Chwila.

Мірадор - viewer

Chwila.

Примітка

Відображення 601 примітки

Додавання приміток лише для зареєстрованих користувачів

Опції

Ner 47.

Kraków 27 Lutego - Sobota.

Rok 1864.

kwartalnie

. złr.5.

Wychodzi codziennie rano o godzinie 7ej.

prenumerata wynosi:

rocznie

MIEJSCOWAwKrako wie .

.złr. 20 ....

pocztą w państwie Austryackiem n 24 . . . ,

B do Prus.............................tal. 16 sgr. 20

, Rzeszy niemieckiej . B 21B 10

B n Francyi ....frank. 108. . .

B n Włochi Szwajcaryi n 116. . .

a Belgii i Anglii _ .

80. .

tal.4sgr. 5.

tal. 1

,5B10.**n1

frank. 27 .

. frank. 10

» 29..... B10

20....

miesięcznie

. złr.2

c. 25

CHWILA

Numer pojedynczy kosztuje 10 centów.

Prenumeratę przyjmują:

Bióro Administracyi BChwili* wRynku pod L. 39 wdomu p. Kirchmayera na dole,

tudzież wszystkie Urzędy pocztowe austryackie.

o g ł o s z e n i a (inseraty) wszelkiego rodzaju przyjmują się za opłat%: od wiersza drobnego za

jednorazowe umieszczenie 8 centów, za następne po 5 centów, oraz za opłatę należy

tości stęp!owej po 30 centów od każdorazowego ogłoszenia.

Prenumeratę i ogłoszenia na całą Francy§ przyjmuje p. M . Weintemberger

w Paryżu, Faubourg St. Denis, 12.

LISTY z pieniędzmi przesyłane być winny franco doAdministracyi ,,Chwili*. l i s t y reklama

cyjne niezapieczętowane nie nlegaj%frankowaniu, l i s t y niefrankowane nie przyjmuj%się.

b ^k o p i s m a nadsyłane Redakcyi nie zwracaj%się i niszczone będ%.

Depesze telegraficzne.

Frankfurt 25 lutego. Senat postanowił w o

bec grożącego położenia kraju przedłożyć ciału

prawodawczemu propozycyę poboru wojskowego

, ^ w liczbie 300 synów mieszczan.

Kopenhaga 24 lutego. Poseł szwedzki przy

tutejszym dworze hr. Hamilton zażądał uwolnienia

z tćj posady i takowe otrzymał.

Rendsburg 24 lutego. Onegdaj rozdawano

w Hadersleben medale wojsku austryaekiemu w

brygadach Gondrecourta i Nostitza. Książę Al

brecht Praski przypinał medale wojskowym au

stryackim. W

. książę Meklenbnrski nadesłał 20

krzyżów dla rozdania między tycb, którzy się bili

pod Oeversee. Polny telegraf austryacki założył

stacye w Hadersleben, Siverstedt, Frörup i Flens

burgu, a pojutrze urządzoną będzie w RendBbur

gu stacya telegrafu polowego.

Hamburg 25 lutego. (Pr.) Hasłem tutaj jest:

konferencyą pokojowa pod bronią. Doniesienia z

Kopenhagi z wczorajszego wieczora mówią, że

w tamecznych sferach nie jeszcze o tem nie

było wiadomo. Podpnłkownik pruski przejeżdżał

tędy o północy umyślnym pociągiem kolei żela

znćj z teatru wojny do Berlina, aby ustnie za

sięgnąć dalszych rozkazów postępowania. Z tea

tru wojny nic ważnego.

!,Drezno 25go lutego. Dresdner Journal stwier

dza jednozgodność uchwał konferencyj wtirzbur

skich i nazywa zmyślonemi doniesienia gazet o

planach daleko sięgających p. Roggenbacba mi

nistra badeńskiego. Postanowiono w Wiirzburgu,

aby treści nchwał nie wyjawiać w pismach pu

blicznych. Dalej zapewnia Dresd. J., że rządy re

prezentowane na tem zebraniu wychodziły z tego

punktu zapatrywania się w uchwałach swoich, iż

należy omijać to wszystko, coby mogło tamować

wojenne działanie mocarstw w Szlezwiku; co zaś

do kwestyi prawnej, należy obstawać przy dotych

czasowem zapatrywania się i starać się je prze

prowadzić wszystkiemi środkami, jakie Związko

wi służą.

PRZEGLĄD POLITYCZNY.

Kraków 36 lutego.

Odebraliśmy dziś doniesienia z Wiednia, które

rzncają niejakie światło na ogólne położenie, a

które tu streścimy. Nie wchodząc w to, o ile na

stąpiło i jak daleko sięgało porozumienie trzech

północnych mocarstw, to jest porozumienie bez

pośrednie między Prusami i Austryą, a pośrednie

między Prusami, Austryą i Rosyą, to pewna, iż

dziś już zaczynają powstawać między temi trze

ma mocarstwami zarody nieporozumień, Stosunki

między Austryą i Rosyą dalekie są od serdeczno

ści; zaś między Austryą i Prusami, pomimo kon

wencyi w sprawie dońskiej, są coraz bardziej na

prężone. Myślągłówną, myśląktórakieruje polityką

anstryaek%, jest przedewszystkiem utrzymanie po

koju i uśpienie, jeżeli nie uspokojenie wszy

stkich sprawwymagających radykalnego załatwię

nia. W Wiedniu wszyscy są za pokojem, dwór,

ministrowie, mieszczaństwo, dziennikarstwo; spo

strzeżono się tam, iż rząd pruski, to jest p. Bis

mark, nietylko nie cofnąłby’się, lecz nawet radby

się dać wciągnąć, a raczej wciągnąć Austryę

wjwojnę europejską, zktórej Prusyodniosłybywszy

stkie korzyści, a jednocześnie spadłyby na Austryę

same tylko niebezpieczeństwa. Dla tego to wia

domość o wkroczeniu do Jutlandyi nie pozor

nie, ale rzeczywiście zaniepokoiła rządaustryacki.

Wiedziano dobrze w Wiedniu, iż wkroczenie to

nie było przypadkowym, ani też osobistym kro

kiem marszałka Wrangla, lecz że nastąpiło w sku

tkn rozkazn nadesłanego z Berlina.

Natychmiast więc gabinet wiedeński zaprote

stował bardzo energicznie w Berlinie przeciw

wkroczeniu do Jutlandyi i miał oświadczyć, że

jeżeli cała rzecz nie będzie zwaloną na karb przy

padku lub osobistego działania marszałka Wran

gla, Austrya wycofa swoje wojska z Szlezwiku;

w skutku tych oświadczeń przybył do Wiednia

jenerał Manteuffell. Tu znów oświadczono mu po

dobno, że jeżeli propozycya konferencyi posta

wioną będzie razem przez Anglię i Francyę, to

Austrya do niej przystąpi, ajeżeli Prusy odmówią,

to pierwsza znów wycofa swoje wojska z Szlez

wiku. Tyle co do stosunku Prus i Austryi. Co się

zaś tyczy stosunków między Austryą i Rosyą, o

soba wysoko położona miała zapewniać, że nie

są one bynajmniej tej natury, aby Austrya miała

cokolwiek uczynić przez uprzejmość dla Rosyi;

że przeciwnie, wręcz odmówiła zadość uczynić

kilku żądaniom poselstwa rosyjskiego odnoszącym

się do dzisiejszych wypadków w Polsce; że więc

cokolwiekrządaustryacki przedsięweżmie wGalicyi,

nie uczyni tego przez wzgląd na Rosyę, lecz tyl

ko wduchu i myśli owej polityki ogólnego uspo

kojenia i uśpienia gorącychkwestyj. Stan oblęże

nia nie ma być ogłoszonym w Galicyi, co też już

wczoraj nam telegrafowano; lecz nadal czyny,

które podpadały pod § 66, uważane być mająja

ko zbrodnia stanu. Wnatnralnem następstwie nie

porozumień zaszłych między Wiedniem a Berli

nem, gabinet wiedeński ma okazywać chęć zbli

żenia się do Francyi; zapewniają nas, iż stano

wiskoks. Grammonta o wiele polepszyło się wWie

dnia, i że baczne zwracają tam ucho na to, co

poseł francuski mówi. Nie wiemy i nie donoszą

nam, czy zawiązały się jnż jakie rokowania mię

dzy Wiedniem a Raryżem, lecz można przypuścić,

iż sprawa polska nie jest wykluczoną z częstych

rozmów między ks. Grammont a hr. Rechbergiem,

aczkolwiek zapewne nie ma jeszcze wnich dotąd

wzmianki o powtórnem jej politycznem podnie

sienia.

Owa chęć utrzymania przedewszystkiem poko

ju i zasłonięcia się przed wojną, w której Prusy

tylko mogłyby odnieść korzyść, tłóraaczy nam,

dla czego Wiener Abendpost tak skwapliwie ogła

sza przyjęcie w zasadzie projekta konferencyi.

Jeżeli rzeczywiście Francya zgodziła się na nią,

to zawsze mniemamy, iż nie zgodziła się bez za

strzeżeń, a przystąpienie jej w ten sposób tłóma

czyćby można, iż nie porozumiawszy się z Angli%

na przypadek wojny europejskiej, na podstawach

0 których donoszono nam z Londynu, przystąpiła

do pokojowej konferencyi, aby sobie zjednać Au

stryę, lub też uniknąć odosobnienia.

Niejako na poparcie tego domysłn, czytamy dziś

w Independance Beige] że nkłady między Anglią

1Francyąspełzły na niczem, a to dla tego, że ga

binet paryski zbyt szerokie nakreślił koło działa

nia dla przymierza angielsko-francuskiego. Arty

kuł zaś Constitutionnela, o którym telegrafowano

nam, nic nie mówi o stanowisku, jakie zajmie

Francya, lecz że położenie stało się grożnem, że

Anglia zażądała tłumaczeń w Wiedniu i Berlinie,

że odpowiedzi mogą być odwlekające, a nawet

sprytne, lecz że nie potrafią być zupełnie zadawał

niające, że jednak nic nie pozwala przypuszczać,

aby Anglia nie zadowoliła się niemi. Nareszcie

doniesienia nasze z Wiednia dodają, iż tam by

najmniej nieprzewidują zaczepki ze strony Włocb,

jeżeli zawikłania europejskie nie spowodują wy

bucha ogólnej wojny, że nawet gabinet wiedeński

zostaje w pewnych, lubo pośrednich stosunkach z

Turynem za pośrednictwem ks. Grammont.

Podawszy owe przesłane nam z Wiednia wia

domości dotyczące ogólnego położenia europej

skiego, przechodzimy do wiadomego już wypad

ku na teatrze wojennym w Polsce. Zwycięstwo

odniesione w Opatowie przez oddziały polskie, o

którem wczoraj wspomnieliśmy w ostatnich wia

domościach, potwierdza się zupełnie. Niewierny ja

dnak, kto dowodził naczelnie ze strony polskiej,

lecz wiemy, że d. 21got. m

. oddziały podobno Rę

bajły i Rndowskiego uderzyły na sotnię kozaków

i cztery roty piechoty stojące wOpatowie. Krwa

wa walka toczyła się wulicach miasta; Moskale

zostali z wszystkich ulic wyparci z znacznemi bar

dzo stratami, a polskie oddziały chwilowo zajęły

miasto, lecz następnie opuściły je, udając się

w inną stronę, tak iż nadciągające moskiew

skie posiłki z Zawichosta i Sandomierza nie za

stały już nikogo w Opatowie. Podczas walki

wszczął się pożar wmieście i spłonęło przeszło 40

domów.

Wczorajszy telegram nasz doniósł o rezultacie

posiedzenia Bundestagu w sprawie holsztyńskiej

ze względu na traktat londyński. Mimo, że po

wszechnie wnoszono z powoda konferencyi würz

burskiej, iż małe państwa przegłosują Austryę i

Prusy, wszelako odstępstwo Hanoweru, który do

Wtirzburga nie nadesłał pełnomocnika, osłabił do

tychczasową większość wBundestagu. Zdaje się,

że zwolna inne także państwa niemieckie prze

chodzić będą do mniejszości anstryacko-prnskiej.

Austrya i Prusy postawiły ważny wniosek na tem

posiedzeniu, aby naczelne dowództwo wojsk egze

kucyjnych w Holsztynie oddanem zostało naczel

nemu wodzowi wojsk austryacko-prnskich wSzlez

wiku tj. Wranglowi. Wniosek ten ma być wprzy

szły czwartek wzięty pod głosowanie. Pozbawiłby

on Związek reszty wpływu na sprawę księstw.

Austrya i Prusy chcą mieć także wHolsztynie

swoich komisarzy, a zatem nie uznają władzy

przez Bundestag naznaczonej za dostateczną do

reprezentowania ich również interesów, jako człon

ków Rzeszy niemieckiej.

Wojska pruskie nie opuściły Jutlandyi, jak o

tem doniesiono doLondynu, i stoją na północ GoI

dyngi, gdzie drobne utarczki staczają z forpoczta

mi duńskiemi.

Tak Indep. belge jak i Köln. Ztg wzmiankują

o zamiarze Prus, aby księcia Oldenburskiego osa

dzić na Holsztynie i Szlezwiku, a jego kraj przy

łączyć do Prus. Może miano taki zamiar wBerli

nie, ale w Wiedniu nie zechcą pewnie o nim

słyszeć.

Na posiedzenia Izby niższej wLondynie, odrzu

cono wniosek p. Osborne zmierzający do odrocze

nia dyskusyi nad bndżetemmarynarki; p. Roebuck

chciał, aby Izba nadała temu głosowaniu chara

kter nznania lub potępienia polityki zewnętrznej

rządn. Tymczasem ani opozycya ani większość

nie zgodziły się na to, i uznały słuszność zdania

sir G. Greya ministra sprawwewnętrznych, iż bez

znajomości dokumentów Izba nie może wydać w

tej mierze sądu; zresztą sir G. Grey oświadczył, iż

ministeryum samo chce wywołać wotum zaufania,

gdy tylko będzie w możności złożenia wszystkich

dokumentów; p. Layard zaś zapowiedział, iż te

dokumenta złożone zostaną wprzyszłymtygodniu.

Parowcem Lloyda^nadeszły wczoraj do Tryestu

doniesienia ze Stambułu z 20go b. m

. Mówią one

o postanowieniu poboru 48 batalionów redyfów,

które mają być przeznaczone do 2go i 3go kor

pusu armii. Dotychczas w państwie tnreckiem za

graniczne rządy posiadają własne swoje poczty

dla przesyłania nie tylko rządowych lecz i prywa

tnych listów i paczek do krajów swoich. Każda

z tych poczt zostaje pod opieką właściwego po

selstwa i konsulatu; szczególniej posiadają poczty

swoje Austrya, Franoya, Anglia i Rosya, które

też nietylko, że nigdy nie używają poczty ture

ckiej, lecz podejmują się przesyłek do innycb

krajów. Teraz Porta domaga się zwinięcia tych

poczt zagranicznych i w tym celn Ali pasza wy

stósował noty do poselstw obcych w Konstanty

nopolu. Fregata anstryacka ,,Książę Schwarzen

berg* krąży po archipelagu, zapewne z powoda

statków duńskich. Fregata ta stać ma w Smirnie.

Z Aten donosi taż sama poczta pod dniem 20

b.m

. również o pobycie w porcie pirejskim wo

jennego parowca austryackiego. Rząd grecki na

kazał uzbroić fregatę ,,Hellas" i jeden wielki pa

rowiec.

Konferencyą w sprawie duńskiej jest do

tąd projektem. Związek niemiecki przystąpił

by do niej chętnie, ch oćby z niejakiem zastrze

żeniem, bo to pierwszy raz, a ważny na przy

szłość jako precedens, że rzesza małych

państw reprezentowaną będzie na radzie

europejskiej jako pań,stwo zbiorowe. Czy

zaś Dania przystanie na konfereneyę ? Za

leżeć to będzie od podstawy, jaką przyję

ły lub przyjmą inni kontrahenci. Jeżeli, jak

nam wczoraj korepondent nasz z Wiednia

telegrafował, podstawą tej koferencyi by

łoby utrzymanie całości monarchii duń

skiej, wtedyby gabinet kopenhagski niew ąt

pliwie si§ zgodził, aby wzajemny stosunek

krajów korony duńskiej uregulowany został

przez mocarstwa. Wtedy bowiem Europa

a nie sam król Chrystyan, jak tego od nie

go żądano, uchyliłby konstytucy§ z d. 18 li

stopada, lecz nawzajem utrwalonoby traktat

londyński i dano mu sankcyę Związku nie

mieckiego, na jakiej mu zbywało.

Na podstawie nietykalności Danii zebrana

konferencyą może zajmować si§ jedynie okre

śleniem unii personalnj, a nadto co najwię

cej, przyjęciem części lub całego Szlezwiku

do Związku niemieckiego, ażeby księstwo

to związać ściślej z Holsztynem.

Czyby takie uporządkowanie sprawy duń

skiej zdołało zabespieczyć Danię, zadowolnić

Niemcy, opłacić ofiary poniesione przez Au

stryę i zaspokoić ambicyę Prus, a w ogóle

rozstrzygnąć kwesty§ obecnie w iszącą? Nie

sądzimy.

Co do Danii, przyznanie zupełnej autono

mii księstwom, już takiej nawet tylko, jaką

zaprowadzają dziś komisarze związkowi

w Holsztynie, a komisarze austryacko-pruscy

w Szlezwiku, podzieliłoby monarchię króla

Chrystyana na dwie połowy, z których je

dna miałaby główne ognisko swoje za

granicami państw a, bo w Frankfurcie, i o

pierałaby się o całe Niemcy; druga zaś

sprowadzona do szczupłego rozmiaru Ju

tlandyi i wysp nawet nie wszystkich, nie

znalazłaby dla siebie wystarczających wa

runków bytu udzielnego, zwłaszcza, będąc

przykutą do odrębnych interesów holsztyń*

sko-szlezwickich a w ogóle niemieckich. Wte

dy już nie Dania tworzyłaby główną sił§

monarchii, lecz księstwa, a punkt ciężkości

monarchii przeniósłby się z Kopenhagi do

Kiel lub Flensburga, tak iż Dania 6tałaby

się państwem niemieckiem z prowincyami

autonomicznemi Z elandyą, Jutląndyą, Finią

Porty holsztyńskie i szlezwickie stałyby się

portami niemieckiem i, gdzie flota związko

wa główne stanowisko swoje mieć będzie.

Przy niemieckiem usposobieniu dworu duń

skiego, pod przeważnym wpływem niemie

ckiego Związku w ogóle, a Prus i Austryi

w szczególe, naród duński smkaćby musiał

przeciwwagi żywiołowi niemif:ckiemu w skan

dynawizmie. Konferencyą więc mająca u

trzymać terrytoryalną całość monarchii duń

skiej, przygotowałaby tylko jej rozpadni§

cie si§.

Ale i Związek niemiecki nie znalazłby za

spokojenia swoich życzeń, gdy liczył na zu

pełne odłączenie Holsztynu i Szlezwiku na

podstawie prawa spadkowego, i gdy liczył

na wzmocnienie swoje przybytkiem księcia:

któryby przyniósł z sobą do rzeszy państw

mniejszych dwa udzielne księstwa, a przez

to wzmocnił opozycyę przeciw przewadze

Austryi i Prus, i któryby położeniem nad

morskiem krajów swoich ułatwił zrealizo

wanie myśli utworzenia marynarki i floty

związkowej, do czego żaden inny kraj związ

kowy nie posiada tak wybornych środków

naturalnych.

Czy uporządkowanie sprawy księstw na

podstawie całości monarchii duńskiej byłoby

dostatecznem wynagrodzeniem Austryi i Prus

za poniesione ofiary w ludziach i pienią

dzach? Wprawdzie ofiary te odpłacają so

bie niekiedy monarchowie sławą oręża lub

wzrostem moralnej powagi i wpływu, czasem

też likwidacyą kosztów wojny; lecz Austryę

nieczekałaby w tej kombinacyi żadna ko

rzyść, gdyżby najznaczniejszą część jej od

stąpić musiała na rzecz Prus, jak to się już

dzieje w obecnej wojnie, gdzie znaczniejsze

od Prus ponosząc ofiary, nie tylko skutkiem

większej od teatru wojny odległości, ale o

raz większe spełniając militarne zadania,

w równej części dzieli się z Prusami sławą

wojenną, a mniejszy od nich wywiera wpływ,

oddawszy swe wojska pod naczelne do

wództwo jenerała pruskiego. Po ustąpieniu

wojsk różnica tych korzyści, jeźli jakie być

mogą, stanie się bardziej jeszcze widoczną.

Zniesienie c eł na Ederze, uznanie portów

w księstwach za porty związkowe, gdzieby

okręty pruskie znalazły dla siebie w ygo

dniejsze przystanie niż w oddalonem i osamo

tnionem Jahde, nadzieja w ciągnienia księstw

zaelbiańskich do związku cłowego pruskie

go, a w ogóle już samo geograficzne poło

żenie i osłabien ie Danii obiecuje Prusom

korzyści, jakich Austrya nie m oże osiągnąć;

a nawet przeciwnie, każda korzyść Prus jest

koniecznym uszczerbkiem Austryi, bo m i

mo chwilowego dziś wspólnictwa Prus i

Austryi, które jest prawdziwym tryumfem

polityki pruskiej, rychlej czy później odnowi

si§ napowrót ich współzawodnictwo będące

koniecznym warunkiem wzajemnego ich sta

nowiska w Niemczech.

Ale i Prusy nie tyleby zapewne zyskały, ile

się pewnie spodziewały rozpoczynając kam

panię, którą, dla zasłonienia się przed Eu

ropą i zapewniwszy się co do jej wyrozu

miałości, podciągnęły naprzód pod formę

egzekucyi w Holsztynie a potem okupacyi

w Szlezwiku. Liczyły one na to, że złama

wszy Danię, wymuszą na niej na podstawie

czynu dokonanego pokój okupiony jaką wy

godną przystanią holsztyńską, jakiej przed

kilkoma laty nie chciała irn Dania za żadną

cenę ustąpić. Kampania ta m iała także w y

trącić rządom małych państw przewództwo

ruchu narodowego niemieckiego.

Otóż z pośród głównych uczestników tej

wojny żaden nie osiągnąłby na tej konfe

rencyi celu, do jakiego zmierzał. A czyż

z takiego połowicznego rozwiązania skorzy

stałyby obce mocarstwa? Czy byłoby to na

rękę Anglii, aby mimo usiłowań utrzymauia

terytoryalnej całości Danii, przyczyniła się

do jej rozbicia na dwie połowy? Zgubiła An

glia Dani§ przed pół wiekiem, a teraz pra

gnąc ocalić jej resztki, dokonywa właśnie

tylko dawnego dzieła swego, wzmacniając

stanowisko Niemiec nad obu morzami i przy

sposabiając rozwój skandynawizmu, który

będzie musiał kiedyś szukać dla siebie po

litycznej formy.

Gabinetu francuskiego niezadowolniłaby

konferencyą, albowiem odejmuje ona jedną

więcej pobudkę do zwołania kongresu powsze

chnego. Co do Rosyi, plany jej dynastyczne

ze względu na spuściznę gottorpską do zbyt

dalekiej odnoszą się przyszłości, aby szły

w rachubę obecnej kombinacyi.

Jakiż atoli byłby właściwy cel tej kon

ferencyi? Oto pozornem rozwiązaniem sporu

kilkunastoletniego załatwić jeden referat

dyplomatyczny reprodukowany już kilka ra

zy, bez względu na to, że akta tej sprawy

nie na długo spoczywać będą w archiwach.

Proces księstw nie będzie wszelako roz

strzygnięty, ani też pokój nie uzyskałby nowej

rękojmi. Nastąpiłaby tylko nowa faza— i

nic więcej.

Wiadomości z Wiednia, które z w yk le na

tem miejscu podajem y, przeplatając je na

szemi uwagami, doszły nas tak spóźnione,

że użyć ich nie możemy. Noszą one dat§

16go b. m. Wyjmujemy z nich atoli te szcze

góły, które się do wniosku posła Zyblikie

wicza odnoszą. Pomimo bowiem, że czytel

nicy nasi znają już całą osnowę sprawo

zdania p. Mühlfelda jakoteż i deklaracyę

ministeryalną, sądzimy, iż zechcą się do

wiedzieć, jakim sposobem przyszło do ogło

szenia tego ważnego dokumentu, gdy jak

wiadomo, nie obeszło się tu bez trudności.

Wydział jak donosiliśmy dawniej (2go b. m .),

jeszcze w drugiej połowie stycznia ukoń

czył swoją prac§, i wygotował sprawozda

nie dla Izby. Postanowił je natychmiast

wydrukować, lecz dla nieobecności mini

strów na posiedzeniu, na którem stanowczą

powziął uchwał§, polecił całe sprawozdanie

pierwej ministrom udzielić. Dano tedy mi

nistrowi sprawiedliwości do przeczytania to

sprawozdanie, lecz minister długi czas

wzbraniał si§ zwrócić je wydziałowi, po

mimo, że prezes wydziału często o to na

legał. Dotąd sięgały udzielone nam ostatnie

wiadomości. Otóż jak opowiadają nam dal

sze koleje sprawozdauia mühlfeldowskiego :

Poseł Zyblikiewicz postanowił więc sprawę tę

publicznie wIzbie poruszyć. Uprzedził prezesa wy

działu bar. Pratobeverę, iż to uczyni w formie

interpellacyi do niego. Lecz w ostatniej chwili p.

Pratobevera oznajmił mu, że ministrowie dla go

rących i długo trwających rozpraw w Izbie nad

pożyczką holsztyńską nie mieli czasn zająć się

sprawozdaniem, i że się domagają jeszcze jednej

sesyi wydziału, na którąprzyjdą i oddane im akta

wydziału przyniosą.

Zaniechano więc interpelacyi i w porozumieniu

z ministrami ułożono sesyę wydziału na 5go b. m

popołudniu. Zebrał się wydział, lecz ministrowie

nie przyszli, przysłali tylko pisemne usprawiedli

wienie się, że mają konfereneyę pod przewodni

ctwem Cesarza, że więc przybyć nie mogą, i że

proszą aby sesyę odłożyć na 8go b. m

Krótko

więc trwała sesya wydziała, )ecz postanowienie

było stanowcze. Polecono sprawozdawcy Mlihlfcl

dowi nowe sprawozdanie zaraz na 6go b. m

. wy

gotować, nową sesyę 6go b. m

z ministrami czy

bez nich odbyć, nowe to sprawozdanie podać do

draku i ministrów o tem zawiadomić z wyraże

niem żądania, abyakta przysłali,jeżeli sami przy

być nie mogą.

Dnia 6go lutego wydział zebrał się więc na no

wo, p. MUhlfeldprzyniósł nowe sprawozdanie; mini

strowie wprawdzie nie przybyli, tłómacząc się zno

wn pisemnie, nże zapowiedziana na wczoraj kon

,,ferencya u Cesarza nie przyszła do skntkn, i że

,,dziś dopiero musi się odbyć"; —lecz przysłali

wszystkie akta z uprzejmą prośbą, aby im wy

dział pozwolił czterdzieści ośm godzinzwłoki, aby

się odroczył do 8go b. m

i aby w tak ważnćj

sprawie nie podawał sprawozdania do druku, za

nim ministrówjeszcze raz nie wysłucha; wyrazili

też nadzieję, że wydział nie postąpi z niemi tak

bezwzględnie. Po przeczytaniu tego pisma, poseł

Zyblikiewicz jako wnioskodawca samproponował,

aby wydział odroczył się do 8go lutego, to jest

do poniedziałku. Jakoż w poniedziałek przybył

minister spraw zagranicznych z ministrem spra

wiedliwości.

Jak wiadomo, Izba przekazując wniosek posła

Zyblikiewicza wydziałowi do sprawozdania, zada

ła mn wmyśl konklnzyi wniosku dwa pytania:

1) czyli dekret ministeryalny z d. 19 paździer

nika 1860 wydany na mocy konwencyi z Rosyą

zawartćj, a biorący bezpieczeństwo Rosyi wopie

kę prawa karnego, ma moc obowiązującą lub nie?

2) jeżeli ma moc obowiązującą, jakie są roz

miary jego zastósowania; czy mianowicie ścigać

należy wszelkie czyny Rosyi niebezpieczne bez

względu na terytoryum na którem są spełnione;

czyli też ograniczać się należy tylko na ściganiu

czynów w granicach Austryi dokonanych?

Wydział na pierwsze pytanie odpowiedział po

myśli rządu: że dekret ów ministeryalny ma moc

obowiązującą; lecz drugie pytanie rozwiązał w

myśl wnioskodawcy przeciw zdaniu rządu, i uło

łożył projekt ustawy, któraby uchylając wszelkie

dotychczasowe wątpliwości ograniczyła działanie

sądów tylko do czynów w granicach Austryi do

konywanych, i umorzyła zarazem mnóstwo proce

sów wiszących za czyny, które po za granicami

Austryi byłypopełnione. Takimrozwiązaniemkwe

styi wydział dawał zaprzeczenie dotychczasowej

praktyce trybunałów, które więżą mnóstwo ludzi

takich, co się przeciw Rosyi w granicach Austryi

niczego nie dopuścili; i dawał także dotkliwe za

przeczenie ministrom sprawiedliwości i polieyi za

ich okólnik, we września 1863 r. do władz roze

słane, w których każą ścigać bez różnicy, każdy

krokdlaRosyi niebezpieczny, zkądkolwiekbyonwy

szedł. Co zaś najdotkliw8zem dla ministrów być

mogło, to że wydział swojem rozwiązaniem kwe

styi dawał do poznania, iż rządaustryacki w ści

ganiu powstania polskiego idziedalej, aniżeli kon

wencyą jest obowiązany.

Z tych więc powodów na sesyi w d. 8 b

między ministrami a wydziałem żywa zawiązała

się dyskusya. Wiedziały wprawdzie obie strony,

że sprawozdanie nad wnioskiem posła Zyblikie

wicza nie przyjdzie już tćj kadencyi pod obrady

Izby, lecz ministrowie usiłowali zapobiedz nawet

wydrukowaniu sprawozdania i podania go tym

sposobem do publicznćj wiadomości. Starali się

zatem przekonać wydział, że projektowana prze

zeń ustawa, wypadnie z jednćj strony na nieko

rzyść sprawiedliwości, z drugiśj zaś strony łamie

konwencyę z Rosyą zawartą, bez zezwolenia Ro

syi. Oświadczali więc że rząd wejdzie w porozu

mienie z Rosyą, a wydział niech tymczasemprac

swoich zaniecha.

Atoli członkowie wydziału, z wyjątkiem posła

Weidelego, trwali niezachwianieprzy dawniejszych

1 з 4 • Strona 1

Мірадор - viewer

Chwila.

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Мірадор - viewer

опис

Структура

Схоже

Помилка 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку