na reprezentacji

epołeczeustwa. Powtóre przemieniając się s dniem

każdym coraz wyraźniej na rząd partyjny, przez

usuwanie z ważniejszych posterunków ludzi in

nych przekonać i przez przerabia nie całej ma—

Bzyny rządowej i wojskowej na aparat d!a celów

socyalistycznych.

Taki rząd — musi npaść. Mamy zresztą prze

konanie, że m usiałby upaść i upadłby na jego

miejscu każdy rząd partyjny, lak samo naro

dowo demokratyczny czy ludowcowy, lub socja

listyczny, jak to zresztą krótkie dzieje gabinetu

p. Świeżyńskicgo dostatecznie wykazały. Jedy

nym rządem, na9zem zdaniem, któryby urjpil

niejtze sprawy polskie mógł w tej chwili nale

życie załatwiać i przynajmniej aż do czasu zwo

łania sejmn przetrwać, jest gabinet koalicyjny,

czy jak kto w oli, gabinet umrodowy.

Myśl takiego gabiaclu podniesioną została od

dawna z kilka etroo; zaś przed para duiami de

putacya jednego z wieców przedstawiła ją p.

Piłsudskiemu, spotkała *ię jednak ze stanowcza

odmową. Powodem j**j było to, źe wódz naczel

ny,

»nie będąc Napoleonem*,

jak sif wyraził

nie umiałby rządzić a gabinetem, wewnętrssnH

niejednolitym . Gabinet, składający się z ładzi,

należących do różnych stronnictw , popadłby ry

chło — jego zdaniem — między sobą w rozter

kę i nie mógłby postąpić kroku naprzód.

Nie możemy odmówić tej objekcyi ze strony

naczelnego wodza pewnego usprawiedliwienia —

ais tylko pod pewnym kąfem widzenia. Gabinet

koalicyjny, któryby nie mógł funkcjonować w

czasach normalnych, j st i możliwy i znany do

skonale w życiu parlamentarnem wszystkich spo

łeczeństw, jako zjawisko powr łane do życia w

szczególnie doniosłych i prz iji-ic,w e znaczenie

mających chwilach narcd /wego życia. Niebez

pieczeństwo, grożące od zewnętrznego nie

przyjaciela, bywa d. s’atecznyaa powodem - dość

wspomnieć rok 1914 — do powstania tego ro

dzaju gabinetu. Jeśli zaś gdzie i kio§y, te nie

bszpieczeństwa, grożące świeżo powstałemu pań

stw a polskiemu, mogą dostatecznie usprawiedli

w ić złączenie się u nas ludzi wszystkich prre

konaó dla odparcia tych niebezpieczeństw.

Naturalnym i koniecznym warunkiem składne

go i zgodnego funkcjonowania takiego gabiastu,

m usiałoby być jednak ogromne ograniczenie jego

pola działania. Musiałby tn powstać pod hasłem

załatwienia tylko tych spraw, które są najbar

dziej nagłe, a których rozwiązan:e nie jest - o

ile przynajmniej o ogólne zarysy chodzi — prze

dmiotem sporu. Dj takich spraw zaliczamy mia

nowicie w tej chwili pięć: l) sprawę zwołania

sejmu, 2) sprawę stworzenia wojska, 3) kwestyę

obrony grauic zagrożcnjch na wschodzie i za

chodzie, 4) kwestyę zorganizowania finansów (po

życzka i waluta), wreszcie 5) zastępstwo intere

sów polskich na kongrcse światowym.

Z tych pięcin spraw żadna nie natrafia na za

sadnicze różnice w łonie stronnictw polskic:h i

przy dobrej woli dość łatw o dałoby się osiągnąć

porozumienie co do sposobu icb załatwiania i co

do powierzenia k h łodziom fa:howyro, bądź to

z łona różuych party] wyszłym, bądź też, coby

może było jestczs łatwiej, ludziom fachowym,

stcjącym poza partyami (n . p. urzędnikom lub

bezpartyjnym). Takie porozumienie m iałoby cha

rakter »blokn*,

jaki w cywibrowanej Europie

tak często zawierają party«,

m % et sobie zasad

niczo przeciwna dla rozwiąz.»n’u pewoych spe

cjalnych kwestyj. Gdyby t;ski* por-zumienio na

stąpiło, rządy byłyby )ak bardzo ułatwione, że

do kierowania państwem przez, najbliższe tygo*

daia nie potraebaby bynajmniej N.polecn* W y

starczyłby p. Piłsudski!

Jeit rzeczą natura1ną, ża t *go rodzaju okład

m usiałby być szczerym i wszechstronnym, to

znaczy nię mógłby wyłączać żadnego stronietwa,

siejącego na gruńde narodowym. Gdyby dwa,

czy trzy stronnictwa, pod pozorem ogóluo-naro

dowej koalicyi, postanowiły rłączyd się przeciw

ko dwom, czy trzem ionym i prowadziły znowu

politykę partyjną, korzystając s Iraku parla

mentarnej kontroli i przesądzając z pośpiechem

Sporne kweitye, to bytaby to kontynuacya tego

samego fanatyzmu partyjnego, jak rządy p. Świe

ży oskiego i Uoractewskiego lub rząd lubelski.

W krótkim, bardzo nawet krótkim erasie, opinia

znowu przeciwko nim musiałaby się obrócić,

kle ile szkody wyrządziłby tymczasem brak rządu

w Polscs.

Inicjatywę ds stworzenia rządu koalicyjnego,

rządu narołbwrgo, rządu fachowców mots dać w

tej chwili jedyny tylko w Polsce - p. Piłsudski.

Autorytet jego, pomimo, że w dniach ostatnich

jsż zachwiany, i oddana m u w ręce władza spra

wiają, że jeśliby od niego wyszło tego rodzajn

hasło, to Biegłoby trafić zarówno do narodowej

dsmokracyi jak spcyalistów, ludowców jak akty

wistów. Niechaj się tej okoliczności nie boi, że

*nie jsst Napoleonem*. Z chwilą, gdyby powstał

blok stronnictw narodowych dla najważniejszych

pięciu kw ejtyj, będzie miał »dyktator* sytuacyę

o wiele łatwiejszą, aniżeli dziiisjsza. Niebezpie

czeństwo bolszewizmn, którego się tak bardzo

obawia, usunie się wobec ziły narodowych i pra

worządnych stronnictw -^na drugi plan. Spory

stronnictw złagodnieją, powierzchnia tarcia -

przez odroczeni* do sejmu spraw nagłych — znn

eznie się zmniejszy. Obawa zamachów stanu,

która jest bardzo niewątpliwie aktualną, zniknie.

Burzliwe wiec*, demagogiczne pochody i demon

atracy*,

policyjne represje i nżywsnie bojówek

przeminą jak zły sen. D yktator państwa, którego

siłom, jak sam przyznaje, napolsoński sposób

fządeenia nie odpowiada, będzie mógł wtsdy za

jąć stosowniejsze dla swego usposobienia, a do

tego zgodoiejszs z polskiemi tradycjam i stano*

«i*ko: regno, sed n*n guberno!

----------—

P’o ifiwazyi.

Lwów 2 grudnia.

Zamach ruski na kresową stolicę odparty, ale

io wewaętrzuego ładu bardzo nam jeszcze dale

ko. W ciężkiej, trzytygodniowej walce przekona

liśmy świat, że Lwów raczej w gruzy obrócić

można, aniżeli narzacić mu chakakter ruski. Dziś

jednak, gdy m iuęło bezpośrednie zewnętrzne nie

oezpieczeństwo, czas Zi,szeregować się do w s lki

e niebezieczeństwem wewnętrznem.

Trzeba zajraeć prawdzie w oczy i bez osłonek

stwierdzić, że w mieście panoszy się a

q a r c h i a. Rozboje bandyckie ua większą i niniej

szą skalę powtarzają się dzień po dnia i nikt

ois jest pewnym własnego mienia. Dziwię się

prasie tutejszej, że boi się nazwać rzecz po im ie

niu, a już zgoła, że wbrew oczywistym faktom,

przeczy, jakoby w bandyckich napadach udział

brali także żcłnierze. Podkreślam, że nie mówię

wcale o zajściach w dzieloicy żydowskiej, tylko

0 ogólnych, że tak powiem, codziennych stoiun

kach, gdzie co chwila osobniki w mundurach pod

^rc,źoą rewolwerów przeprowadzają osobliwego

rodzaju ua własną korzyść rekwizycję. Wystar

czy przytoczyć, że nawet na szkodę głównej ko

mendy w ojikow ej w ten sposób »zarekwirowa

no* i zaprzepaszczono bez śladu cały szereg sa

mochodów, osobom prywatnym wywieziono ko

nie i powody, zaś rabunki kosztowności i pienię

dzy są na porządku dziennym. W ychodząc z błęd

nego zapatrywania, że udział osób umundurowa

nych w tych zbrodniach splamić może honor pol

jkiego oręża, prasa tutejsza pokryw a wszystkie

te smutne wydarzenia milczeniem. A jednak trze

ba raz ranę odsłonić.

Kiedy Rusini zajęli połowę miasta, w drogiej

połowie, jakby z ziemi wyszło wojsko polskie,

złożone istotnie z samych ideowców. Przypad

kowo tak się złożyło, że po polskiej stronie

frontu znajdowało się bardzo mało proletaryatu,

który ma swoją główną siedzibę przy zajętej

wówczas przez Rusinów dzielnicy Ill-ciej i w

śródmieścia. T u samorzutni* powstałe wojiko o

kryło się nieśmiertelną chwałą, jemu zawdzięcza

Lwów wybawienie, a nie splamił go żadeD, cho

ciażby najmniejszy wybryk. Dopiero po ustąpie

niu Rusinów, zaczęły z całego miasta zgłaszać

się do komisyj poborowych liczne nowe zastępy,

1 wśród nich znajdowali się jeszcze ideowcy,

którzy dotąd ni* mogli przedrzeć się ptzez ru

skia patrole : ale znajdywało się też sporo mę

tów społecznych, które zrozum iały w lot, że nie

bezpieczeństwo walki w mieście jest jut mini

malne a pola do rabunków nieograniczone. K o

menda wolną jest od wszelkiego zarzutu; rozpi

sawszy po.bór, przyjmywać musiała każdego kto

zdołał udźwignąć karabin. Żadna arm ia w świę

cie iii« wymaga od rekruta świadectwa moralno

ści. Tak więc szumowiny społeczne, strasznie

iiod wpływ em wojny zdziczałe, dorwawszy się

Uroni n t swój sposób robią z niej użytek. Jedyny

ia t.o, sposób: bezwzględne stosowanie wyroków,

*nprow adznnyeh jnż sądów doraźnych. K to patrzy

US to co się dziś we Lwowie dzieje przyzna, że

każda wyrozumiałość rów nałaby się karygodnej

swh woli.

Najdonioślejszą rzecźą jest będące w toku for

mowanie s;łv nolfcyfnej. Miejski oddział policyjoy,

objąć ma 10«0 !misi, a w tym wypadku świa

dectwo moralności odgrywać jnż musi pierwszą

i najwybitniejszą rclę. Ważnem zadaniem policyi

będzie konfiskata broni, której bandyci posiadają

całe arsenały.

Z wielki§m nprsgDiewiem oezskujemy tn uw ol

nienia od najazdu ruskiego kopalń naftowych w

Borysławiu. Chcąc otrzymać z zachodu, a cho

ciażby nawet z K rólestwa Polskiego, rozm aite

niezbędne artykuły, w zsur,ian ofiarować musimy

to, co mamy na zbyciu. Zboża, wobec odtei§ciA

wschodnich powiatów, nie mamy nawet na wła

sne zastąpienie; obfity urodzsj ziemniaków , po

większej części wymarzcie, jfidynem więc: pro

duktem zamiennym po(zostałaby nafta i je] prze

twory a produktem txk cennym, że w zamian

otrzymalibyśmy wszystko. Od dwóch doi upor

czywie kursują pogłoskę, żo na B orysław dążą

wojska francuskie. Oby się tylko spraw dziła!

Próba odcięci* Lwowa.

O uieudałtj próbie osaczenia Lwowa, podję

tej przez bandy hajdamackie, otrzymojemy d i l -

eze szczegóły od osoby, która przyjechała wczo

raj do Krakowa ze wschoda:

Ukraińcy, którzy nie rozporządzają wi§kszemi

jednostkami taktycznemi, chwytają się w bezna

dziejnej walce o Galicyę wschodnią metod, zDa

nyth a l:istoryi »kolisżosjzny* .

Rozpuszczają

mianowicie uzbrojone bandy, które niepokoją

okolicę Lwowa i linię kolejową, wiodącą ze Lwo

wa ku Przemyślowi, grabiąc i paląc siedliska

polskie. Gdy jednak natkną się na oddział pol

ski, przebrawszy się coprędzej *po cywilnem u* ,

udają spokojnych włościan. W tych warunkach

wymaga pacyfikacya kraju odrębnych metod w al

ki, w ięcej żołnierza i przedsiębiorczości, niż r e

gularna walka na jednolitym froncie.

Zamiar Ukraińców jest jasny : Lwów, którego

nigdy nie utrzymają z bronią w ręku, zdemora

lizować i znękać bandyckimi nap,adami i trudno

ściami aprowizacyjaemi. W tym celu przerw ali!

onegdaj linię kolejową pod Gródkiem , co im się!

udało, dzięki temu, że nadpływające polskie woj-!

ska nie są jeszcze należycie rozmieszczone, a

przestrzeń kolejowa wymaga gęstszych straży

Ruch kolejowy, jak wiadomo, przywrócono po

jednodniowej przerwie. Przesiadanie na moś/cie

koło Bratkowie, w ywołuje i;arazie małe opóźnie

nie. Do kilku doi jednak most będzie napra,wio

ny i także ruch towarowy w pełai podjęty,.

Lwów , wycieńczony trzytygodniową *w ojną

ukraińską* pod względem wyżywienia cierpi oczy

wiście dolkbwe braki, i ludność na tym puDkcie

bardzo jest wrażliwa. Lecz, t.ymczasowy komitet

rządzący i kwatermistrzostwo Nat^z. dowódzctwa

na Gal. wscb. wzięły się jak najenergiczniej do

organizacyi wyżywienia miasta. Ceny produktów

są coprawda wygórowane i wielu artykułów , jak

np. mleka, jsj i masła Diamal całkiem brak

Lecz z dniem każdym spodziewać się należy po

lepszenia dowozo wi i ulepszeniu rozdziału.

Jen. Rozwadowski przebywa przeważnie w pier

wszej linii różnych odcinków bojowych. W czo

raj udał się na inspekcję linii kolejowej od

Lwowa po Przemyśl. Po drodze odbierał rapor

ty i wydawał szczegółowe zarządzenie. Napły

wające posiłki, rosnąca liczba pancernych pocią

gów i coraz sprawsza organir,acya a rm ii, podsy

cają pewność, iż położenie w Galicyi wschodniej

przybierze korzystniejszy obrót. Znękanej stolicy

kresowej, należy się z całej Polski nietylko uzna

nie za dzielną postawę, ale dwie rzeczy dziś naj

pilniejsze: L i e,t ni ej sza odsiecz wojsko

wa i wydatna pora oe ży w nościo w a,

Ruscy zakładnicy.

Lwó w 7 grudnia.

(P. A T ) . Rozporządzanie naczelnego dowódz

twa wojsk polskich w sprawie zakładników, opie

wa: Rusini biorą i więżą bezprawnio we wscho

dniej części kraju polskich cywilnych zakładni

ków , palą i niszczą sioła polskie, dopuszczając

się przytem ochydnych zbrodui i gwałtów . Na

czelne dowództwo , wojsk polskich, które nie

chciało i nie chce wojny z ludnością cywilną na

rodowości raskiej, zmuszone do tego postępowa

niem przeciwnika i pogwałceniem przez niego

w szelkich praw , z arządziło w celu samoobrony

wzięcie zakładników ruskich i obwieszcza, że

każda krzywda, wyrządzona Polakom, spotka się

z odpowiednio si!nym odwetem z naszej strony.

Rozwadowski, jenerał dywizyi.

(Przyp. Red. W e Lwowie internowano szereg

ukraińskich działaczy, między tym i: radcę dwo

ra Aleksandra Barwińskiego i jego syna muzy

ka, członka Wydziału kraj. Kiwtluka, współpra

cownika Diła Kulisza. Ioiernowanych pozosta

wiono w ich własnych mieszkaniach).

Lwowski T. Komitet a rząd warszawski.

Tymczasowy Komitet rządzący we Lwowie wy

słał do Warszawy delegacyę celem ustalenia sto

sunku tegoż Komitetu do rządu warszawskiego i

osiągnięcia jednolitości zarządu kraju. Aby uła

twić porozumienie, delegacja złoży mandaty

wszystkich członków Tymczasowego Komitetu

rządzącego do rozporządzenia rządowi polskiemu

w Warszawie.

Delegacja ta złożona z pp. Dra Ernesta Ada

ma, Dra Dabanowicza, Dra Adama Głażewskie

go, Hausnera i Dra Steiezyka w drodze do W a r

szawy zatrzymała się przez dzień wczorajszy w

Krakowie i tu odbyła dłuższą kon!erencyę w

prezydyum P. K . L . i z naczelnikami poszcze

gólnych wydziałów P. K . L . w sprawie odsieczy

i aprowizacji Lwowa.

Wczoraj wieczorem odjechała delegacja do

Warszawy.

Uchwały sejmu dzielnicowego, który się odbył

w Poznania, oznaczają objęcie zw ierzchniej w ła

dzy w polskich prowincjach pod zaborem pru

skim przez prawdziwych gospodarzy tych ziem,

dotychczas przemocą usuwanych cd udziału w

rządach. Uchwały są nnceehowane tym duchem

nmisrkowania i *pok.c.juej rozwagi, która chara

kteryzuje całą polH/ykę naszych wielkopolskich

ro laków. Już pozostawienia urzędników niemie

ckich na ich dotychczasowych stanowiskach jest

dowodem niezwykł j wst-zemiężliwości, zwłasz

cza, jeżeli porównamy taktykę Polaków z po

stępowaniem r/p. Czechów w miastach zniemczo

nych, lub nawet niemieckich. Nie wprowadzono

również odrazu języka polskiego w «kołach, ale

uchwalono je

stopniowo

polonizować,

—

co jest zapBwne wypływ em brakn sił nauczyciel

skich, ale przedłuża stosunki, niesłychanie krzy

wdzące luduość polską. Wysoki humanitaryzm

przebija się również w rezolucji o zaprowianto

waniu krajów niemieckich z nadwyżki wielkopol

skiej produkcji, co jest tem bardziej uderzające,

że i polskie prowincje potrzebują pomocy apro

wi,zacyjnej. Jak było do przewidzenia, przy zna

nem przywiązaniu Wielkopolan do kościoła ka

t.olickiego, szkoła wyznaniowa znalazła w sejmie

gorące uznanie i ma być pod.tawą dalszego ro

zw oju polskiego szkolnictwa.

Pod względem politycznym poznańskie zgro

madzenie nie zajęło stanowiska zdecydowanego,

przynajmniej odnośne uchwały nie są nam dotąd

znane, natomiast w telegramach, wysłanych do

prezydenta W ilso na zaznaczono i podkreślono

dobitnie dążność do zjednoczenia całej P olski.

Obrady sejmu odbywały się w nastroju powa

żnym, niemal uroczystym i świadczyły o budują

cej karności, panującej wśród wielkopolskiego

społeczeństwa. Ogół rozum ie doskonale donio

słość dziejowej chwili, i zdaje sobie dokładnie

z tego sprawę, że cd zachowania się narodu i

od sił twórczych, jakie z siebie wydobędzie zależy

cała przyszłość Polski. To ttż wzorowa postawa

"W ielkopolski powinna służyć za przykład innym

dzielnicom, gdzie dotychczas nie zdołano osiągnąć

tej zgodności działania, która jest koniecznym

warunkiem każdego zwycięstwa.

Poznań 5 grudnia.

W e wtorek przystroił się cały polski Poznań

w sztandary i odznaki narodowe. Na ulice wy

legły tłumy, aby być świadkiem pochodu posłow

i delegatów, idących z kościoła farnego na otwar

cie zwołanego na trzydniow e obrady sejmu dziel

nicowego. Na placu przed kościołem farnym były

takie tłumy, że przecisnąć się nie można było.

Tymczasem w kościele facoym, wypełaio*

Dym po brzegi, odbywało się nabożeństwo. Mszę

św. w wielkiej asyście celebrował X, arcybiskup

Dalbor, kazanie sejmowe zaś wygłosił prałat

X. S ty hel. »Chcemy — mówił kaznodzieja —

zgody z narodami od zachodu i wschodu, lecz

wara nam narzucać obce hasła, nowe ideały spo

łeczne. Czegośmy b roni li sami od zewnętrznego

wroga przez wiek cały: języka i wiary, ziemi i

rodzimego obyczaju, nie dajm y niszczyć tym ży

w iołom , wśród nas się cisnącym, co są zakażone

jadem międzynarodówki, bez ojczyzny i bez Bo

ga Czuwajmy, by radość nasza z wyzwolenia

nie zaprawiła się goryczą, Polska musi być pol

ską,

*naszą* i Bogu ojców naszych święcie w ia

ry dochować. Przeszłości naszej wypierać się nie

wolno. Budowa państwa oprzeć się powinna na

tradycjach ojczystych, jako na fundamencie; n

kład i budowa niechaj odpowiada zasadom roz

w oju społecznego i społecznej sprawiedliwości.

Nasza dzielnica w ogólnej rozbieżności i zamie

szaniu rządów i dążeń niech będzie promiennym

drogowskazem.

»Polska ludowa? Tak jest — mówił dalej X

Styhel.

—

A znaczy to, że stany, dawniej uprzy

wilejowano, bez zastrzeżeń równać się mają |

W pracy i obowiązku dla całości kraju z naj

szerszą warstwą ludu, że w zrównaniu bezwzgię*

dnem w szystkie w narodzie jedaostki staną się

jednym, zwartym w sobie polskim lodem. Nie

będzie przywilejów stanu, a będzie przywilej oso

bistej zdolności i zasługi i dobrej woli. Grzechem

była wyłączność stanów w dawnej Polsce, grze

chem byłaby wyłączność w Polsce zm artwych

wstałej. Obłudnikiem i szkodnikiem narodowym

jest ten, co, skarżąc się na przywileje stanowe

przeszłości, w ymusić chce na przyszłość przy

wilej wyłączny dla jednej warstwy, choćby naj

liczniejszej. Głosu i wpływ u w O/Czyźoie niko

mu nie wolno się zrzekać. W jeden zewrzyjmy

siły nasze hufiec, do napaści nieskory, do obro

ny gotów, i jeden podnieśmy w spólny głos po

tężny z żądaniem tego, co się nam należy. Niech

wszyscy staną!*

P o nabożeństwie posłow ie i delegaci poszli w

pochodzie do sali obrad. P o drodze publiczność

w itała ich owacyjn e. Zwłaszcza gorąco witano

delegatów ze Śląska, Prus, W arm ii, Pomorza i

Mazur. Od powozu, wiozącego X. arcybiskupa,

odprzągnięto konie i młodzież ciągnęła powóz

Wznoszono o k rzy ki na cześć Polski zjednoczonej

i prezydenta Wilsona.

Sala obrad była pięknie przystrojona. Sejm za

zagaił prezes Koła parlamentarnego p. W łady

rław Seyda i wyraził ra!.ić, że Polska po

w stała do nowego życia.

Potem przemówił X. arcybiskup Dalbor, Je

stem tu, jako prymas Polski i jako przedstawi

ciel najstarszego w Polsce biskupstwa — m ówił

X. arcybiskup — na moim raj właściwszym grun

cie i p niekąd gospodarzem, w ięc serdecznie

witam wszystkich. Dwie osobistości w tej okru

tnej wojme zwróciły na siebie uwagę świ/ta. To

prezydent Stanów Zjednoczonych, W .ison i mi

łościwie panujący nani 0)dec św. Benadykt XV.

Mianowicie ostatni na najczulszą z naszej strony

zasługuje podziękę, bo on pierwszy u ją ł się za

nami, on to w dniu 19 września 1917 r. jako

pierwszy i jedyny głośno przed całym światem

podkreśl :ł postulat Polski zjednoczonej i niepo

dległej. On to, ęapież Benedykt X V w dniu 15

paźizier ,ika 1918 r. wyrzekł pamiętne eł wa:

»Ilis!ory a świata złotami głpskami zapisze, co

Polska uczyniła dla Europy* i przez to wszyst

kim zwrócił mężnie uwagę na to, że nie my Po

lacy wobec E uropy, ale taż wobec nas zaciągnę

ła dług wdzięczności.

Gorąeemi oklaskami przyjęto słowa X, arcy

biskupa.

Marszałkiem tejmu ebrano posła Poznania, p.

Nowickiego, na jego zastępcę prezesa Zjednocze

nia Zawodowego Polskiego p. Itymera z Kato

wic, posła Laszewskiego, Piechę z Bochcm i ks.

Warczewskiego z W arm ii; sekretarzami pp. Gra

cza z Lemborka (Pomorze), Potocką z Piątkowa

(Prusy Zachód.), Łossowa z Gorabonoga, K uip i

cza z Opola, Wierusza z Dolska i Koszutskiego

z Berlina.

Wybrany marszałkiem p. Nowicki objął kie

rownictwo obrad »w imię Boga i Najświętszej

Maryi Panny*.

ZabrałgłosX. kam Adamski, aby zdać

sprawozdanie z

dotychczasowej działa!m śęi

Rady narodowej. W obec tego, re już kilka ty

godni przed rewolucyą, Niemcy chyliły s’ę ku

upadkowi K o ła poselskie, zaopatrzono słoz8

gó!nem zaufaniem społeczeństwa powołały do

życia tajny komitet obywatelski z oddziałami

po prowincji.

Praca ta musiała być tajną tymczasem W k rót

ce wybu’hła rewolncya także w Poznaniu Utwo

rzyła się Rada ludowa, która porozumiała się

z miejscową Badą żołoiersko-robotniczą. Organi

zację należało rozszerzyć na cały zabór. Dla

tego komitet wykonawc:zy wybrał komisarzy w o

sobie pp. Korfantego, Poszwmskiego i X. Adam

skiego. Komisarze za główne swoje zadanie po

czytywali *W( łanie sejmu dtb l. ico» ego. aby m

mógł pow ołać ę,tały zarząd ludności polskiej a

szego zaboru. Program Rady ludowej naczelnej

przedewszystkiem to zawiera, aby rie odrywać

*ię gwałtem od Niemiec, Orgsnizacya ma przy

gotować nas na kongres pokojowy, który już za

kilka tygodni może się zebnć. Na zapytanie

w Warszawie, czy można liczyć na pomoc Kró

lestwa, p. Piłsudski odparł, że nie możua liczyć.

W takim razie zwróciliśmy się o pomoc do koa

licyi i jesteśmy przekonani, źe pomoc przybędzie

i będzie skuteczna. Gdyby wszyscy P olacy b yli

zgodni i jedni, stanow iliby potęgę, decydują ą o

wschodzie i na nasby się oparła kosłicya. Nie

stety tak nie jest. T vlko zabór pruski stanowi

jakoby wyspę pomiędzy niemczyzną a nieładem

w Królestwie. Na nas zwrócone są oczy najle

pszych żywiołów w Polsce. Dlatego sejm dziel

nicowy jest czemś więcej, niż zebraniem nasz.ych

dzielnic, może być początkiem nowfj praworzą

dnej Polski.

Następnie p. Poszwiński zd rł sprawozda

nie z wewnętrznej organizacyi Komisaryatu i na

tem marszałek zamknął pierwszy dzień obrad.

Poznań 7 gruduia.

(Biuro Wolf!a). Na wczorajszem plenarnem po

siedzeniu polskiego sejmu dzielnicowego *ł o ż y ły

sprawozdania komisye administracyjne i bezpie

czeństwa publicznego.

Uchwalouo przedłożone przez komisye rezolu

cje, a mianowicie, iż uczestnicy, o ile nie są

wyraźnie wrogo usposobieni wobąc Polaków,

mają na razie pozostać na swoich urzędach, a

ich dalsze pozostawienie w urzędzie m a być za

wisłem od wyuczenia się języka polskiego. Czyn

ność władz administracyjnych ma być kontrolo

wana przez przedstawicieli polskich; celem u

treymauia porządku publiczDfgo ma być utwo

rzona gwardya obywatelska; wy wóz środków ży

wności w okolice niemieckie ma być nadzo

rowany, jednakże nie należy okolicom tym od

mawiać pomocy po pokrycia własnego zapo

trzebowania.

Przyjęto następnie rezolucye dla ?praw w y

znaniowych i szkolnych, które zajmują się sta

nowiskiem w sprawie stosunku szkoły do w y

znania w państwie, do rodziców i nauczycieli.

Będą urządzone szkoły nie symultatywne, lec«

czysto wyznaniowe. Szkoła ma być stopniowo

spolonizowana, a nauka religii ma we wszystkich

klasach natychmiast odbywać się w języku pol

skim.

Następnie przystąpiono do wyboru naj

wy ższej Rady ludowej, najwyższego orga

na Polaków w obrębie granic dotychczasowego

państwa niemieckieg, która się składa z 80 człon

ków. W ybrano ich większością głosów.

Na tem wyczerpał się porządek dzienny t,rze

ciego plenarnego posiedzenia. T e rm i n następnego

posiedzenia nie jest jeszcze ustalony.

Na pie?wszem posiedzeniu, przed przystąpie

niem do porządku ,dziennego wysłano nastę_ ują

ce telegramy :

Do Papieża Benedykta XV. z wyrażem hołda

prośbą o błogosławieństwo dla Ojczyzny,

i Do prezydenta Wilsona : Dzielnicowy sejm Pol

ski, przesyła panu prezydeutowi Stanów Zjedno

czonych pełne zapału słowa podzięki i wyrazy

!najgorętszego uwielbienia dla szlachetnych Jago

, , vż.A S wycboćri codziennie, a miar/owicie o godzinie. 6 r*no.

Riimer pojedynczy 30 hal,, z przesyłką pocztową 32 hal.

PKKMŁ"MfiKATaWYNOSti

! półrocznie I na kwrarlał |j na 1 miołią

f|l,k,wU *

................................................ U kor.

_. b ’iżk,,r, W h7 kor.

501

z ndjH,sranmm do doma........

,l,,;

,!9,

P o c łt ą w A ntlr o - W ęg T ie ch .......................................................................’ -, t

,= ,7

x dwukrotną w y s y ł k ę ....................................

57 kor.

hiz8 . 60

I9.60

vr paii!flW!e Nn-muiekiem.........................

L._

,i,j;

W innychpaństwach ........

......................’

*Ą

"»?*"’

’v1

.j,

’żki »

»jll»

—

;

%zsrzs?:Ii::r;ri,”""’i * t

***

?T?. **Sweł

«* W *. ŁSittitt!ł ttóS?%tfTrti.% :

jest do nabycia w biuim;hdz,ert. b . bo* cło w»kiego, A. Olarawetiego, K. ł .*ach»taba na stacyach ko ejowyc

w Tarnowie, Rzeszowie,

Nowym bączu na peronie w ksicaarui kntaiiiwei l ’.i/=-t

-,-i ;n-,v-h

-o}

* * * * * * * Zipane kięgami»ChUakowiich

h,u.d°mieri, Główua k, tretu a LoMm, tałow-,a c, Ł, trafika Radon,.

Kantor p.sin M S/e,,k Radon

hsl *

- «edłwiąle«-»ra*

Miejsc* wiersz.a dr.iks i,, p etit

*fco,,,p’lkowa,’Y * 1

Nade«».»***, N ekrologia ,,d

UD.wicu,vn. * kitrituie iv

*i’1/

kH/*^Y Tn*- towuniknty nas;*Jj.»w«* po J-:f..mc * i po dziale ekO—

Ulicznym, komunUnty ,prywatna, *turo, *a.W

,yiUp.pokor.żP.,0odm.ej.cas,rm

Koman«.

c*oJo r»żin«go numeru przed t-kał,,m po 3 kor. od ra.ejs. a wiersza.

f)i*7ewRltaPT(? l! k n °

T,rzyjmnją w e L w o w i e Biur* dzienników St. Sokołowskiego §

mvklu A1J,i«7eńakil ***tjkna; w Jarosławiu Bóiro -izieo:,ików. w Podgórza Poturalski; w pre«

iSn wT.rf k?ę*?TUS’K

’v «****»*i* " We,,,trą,,h" w SUuisławowłe Jaa,ul

w WlJdnin i?,

Rockach; w Poryi,.

wył,cMuc p ’A Raczkowski, I i CU6 de Troiwe,

M Pra,ni J r,

,°°Ń6*11. * logie ,, R_ Mo,ae (także we wsz »tkith filiach); ti. Schalek, M. Duale»

4. Como i’ w ar in e nle rg , _Bock i Herzfe.ld li Kr,ed,, C L.tszlo ;tylko p ren um eratę H. Goldsehm.it,

t oienia,it,:i . ranhturc!e n. M

(i. L, Daul,e. Jć C.,a,p; w Pradze czeskiej Kr. Horom» Listy

ł’ *1

*«. t p r z th a / . r pi-ni;tne na prenumeratę i ogłoszenia przyjmuje Admi,iistracya (Jsasu

v r K ratow e. Jiekla m w ye nietipieeeętowane ),,e podlegają opłac,ę pocztowej.

lA sU n nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie rwr»c* *ię.

%JW" Z« każ(!ę listerę arircm dopłaca tlę 43 kil. W!Wg

ADRES REDAKCYJ i ADMINISTR. uJ. Św. Tomasza Nr. 32. -

Tel. Nr. 59

Sejm dzielnicowy w Poznaniu.

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu